علت نوسانات ارزی چیست؟/ بازار ارز کنترل خواهد شد؟
تسنیم به نقل از عضو شورایعالی کانون صرافان نوشت: تجربه تلاطمهای ارزی در سالهای گذشته نشان میدهد که همیشه صعود ناگهانی ارز با حضور بازارساز بهشدت تعدیل بازار ارز کنترل خواهد شد؟ میشود.
کامران سلطانیزاده درباره جلسه امروز صرافان با رئیسکل بانک مرکزی درباره بازار ارز، اظهار داشت: با توجه به صحبتهای رئیسکل بانک مرکزی در این جلسه و همچنین افزایش اختیارات بانک مرکزی در بازار ارز، مطمئناً طی روزهای آینده شاهد اتفاقات امیدوارکننده در بازار خواهیم بود.
وی گفت: آقای صالحآبادی در جلسه با صرافان، به نظرات کارشناسی بخش خصوصی و نمایندگان منتخب صرافیهای سراسر کشور کاملاً توجه میکردند.
این عضو کانون صرافان ادامه داد: استفاده از پتانسیل صرافیهای سراسر کشور با نظارت بانک مرکزی نوید این را خواهد داد که در آینده نزدیک بازار به تعادل قابلتوجهی خواهد رسید و دغدغههای هموطنمان در این موارد بهشدت کاهش پیدا میکند.
سلطانیزاده تأکید کرد: بخشی از این تلاطمات ارزی که در این روزها رخ داده ناشی از هیجانات اخبار خارجی بوده است اما همیشه صعود ناگهانی ارز با حضور بازارساز بهشدت تعدیل شده است.
همزمان با تشدید نوسانات ارزی در بازار، صبح امروز رئیسکل بانک مرکزی در میرداماد میزبان صرافان ارزی بود تا هماهنگیهای لازم برای اجرای سیاستهای جدید ارزی را با فعالان بازار ارز انجام دهد.
در پی تشدید نوسانات ارزی که عمدتاً ناشی از خبرهای سیاسی و حواشی مربوط به مذاکرات هستهای است، در روزهای گذشته نرخ ارز در بازار آزاد افزایش یافته است.
فعالان بازار علت اصلی نوسانات اخیر ارزی را جو روانی میدانند و میگویند عرضه ارز مناسب است، اما بانک مرکزی نباید اجازه دهد که اختلاف دلار نیمایی و آزاد افزایش یابد.
گفتنی است، طبق اعلام رئیسکل بانک مرکزی بناست عرضه ارز در صرافیها نیز افزایش یابد ضمن اینکه در روزهای آتی علاوه بر بازارساز، صادرکنندگان نیز نسبت به عرضه ارز در بازار اقدام خواهند کرد.
اقدام جدید برای کنترل نرخ ارز و سکه
اقتصادنیوز: امروز 21 تیرماه 1401 از طرح جدید برای کنترل نرخ ارز ر تهران رونمایی شد . مردم به جای سکه و دلار «نفت خام» بخرند.
به گزارش اقتصادنیوز ؛ بازار ارز در تهران، سلیمانیه و هرات در چند روز اخیر نوسان خاصی را ثبت نکرده است. قیمت دلار در تهران از هفته گذشته تا امروز سه شنبه 21 تیر ماه در یک محدوده تکراری به فعالیت می پردازد و در هرات و سلیمانیه ، دلار از تعطیلات عید قربان برنگشته است بنابراین قیمت جدید از سوی این دو بازار مخابره نشد.
توقف قیمت دلار در صرافی ملی
دلار در بازار رسمی هم بر روی یک قیمت خاص متوقف شد. نرخ دلار صرافی ملی امروز از صبح تا عصر یکسان بود. اسکناس آمریکایی در صرافی ملی امروز 10 تومان از دیروز بالا تر بود و به قیمت 27 هزار و 919 تومان معامله شد.
سرنوشت مشابه دلار متشکل با صرافی ملی
در بازار متشکل ارزی هم نرخ دلار سرنوشتی مشابه دلار صرافی ملی را تجربه کرد. نرخ دلار در بازار یاد شده بیش از 10 بار با یک قیمت یکسان اعلام شد. نرخ دلار متشکل امروز 27 هزار و 781 تومان بود که در مقایسه با دیروز 10 تومان نوسان صعودی را نشان می دهد .
اقدام جدید برای کنترل نرخ ارز و سکه
امروز خبر گزاری تسنیم از طرح جدید بازارساز برای کنترل نرخ ارز رونمایی شد. خبرگزاری تسنیم در گزارشی نوشت:مردم به جای سکه و دلار «نفت خام» بخرند.
بر اساس طرح جدیدی که در دستور کار دولت است، بازار جدیدی برای سرمایهگذاری آحاد جامعه ایجاد خواهد شد تا مردم بهجای خرید طلا و ارز و یا سرمایهگذاری در زمین و مسکن، سرمایه خود را به خرید نفت خام اختصاص دهند و در بازار نفت سرمایهگذاری کنند.
با انتشار اوراق بهروش گواهی سپرده کالایی، شرکتهای حقوقی و افراد حقیقی و البته آحاد جامعه در خرید و فروش نفت وارد شوند. اوراق سپرده کالایی اوراق بهاداری است که مؤید مالکیت دارنده آن بر مقدار معینی کالاست و پشتوانه آن قبض انبار استانداری است که توسط انبارهای مورد تأیید بورس صادر میشود.
هنوز جزئیات دقیق تری از این طرح از سوی شرکت ملی نفت ایران اعلام نشده است.
امابرخی از تحلیلگران معتقدند این سیاست جدید بازار ساز ممکن است در کوتاه مدت نرخ ارز را کنترل کند.
با این حال عده ای دیگر از بازیگران ارزی باور دارند دولت برای کنترل نرخ ارز باید مجموعه ای از سیاست ها از جمله انتطارات تورمی را کاهش دهد و در غیر این صورت احتمال افزایش قیمت دلار در بلند مدت وجود خواهد داشت.
وعده جدید به بازار دلار
خبر جدید دولت با وعده ای خاندوزی به بازار ارز تهران همراه شد . سید احسان خاندوزی ؛ وزیر اقتصاد امروز گفت: با توجه به اقدامات دولت منشا سوم تورم به بازار ارز کنترل خواهد شد؟ شکل مدیریت شده در تیرماه و مردادماه نسبت به خردادماه کاهش پیدا میکند بنابراین چشمانداز تورمی به طور قطع در ماههای آینده به سمت کنترل و مهار تورم است.
قیمت طلا پایینآمد/ تداوم نوسان سکه بالای بازار ارز کنترل خواهد شد؟ مرز 15
قیمت اونس طلا امروز تا 1730 دلار کاهش پیدا کرد اما در عصر بر روی 1733 دلار قرار گرفت که نسبت به دیروز 3 دلار پایین تر بود.
در بازار داخلی ایران هم قیمت طلا 18 عیار در زمان نوشتن این گزارش 9 هزار و 200 تومان از دیروز ارزان تر معامله شد . این فلز گران بهای داخلی امروز 1 میلیون و 385 هزار و 200 تومان به فروش رسید.
قیمت سکه هم امروز در محدوده 15 میلیون و 100 هزار تومان معامله شد. با قیمت یاد شده حباب سکه همچنان در محدوده 18 درصد است. به نظر می رسد به نظر حباب سکه خیال ترکیدن ندارد. فاصله ارزش ذاتی و بازاری سکه هم به بیش از 2 میلیون و 300 هزار تومان رسیده است.
کنترل بازار ارز بدون ارزپاشی/ جوسازی دلالها برای فروش دلار با نرخهای کاذب؛ قیمت واقعی دلار چند است؟
به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری تسنیم، فعالان بازار معتقدند سیاست ارزی جدید بانک مرکزی، اثری تشویقی برای صادرات هم خواهد داشت و به رشد نسبی صادرات غیرنفتی و درآمد شرکتهای صادراتی کمک میکند و با تداوم این روند با عرضه بیشتر، نرخ ارز به ثبات نسبی می رسد و تبعات چندنرخی بودن ارز در اقتصاد هم کمتر شود.
در همین ارتباط رییس کانون صرافان با مثبت ارزیابی کردن بخشنامه اخیر بانک مرکزی در خصوص عرضه ارز گفت: بخشنامه بانک مرکزی از این حیث که بسیاری از صادرکنندگان کالا نیاز داشتند تا ارز خود را به قیمت واقعی در بازار به فروش برسانند و برای آنها جذابیت قیمتی داشته باشد، حرکتی هوشمندانه و مهم بود. براساس این بخشنامه صادرکنندگان اجازه دارند ارز حاصل از صادرات خود را به نرخ توافقی با صرافی ها برای رفع تعهد در سامانه سنا به فروش برسانند.
کامران سلطانی زاده با تاکید بر اینکه در جلسات متعدد به تصمیم گیران یادآور شده ایم که به هیچ عنوان در سازوکار قیمت گذاری نباید دخالت داشته باشند، افزود: خوشبختانه بانک مرکزی هم مکانیزم کشف نرخ بر اساس عرضه و تقاضا را دنبال می کند و با توجه به اینکه بر اساس بخشنامه بانک مرکزی صرافی ها می توانند ارز صادرکنندگان را با نرخ توافقی خریداری کنند، تفاوت نرخ ارز در صرافی های در روزهای ابتدایی اجرای طرح قاعدتاً وجود خواهد داشت و ممکن است در صرافی ها شاهد نرخ های متفاوتی باشیم ولی با کشف نرخ براساس عرضه و تقاضا این تفاوت ها از بین خواهد رفت.
وی افزود: در حال حاضر برای خرید ارز توسط صرافی ها هیچ سقف و محدویتی وجود ندارد ولی برای فروش به متقاضیان به ازای هر کدملی سالانه 2000 یورو یا معادل آن بدون اسناد یا مدارک مستند، می توانند به فروش برسانند.
رییس کانون صرافان تصریح کرد: بانک مرکزی برای خرید ارز توسط صرافی هیچ سقفی تعیین نکرده است ولی اصولا هر صرافی بر مبنای نیاز و تقاضای موجود اقدام به خرید ارز از صادرکنندگان می کند و همچنین در قیمت های بالا شاید صرافی ها به دلیل افزایش ریسک در مقادیر بالا اقدام به خرید نکنند.
وی همچنین افزود: از روز چهارشنبه هفته گذشته نیز بانک مرکزی با انتشار اطلاعیه ابهامات موجود در این زمینه را برطرف کرد و براساس مقررات بالا دستی کلیه افراد حقیقی با اظهار ارز خود در گمرکات و مبادی ورودی کشور میتوانند بدون هیچ ممانعتی اسکناس وارد کشور کنند، ضمن اینکه از معافیت مالیاتی نیز برخوردار شوند همچنین در مورد ارزهای خانگی درسطح خرد نیز دارندگان ارز میتوانند تا سقف 10 هزار یورو یا معادل ان به شکل دیگر ارزها با مراجعه به شبکه رسمی صرافیهای کشور ارز خود را با نرخهای توافقی به فروش برسانند.
سلطانی زاده ضمن اشاره به اینکه همواره اختلاف قیمت بین ارز بازار آزاد و ارز بازار نیما از یکدیگر پیروی می کنند، گفت: هنگامی که در بازار ارز آزاد شاهد افزایش قیمت ارز هستیم به تبع آن افزایش نرخ در بازار نیمایی نیز رخ می دهد ولی با این وجود، افزایش چشمگیر نرخ ارز در بازار نیمایی نداشته ایم و اکثر گروه های صادرکننده مانند پتروشیمی ها، فولادی ها و . ارز خود را با قیمت های ماه های گذشته عرضه می کنند و سایر صادرکنندگان و دارندگان ارز نیز براساس نمودار عرضه و تقاضا نسبت به فروش ارز به صرافی ها اقدام می کنند.
در همین باره، سید کمال سیدعلی؛ معاون ارزی اسبق بانک مرکزی درباره دستورالعمل جدید بانک مرکزی برای ثبات بخشی به بازار ارز مبنی بر مجوز خرید ارز صادرکنندگان توسط صرافیها با قیمت توافقی گفت: خرید ارز صادرکنندگان با نرخ توافقی و احتمالا بالاترین نرخ موجود ، بسیار تاثیرگذار است و کمک می کند تا ارز بیشتری وارد بازار شود چرا که صادرکنندگان ترغیب میشوند تا ارزهایی که به صورت اسکناس دارند را به صرافیها عرضه کنند.
وی ادامه داد: در گذشته برخی از صادرکنندگان این مشکل را داشتند که باید ارزهای نقدی خود را در بازار متشکل ارزی میفروختند که این بازار قیمت پایینی نسبت به نرخ ارز بازار آزاد داشت بنابراین تصمیم اخیر بانک مرکزی میتواند تسهیل فرآیند صادرات را به همراه داشته باشد.
گفتنی است، کارشناسان اقتصادی تأکید دارند که سیاست جدید ارزی بانک مرکزی به هیچ وجه مثل گذشته که در بازار ارزپاشی می کردند نیست و بانک مرکزی می تواند با با نرخ گذاری های هدفمند در بازار ارز تاثیرگذار باشد.
فعالان بازار معتقدند سیاست ارزی جدید بانک مرکزی عرصه را بر سفته بازان و معامله گران فردایی تنگ کرده و در حال حاضر بانک مرکزی و صرافی های مجاز دست بالا را در بازار دارند.
به گفته کارشناسان اقتصادی، نرخهایی که در شبکههای اجتماعی منتشر میشود نرخ واقعی نیست و سودجویان تلاش میکنند تا با جو سازی نرخ کاذب ایجاد کرده و نسبت به فروش ارزهای خود در قیمت های بالا اقدام کنند.
هم اکنون در صرافیها قیمت ارز توافقی در کانال 29 هزار تومان قرار دارد ولی در شبکه های مجازی سعی دارند نرخ های بالاتری را اعلام کنند که البته این نرخ ها هم نسبت به روزهای قبل روند کاهشی را نشان میدهد.
فعالان بازار می گویند هرچند در کانالهای تلگرامی قیمت دلار را در کانالهای بالاتری درج می کنند ولی با این قیمت ها خریداری در بازار نداریم و ملاک قیمتی، همان نرخ توافقی میان صادرکنندگان و صرافان است.
وعده رئیس بانک مرکزی برای کنترل بازار ارز
رئیسکل بانک مرکزی گفت: با پوشش کاملی که در بازارها انجام میدهیم قطعاً آرامش در بازار ارز ایجاد میشود و بهزودی اختیارات ویژهای هم برای بانک مرکزی اضافه میشود و میتواند به تعادل در بازار کمک زیادی کند.
به گزارش صدای بورس، علی صالح آبادی رئیسکل بانک مرکزی در حاشیه جلسه امروز (چهارشنبه) هیات دولت) در جمع خبرنگاران اظهار داشت: با پوشش کاملی که در بازارها انجام میدهیم قطعاً آرامش در بازار ارز ایجاد میشود؛ البته بانک مرکزی از ظرفیت قوانین موجود استفاده میکند و بهزودی اختیارات ویژهای هم برای بانک مرکزی اضافه میشود و میتواند به تعادل در بازار کمک زیادی کند.
وی افزود: تلاش خواهیم کرد آنهایی که در بخش حواله و اسکناس تقاضای واقعی در بازار دارند پوشش کامل عرضه در بازارهای نیما و بازارهای متشکل ارزی را داشته باشیم؛ پوشش کامل عرضه و تقاضا در بازار میتواند آرامش را در بازار ایجاد کند.
رئیس کل بانک مرکزی تصریح کرد: در دو ماهه ابتدایی امسال نسبت به دو ماهه ابتدایی سال گذشته، حدود ۷.۵ میلیارد دلار نفت، فرآورده، میعانات، گاز و پتروشیمی داشتیم که سال گذشته در همین مدت حدود ۴.۵ میلیارد بازار ارز کنترل خواهد شد؟ دلار بوده؛ یعنی بیش از ۶۰ درصد رشد در وصولیها داشتیم.
صالح آبادی گفت: وضعیت منابع ارزی کشور امسال نسبت به سال گذشته در تمام حوزهها به مراتب بهتر شده است.
به گزارش فارس، وی درباره مطالب مطرح شده از سوی برخی از نمایندگان مجلس درباره بکارگیری برخی بازنشستگان در مدیریت بانکهای دولتی، گفت: وزارت اقتصاد مدیران عامل و هیات مدیره بانکهای دولتی را برای تایید صلاحیت حرفهای به بانک مرکزی معرفی میکند، بنابراین این موضوع جزو اختیارات وزارت امور اقتصادی و دارایی است و آنها اعلام نظر میکنند.
دو راهبرد بانک مرکزی برای ثبات بازار ارز؛ تسهیل عرضه ارز همزمان با کنترل نقدینگی
تهران- ایرنا- منحنی صعودی دلار دو روز پس از آغاز اجرای بسته عملیاتی بانک مرکزی برای کنترل بازار ارز کاهشی شد، هرچند روند نزولی کٌند است، اما عوامل غیراقتصادی همچنان در مسیر تعادل بخشی بازار مقاومت ایجاد میکند.
به گزارش ایرنا، رصد میدانی امروز بازار ارز حاکی از است که دلار وارد کانال ۳۲ هزار تومانی شد و هر دلار در صرافیها بین ۳۲۱۰۰ تا ۳۲۲۰۰ تومان معامله میشود. روند نزولی قیمت با افزایش حجم عرضه و کاسته شدن اما التهاب کاذب ادامه دارد بهگونهای که مشکل کنونی صرافیها در حال حاضر کمبود تقاضا برای خرید ارز است و از این بیم دارند که در روزهای آینده مقدار بیشتری از قیمت دلار کاهش یابد و آنها دچار ضرر شوند.
پیشی گرفتن عرضه از تقاضا
البته آنطور که صرافیها میگویند: اگر بازار با همین روند پیش برود و عرضه همچنان بالا باشد، در روزهای آینده قیمت دلار کاهش بیشتری را تجربه خواهد کرد.
همزمان با آغاز روند نزولی قیمتها در بازار طلا و ارز، خریداران ارز که اتفاقاً تعدادشان در هفته گذشته بالا بود نظارهگر شدهاند و منتظرند تا قیمتها ارزانتر شود.
لواسانی رئیس سابق کانون صرافان با تأکید بر اینکه به هیچ وجه کمبودی در میزان ارز بازار نداریم، گفت: ارز کافی از صادرکنندگان در دست صرافیها وجود دارد ولی مشکل صرافیها کمبود تقاضا برای خرید ارز است.
او میگوید: صرافیها از این بیم دارند که در روزهای آینده مقدار بیشتری از قیمت دلار کاهش یابد و آنها دچار ضرر شوند.
تاثیر مجوز جدید بانک مرکزی در تعادل بازار
در بخشنامه ابلاغی به صرافیهای مجاز آمده است: «در راستای درخواستهای صادرکنندگان و به منظور تنظیم و مدیریت بازار ارز و تسهیل برگشت ارز حاصل از صادرات بهصورت اسکناس کلیه صرافیهای مجاز معتبر میتوانند نسبت به خرید ارز از صادرکنندگان بهصورت اسکناس با نرخ توافقی اقدام و منابع تجهیز شده فوق را در سرفصلهای مصارف ارزی خدماتی (موضوع ابلاغیه شماره ۳۰۱۳۰۵ مورخ ۱۴/۱۰/۱۴۰۰) و همچنین فروش ارز در سرفصل سایر (کد ۲۴) با احراز هویت متقاضی به فروش رسانند. بدیهی است شرکتهای صرافی مکلفاند عملیات خریدوفروش فوق را حسب مقررات ابلاغی در سامانه نظارت ارز سنا همزمان با انجام معاملات ثبت کنند.»
کد ۲۴ یا سرفصل سایر خدمات امکانی است که در گذشته به هر ایرانی برای یک بار در سال به میزان ۲۰۰۰ یورو یا معادل دلاری آن با قیمت صرافی بانکی، ارز داده میشد. این کد از سوی بانک مرکزی ۶ آذر ۱۴۰۰ حذف شد اما روز یکشنبه اعلام شد مجدداً این سهمیه برقرار میشود.
تنظیم بازار بر پایه عرضه و تقاضا
کامران سلطانی زاده، رئیس شورایعالی کانون صرافان درباره تأثیر این بخشنامه بر بازار ارز گفت: این بخشنامه مجوزی برای خرید ارز به قیمت توافقی از صادرکنندگان است، به این صورت که صادرکنندگان برای فروش ارز حاصل از صادرات، بدون قیمت دستوری و بدون محدودیت و بر اساس توافق با خریدار، نرخ را مشخص میکنند و به صرافی میفروشند.
سلطانی زاده ادامه داد: زمانی که صادرکنندگان بتوانند ارز خود را با قیمت توافقی بفروشند، حجم قابلتوجهی از ارز صادرکنندگان که معمولاً نگه میدارند تا قیمت اصلاح شود، بدون توقف و در جهت تأمین گردش نقدینگی خود، به سامانه صرافیها عرضه خواهد شد، به عبارتی بانک مرکزی با این طرح بدون اینکه از منابع ارزی خودش استفاده کند، میتواند از منابع واقعی در بازار ارز استفاده کند و با اصلاح چرخه قیمتی هر زمان که نیاز و ضرورت داشت، از منابع ارزی خودش استفاده کند.
وی تأکید کرد: فعلاً با این مصوبه، بانک مرکزی نیازی ندارد که از منابع ارزی خودش استفاده کند و این اقدام بسیار مثبتی برای بازار ارز خواهد بود.
سلطانی زاده همچنین گفت بازار ارز کنترل خواهد شد؟ قیمت واقعی و توافقی هم باعث ایجاد رقابت و جذابیت برای فروش ارز حاصل از صادرات در یک مدتزمان کم و با حجم زیاد میشود که به تعدیل نرخ کمک قابلتوجهی خواهد کرد.
گفتنی است پیش از این صادرکنندگان میتوانستند ارزهای خود را صرفاً به صرافیهای عضو بازار متشکل بفروشند اما با مجوز جدید بانک مرکزی همه صرافیهای مجاز، اجازه دارند ارزهای صادرکنندگان را با نرخ توافقی خریداری کنند. بر این اساس از سویی تعداد صرافیهای خریدار ارز بیشتر میشود و از سوی دیگر نرخ خرید ارز از صادرکنندگان محدود به نرخهای بازار متشکل که دارای دامنه نوسان ۵درصد روزانه بود، نمیشود.
هماهنگی با صادرکنندگان محصولات پتروشیمی
روز گذشته احمد مهدوی؛ دبیرکل انجمن صنفی کارفرمایی پتروشیمی در حاشیه نشست رئیس کل بانک مرکزی با مدیران صنعت پتروشیمی گفت: اقدام بانک مرکزی مبنی بر خرید ارز صادرکنندگان از سوی صرافیها یکقدم به جلو بود و باید تدبیری اتخاذ شود که ارز بهراحتی وارد کشور شود.
وی تاکید کرد: نباید به بازار ساختگی که برخی به آن بازار سیاه میگویند نگاه شود باید تاحدامکان این بازار کوچک شود. در حال حاضر پتروشیمیها ارز خود را با التماس ۲۵ هزار تومان میفروشند؛ این نرخهای بازار غیررسمی معلوم نیست از کجا میآید؟
وی گفت: با توجه به ارزی که در اختیار داریم هیچ واردکنندهای مشکلی در تامین ارز موردنیاز خود ندارد و حتی بانک مرکزی که بلافاصله ثبت سفارشها را تایید میکند شاهد صف فروش این ارزها به متقاضیان هستیم.
در همین حال «یوسف کاووسی»؛ کارشناس پول و ارز و بانکداری در گفتوگویی نیاز روزانه بازار ارز را در مجموع حدود ۱۵ میلیون دلار عنوان کرد و افزود چنانچه این نیاز بهموقع در سطح بازار عرضه شود و دستورالعمل جدید بانک مرکزی درست به اجرا در آید، بازار از التهاب خواهد افتاد.
این کارشناس اقتصادی دستورالعمل جدید بانک مرکزی مبنی بر مجوز خرید توافقی ارز صادرکنندگان توسط صرافیها را در بازگرداند ثبات به بازار ارز مثبت ارزیابی کرده و معتقد است: " پس از این تصمیم، صادرکننده با قیمت نزدیک بازار، ارز خود را به فروش میرساند و اسکناس بازار هم از این طریق تامین میشود درحالیکه پیش از این صادرکنندگان پیش از این دستورالعمل مکلف بودند تا ۳۰ درصد از ارز خود را در بازار متشکل ارزی به قیمت ۲۵، ۲۶ یا ۲۷ تومان فروش برسانند و این انگیزه چندانی برای عرضه مستمر ارز نزد صادرکنندگان ایجاد نمیکرد.
کاهش انتظارات تورمی
در همین حال بسیاری از کارشناسان ایجاد ثبات مستمر در بازار ارز را محصول کاهش انتظارات تورمی میدانند چراکه وقتی مردم پولی در اختیار دارند، نباید نگران آن باشند که چه خریدی انجام دهند تا از ارزش آن کاسته نشود.
محمد طبیبیان کارشناس اقتصادی در این زمینه معتقد است: "رفع مشکلات مربوط به کسری بودجه، مدیریت نقدینگی و ساماندادن به محیط تولید میتواند مانع از افزایش نرخ ارز شود و لذا وقتی تورم و انتظارات تورمی در اقتصاد کشور به دلایل مختلف شکل میگیرد، خواه ناخواه شاهد افزایش نرخ ارز مانند دلار و سقوط ارزش ریال خواهیم بود.
وی افزود: زمانی که ما شاهد سیل ناشی از نقدینگی، هم زمان با افزایش در انتظارات تورمی هستیم، بانک مرکزی و دولتها نمیتوانند بهتنهایی وضعیت را کنترل و مدیریت کنند و مانع از این سیل ویرانگر شوند. طبیعی است زمانی که تورم و انتظارات تورمی بالا میرود، نرخ ارز هم افزایش پیدا میکند. "
کنترل نقدینگی
نکتهای که بانک مرکزی از ابتدای سال جاری بدان همت گمارده و کنترل تورم و نقدینگی را بهعنوان یکی از اصلیترین اقدامات خود در دستور کار قرار داده است.
بر اساس آخرین گزارش بانک مرکزی از وضعیت متغیرهای پولی، حجم نقدینگی در اقتصاد ایران در پایان فروردینماه ۱۴۰۱ به ۴ هزار و ۸۲۸ هزار میلیارد تومان رسیده است که نسبت به حجم پایان اسفندماه سال ۱۴۰۰ بیش از ۹ هزار میلیارد تومان کاهش یافته است.
به عبارت دیگر رشد ماهانه نقدینگی برای اولین بار در سالیان گذشته در نخستین ماه سال جاری منفی دو دهم درصد شد، این در حالی است که رشد ماهانه این شاخص در اسفندماه بالغ بر ۴ درصد بود.
بانک مرکزی در راستای اجرای اصلاح ساختار نظام بانکی در سال جاری در نخستین گام با هماهنگی دولت زمینهای را فراهم کرد تا دولت از دریافت تنخواه از وجوه بانک مرکزی خودداری کند و نقدینگی موردنیاز خود در ماههای ابتدایی سال را با استفاده از وجوه رسوب کرده در حساب شرکتهای دولتی نزد بانک مرکزی تامین اعتبار کرد اقدامی که نقش به سزایی در کاهش نقدینگی و افزایش پایه پولی داشت.
بر اساس این سیاست که برای اولین بار در چند دهه اخیر اتخاذ شده، دولت بهجای استفاده از تنخواه بودجه از رسوب سپرده حساب شرکتهای دولتی نزد بانک مرکزی استفاده میکند و در صورت نیاز از تنخواه استفاده خواهد کرد که تاکنون این نیاز احساس نشده است.
گام بعدی بانک مرکزی در جهت کنترل نقدینگی اجرای طرح اصلاح کنترل اضافه برداشت بانکها از بانک مرکزی بود که بر اساس آمارهای موجود اضافه برداشت بانکها در سال جاری در مقایسه با سال گذشته تاکنون به نصف کاهش یافته است؛ بر این اساس بانک مرکزی برداشت نظام بانکی را منوط به سپردن وثیقه نزد بانک مرکزی کرد. همچنین در همین راستا به گفته رئیس کل بانک مرکزی مجوز انتشار اوراق گواهی سپرده مدتدار ویژه سرمایهگذاری (عام) به بانکها داده شده است و نیازی به مجوز موردی نیست.
از سوی دیگر بانک مرکزی بهعنوان بانکدار دولت، ارزهای نفتی حاصل از دولت را در سنوات متعددی خریداری و ریال را در اختیار دولت میگذاشت؛ در این سازوکار تنها بانک مرکزی این وظیفه را بر عهده داشت اما اکنون برنامهای در نظر گرفته شده است تا بانکهای دولتی هم علاوه بر بانک مرکزی بر بتوانند عامل فروش ارز دولت در بازار باشند، بهعبارتدیگر بانکهای دولتی هم عرضهکننده ارزهای دولت در بازار هستند تا از این طریق یکی از عوامل دخیل در پایه پولی اصلاح شود.
دیدگاه شما