رالف نلسون الیوت ، خالق نظریه امواج الیوت
رالف نلسون الیوت متولد 1871 در امریکا بیش از 2 دهه در زمینه های مختلف تجارت فعالیت کرد و بخاطر ابتلا به بیماری در 58 سالگی مجبور شد خودش رو بازنشسته کند . علاقه شدید او به تجارت و فعالیت باعث شد در دوران بهبودی و استراحتش شروع به بررسی رفتار شاخص های مالی و سهام مختلف کند و پس از مدتی تئوری امواج رو ارائه کرد او که نمودارهای بسیاری مربوط به 75 سال گذشته تا آن تاریخ رو بررسی میکرد متوجه تشابهات زیادی شد ترکیب الگو های رفتاری سرمایه گذاران با نسبت های فیبوناچی به بلوغ تئوری امواج منتهی شد
امروزه بررسی گذشته سهام معرفی نظریه الیوت کار سختی بنظر نمیرسه ولی نزدیک به یک قرن پیش بدون دسترسی به تکنولوژی، جمع آوری این قبیل اطلاعات باعث تحولی در تحلیل های مالی شد الیوت تونست با بررسی تغییرات قیمت درتایم فریم های سالیانه ، ماهانه ، هفتگی،روزانه و حتی ساعتی نظریه امواج خودش رو کامل کنه و شرکت های سرمایه گذاری رو قانع کرد که برای کسب سود به این روش رو بیارن نزدیک به یک قرن میشه که نظریه امواج الیوت تدریس و به روز میشه و معیار معاملات بسیاری از فعالین بازار سرمایه قرار داره
توضیح ساده و روان تئوری امواج الیوت در بازارهای مالی
در این قسمت از سری مقالات آموزش فارکس، به بررسی امواج الیوت میپردازیم. با ایران بروکر در این مقاله همراه باشید.
آشنایی با رالف نلسون معرفی نظریه الیوت الیوت
رالف نلسون الیوت حسابدار و مؤلف آمریکایی که یکی از بنیانگذاران نوین تحلیل تکنیکال است. الیوت بازار سهام را به مدت ۷۵ سال را تجزیه و تحلیل کرد. او از طریق دادههایی که به دست آورد کشف کرد که بازار سهام که گمان میشد رفتار بینظمی دارد، در واقع چندان هم بینظم نیست.
وقتی به سن ۶۶ سالگی رسید بالاخره شواهد (و اطمینان) کافی به دست آورده بود تا کشف خود را به دنیا معرفی کند.
او نظریهٔ خود را در کتابی به نام قانون امواج منتشر کرد.
به گفتهٔ او بازار چرخههای تکراری را طی میکند که این چرخهها حاصل احساسات سرمایهگذاران است. و احساسات سرمایهگذاران نیز تحت تأثیر روانشناسی غالب تریدرها در آن زمان، و عوامل خارجی مثل رسانههای خبری از جمله CNBC، بلومبرگ، ESPN است.
الیوت توضیح داد که نوسانات صعودی و نزولی قیمت به صورت یک الگوی تکراری ظاهر میشود. او به این تغییرات را «امواج» میگفت.
به عقیدهٔ او اگر بتوانید به درستی الگوهای تکرار شونده در قیمت را مشخص کنید، میتوانید پیشبینی کنید که قیمت در مرحلهٔ بعد چه تغییری خواهد داشت (یا نخواهد داشت).
همین است که باعث جذابیت بالای امواج الیوت برای تریدرها شده است.
این روش به آنها راهی برای شناسایی نقاط دقیق بازگشت قیمت را میدهد.
به عبارت دیگر الیوت سیستمی معرفی کرد که به معاملهگران امکان یافتن قلهها و درهها را میدهد.
یعنی در بحبوحهٔ این بینظمیهای قیمت، الیوت نظمی پیدا کرد.
البته مانند تمام مخترعین باید این کشف را از آن خود میکرد به همین دلیل نام بسیار اصیل «نظریهٔ امواج الیوت» را روی آن گذاشت.
فراکتال چیست؟
اما قبل از آن که وارد امواج الیوت شویم بهتر است ابتدا معنای فراکتالها را متوجه شویم.
اساساً فراکتالها ساختارهایی هستند که میتوانند به بخشهایی قسمت شوند که هر یک کپی بسیار مشابهی از کل است. ریاضیدانان به این خاصیت «خود تشابهی» یا «شباهت به خود» میگویند.
برای اینکه نمونههایی از ساختارهای فراکتالی بیابیم میتوانیم کمی به اطرافمان دقت کنیم. این مثالها در طبیعت فراوانند!
صدف یک فراکتال است. دانهٔ برف یک فراکتال است. صاعقه هم یک فراکتال است.
چرا که وقتی به هر ریزدانههای درون یک دانه برف نگاه کنید ساختار مشابهی با ساختار کل میبینید. همینطور در صدف یا در یک صاعقه. یا حتی در بسیاری از برگهای درختان.
مثلا برگ سرخس که از برگهای کوچک دیگری تشکیل شده، اگر به هرکدام از برگهای کوچک نگاه کنید، میبینید که شبیه برگ بزرگ هستند. و از طرف دیگر هر برگ شبیه درخت سرخس است.
یکی از ویژگیهای مهم امواج الیوت این است که فراکتال هستند.
امواج الیوت هم مانند صدفها، دانههای برف و صاعقه میتوانند به امواج الیوت کوچکتر تقسیم شوند.
امواج محرک یا ایمپالس در نظریه امواج الیوت
آقای الیوت نشان داد که بازار معاملاتی که روند دارد به صورت الگوی ۳-۵ حرکت میکند، این نام را نیز خود آقای الیوت بر این الگو گذاشت.
اولین الگوی ۵ موجی، امواج محرک یا پیشرو یا ایمپالس نامیده میشود.
آخرین الگوی ۳ موجی امواج اصلاحی یا corrective نام دارد.
در این الگو امواج ۱، ۳، ۵ محرک هستند یعنی با روند کلی پیش میروند در حالی که امواج ۲ و ۴ اصلاحی هستند.
توجه داشته باشید که امواج ۲ و ۴ را با الگوی اصلاحی ABC اشتباه نگیرید. (بعدا بیشتر در این باره توضیح میدهیم)
ابتدا نگاهی به الگوی محرک ۵ موجی داشته باشیم.
هنوز هم گیجکننده به نظر میرسد. بیایید کمی آن را رنگارنگ کنیم.
ما هر موج را همراه با شمارش آن به وسیلهی رنگ کدگذاری کردیم.
توصیف کوتاهی از اتفاقی که در طول هر موج میافتد.
برای نمونه از سهام استفاده میکنیم چون آقای الیوت از سهام استفاده کرده بود اما واقعاً مهم نیست در چه مورد باشد. میتوان از آن در مورد ارز، اوراق بهادار، طلا، نفت و … استفاده کرد. مهم این است که نظریهٔ موج الیوت را میتوان در بازار خرید و فروش ارز یا فارکس هم به کار برد.
موج ۱
نمودار در ابتدا رو به بالا حرکت میکند. دلیل این امر معمولاً تعداد نسبتاً کم افرادی است که ناگهان (به دلایل مختلف واقعی یا خیالی) حس میکنند که قیمت سهام ارزان است و در نتیجه بهترین موقع برای خرید است. این باعث افزایش قیمت میشود.
موج ۲
در این مرحله افراد کافی که در موج اصلی بودند فکر میکنند قیمت سهام بیش از حد بالاست و سود میکنند و در نتیجه سهمشان را میفروشند. این باعث میشود ارزش سهام پایین بیاید. اما سهام قبل از آن که دوباره معاملهٔ خوبی محسوب شود، به اندازهی قیمتهای پایین قبلی نمیرسد و سهام مجددا برای برخی معاملهگران خوشقیمت محسوب میشود.
موج ۳
این معمولاً طولانیترین و قویترین موج است. سهام توجه تودهٔ مردم را جلب کرده است. مردم بیشتر متوجه سهام شدهاند و مایلند آن را بخرند. این باعث میشود قیمت سهام بالاتر و بالاتر برود. این موج معمولاً از سقفی که در پایان موج ۱ ایجاد شد فراتر میرود.
موج ۴
معاملهگران سود میکنند و از معامله خارج میشوند چون سهام باز هم گران تلقی میشود. این موج معمولاً ضعیف است چون معمولاً مردم بیشتری سهام را میخرند و منتظرند «در زمان پایین آمدن قیمت» بخرند.
موج ۵
در اینجا بیشتر مردم وارد سهام میشوند و هیجان باعث این امر میشود.
معاملهگران و سرمایهگذاران دلایل مسخرهای برای خرید سهام میآورند و اگر با آنها مخالفت کنید معرفی نظریه الیوت از عصبانیت میخواهند شما را خفه کنند. اینجاست که سهام به حبابیترین حالت ممکن خود میرسد. مخالفان شروع به فروش سهام به قیمت ارزان میکنند که باعث تشکیل الگوی ABC میگردد.
امواج محرک گسترده (Extended Impulse Waves)
نکتهٔ دیگری که باید در مورد نظریهٔ موج الیوت بدانید این است که یکی از سه موج محرک (۱، ۳ یا ۵) همیشه بزرگتر خواهد بود.
به بیان ساده همیشه یک موج است که صرف نظر از میزان، طولانیتر از دو موج دیگر است.
به گفتهٔ الیوت معمولاً موج پنجم است که بزرگتر میشود.
با گذشت زمان این سبک قدیمی نامگذاری موج تغییر کرد چون مردم بیشتر و بیشتری موج سوم را موج گسترده نامیدند.
امواج اصلاحی (اصلاح ABC) در نظریه الیوت
روندهای ۵ موجی اصلاح معرفی نظریه الیوت میشوند و با روندهای مخالف ۳ موجی معکوس میشوند.
به جای عدد از حروف برای نام گذاری موجهای اصلاحی استفاده میشود.
این مثال از الگوی بسیار جالب ۳ موجی اصلاحی را ببینید.
فقط به این خاطر که از بازار صعودی به عنوان مثال اصلی استفاده کردیم معنایش این نیست که نظریهٔ موج الیوت در مورد بازارهای نزولی صدق نمیکند.
همین الگوی ۳-۵ موجی میتواند به این شکل باشد:
انواع الگوهای موج اصلاحی
به گفتهٔ الیوت، ۲۱ الگوی اصلاحی ABC از ساده تا پیچیده وجود دارند.
شاید حفظ کردن تمام آنها دشوار باشد بخاطر همین بهتر است بدانید که از سه دستهی بسیار ساده تشکیل شدهاند که فهمشان آسان است.
بیایید نگاهی به این دستهها داشته باشیم.
مثالهای زیر در مورد روندهای رو به معرفی نظریه الیوت بالا صدق میکنند،
اما اگر با روند رو به پایین سروکار دارید کافی است آنها را معکوس کنید.
دستهٔ زیگزاگ
زیگزاگها تغییرات بسیار شدید قیمت هستند که مخالف روند غالب پیش میروند.
موج B معمولاً در مقایسه با امواج A و C کمترین طول را دارد.
این الگوهای زیگزاگ ممکن است دو یا سه بار در یک اصلاح اتفاق بیافتند.
۲ تا ۳ الگوی زیگزاگ که به یکدیگر پیوند خوردهاند.
مانند تمام امواج دیگر هر یک از امواج در الگوهای زیگ زاگ را میتوان به الگوهای ۵ موجی تقسیم کرد.
دسته یکنواخت
یکنواختها امواج اصلاحی ساده و جنبی هستند.
در این امواج طول موجها عموماً برابر است و B معکوس A و C
دستهٔ مثلث
مثلثها الگوهای اصلاحی هستند که با خطوط روند همگرا یا واگرا محدود شدهاند. مثلثها از گروههای ۵ موجی تشکیل شدهاند که به صورت جنبی مخالف روند حرکت میکنند.
این مثلثها میتوانند، متقارن، نزولی، صعودی یا گسترده باشند.
موجهایی درون موج
همان طور که قبلاً گفتیم امواج الیوت فراکتال هستند. هر موج از موجهای کوچکتر تشکیل شده است.
بگذارید یک تصویر دیگر به شما نشان دهم.
میبینید که امواج ۱، ۳ و ۵ از الگوی حهشی ۵ موجی کوچکتری تشکیل شده در حالی که امواج ۲ و ۴ از الگوی اصلاحی ۳ موجی تشکیل شده است؟
همیشه به یاد داشته باشید که هر موج از الگوهای موج کوچکتر تشکیل شده است و الگو تکرار میشود.
برای آسان شدن نامگذاری این امواج، نظریهٔ موج الیوت مجموعهای از دستهها را برای امواج تعیین کرده که از بزرگ به کوچک مرتب شدهاند. اینها عبارتند از:
ابر چرخهٔ بزرگ از امواج ابر چرخه تشکیل شده و آنها از امواج چرخهای تشکیل شدهاند که شامل امواج اصلی میشوند.
امواج اصلی دارای امواج متوسط هستند که از امواج کوچک تشکیل شدهاند که شامل امواج ریز هستند که از امواج بسیار ریز تشکیل شدهاند.
در واقع هر کدام در دل دیگری جای میگیرد.
مثالهای واقعی برای درک امواج الیوت
خب، برای روشن شدن اینها بیایید موج الیوت را در نمودار واقعی ببینیم.
همان طور که میبینید، امواج درنمودار واقعی شکل بی عیب و نقصی ندارند.
به علاوه متوجه میشوید که گاهی سخت است که برای امواج نامی انتخاب کنید.
اما هر چه بیشتر به نمودارها نگاه کنید مهارت بیشتری پیدا میکنید.
به علاوه قرار نیست شما را تنها بگذاریم!
در بخشهای بعد توصیههایی در مورد شناسایی درست و آسان امواج ارائه میدهیم و به شما یاد میدهیم چطور با استفاده از امواج الیوت معامله کنید.
امواج الیوت در تحلیل تکنیکال | به زبان ساده (+ فیلم آموزش رایگان)
در آموزشهای پیشین از مجموعه بورس و بازار سرمایه مجله فرادرس، در مطالبی با عنوان «آموزش بورس رایگان | گام به گام برای همه | به زبان ساده» و «بورس چیست ؟ آموزش بورس (+ دانلود فیلم آموزش رایگان)» مفاهیم بازار بورس و اصطلاحات رایج آن را بیان کردیم. همچنین در مطلب «آموزش تحلیل تکنیکال بورس رایگان (+ دانلود فیلم آموزش رایگان)» با تحلیل تکنیکال آشنا شدیم و گفتیم که نظریه امواج الیوت یکی از ابزارهای آن است. در این آموزش «امواج الیوت» (Elliott Wave) را معرفی میکنیم.
فیلم آموزش رایگان امواج الیوت در تحلیل تکنیکال
فیلم آموزش رایگان امواج الیوت به صورت گام به گام، در کادر بالا، به سوالات شما در خصوص کاربرد امواج الیوت در تحلیل تکنیکال، به زبان ساده و به صورت گام به گام پاسخ میدهد.
برای پخش و مشاهده ویدئو روی دکمه پلی یا تصویر بالا کلیک کنید.
تاریخچه نظریه امواج الیوت
«رالف نلسون الیوت» (Ralph Nelson Elliott) در دهه 1930 نظریه امواج الیوت را توسعه داد. الیوت معتقد بود بازار بورس که تصور میشد رفتاری تصادفی و آشوبناک دارد، در حقیقت از الگوهایی تکراری تبعیت میکند.
نظریه امواج الیوت در حقیقت برای توصیف حرکات قیمت در بازارهای مالی ارائه شده است. بدین صورت که در حرکات قیمت سهام و در رفتار معاملهگران میتوان امواج را مشخص کرد. سرمایهگذاران در تلاش برای سودآوری از روند بازار به نوعی «سوار بر موج» هستند. برای مثال، یک حرکت بزرگ توسط صاحبان خانه برای جایگزینی مستأجران فعلی خود با مستأجران جدید که شرایط بهتری دارند، به عنوان یک «موج تأمین مالی مجدد» عمل میکند.
الیوت پس از آنکه مجبور شد به دلیل بیماری بازنشسته شود، وقتش را به تحلیل بازار اختصاص داد. او در 75 سالگی مطالعات خود را روی نمودارهای شاخص سالانه، ماهانه، هفتگی و روزانه موجود و نمودارهای ساعتی و نیمساعتی که خودش ساخته بود، آغاز کرد. الیوت قواعد خاص حاکم بر نحوه شناسایی، پیشبینی و سرمایهگذاری در این الگوهای امواج را تشریح کرد. این کتابها، مقالهها و نامهها در مجموعهای به نام “R.N. Elliott’s Masterworks” در سال 1994 چاپ شده است. «الیوت وِیو اینترنشنال» (Elliott Wave International) بزرگترین شرکت مستقل تجزیه و تحلیل مالی و پیشبینی بازار در جهان است که تجزیه و تحلیل و پیشبینی بازار در آن، بر اساس مدل الیوت انجام میشود.
البته الیوت متوجه این نکته بود که این الگوها هیچ قطعیت کاملی در مورد حرکت قیمتهای آینده ندارند، بلکه تنها به تحلیل بازار آینده کمک میکنند. در واقع، از امواج الیوت میتوان در ارتباط با سایر روشهای تحلیل تکنیکال از جمله شاخصهای تکنیکال، برای شناسایی فرصتهای خاص خرید و فروش استفاده کرد. معاملهگران ممکن است در یک زمان مشخص تعابیر مختلفی از ساختار امواج الیوت در یک بازار داشته باشند.
ماهیت امواج الیوت
الیوت بیان کرد که روند در قیمتهای مالی ناشی از روانشناسی غالب سرمایهگذاران است. وی دریافت که نوسانها در روانشناسی جمعی همیشه در همان الگوهای تکراری فراکتال یا «امواج» در بازارهای مالی ظاهر میشود. نظریه الیوت تا حدودی به «نظریه داو» (Dow Theory) شباهت دارد، زیرا هر دو میگویند که قیمت سهام در قالب امواج حرکت میکند. از آنجا که الیوت ماهیت «فراکتالی» بازارها را نیز به رسمیت شناخت، توانست جزئیات بیشتری را تجزیه و تحلیل کند. فرکتالها ساختارهایی ریاضی هستند که در مقیاسهای کوچکتر بینهایت بار تکرار میشوند. الیوت کشف کرد که ساختار الگوهای قیمت سهام بورس به همان گونه است. وی سپس شروع به بررسی این موضوع کرد چگونه میتوان از این الگوهای تکراری به عنوان شاخصهای پیشبینی کننده بازار آینده استفاده کرد.
برای آشنایی با این ابزار تکنیکال جذاب، میتوانید فیلم آموزش مقدماتی امواج الیوت در تحلیل تکنیکال را نیز مشاهده کنید. در این فیلم آموزشی، نظریه اموج الیوت با شروع از سطح پایه تدریس شده و کاربرد آن در عمل مورد بررسی قرار گرفته است. از طریق لینک زیر میتوانید این فیلم آموزشی را مشاهده کنید.
برای مشاهده فیلم آموزش مقدماتی امواج الیوت در تحلیل تکنیکال + اینجا کلیک کنید.
تفسیر نظریه امواج الیوت
الیوت پیشبینیهای دقیقی از بورس سهام را مبتنی بر ویژگیهای قابل اعتماد و کشف شده در الگوهای امواج انجام داد. طبق نظریه الیوت، یک «موج انگیزشی» (Motive Wave)، که در کل در جهت روند بزرگتر حرکت میکند، همیشه در الگوی خود پنج موج دارد. از سوی دیگر، «موج اصلاحی» (Corrective Wave) در جهت مخالف روند اصلی است و سه موج دارد. همچنین، الگوها خود را در مقیاسهای همیشه کوچکتری به نام «اینفینیتوم» (Infinitum) تکرار میکنند.
در بازارهای مالی، میدانیم که «آنچه بالا میرود، باید پایین بیاید»، زیرا حرکت قیمت بالا یا پایین همیشه با یک حرکت مخالف دنبال میشود. رفتار قیمت نیز به انگیزشها و اصلاحها تقسیم میشود. روندهای انگیزشی جهت اصلی قیمتها را نشان میدهند، در حالی که اصلاحات در خلاف جهت روند اصلی حرکت میکند.
الگوی امواج الیوت
نظریه امواج الیوت به صورت زیر تبیین میشود:
- پنج موج در جهت روند اصلی حرکت میکنند و به دنبال آن سه موج در یک اصلاح رخ میدهند (در کل، یک حرکت ۵-۳). این حرکت پنج-سه یا ۵-۳ سپس به دو زیربخش از حرکت موج بالاتر بعدی تبدیل میشود.
- الگوی زیرین 5-3 ثابت است، اگرچه طول هر موج ممکن است متغیر باشد.
نمودار زیر را در نظر بگیرید که از هشت موج با برچسبهای 1، 2، 3، 4، 5، B ،A و C تشکیل شده است (پنج موج رو به بالا (در جهت روند اصلی) و سه موج رو به پایین) .
امواج 1، 2، 3، 4 و 5 انگیزش را تشکیل میدهند و امواج B ،A و C تشکیل دهنده اصلاح هستند. پنج موج مربوط فاز انگیزشی، به نوبه خود، موج 1 را درجه بعدی بزرگتر شکل میدهند و سه موج اصلاحی نیز تشکیل دهنده موج 2 درجه بزرگتر بعدی هستند. شکل زیر، به خوبی ماهیت فراکتالی امواج را نشان میدهد.
موج اصلاحی به طور معمول دارای سه حرکت مشخص است: دو حرکت در جهت اصلاح اصلی (A و C) و دیگری در مقابل آن (B). امواج 2 و 4 در تصویر بالا اصلاح هستند. ساختار امواج اصلاحی به طور معمول به صورت شکل زیر است.
توجه داشته باشید که در تصویر بالا، امواج A و C در جهت روند در یک درجه بزرگتر حرکت میکنند و بنابراین، انگیزشی هستند و از پنج موج تشکیل شدهاند. در مقابل، موج B مخالف روند اصلی است و بنابراین اصلاحی است و از سه موج تشکیل شده است. تشکیل موج انگیزشی، و به دنبال آن موج اصلاحی، درجه موج الیوت را تشکیل میدهد که از روندها و تقابلها تشکیل شده است.
همانطور که از الگوهای تصویر بالا مشاهده میکنید، پنج موج همیشه به سمت بالا حرکت نمیکنند و به طور مشابه، سه موج همیشه به سمت پایین حرکت نخواهند کرد. این روند اصلی صعودی یا نزولی است که جهت امواج را مشخص میکند.
درجه امواج الیوت
طبق نظریه امواج الیوت، امواج را میتوان در ۹ درجه و از بزرگترین به کوچکترین، به صورت زیر دستهبندی کرد:
- اَبَرچرخه بزرگ (Grand Supercycle)
- ابرچرخه (Supercycle)
- چرخه (Cycle)
- اصلی یا اولیه (Primary)
- متوسط (Intermediate)
- کوچک (Minor)
- ریز (Minute)
- بسیار ریز (Minuette)
- کوچکتر از بسیار ریز (Sub-Minuette)
به دلیل ماهیت فراکتالی امواج الیوت، همواره امواج بزرگتر و کوچکتری از موارد بالا وجود دارد. برای استفاده از این نظریه در معاملات، یک معاملهگر میتواند یک موج انگیزشی با روند صعودی را مشخص کند، در ابتدای روند سهم مورد نظر را بخرد و در موقعیت مناسب، بعد از تکمیل الگوی پنج موج آن را بفروشد.
قواعد امواج الیوت
در هر زمان، ممکن است بازار در الگوی اصلی پنج موج قرار داشته باشد و از آنجا که الگوی پنج موج شکل اصلی روند بازار است، تمام الگوهای دیگر را نیز تحت تأثیر آن هستند.
«قوانین» معرفی نظریه الیوت خاصی وجود دارد که حاکم بر الگوی پنج موج است. این سه قانون به شرح زیر هستند:
- قانون اول: موج 2 نمیتواند بیش از 100 درصد موج 1 تغییر کند. اگر این اتفاق بیفتد، ممکن است موج ۲ موج اصلاحی قابل انتظار نباشد و در واقع میتواند در جهت یک موج انگیزشی با درجه بزرگتر قرار گیرد.
- قانون دوم: موج 3، که اغلب نمایانگر قویترین قسمت چرخه است، نمیتواند از موج 1 و موج 5 کوتاهتر باشد.
- قانون سوم: موج 4 نمیتواند از سقف موج ۱ عبور کند. اگر این اتفاق بیفتد، آخرین حرکت بازار باید بخشی از یک موج انگیزشی بزرگتر باشد که میتواند به بالاتر یا پایینتر پیشرفت کند.
مثالی از امواج الیوت
در سادهترین شکل، نمودار هفتگی سهام شرکت «اپل» (Apple) نمونهای از الگوی پنج موج است. البته، این بدین معنا نیست که مرحله جدید اصلاحی در حال رخ دادن است. ورود به اصلاح به اندازه موج پنجم بستگی دارد و با توجه به رابطه نظریه امواج الیوت و سطوح فیبوناچی میتوان به طور دقیقتر آن را بررسی کرد.
جمعبندی
در این آموزش، گفتیم که نظریه امواج الیوت بیان میکند روند بازار یک الگوی تکراری و به بیان بهتر فراکتالی دارد. هر یک از امواج الیوت با درجات مختلف تکرار میشوند و یک چرخه کامل موج در واقع از هشت موج تشکیل شده است. این هشت موج دو مرحله یا فاز را تشکیل میدهند: (1) فاز انگیزشی که پنج موج است و (2) یک فاز اصلاحی که سه موج دارد. به دلیل ماهیت فراکتالی بازار، هر فاز خود یک موج است.
امواج فاز انگیزشی معمولاً با اعداد ۱ تا ۵ نشان داده میشوند. موج اصلاحی نیز معمولاً توسط حروف A و B و C نشان داده میشود. بسته به روند اصلی حرکت، فازهای انگیزشی و اصلاحی میتوانند صعودی یا نزولی باشند.
فیلم آموزش مقدماتی امواج الیوت در تحلیل تکنیکال
برای آشنایی بیشتر با تحلیل امواج الیوت، پیشنهاد میکنیم فیلم آموزش مقدماتی امواج الیوت در تحلیل تکنیکال را مشاهده کنید. این آموزش ۵ ساعت و ۵۵ دقیقهای در پنج درس تدوین شده است. در درس اول، مقدمهای بر امواج الیوت در تحلیل تکنیکال ارائه شده و مفاهیمی مانند تئوری داو، تئوری آشوب، فراکتالها، تک موجها و درجه موج بیان شده است. درس دوم این آموزش مربوط به شناسایی فاز انگیزشی و درس سوم مربوط به شناسایی فاز اصلاحی در روند حرکت قیمت سهم است. قواعد مربوط به امواج الیوت نیز در درس چهارم مورد بحث قرار گرفتهاند. نسبتهای فیبوناچی در الیوت نیز موضوع درس پنجم است. در نهایت، فصل ششم به جمعبندی مطالب اختصاص یافته است.
- برای مشاهده فیلم آموزش مقدماتی امواج الیوت در تحلیل تکنیکال+ اینجا کلیک کنید.
سخن پایانی
همانطور که در ابتدای مطلب نیز اشاره شد، پیش از این در مجله فرادرس به مبحث تحلیل تکنیکال و ضرورت یادگیری آن برای حضور در بازار بورس و سرمایه پرداخته بودیم. در این نوشتار نیز، سعی کردیم به صورت خلاصه یکی از ابزارهای تحلیل تکنیکال، یعنی امواج الیوت معرفی نظریه الیوت را معرفی کنیم. در همین راستا، مروری داشتیم بر تاریخچه امواج الیوت و بعد از آن نیز به ترتیب الگو، درجه و قواعد مرتبط به این مبحث را مرور کردیم.
اگر شما نیز در این رابطه دیدگاهی دارید یا پرسشی در ذهنتان است که بیپاسخ مانده، آن را از طریق بخش نظرات در ادامه صفحه با ما و سایر خوانندگان مجله فرادرس مطرح کنید. بدیهی است که نظرات و پرسشهای شما سبب خواهند شد تا این مطلب به مرور زمان کاملتر و بهتر شود.
سلب مسئولیت مطالب اقتصاد: این مطلب صرفاً با هدف افزایش آگاهی عمومی در حوزه اقتصاد نوشته شده است. برای سرمایهگذاری، تجارت و آگاهی دقیق از قوانین مربوط به آنها، لازم است حتماً از دانش و مشاوره افراد متخصص کمک گرفته شود. دقت داشته باشید که قوانین بازار سرمایه و قوانین تجاری و اقتصادی کشور، همواره در حال تغییر هستند و بر همین اساس، ممکن است برخی موارد ذکر شده در این مطلب، دیگر صحت نداشته باشند. مسئولیت هر گونه بهرهبرداری از این نوشتار با هدف سرمایهگذاری، تجارت، کسب درآمد و غیره، بر عهده خود افراد بوده و مجله فرادرس هیچ معرفی نظریه الیوت مسئولیتی در این رابطه ندارد. برای اطلاعات بیشتر + اینجا کلیک کنید.
مطلبی که در بالا مطالعه کردید بخشی از مجموعه مطالب «آموزش بورس رایگان به زبان ساده» است. در ادامه، میتوانید فهرست این مطالب را ببینید:
اگر این مطلب برای شما مفید بوده است، آموزشها و مطالب زیر نیز به شما پیشنهاد میشوند:
امواج الیوت چیست؟
نظریه موج الیوت روشی برای تجزیه و تحلیل بازار است و بر این ایده مبتنی است که بازار همان نوع الگوها را که در بازه زمانی طولانیتر (درجه بالاتر) انجام میدهد، در بازه زمانی کوچکتر (درجه کمتر) تشکیل میدهد. این الگوها سرنخهایی را در مورد آنچه ممکن است در آینده در بازار اتفاق بیفتد ارائه میدهند. بر اساس این تئوری، حرکات بازار از همان نوع الگوها پیروی میکند و بستگی به این ندارد که چه بازه زمانی را تحلیل میکنید.
این نظریه توسط رالف نلسون الیوت در دهه 1930 ارائه شد و توسط رابرت پرچتر در دهه 1970 محبوبیت یافت. این نظریه ادعا میکند که رفتار جمعیت، الگوها و روندهایی را ایجاد میکند که در بازارها میبینیم. الگوی موج، همانطور که توسط الیوت تعریف شده است، تجلی فیزیکی روانشناسی توده جمعیت، در جهان ما است. این الگوها نه تنها در بازارها بلکه در هر جایی که انسانها به طور انبوه تصمیم میگیرند ظاهر میشوند. مثالهایی از این دست عبارتند از: قیمت مسکن، روند مد یا تعداد افرادی که هر روز مترو را انتخاب میکنند.
در این مقاله به معرفی قواعد تشکیل موج و الگوهای مختلفی که در نظریه امواج الیوت دیده میشود، میپردازیم. در پایان این مقاله، باید درک خوبی از نحوه تشکیل موج الیوت داشته باشید و بتوانید تجزیه و تحلیل امواج الیوت را بر روی نمودارها شکل دهید. با این حال، به خاطر داشته باشید که به کارگیری تئوری امواج الیوت نیاز به تمرین دارد.
الگوی پایه
امواج انگیزشی
بخش اول یک الگوی ایدهآل موج الیوت ، موج انگیزشی است، منظور در اینجا موجی است که همیشه در جهت روند یک درجه بزرگتر پیش میرود. همانطور که در نمودار بالا نشان داده شده است، این موج به پنج موج کوچکتر تقسیم میشود که با برچسب های 1، 2، 3، 4 و 5 مشخص شدهاند. در موج انگیزشی، دو نوع موج فرعی کوچکتر وجود دارد: موجهای انگیزشی و موجهای اصلاحی. هر کدام در ادامه این مقاله توضیح داده خواهند شد.
در نمودار واضح است که سه تا از این امواج فرعی در جهت روند بزرگتر پیشروی میکنند (امواج 1، 3 و 5) و دو تای آنها قیمت را تصحیح میکنند، یعنی به سمت پایین حرکت میکنند (2 و 4). امواج 1، 3 و 5 در موج انگیزشی، معمولاً خودشان به نوعی امواج انگیزشی هستند، به این دلیل که در همان جهت روند یک درجه بزرگتر حرکت میکنند. امواج 2 و 4 امواج فرعی "اصلاح کننده" هستند که در جهت مخالف روند بزرگتر حرکت میکنند. موج انگیزشی تمایل دارد با سهولت نسبی در جهت روند بزرگتر حرکت کند. در نتیجه تشخیص و تفسیر آن آسان است.
سه قانون برای تشکیل موج انگیزشی وجود دارد که باید رعایت شود:
- موج 2 همیشه کمتر از 100 درصد موج 1 را باز میگرداند (پس می دهد).
- موج 4 همیشه کمتر از 100 درصد از موج 3 را دنبال میکند.
- موج 3 همیشه فراتر از پایان موج 1 حرکت میکند و هرگز کوتاهترین موج نیست.
اگر امواج فرعی انگیزشی را هر کدام دارای پنج موج و امواج فرعی اصلاحی را دارای سه موج در نظر بگیریم، آنگاه موج انگیزشی بزرگتر چیزی شبیه به نمودار زیر خواهد بود. در این مورد، امواج فرعی انگیزشی هر کدام پنج موج هستند زیرا در جهت روند یک درجه بزرگتر هستند. این نوع الگو به عنوان ساختار 5-3-5-3-5 برچسب گذاری شده است.
امواج اصلاحی
به طور کلی، همانطور که در نمودار بالا مشاهده میشود، موج اصلاحی به عنوان یک ساختار سه موجی نشان داده میشود. ساختار سه موجی دارای امواج فرعی خود با عنوان امواج A، B و C است. این نکته میتواند گمراه کننده باشد زیرا همه امواج اصلاحی دقیقاً ساختارهای سه موجی ندارند. مشخصات ساختارهای موج اصلاحی بعداً مورد بحث قرار خواهد گرفت، اما برای هدف کلی ما، با توصیف آنها با ساختار سه موج فرعی شروع میکنیم.
اگر به ساختار نگاه کنیم، متوجه خواهیم شد که موج A و موج C هر دو در جهت روند یک درجه بالاتر هستند (در این مورد، جهت اصلاح) . به همین دلیل (برای این مثال کلی) آنها را به عنوان امواج انگیزشی نشان خواهیم داد که هر کدام در مجموع پنج موج دارند. موج B برخلاف جهت تصحیح بزرگتر (معرفی نظریه الیوت معرفی نظریه الیوت روند یک درجه بالاتر) حرکت میکند و بنابراین با سه موج نشان داده میشود. این نوع الگو به عنوان ساختار 5-3-5 برچسب گذاری شده است.
ساختار چرخه پایه امواج الیوت
ترکیب یک موج انگیزشی و یک موج اصلاحی ساختار کلی چرخه کامل موج الیوت است. این الگو به صورت ساختاری با مجموع هشت موج نشان داده شده است. یک پیشروی پنج موجی (انگیزه) در جهت روند یک درجه بزرگتر و به دنبال آن یک اصلاح سه موجی در برابر روند درجه بالاتر وجود دارد.
نمودار بالا دنباله هشت موجی را با یک موج حرکتی پنج موجی افزایشی و یک تصحیح سه موجی نزولی نشان میدهد. همانطور که مشاهده میشود، این حرکت از ابتدا تا انتها، بالاتر از آنچه شروع شده به پایان میرسد (یعنی افزایش قیمت). اگر در مورد آن فکر کنید، ساختار 5-3 حداقل هندسه حرکت مورد نیاز برای دستیابی به نوسانات و پیشرفت قیمت در جهت بالا یا پایین است. بازارها در نوسان هستند (صعود و نزول) و با گذشت زمان یا به سمت بالا یا پایین پیش میروند.
الیوت متوجه شد که بازار این ساختار 5-3 را بارها و بارها معرفی نظریه الیوت تکرار میکند. این پایه و اساس نظریه او بود و این ساختار چرخه پایه موج الیوت است.
هنگامی که چرخه به پایان میرسد. انتظار میرود که بازار پس از پایان اصلاحات، یک پیشرفت پنج موجی دیگر داشته باشد.
لطفاً توجه داشته باشید که این لزوماً به معنای پنج موج بالا و سه موج پایین نیست. در یک روند نزولی، الگو به سمت پایین پیشروی میکند و بالاتر اصلاح میشود. این بدان معناست که یک توالی پنج موج پایین و به دنبال آن یک دنباله سه موج بالا وجود خواهد داشت.
نمودار بالا این ساختار هشت موجی را در یک بازار رو به کاهش نشان میدهد. همانطور که مشاهده میشود، قیمت پایینتر از جایی که شروع شده تمام میشود. اگر این الگو را بر روی نمودار دیدید، بسته به تصویر بزرگتر، ممکن است منتظر پنج موج دیگر باشید.
لطفاً به خاطر داشته باشید که این فقط یک موج انگیزشی و یک موج اصلاحی است. همه بازارها صعود میکنند و اصلاح میشوند. تئوری موج الیوت انواع خاصی از الگوها را ارائه میدهد که بازار برای انجام این کار از آنها استفاده میکند. در ادامه به آنها خواهیم پرداخت، اما توجه داشته باشید که همه آنها در این ساختار چرخه کلی قرار میگیرند.
خاصیت فرکتالی و خودتشابهی
اگر امواج انگیزشی و امواج اصلاحی را با هم ترکیب کنیم، خواهیم دید که آنها ساختار کلی الیوت دقیقتری میسازند. ما میتوانیم پنج موج پیشرونده در موج انگیزشی که موج I را تشکیل میدهند، و همچنین سه موج نزولی در موج اصلاحی که موج دوم را تشکیل میدهند، ببینیم. با این حال، توجه داشته باشید که در امواج 1 و 2 موج I، ساختار کلی الیوت شکل میگیرد. این ساختار هم در مقیاس بزرگتر و هم در مقیاس کوچکتر در یک تصویر شکل میگیرد.
این نمونه ای از ماهیت فراکتال الگوهای موج الیوت است. فراکتال یک منحنی یا شکل هندسی است که هر قسمت از آن دارای خصوصیات آماری یکسانی با کل است و هر چیزی که شبیه به این نوع هندسه باشد فرکتال گفته میشود. در ساختار موج الیوت، این با تشابه در حال گسترش و انقباض ساختارهای موجی مشهود است. موج I درجه بالاتر بعدی روند برای موج 1 است، اما در موج 1 و 2 الگوی 5-3 چرخه کامل موج الیوت تشکیل شده است. سپس الگوی 5-3 برای امواج 3 و 4 و برای امواج A و B نیز تکرار میشود (به جز در جهت نزولی).
در واقع سه درجه روند در نمودار بالا نشان داده شده است. امواج I و II چرخه درجه بزرگتر را تشکیل میدهند. درجه بعدی به سمت پایین امواجی هستند که دارای برچسب 1، 2، 3، 4، 5، A، B و C هستند. و درجه بعدی پایین امواجی هستند که دارای برچسب i، ii، iii، iv، v، a، b و c. در تئوری، این الگو تا بینهایت گسترش مییابد و تا بی نهایت کوچک میشود و چیزی را تشکیل میدهد که به عنوان یک فراکتال شناخته میشود.
الیوت با مشاهده متوجه شد که بازارها ماهیت فراکتالی دارند. مهم نیست که درجه موج چقدر بزرگ یا کوچک باشد، امواج محرک دنباله ای 5 موجی و امواج اصلاحی معمولاً دنبالهای 3 موجی به خود میگیرند. او الگوهایی را طبقهبندی کرد که در درجات روند بالاتر نشان داده شدند و مشاهده کرد که همان نوع الگوها در درجات پایینتر روندها تکرار میشوند.
نمودار بالا همین تصویر را در یک بازار رو به کاهش نشان میدهد. امواج الیوت یک تکنیک معاملاتی نیست. هیچ قانون خاصی برای ورود یا خروج وجود ندارد، و همچنین یک راه مشخص برای استفاده از آن در معاملات وجود ندارد. با این وجود، کسانی هستند که با موفقیت از الگوهای موج الیوت در معاملات خود استفاده کردهاند. معاملهگرانی که با استفاده از امواج الیوت نمودارها را تحلیل میکنند، تمایل دارند از اندیکاتورهای مختلفی استفاده کنند تا به آنها در تشخیص الگوهای موج الیوت خاص کمک کنند، اگرچه این تکنیک ها منحصر به افرادی است که آنها را توسعه دادهاند.
کلام آخر
امواج الیوت یک تئوری پرطرفدار است که نحوه حرکت قیمت داراییهای مختلف را در قالب موجهای قیمتی انگیزشی و اصلاحی توضیح میدهد. این تئوری بیشتر به پیشبینی حرکت قیمت در آینده کمک میکند. امواج الیوت میتوانند هندسههای مختلفی داشته باشند. لذا برچسب گذاری و شمارش امواج کار چندان ساده ای نیست و نیاز به تمرین فراوان دارد.
رالف نلسون الیوت و نظریه امواج الیوت
رالف نلسون الیوت، حسابدار و مؤلف آمریکایی که تحقیقات بسیاری بر روی مبدأ امواج در چارت قیمت انجام داد. شناسایی نوسانات امواج در چارت قیمت، گونهای از علم تحلیل تکنیکال است. که توسط وی به نام نظریه امواج الیوت بنا نهاده شده است. که درنهایت متخصصان بازارهای مالی و سرمایه آن را بهعنوان امواج الیوت میشناسند. وی در شهر مارس ویل ایالت کانزاس به دنیا آمد. وی دو کتاب غیر مرتبط با دنیای سرمایه که نتیجه فعالیتهای حرفهای او بود. (مدیریت کافهتریا و اتاق چای و آینده آمریکای لاتین) را نیز به رشته تحریر درآورده است. در نیمه اول قرن بیستم آقای الیوت «نظریه امواج الیوت» را به بازار سرمایه معرفی نمود. بررسی قیمتها در نمودار آنها او را متوجه این ساخت که نهتنها این تغییرات بهصورت منظم اتفاق میافتد. بلکه از ساختاری خاص که با طبیعت هماهنگی دارد پیروی میکند. او توانست با این دریافت از حرکات چارت قیمت، مکانیسمی معرفی نظریه الیوت برای پیشبینی حرکتهای قیمت در بازار بورس به وجود آورد.
امواج الیوت در رفتار سهامداران، معامله گران و حرکات قیمتی در بازارهای مالی تشخیص داده میشود. او معاملهگرانی را که تلاش میکنند از بازارهای مالی سود به دست آورند را ” سوار بر امواج ” تفسیر میکند. او اعتقاد داشت برخلاف تصور عموم که بازارهای سهام، رفتارهای تصادفی و پرآشوبی دارند، در حقیقت در قالب الگوهای موجی تکرارشونده و فراکتال قابلمشاهده هستند. رالف الیوت بر این باور بود که هرجایی که در آن فعالیت و جنبوجوش مردم زیاد باشد، رفتار و حرکات بر اساس قاعده و نظمی طبیعی و برگرفته از امواج دریا انجام میشود که وی آن را بهعنوان نظریه موج ارائه داده است.
هوش و نبوغ شگفتانگیز رالف الیوت در بررسی نمودارهای صنایع داوجونز به مدد او آمد تا بتواند مجموعهای از قوانین را تدوین کند. که کلیه حرکتهای بازارهای مالی آن زمان را تا سال ۱۹۴۰ توجیه میکند. سرمایهگذاران در آن سالها معتقد بودند. محال است شاخص داوجونز سقف سال ۱۹۲۹ را بشکند. اما الیوت بازار صعودی پرقدرتی را برای چند دهه پیشبینی کرد. و امروزه شاهد پیشبینیهای تحقق یافته زیادی از وی هستیم. با تأمل بیشتر در اتفاقهای غیرقابلپیشبینی از قبیل رکودهای اقتصادی، جنگهای بزرگ، بازسازیهای پس از جنگ و … بهتر درک میکنیم. که نظریه امواج الیوت کاملاً متناسب با واقعیتهای زندگی است.
در سال ۱۹۳۹ نظریات الیوت با کمک سی جی کالینز، در مجله فایننشال ورلد طی مقالاتی منتشر گردید. که موردتوجه وال استریت قرار گرفت. پس مرگ الیوت در دهههای ۱۹۵۰ و ۱۹۶۰ این همیلتون بولتون بود که کارهای وی را پیش برد. تا اینکه در سال ۱۹۶۰ کتاب اصل امواج الیوت را نوشت. و تقریباً این کار از نخستین کارهای عمدهای بود که پس از مرگ الیوت انجام گردید.
نظریه امواج الیوت و مبنای آن
رالف الیوت پس از بازنشستگی اجباری به دلیل بیماری بر آن شد تا اوقات خالی خود را با چیزی پرکرده و سرگرم شود. بدینجهت مشغول بررسی نمودارهای قیمتی در سن ۷۵ سالگی گردید. نمودارهای سالیانه، ماهانه، هفتگی، روزانه، نمودارهای مختلف خودساخته ساعتی و ۳۰ دقیقهای را در چندین شاخص مختلف مورد بررسی قرارداد. در سال ۱۹۳۵ به پیشبینی کمنظیری از کف بازار (Market Bottom) ادامه داد که به شهرت رسید. و از آن زمان به بعد مرجع اقدامات هزاران معاملهگر، مدیر سبد گردانی و سرمایهگذاران خصوصی گردید. در نظریه امواج الیوت، قوانین حاکم بر چگونگی شناسایی، پیشبینی و سرمایهگذاری بر اساس الگوهای موجی توسط وی توضیح دادهشده است. مقالات، کتابها و نامهها را که در شاهکاری توسط آر.ان.الیوت (R.N.Elliots Masterworke) جمعآوری و در سال ۱۹۹۴ به چاپ رسیدند.
نظریه موج الیوت توسط رالف نلسون الیوت در دهه ۳۰ میلادی ابداع شد. ازنظر الیوت، الگوها قطعیتی برای آینده حرکت بازار و قیمتها نیستند. بلکه در تحلیل احتمالات آینده بازار کمک مینماید. معاملهگران نیز ممکن است از بررسی ساختار امواج الیوت تفسیرهای مختلفی داشته و هم اینکه میتوان در ارتباط با سایر تحلیلهای تکنیکال و اندیکاتورها برای شناسایی فرصتهای خاص استفاده شوند. یکی از بزرگترین شرکتهای مستقل در تحلیل مالی و پیشبینی بازار در جهان Elliot Wave International است. که تحلیلهایش را بر اساس مدل الیوت انجام میدهد.
چرایی نظریه امواج چیست؟
به عقیده نظریه امواج الیوت، جهت قیمت در بازار مالی از روانشناسی اغلب سرمایهگذاران نشاءت میگیرد. او این موضوع را دریافته بود که تغییرات ذهنی و روانشناسی عموم در بازارهای مالی اغلب با الگوهای تکرارشونده و یکسان فراکتالی خود را نشان میدهد. فراکتالها ساختارهای ریاضی هستند که خود را پیوسته تکرار میکنند. و با بزرگتر کردن آنها باز همان ساختار اولیه به دست میآید. الیوت متوجه شد که الگوهای قیمتی نیز در نمودارها دارای ساختار فراکتالی هستند. سپس تحقیقات خود را روی الگوهای تکرارشونده این ساختارها متمرکز نمود. که میتوان آنها را بهعنوان یک اندیکاتور برای پیشبینی بازار مورداستفاده قرارداد.
دیدگاه شما