تحلیل بیت کوین به سبک on-chain هفته سی و هشتم
طرفداران روند صعودی بیت کوین در این هفته تحت فشار باقی می مانند، زیرا قیمت ها به 33.8 هزار دلار باز می گردد و سوددهی شبکه تا 10 درصد کاهش می یابد. ضعف در جریان محصولات ETF، انقباض عرضه استیبل کوین، و فوریت سرمایه گذاران برای سپرده گذاری کوین به صرافی ها، عمدتاً در پاسخ به نوسانات نزولی، ظاهر شده است.
بازارها در این هفته نوسانات بالا و نزولی بیشتری را تجربه کردند، زیرا بازار به تصمیم فدرال رزرو برای افزایش 0.5 درصدی نرخ بهره واکنش نشان داد. بازارها ابتدا به خوبی به این خبر در روز چهارشنبه واکنش نشان دادند و بیت کوین به بالاترین سطح هفتگی 39881 دلار رسید. با این حال، حرکت مثبت کوتاه مدت بود، به طوری که بازارها در روز پنجشنبه به شدت سمت فروش رفتند و بیت کوین – 13.8٪ کاهش یافت و هفته را به 33,890 دلار پایان داد.
در این تحلیل، ابتدا وضعیت سودآوری شبکه و چگونگی تغییر آن نسبت به مطالعه موردی «آستانه بازار نزولی» را که هفته گذشته پیشنهاد کردیم، ارزیابی خواهیم کرد. سپس نگاهی جامع خواهیم داشت و واکنش بازار به ضعف اخیر قیمت در تعدادی از بخشهای بازار را مشاهده می‌کنیم:
- فضای معامله روی زنجیره و فوریت آن در mempool.
- جریان ورودی و خروجی مبادله به عنوان معیاری برای جریان سرمایه.
- بازارهای آتی و نقدینگی برای ارزیابی ریسک کاهش لوریج.
- سرمایه به ETF های قابل معامله در بورس در کانادا جریان می یابد.
- اولین انقباض عمده عرضه استیبل کوین در سال های اخیر.
طرفداران روند صعودی بیت کوین تحت فشار
با کاهش قیمت بیت کوین، گاوها همچنان تحت فشار جدی برای ایجاد کف حمایتی هستند، زیرا سودآوری شبکه همچنان در حال کاهش است. بازار بیت کوین اکنون -49.5٪ کمتر از بالاترین رکورد تاریخ نوامبر است.
در حالی که این کاهش قابل توجهی را نشان می دهد، در مقایسه با پایین ترین سطح بازارهای نزولی بیت کوین قبلی، بسیار پایین است. جولای 2021 به کاهش 54.2- درصدی رسید و بازارهای نزولی در سال های 2015، 2018 و مارس 2020 در پایین ترین سطح خود بین 77.2- درصد و -85.5 درصد کاهش یافتند.
در تحلیل هفته گذشته، ما یک مطالعه موردی بالقوه برای کاهش بیشتر 10 درصدی در سودآوری کلی شبکه (که به عنوان کاهش درصد آدرس‌ها، نهادها و/یا عرضه در سود تعریف می‌شود) ایجاد کردیم. در آن مطالعه موردی، ما تخمین زدیم که قیمت ها باید به حدود 33.6 هزار دلار کاهش یابد تا به «آستانه » مشابهی با بازارهای نزولی قبلی برسد و سود کلی را به حدود 60 درصد از شبکه کاهش دهد.
از آنجایی که قیمت ها در هفته به 33.8 هزار دلار رسید، اکنون شاهد این هستیم که این سناریو تا حد زیادی اجرا می شود و 10 درصد دیگر از شبکه بیت کوین در واقع دچار ضرر غیر قابل تحقق می شود. هر سه معیار از 72% به 60% تا 62% در سود کاهش یافتند. این سطوح با سودآوری که در اواخر سال 2018 و اواخر 2019-20 بازارهای نزولی مشاهده شد، همزمان است. با این حال باید توجه داشت که هر دو مورد قبل از رویداد تخلیه نهایی کاپیتولاسیون بودند.
به این ترتیب، روند نزولی بیشتر یک ریسک باقی می ماند و در محدوده عملکرد چرخه تاریخی قرار می گیرد.
با توجه به اینکه این سه معیار تمایل به حرکت پشت سر هم دارند، می‌توانیم یک تغییر ساده در میانگین سوددهی شبکه در طول 30 روز محاسبه کنیم. این به ما نشانی از نرخ تغییر «استرس مالی» برای سرمایه گذاران بیت کوین ارائه می دهد. در ماه گذشته، درصدی از شبکه بیت کوین که به ضرر غیر واقعی سقوط کرده است به طور متوسط 15.5٪ است.
این کاهش در سودآوری چهارمین کاهش شدید در 3 سال گذشته است. این در مقایسه با جولای و دسامبر 2021 است که هر دو شاهد کاهش سودآوری از -18.1٪ به -19.1٪ بودند. مارس 2020 با 35.4- درصد از شبکه بیت کوین که تنها طی چند روز به قرمزی سقوط کرد، مهم ترین در تاریخ اخیر باقی مانده است.
واکنش زنجیره ای
بازارهای بیت‌کوین در سالهای اخیر به طور فزاینده‌ای پویا شده‌اند، با یک تحلیل کل‌نگر در حال حاضر نیاز به دیدی از حرکات سکه‌های درون زنجیره‌ای، حجم‌های مربوط به مبادلات، ابزارهای سرمایه‌گذاری خارج از زنجیره (مانند ETF، ETP)، بازارهای مشتقات، و استیبل کوین‌ها دارد. با در نظر گرفتن این موضوع، اکنون واکنش بازار را در این مکان‌های مختلف ارزیابی می‌کنیم.
شاخص امتیاز روند انباشت بیت کوین ماه بسیار نرم تری را تجربه کرده است و از اواسط آوریل به ارزش کمتر از 0.2 بازگشته است. این به طور کلی نشان دهنده رفتار توزیعی بیشتر است، و انباشت کمتری در بازی وجود داشته است، و همزمان با قیمت های ضعیف تر در بازار است.روند نزولی جریان قیمت
ما می‌توانیم این را بیشتر به گروه‌های کیف پول تقسیم کنیم، جایی که می‌بینیم که در سراسر جهان، اکثر گروه‌های کیف پول از میگو تا نهنگ، روند انباشت زنجیره‌ای خود را بسیار نرم کرده‌اند. موجودیت‌های بسیار بزرگ با موجودی بیش از 10 هزار نیروی توزیعی مهمی در چند هفته گذشته بوده‌اند، همانطور که می‌توان با مقادیر بزرگ قرمز بازگشتی مشاهده کرد. سرمایه گذاران کوچکتر (< 1BTC) قوی ترین انباشت کننده ها هستند، اما انباشت آنها به طور قابل توجهی ضعیف تر از ماه های فوریه و مارس است.
در زمان نوسانات و استرس بازار، مشاهده هجوم تراکنش‌های «فوری» به مجموعه بیت‌کوین معمول است، زیرا سرمایه‌گذاران به دنبال ریسک‌زدایی، فروش، یا وثیقه‌گذاری مجدد موقعیت‌های حاشیه خود هستند. با فروختن بازار در این هفته، شاهد هجوم 42.8 هزار تراکنش به مجموعه بیت کوین بودیم. این بالاترین هجوم در فعالیت تراکنش ها از اواسط اکتبر 2021 (زمانی که ما ردیابی فعالیت mempool را شروع کردیم) است.
ما همچنین می‌توانیم ببینیم که درجه بالایی از فوریت در ارتباط با این تراکنش‌ها وجود دارد، زیرا ارزش کل تمام هزینه‌های تراکنش زنجیره‌ای پرداخت شده به 3.07 BTC رسیده است. این بالاتر از آنچه در رویداد کاهش اهرم‌زدایی در 4 دسامبر مشاهده شد، در آن زمان، بازار در یک روز 34.5-٪ کاهش یافت (که در هفته 49، 2021 پوشش داده شد)، و دوباره بزرگترین مقدار در مجموعه داده‌های ما تا به امروز است.
تسلط کارمزد تراکنش‌های زنجیره‌ای مرتبط با سپرده‌های مبادله‌ای نیز نشانگر فوریت است و به دومین ارزش بالاتر در تاریخ رسیده است. این بیشتر از این مورد حمایت می کند که سرمایه گذاران بیت کوین در پاسخ به نوسانات بازار به دنبال کاهش ریسک، فروش و/یا اضافه کردن وثیقه به حاشیه هستند.
15.2 درصد از کل کارمزد تراکنش های زنجیره ای پرداخت شده مربوط به تراکنش های سپرده مبادله ای است که بالاتر از اوج دوره صعودی سال 2017 (12.1 درصد) است و تنها با فروش ماه می 2021 (16.8 درصد) از آن پیشی گرفته است. .
در هر روز، حجم زیادی از BTC هم به داخل و هم از صرافی ها سرازیر می شود. جریان های مبادله ای بیش از 750 میلیون دلار (در هر دو جهت، کل 1.5 میلیارد دلار) یک حد معمول پایین تر برای چرخه بازار 2021-22 بوده است.
در طول فروش این هفته، ارزش بیش از 3.15 میلیارد دلار در مبادلات یا خارج از مبادلات، با یک سوگیری خالص نسبت به جریان های ورودی، که 1.60 میلیارد دلار (50.8 درصد) را تشکیل می داد، منتقل شد. این بزرگترین پیک حجم مربوط به مبادلات کل از زمانی است که بازار در اکتبر تا نوامبر سال گذشته به بالاترین سطح خود رسید. همچنین معادل سطوح ورودی/خروجی در اوج بازار صعودی 2017 است.
مقیاس تاریخ اخیر، در مقایسه با چرخه گذشته، نشان می‌دهد که جریان‌های سرمایه معمولی USD در شبکه بیت کوین چقدر بزرگتر است.
ارزیابی واکنش خارج از زنجیره
همانطور که در بالا ذکر شد، بازار بیت‌کوین به طور فزاینده‌ای پویا شده است، و برای ایجاد محرک‌های احتمالی تغییرات قیمت، حرکت بازار و احساسات سرمایه‌گذاران، نیازمند دیدی از پویایی‌های درون زنجیره‌ای و خارج از زنجیره است.
طی دو سال گذشته، محصولات ETF متعددی به بازار آمده اند که سه مورد از این وسایل سرمایه گذاری در صرافی های کانادا معامله می شوند. در حالی که جریان ورودی به این محصولات از نوامبر به طور کلی قوی بوده است، در دو هفته گذشته این روند به طور قابل توجهی معکوس شده است.
بر اساس تغییر 7 روزه، بیش از 6.66 هزار بیت کوین در هفته از این ابزارها خارج شده است که تا حد زیادی با ضعف اخیر قیمت مطابقت دارد.
در حوزه مشتقات، با توجه به بزرگی نوسانات در این هفته، سود آزاد آتی نسبتاً آرام بوده است. در روزهای منتهی به اعلام افزایش نرخ توسط فدرال رزرو، تقریباً 1 میلیارد دلار سود آزاد وارد بازارهای آتی بیت کوین شد.
با این حال، بسیاری از این اهرم به سرعت بسته شد و کل سود باز در واقع پس از فروش در روز پنجشنبه تثبیت شد و در حدود 14.3 میلیارد دلار نگه داشت.
ما می‌توانیم اقدام اولیه را که منجر به اعلام فدرال رزرو در تغییر یک روزه سود باز آتی می‌شود، ببینیم. سود باز در 3-مه 30.4 هزار بیت کوین افزایش یافت، قبل از اینکه ارزش 25.48 هزار بیت کوین در روز بعد بسته شد.
در حالی که این مقادیر از نظر اندازه بی اهمیت هستند، در مقایسه روند نزولی جریان قیمت با رویدادهای اهرم دهی اصلی در 12 ماه گذشته نسبتاً کوچک باقی می مانند. به این ترتیب، به نظر می رسد کمتر محتمل است که اهرم آتی بیش از حد عامل اصلی حرکت قیمت در این هفته باشد.
ما می‌توانیم با مشاهده کل نقدینگی‌های رخ‌داده در بازارهای آتی، اطمینان بیشتری به این ارزیابی اضافه کنیم. به طور کلی، در طول یک رویداد کاهش اهرم در بازار آتی، انتظار داریم حجم نسبی زیادی از موقعیت ها از طریق انحلال بسته شوند.
با این حال، در این هفته، در اوج فروش، حداکثر ارزش 135 میلیون دلار در موقعیت های آتی منحل شد. این نشان دهنده کمتر از 0.2 درصد از حجم معاملات آتی است. همانطور که انتظار می‌رفت، موقعیت‌های خرید بیشترین آسیب را متحمل شدند، با تسلط 61.5 درصدی بر تمام موقعیت‌ها منحل شد. به طور کلی، به نظر می‌رسد که بیشتر ضعف‌های اخیر در قیمتها بیشتر ناشی از احساسات ضعیف سرمایه‌گذاران، خروج سرمایه و ریسک‌زدایی است تا اهرم‌زدایی ناشی از معاملات آتی.
در نهایت، برای ایجاد معیاری برای جریان سرمایه به بازار، می‌توان به بازار استیبل کوین نگاه کرد. استیبل کوین‌ها یکی از زمینه‌های اصلی رشد انفجاری در صنعت در چند سال اخیر بوده‌اند و وسیله‌ای اصلی برای ورود و خروج سرمایه هستند.
از زمان فروش مارس 2020، منابع کل استیبل کوین های اصلی (USDT، USDC، BUSD و DAI) از 5.33 میلیارد دلار به بیش از 158.25 میلیارد دلار افزایش یافته است. این رشد خیره کننده 2866 درصدی در کمتر از دو سال است. USDT همچنان دارایی غالب است و 52.6 درصد از عرضه های اصلی را به خود اختصاص می دهد و پس از آن USDC با 30.8 درصد برتری دارد.
با این حال از آغاز ماه آوریل، عرضه کل استیبل کوین کاهش یافته است و اکنون 3.285 میلیارد دلار کاهش یافته است. این از عرضه ATH 161.53 میلیارد دلاری خارج می شود. اکثر بازخریدهای استیبل کوین توسط USDC انجام می شود که از ابتدای ماه مارس 4.77 میلیارد دلار کاهش یافته است. از سوی دیگر USDT شاهد افزایش عرضه خود بوده است و در مدت مشابه 2.50 میلیارد دلار افزایش یافته است.
نمودار زیر تغییر 30 روزه در عرضه کل استیبل کوین (آبی) در کنار سهم USDC (قرمز) را نشان می دهد.
می توان مشاهده کرد که به ویژه از ماه می 2021، USDC سهم عمده ای در رشد کل عرضه استیبل کوین داشته است. همچنین می‌توانیم ببینیم که این انقباض اخیر عرضه استیبل‌کوین یک رویداد نادر است، به طوری که انقباض کل عرضه به نرخ -2.9 میلیارد دلار در ماه می‌رسد. USDC اصلی ترین دارایی استیبل کوین است که در حال بازخرید است، و این نشان می دهد درجه ای از خروج سرمایه خالص از صنعت ارزهای دیجیتال به طور کلی رخ می دهد.
به طور کلی، تعدادی سیگنال از ضعف خالص در این فضا وجود دارد، که بسیاری از آنها نشان می‌دهند که در این زمان، احساس ریسک همچنان جایگاه اصلی بازار است.
خلاصه و نتیجه گیری
همانطور که بازار بیت کوین بالغ می شود و سرمایه نهادی بیشتری وارد این فضا می شود، به طور فزاینده ای آشکار شده است که بازار به شوک های اقتصاد کلان و شرایط پولی سخت تر پاسخ می دهد. بازارهای گسترده‌تر به شیوه‌ای بی‌ثبات به اعلام فدرال رزرو مبنی بر افزایش بیشتر نرخ‌ها واکنش نشان دادند، که اگرچه انتظار می‌رفت، نقدینگی فزاینده‌ای را در سراسر بازارها تأیید میکند.
این هفته ما به دنبال نگاهی جامع به بازار بودیم و پاسخ را هم در زنجیره و هم در خارج از زنجیره ارزیابی کردیم. به نظر می‌رسد که تقریباً در همه بخش‌ها ضعف کلی وجود دارد، با این حال به نظر می‌رسد که عمدتاً ناشی از احساسات ضعیف سرمایه‌گذاران و ذهنیت ریسک‌زدایی است، نه اهرم‌زدایی ناشی از مشتقات. علاوه بر این، انقباض قابل توجه در عرضه استیبل کوین، به ویژه USDC، نشان می دهد که سرمایه خروج خالص از فضا در حال انجام است. این امر مشاهدات اخیر ما را از خروج سرمایه خالص از بازارهای مشتقات پشتیبانی می کند زیرا بازدهی موجود بین 2 تا 3 درصد کاهش می یابد.
بیت کوین همچنان به شدت با شرایط اقتصادی گسترده‌تر مرتبط است، که نشان می‌دهد متاسفانه راه پیش رو، حداقل در حال حاضر، ممکن است دشوار باشد.
احتمال پامپ قیمت ایپ کوین | تحلیل تکنیکال APE
دارندگان رمز ارز ایپ کوین از اواسط ماه ژوئیه به دلیل شرایط صعودی بازار دوره ی خوشی را سپری کردند.این ارز دیجیتال در تاریخ 13 ژوئیه به صعودی تاثیر گذار دست پیدا کرد که کافی بود تا آن را به بالاتر از پایین‌ترین قیمت خود در ماه می برگرداند.
آخرین رالی قیمت ایپ کوین مبتنی بر روند افزایشی پیشین خود است که در اواسط ماه ژوئن بدست آورد. عملکرد صعودی اشتراکی از زمان بازگشت از سطوح پشتیبانی ژوئن به ایپ کوین اجازه داد تا 121 درصد رشد داشته باشد.
این حرکت صعودی تا اندازه ای قدرتمند بود که برای نخستین بار از هفته ی اول ماه مه به بالاتر از میانگین 50 روزه خود دست پیدا کرد.
روند صعودی APE در نهایت فشار فروش را به همراه خواهد داشت چرا که برخی از هولدر ها که از کف قیمتی بازار خرید کرده اند، مقداری سود بدست خواهند آورد.
اکنون که اندیکاتور شاخص قدرت نسبی APE در منطقه اشباع خرید خود قرار گرفته ، احتمال چنین نتیجه ای افزایش یافته است.شاخص جریان پول آن نیز همچنان نشان دهنده فشار صعودی موثر در بازار می باشد، بنابراین روند صعودی آن ادامه دارد.
فشار نزولی خرس ها
با نگاهی به توزیع بازار عرضه ایپ کوین متوجه خواهیم شد که برخی از آدرس های برتر، موجودی خود را در نزدیکی سطح قیمت کنونی کاهش داده اند.
آدرس هایی که حاوی 10000 تا یک میلیون ارز ایپ کوین هستند، از 17 ژوئیه تا امروز موجودی خود را به میزان قابل توجهی کاهش داده اند (اقدام به فروش کرده اند).
از سوی دیگر، آدرس هایی که حاوی چیزی بین یک تا ده میلیون کوین می باشند،در همین مدت کوتاه موجودی خود را افزایش داده اند. موجودی آدرس های با بیشتر از 10 میلیون سکه، ثابت مانده است.
فروش برخی از آدرس ها، نمایانگر افزایش فشار فروش در چند روز اخیر است. تقاضای کمتر برای ایپ کوین به خصوص در قیمت فعلی آن، به آن معناست که خرس ها احتمالا با افزایش فشار فروش ظاهر خواهند شد.
با این وجود، حجم معاملات توکن های NFT در دو هفته ی پیش افزایش قابل توجهی را تجربه نمود و تا 15 جولای به 7.01 میلیون دلار رسید.در مقابل، حجم معاملات NFT های ایپ کوین در ابتدای ماه جولای 160340 دلار بوده است.
حجم کل معاملات NFT به دلار با رنگ قرمز و آدرس های فعال 24 ساعته با رنگ آبی در نمودار مشخص شده
علاوه بر این حجم معاملات روزانه NFT های ایپ کوین در زمان انتشار این خبر حدود 659000 دلار کاهش پیدا کرد. اکنون که تقاضای سازمان یافته بازار NFT برای رمز ارز ایپ کوین کاهش یافته است، این احتمال روند نزولی را بیشتر میکند.
مطابق انتظارات، ایپ کوین در دو روز گذشته ، افزایش قیمتی را در آدرس های فعال 24 ساعته به ثبت رسانده است. اکنون که قیمت در منطقه اشباع خرید است، احتمال افزایش فشار فروش نیز بسیار بیشتر شده است.
۳ سیگنال صعودی که می‌توانند به روند نزولی بیت کوین پایان دهند
متاسفانه در میان ناراحتی اکثر سرمایه‌گذارهای بازار ارزدیجیتال، بیت کوین هنوز نتوانست سطح مقاومت ۲۲ هزار دلار را شکست دهد و اکنون در بالای سطح ۱۹ هزار دلاری حرکت میکند. اما خوشبختانه سه سیگنال صعودی در روند بیت‌کوین مشاهده می‌شود که نشانه از امکان به آرامش رسیدن بازار ارزدیجیتال در هفته آینده دارد.
ما در روند نزولی جریان قیمت این مطلب قصد داریم به تحلیل تکنیکال روند بیت‌کوین پرداخته و این سه دلیل جدید را بررسی کنیم. با ما همراه باشید.
حمایت قوی ۱۹,۰۰۰ دلاری بیت کوین:
در ۱۷ ژوئن، بیت‌کوین پس از کاهش به ۱۸,۵۹۶ دلار، سریعاً به بالای سطح ۱۹ هزار دلار بازگشت و پس از آن دوباره به ۲۰,۰۰۰ دلار رسید. چنین حرکت نوسانی قوی نشان می‌دهد که سطح ۱۹ هزار دلار یک سطح حمایتی و یک نقطه معکوس قوی برای بیت‌کوین است.
در حال حاضر بیت‌کوین در بالای سطح حمایت خود حرکت میکند. متاسفانه تضمینی وجود ندارد که بیت‌کوین از خط حمایت ذکر شده جهش کند، اما اگر جریان ورودی بیت‌کوین افزایش یابد، جهش قیمت بیت‌کوین تا هفته آینده ممکن می‌شود.
کاهش حجم فروش بیت کوین:
معمولاً کاهش حجم فروش یک رمزارز به منزله سیگنال افزایش قدرت یک روند، هم نزولی و هم صعودی، است. کاهش حجم فروش بیت کوین نشان می‌دهد که خرسهای بیت کوین نیروی خود را از دست می دهند و ممکن است نتوانند از روند نزولی حمایت کنند.
بازگشت بالقوه سرمایه‌گذارهای سازمانی:
طبق گزارشات در هفته گذشته تعدادی از سرمایه‌گذارهای سازمانی بیت‌کوین به دنبال افزایش خطرات و صندوق‌های سرمایه‌گذاری بزرگ مانند ۳AC از بازار خارج شدند. اما علیرغم چنین جریان خروجی بزرگی، این امر ممکن است نشانه از این مطلب باشد که این نهادها برای کسب سود بیت‌کوین خود را فروخته. تا بار دیگر در رکود قیمت خرید کنند.
اگر سرمایه‌گذارهای نهادی به بازار بیت‌کوین بازگردند، منابع کم بیت‌کوین و کمبود نقدینگی می‌تواند باعث افزایش سریع قیمت شود.
روند صعودی و نزولی
روند یک جریان رو با بالا یا پایین است. در یک روند صعودی، برآیند حرکت به سمت بالا و در یک روند نزولی، برآیند حرکت به سمت پایین است. در یک روند صعودی، روزهای نزولی نیز وجود دارد ولی نهایتاً قیمت بالا می رود. همچنین با وجود روزهای صعودی در یک روند نزولی، در نهایت قیمت به سمت پایین حرکت می کند.
به حرکتهای هم جهت روند، حرکت یا Impulse و به حرکتهای خلاف جهت روند اصلاح یا Correction گفته می شود.
مطابق تعریف چارلز داو در یک روند صعودی، هر قله بالاتر از قله قبلی و هر دره نیز بالاتر از دره قبلی خود است. مادامیکه این حالت وجود داشته باشد ما در یک روند صعودی بسر می بریم.
بر اساس تعریف چارلز داو، در یک روند نزولی، هر قله پایین تر از قله قبلی و هر دره نیز پایین تر از دره قبلی خود می باشد. مادامیکه این حالت وجود داشته باشد ما در یک روند نزولی بسر می بریم.
ریزش بازار چیست و چگونه از آن در امان باشیم؟
رشد و ریزش دو مفهوم جدایی‌ناپذیر بازار سرمایه می‌باشند. نمی‌توان انتظار داشت که بازار همواره در وضعیتی صعودی باشد، چنین امری در عمل امکان‌پذیر نخواهد بود. در واقع، اصلاح و ریزشهای کوچک بازار لازمه ادامه فعالیت و همچنین عاملی برای بازیابی توان بازار محسوب می‌شود. موضوعی که در اینجا اهمیت دارد، هیجانات تازه‌واردان این حوزه، پس از مشاهده اولین نزول قیمتی در سبد سهام آنها می‌باشد. این افراد پس از روبرو شدن با کوچکترین کاهش قیمت (با ترس از دست دادن سرمایه) اقدام به فروش سهام خود می‌نمایند. در نتیجه، بطور ناگهانی انبوهی از تقاضاهای خرید به تقاضای فروش تبدیل شده و این امر، تأثیر خود را بر بازار خواهد گذاشت. در این مقاله بطور کامل به بررسی ریزش بازار و دلایل آن می‌پردازیم.
ریزش یا سقوط بازار بورس
در یک تعریف کلی، ریزش به معنای کاهش قابل توجه قیمت سهام بخشهای تأثیرگذار بازار می‌باشد. این امر در نهایت، سبب وقوع کاهش و نزولی چشمگیر در ارزش اوراق منتشر شده بازار خواهد شد. ریزش بازار را می‌توان رخدادی اجتماعی دانست که تحت تأثیر عوامل روانشناسی رخ می‌دهد.
در واقع، چنانچه تعدادی از سهامداران اقدام به فروش سهام خود نمایند، سایر افراد نیز تحت تاثیر قرار خواهند گرفت؛ در نتیجه، شرکت کنندگان دیگر بازار نیز به فروش ترغیب شده و این امر در نهایت منجر به سقوط بازار خواهد شد. با ریزش بازار باید انتظار کاهش چشمگیری در ارزش سهم و مشاهده صف فروش های بسیار سنگین را داشته باشید.
آنچه در بحث ریزش بازار حائز اهمیت می‌باشد، این است که ریزش و اصلاح را نباید با یکدیگر اشتباه گرفت. در ادامه با این مفهوم و تفاوت آن با ریزش بازار آشنا خواهید شد.
اصلاح بازار و نکات آن
در یک تعریف کلی، اصلاح قیمت جریانی است که بخشی از روند غالب بازار را خنثی می‌سازد. این جریان هم بصورت حرکتی نزولی در یک روند صعودی و هم حرکتی صعودی در یک روند نزولی انجام می‌گیرد. بطور کلی اصلاح بازار به دو نوع اصلاح شاخص و اصلاح قیمت تقسیم می‌شود:
اصلاح شاخص بازار بورس
در صورتی که نماد سهم طی روزهای متمادی مورد دادوستد و معامله قرار گیرد، شاخص کل افزایش خواهد یافت. این احتمال وجود دارد که افزایش شاخص بر اساس ملاکهای ارزش واقعی سهام نباشد و در نتیجه عوامل روانی بازار صورت گرفته باشد. در این شرایط، سهامداران به دلیل بی ثباتی بازار و جهت حفظ سود کسب شده، اقدام به فروش سهام خود می نمایند. در نتیجه این امر، میزان عرضه نسبت به تقاضای بازار افزایش یافته که این عامل در نهایت موجب ریزش و سقوط قیمت سهام خواهد شد. به این جریان در اصطلاح، اصلاح شاخص قیمت گفته می شود.
اصلاح شاخص (در صورتی که قیمت سهم از ارزش واقعی آن فاصله زیادی داشته باشد) موجب بازگشت قیمت به سطح واقعی آن خواهد شد. در اینصورت، اصلاح، عاملی جهت افزایش شفافیت بازار و کاهش ریسک سرمایه گذاری خواهد بود.
برای آشنایی بیشتر با مفهوم شاخص و انواع آن به مقاله آشنایی با مفهوم شاخص در بورس مراجعه نمایید.
اصلاح قیمت بازار بورس
در یک تعریف کلی، به حرکتی که بخشی از روند غالب حاکم بر بازار را خنثی کند، اصلاح قیمت گفته می‌شود. به عبارتی در اصلاح، قیمت در مسیری خلاف جهت موج اصلی حرکت خواهد کرد. بسیاری از افراد تصور می‌کنند که اصلاح قیمت تنها به صورت حرکت نزولی در یک روند صعودی رخ می دهد؛ اما باید توجه داشت که منظور از اصلاح، یک حرکت صعودی در یک روند نزولی نیز می‌باشد.
به طور کلی، حرکت سهم همواره در یک روند ثابت صعودی یا نزولی نبوده و به صورت تدریجی و پلکانی خواهد بود. بر این اساس، در صورت رشد قیمت به صورت غیر واقعی، افراد شروع به فروش سهام خود می‌نمایند. این حالت را دوران استراحت می‌گویند. چنانچه این رشد، بیش از حد مشخصی باشد، صف فروشهای سنگین تری در بازار ایجاد خواهد شد. به این دوران اصطلاحاً دوران اصلاح قیمت سهام می‌گویند.
اصلاح بازار و منطقی ترین رفتار سهامداران
به دنبال رشد غیرواقعی قیمت، سهامداران اقدام به فروش سهام خود می‌نمایند که اصلاح بازار نام دارد. در نتیجه این امر، عرضه بازار نسبت به تقاضا بیشتر شده و قیمت سهم کاهش خواهد یافت. اصلاح بازار بطور معمول، فرآیندی کوتاه مدت است که بیش از چند روز به طول نمی‌انجامد. پس از دوران اصلاح، چنانچه سهم ارزش ذاتی (ارزش واقعی بر پایه صورتهای مالی) مناسبی داشته باشد، به روند افزایش خود بازمی‌گردد. از این رو، این دوران فرصت مناسبی برای خریداران سهم به شمار می‌رود.
تفاوت ریزش و اصلاح بازار
تحلیلگران تکنیکال با استفاده از الگوهای برگشتی، وضعیت بازار را به لحاظ اصلاح یا ریزش بررسی می‌نمایند. در واقع، این الگوها بیانگر برگشت و تغییر روند حاکم بر بازار خواهند بود. این الگوها (که نشانه اصلی آنها شکل گیری شکست خط روند می‌باشد) در انتهای یک روند صعودی یا نزولی مشاهده می‌شود.
پس از تشخیص روند برگشتی سهم، اصلی‌ترین راه برای تمایز ریزش از اصلاح، توجه به کف و سقف قیمت در نمودار خواهد بود. اگر قیمت در روند حرکتی خود به سطحی پایین تر از قیمت آغاز موج برسد، بازار در وضعیت ریزش قرار دارد. چنانچه در روند بازگشتی به قیمتی پایین تر از قیمت ابتدای موج نرسیم، وضعیت اصلاح را تجربه خواهیم کرد.
ریزش های تاریخی بازار بورس
اولین ریزش تاریخی بازار به حدود 13 سال پیش (آبان ماه سال 1387) بازمی‌گردد. در آن تاریخ، شاخص با 5.3% افت روبرو شد. دومین ریزش بزرگ بازار مربوط به دهه اخیر می‌باشد که در دی ماه سال 1392 بوقوع پیوست. این ریزش در ابتدای یک روند نزولی قوی رخ داد که علت اصلی آن رشد چشمگیر و حبابی در روزهای پیشین بازار بود. در آن زمان، بازار 7.2% افت را در شاخص کل خود تجربه نمود. حدود دو سال پس از این ریزش (تا اواخر سال 1394) همچنان یک روند نزولی بر بازار حاکم بود.
در اسفند ماه سال 1393 نیز شاهد یکی دیگر از بزرگترین ریزشهای تاریخ بورس (براساس درصد) بودیم. در این ریزش، شاخص کل با 5.5% افت، 3590 واحد نزول را پشت سر گذاشت. این ریزش، در نتیجه بازگشایی نمادهای پالایشی و همچنین کاهش قیمتی سه نماد بورسی و سه نماد فرابورسی این گروه، بدون محدودیت دامنه نوسان بوقوع پیوست.
در مهر ماه سال 1397 نیز شاهد ریزش بزرگ دیگری در شاخص کل بودیم. این سقوط، پس از یک روند صعودی قوی که در نتیجه رشد بی سابقه نرخ ارز حاصل شده بود، رخ داد. دلیل اصلی آن نیز، تغییر ناگهانی روند رشد نرخ ارز و همچنین دگرگونی در نرخ خوراک و پتروشیمی‌ها بود. پس از این ریزش، بازار به مدت پنج ماه وارد رکود شد. این رکود تا زمستان همان سال ادامه داشت تا اینکه در اواخر فصل، بازار مجدداً روند خود را تغییر داد و حرکت صعودی را آغاز نمود.
در ادامه این روند، بازار در تاریخ 16 و 17 اردیبهشت ماه سال 1397 و بار دیگر در تاریخ 25 تیر ماه سال 1397، ریزش 7000 واحدی را تجربه کرد که به سرعت احیا و به روند صعودی خود بازگشت.
وجه تمایز ریزش سال 98 با سالهای گذشته
در سال 1392 بازار تحت تأثیر باورهای عمومی، بهبود شرایط ناشی از روی کار آمدن دولت جدید و موفق بودن مذاکرات هسته‌ای، رشد چشمگیری را تجربه کرد. با پیش رفتن زمان و روبرو شدن با واقعیتهای این اتفاقات، روند بازار تغییر کرد و اصلاح شدیدی را در پیش گرفت.
در سال 1397 با وضع تحریمهای گسترده، روند رشد نرخ ارز روند نزولی جریان قیمت متوقف شد. این امر منجر به مواجه شدن بازار با ریزشی بزرگ شد. پس از گذشت مدتی و تطبیق یافتن شرکتها با شرایط جدید تحریمی، بازار مجدداً به روند رشد خود بازگشت.در سال 1398 ریزش در شرایطی رخ داد که نرخ ارز و روابط بین‌المللی در وضعیت ثابتی قرار داشت. از این رو دلایل فوق، عواملی برای وقوع این پدیده به شمار نمی‌روند؛ در اینجا مباحث و محاسبات اقتصادی مطرح می‌شود. عاملی که در سال 1398 منجر به ریزش بازار شد، رسیدن به نقطه اشباع در بخش قابل توجهی از بازار بود. در چنین وضعیتی (ریزش بازار) میزان نقدینگی موجود حائز اهمیت خواهد بود؛ به طوری که اگر وجوه نقد جدید ورودی به بازار از آن حمایت نکند، شاهد ادامه روند سقوط در بازار خواهیم بود.
دلایل عمده ریزش بازار
به طور کلی دو عامل عمده را می‌توان علت اصلی ریزش بازار دانست:
1. منتشر شدن اخبار بین المللی مؤثر در اقتصاد
از دلایل اصلی تاثیرگذار بر روند بازار، انتشار اخبار مرتبط بین‌المللی است. این اخبار می‌تواند وضعیت کلی اقتصاد کشور و روند قیمتی بازار را تحت تاثیر خود قرار دهد. از جمله این اخبار می‌توان به خبر وضع تحریمهای جدید در کشور و خطر تهدیدات نظامی یا جنگ اشاره کرد. به عنوان مثال، در سال 1398 با انتشار خبر شهادت سردار سلیمانی، بازار بورس ریزش شدیدی را تجربه کرد. البته این وضعیت با دخالت مستقیم دولت به سرعت به حالت قبل خود بازگشت.
2. رشد چشمگیر و بی وقفه سهم
این عامل نیز بازار را با ریزشهای شدید روبرو می سازد. چنانچه شاخص بازار در یک بازه کوتاه مدت، رشد چندین برابری را پشت سر گذاشته باشد، احتمال وقوع ریزش بازار وجود خواهد داشت. در واقع، رشد چشمگیر سهم و شکستن سطوح مقاومتی آن در بازه زمانی کوتاه مدت، سهم را در وضعیت ریزشی قرار خواهد داد.
باید توجه داشت که سهم همواره نمی‌تواند در یک روند صعودی حرکت کند؛ از این رو، باید در روند حرکتی خود، دوران اصلاحی را نیز تجربه کرده تا بتواند برای ادامه حرکت خود آماده شود. به عنوان مثال، در دی ماه سال 1392 شاهد ریزش بزرگی در بازار بودیم که علت اصلی آن، رشد چشمگیر روزهای پیشین بازار بود. این ریزش تا دو سال وضعیت بازار را تحت تاثیر خود قرار داد.
دلایل ریزش اخیر بازار
ترس و بی اعتمادی حاکم بر کشور، عاملی اصلی در وضعیت ریزشی این روزهای بازار می‌باشد. به عبارتی، تغییر رئیس جمهور آمریکا و آثار آن بر مسائل جهان از یک سو و انتظار کاهش قیمت دلار از سوی دیگر، وضعیت بازار را تحت تاثیر قرار داده است. سایر دلایل ریزش بازار عبارتند از:
- عدم تعادل بازار در نتیجه اختلالات سامانه ثبت سفارشات سهامداران (وجود تاخیر در ثبت یا عدم انجام)
- دستکاری در روند بازار با متوقف و مجاز نمودن معاملات سهام
- فشار فروش جهت تسویه اعتبارات و در نتیجه کاهش اعتبارات کارگزاریها
- عملکرد ناکارآمد مدیران بورس
باید توجه که در حال حاضر بازار به لحاظ تحلیلی در وضعیت کاملاً مناسبی قرار داشته و برای بازگشت آماده است؛ اما فضای بی اعتمادی حاکم بر بازارهای سرمایه، مانع رشد و ادامه حرکت آن شده است.
شرکت های شاخص ساز و تأثیر آنها در روند ریزشی بازار
منظور از شرکتهای شاخص‌ساز، شرکتهایی است که ارزش بازاری بالایی داشته و تاثیر زیادی در شاخص کل دارند. به عبارتی، کاهش یا افزایش رشد این شرکتها، تاثیر بسیار زیادی بر روند شاخص کل خواهد داشت.
زمانی که این شرکتها چندین روز در وضعیت منفی قرار داشته باشند، به دلیل تأثیر بالای آنها بر شاخص، کل بازار تحت تأثیر قرار خواهد گرفت. در واقع، نوسانات این سهم‌ها به نوعی تعیین کننده وضعیت کلی بازار می‌باشد. از جمله این سهم‌ها می توان به نماد شستا اشاره نمود. این نماد، به طور معمول با تغییرات قیمتی خود، وضعیت کلی بازار را نیز تحت تأثیر قرار می‌دهد.
برای آشنایی بیشتر با شستا مقاله «شستا: شرکت سرمایه گذاری تأمین اجتماعی» را در همین سایت مطالعه نمایید.
برخورد منطقی در روزهای منفی بازار
سهامدران می‌بایست سعی نمایند تا در مواجهه با شرایط ریزشی بازار، درگیر استرس و اضطراب نشده و بهترین عکس‌العمل را از خود نشان دهند. 3 نکته زیر به شما در داشتنی برخوردی منطقی در شرایط رخ داده، کمک خواهد کرد.
رفتارهای هیجانی ممنوع
یکی از بزرگترین اشتباهات معامله‌گران، داشتن رفتار هیجانی در مواجه با بازار منفی است. این رفتار هم در زمان فروش و هم در زمان خرید رخ می‌دهد. به این صورت که فرد با کوچکترین کاهش در سطح قیمت، سهم خود را بسیار پایین تر از ارزش واقعی آن به فروش می‌رساند. همچنین فرد ممکن است بدون تحلیل و فقط با مشاهده سهم منفی و ارزان، اقدام به خرید نماید که بطور معمول نتیجه این رفتار چیزی جز ضرر نخواهد بود.
تشخیص نوع روند منفی
مهمترین گام در مواجه شدن با بازار منفی، تشخیص نوع وضعیت بازار به لحاظ ریزشی یا اصلاحی بودن آن است. همانطور که گفته شد، در ریزش بازار، قیمتها در بازه طولانی منفی بوده و برگشت دوباره وضعیت بازار زمانبر خواهد بود. در اصلاح بازار، کاهش قیمتها کوتاه مدت بوده و بازار مجدداً به روند مثبت خود بازمی‌گردد. تشخیص ریزشی یا اصلاحی بودن بازار، در تصمیم‌گیری‌ها و نحوه برخورد با آن نقشی تعیین کننده دارد.
اهمیت داشتن حد ضرر
معامله‌گران قبل از ورود به بازار، لازم است استراتژی معاملاتی خود را تعیین نمایند. استراتژی معاملاتی، برنامه‌ای است که فرد خرید و فروشهای خود را در چارچوب آن انجام می‌دهد. یکی از کاربردهای این برنامه، مشخص نمودن عددی به عنوان حد ضرر می‌باشد. این عدد با توجه سطح ریسک‌پذیری فرد و تحلیل وی از رفتار کلی سهم بدست می‌آید. به عنوان مثال، فردی که با هدف کوتاه مدت معامله میکند با فعال شدن حد ضرر، سهم خود را می‌فروشد. اهمیت حد ضرر در دوران ریزشی بازار آشکارتر خواهد شد. چنانچه فرد در ابتدای روند ریزشی با فعال شدن حد ضرر خود اقدام به فروش نماید، گرفتار ریزش بازار و صفهای فروش سنگین آن نخواهد شد.
ریزش بازار در یک بند
وجود صفهای فروش سنگین و کاهش شدید ارزش سهم از نشانه‌های ریزش بازار است. این شرایط را نباید با اصلاح بازار (کاهش کوتاه مدت قیمت سهم) اشتباه گرفت. در یک تعریف کلی، ریزش، کاهش شدید در قیمت بخش بزرگی از سهم‌های بازار می‌باشد که سبب کاهش چشمگیر ارزش آنها خواهد شد. انتشار اخبار مؤثر در اقتصاد و رشدهای بدون توقف بازار، دو عامل اصلی در وقوع این پدیده می‌باشند.
دیدگاه شما