تاریخچه بورس تهران

توضیح عکس: بازار بورس صعودی را بازار گاوی و بازار بورس نزولی را بازار خرسی گویند.

تاریخچه بورس اوراق بهادار ایران

تاریخچه بورس اوراق بهادار ایران به عنوان یکی از مباحث مهم مدیریت مالی در طی چهار دوره قابل بررسی است. بورس اوراق بهادار تهران در بهمن‌ماه سال ۱۳۴۶ بر پایه قانون مصوب اردیبهشت‌ماه ۱۳۴۵ تأسیس شد. دوران فعالیت بورس اوراق بهادار را می‌توان به چهار دوره تقسیم کرد: دوره نخست (۱۳۵۷-۱۳۴۶)، دوره دوم (۱۳۶۷-۱۳۵۸)، دوره سوم (۱۳۸۳-۱۳۶۸) و دوره چهارم (از ۱۳۸۴ تاکنون). اما ریشه‌های ایجاد بورس اوراق بهادار در ایران به سال ۱۳۱۵ بازمی‌گردد. در این سال یک کارشناس بلژیکی به نام ران لوترفلد به همراه یک کارشناس هلندی، به درخواست دولت وقت ایران، درباره تشکیل بورس اوراق بهادار مطالعاتی نمودند و طرح تأسیس و اساسنامه آن را تنظیم کردند.

در همان سال‌ها یک گروه کارشناسی در بانک ملی نیز به مطالعه موضوع پرداختند و در سال ۱۳۱۷ گزارش کاملی درباره جزئیات مربوط به تشکیل بورس اوراق بهادار تهیه کردند. اما آغاز جنگ جهانی دوم فرصت ادامه فعالیت را از کارشناسان گرفت. از سرگیری مطالعات در این زمینه به فرصت مناسبتری نیاز داشت که این فرصت پس از کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ و حاکم شدن آرامش تاریخچه بورس تهران نسبی بر ایران برای اتاق بازرگانی،اتاق صنایع و معادن،بانک مرکزی و وزارت بازرگانی ایجاد شد تا چند سالی را به بررسی پیرامون این بازار و شرایط ایران برای تشکیل آن بپردازند.

توضیح عکس: بازار بورس صعودی را بازار گاوی و بازار بورس نزولی را بازار خرسی گویند.

تاریخچه بورس اوراق بهادار ایران

دوره نخست (۱۳۵۷- ۱۳۴۶)

بورس اوراق بهادار از پانزدهم بهمن سال ۱۳۴۶ فعالیت خود را با انجام چند معامله بر روی سهام بانک توسعه صنعتی و معدنی آغاز کرد. در پی آن شرکت نفت پارس، اوراق قرضه دولتی، اسناد خزانه، اوراق قرضه سازمان گسترش مالکیت صنعتی و اوراق قرضه عباس‌آباد به بورس تهران راه یافتند. در این دوره گسترش فعالیت بورس اوراق بهادار بیشتر مرهون قوانین و مقررات دولتی بود که از جمله می‌توان موارد زیر را برشمرد:

۱ تصویب قانون گسترش مالکیت سهام واحدهای تولیدی در اردیبهشت ۱۳۵۴ که به‌موجب آن مؤسسات خصوصی و دولتی موظف شدند به‌ترتیب ۴۹% و ۹۴% سهام خود را به شهروندان عرضه نمایند.

۲ تصویب قانون معافیت‌های مالیاتی برای شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار در سال ۱۳۵۴

طی ۱۱ سال فعالیت بورس تا پیش از انقلاب اسلامی در ایران، تعداد شرکت‌ها و بانک‌ها و شرکت‌های بیمه پذیرفته شده از ۶ بنگاه اقتصادی با ۶/۲ میلیارد ریال سرمایه در سال ۱۳۴۶ به ۱۰۵ بنگاه با بیش از ۲۳۰ میلیارد ریال در سال ۱۳۵۷ افزایش یافت. همچنین ارزش مبادلات در بورس از ۱۵ میلیون ریال در سال ۱۳۴۶به بیش از ۳۴ میلیارد ریال طی سال۱۳۵۷ افزایش یافت.

دوره دوم (۱۳۶۷- ۱۳۵۸)

در سال‌های پس از تاریخچه بورس تهران انقلاب اسلامی و تا پیش از نخستین برنامه پنج ساله توسعه اقتصادی، دگرگونی‌های چشمگیری در اقتصاد ملی پدید آمد که بورس اوراق بهادار تهران را نیز در برگرفت. نخستین رویداد، تصویب لایحه قانون اداره امور بانک‌ها در تاریخ ۱۷/۳/۱۳۵۸ توسط شورای انقلاب بود که به موجب آن بانک‌های تجاری و تخصصی کشور در چارچوب ۹ بانک شامل ۶ بانک تجاری و۳ بانک تخصصی ادغام و ملی شدند. چندی بعد و در پی آن شرکت‌های بیمه نیز در یکدیگر ادغام شده و به مالکیت دولتی درآمدند و همچنین تصویب قانون حفاظت و توسعه صنایع ایران در تیرماه سال ۱۳۵۸ باعث شد تعداد زیادی از بنگاه‌های اقتصادی پذیرفته شده در بورس از آن خارج شوند، به‌گونه‌ای که تعداد آنها از ۱۰۵ شرکت در سال ۱۳۵۷ به ۵۶ شرکت در پایان سال ۱۳۶۷ کاهش یافت.

حجم معاملات سهام در این دوره از ۲/۳۴ میلیارد ریال در سال ۱۳۵۷ به ۹/۹ میلیارد ریال در سال ۱۳۶۷ کاهش یافت و میانگین نسبت حجم معاملات سهام به GDP به کمترین میزان در دوران فعالیت بورس رسید که از مهمترین دلایل آن شرایط جنگی و روشن نبودن خطوط کلی اقتصاد کشور بود. بدین ترتیب در طی این سال‌ها، بورس اوراق بهادار تهران دوران فترت خود را آغاز کرد که تا پایان سال ۱۳۶۷ ادامه یافت.

دوره سوم (۱۳۸۳- ۱۳۶۸)

با پایان یافتن جنگ، در چارچوب برنامه پنج ساله اول توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران تجدید فعالیت بورس اوراق بهادار تهران به‌عنوان زمینه‌ای برای اجرای سیاست‌های خصوصی‌سازی مورد توجه قرار گرفت.

در این دوره دولت مجموعه‌ای از قوانین و مقررات در راستای گسترش بازار بورس اوراق بهادار وضع نمود که تأثیر بسزایی در افزایش حجم معاملات داشت، از جمله:

تبصره ۳۵ قانون بودجه سال ۱۳۷۸ کل کشور که در آن به وظیفه دولت نسبت به تعیین تکلیف همه شرکت‌های بخش دولتی از راه ادغام، واگذاری و فروش سهام به بخش‌های خصوصی و تعاونی اشاره شد.

ماده ۹۴ قانون برنامه سوم توسعه (۱۳۸۳- ۱۳۷۹) که بر اساس آن شورای بورس موظف شد تا کارهای لازم را برای ایجاد شبکه رایانه‌ای بازار سرمایه ایران به‌منظور انجام گرفتن دادوستد الکترونیک اوراق بهادار در سطوح ملی و پوشش دادن خدمات اطلاع‌رسانی در سطح ملی و بین‌المللی انجام دهد. همچنین بر اساس ماده ۹۵ برنامه سوم توسعه، شورای بورس مجاز شد تا دست به راه‌اندازی بورس‌های منطقه‌ای در سطح کشور بزند و راهکارهای لازم را برای قابل معامله شدن دیگر ابزارهای مالی در بورس اوراق بهادار فراهم نماید.

از سال ۱۳۶۹ محاسبه شاخص بهای سهام در بورس اوراق بهادار تهران آغاز شد که مقدار آن از ۴۷۲ واحد در سال ۱۳۷۰ به ۱۲٫۱۱۳ واحد در سال ۱۳۸۳ رسید.

دوره چهارم (از سال ۱۳۸۴ تاکنون)

در سال ۱۳۸۴، نماگرهای مختلف فعالیت بورس اوراق بهادار در ادامه روند حرکتی نیمه دوم سال ۱۳۸۳، همچنان تحت تأثیر رویدادهای مختلف داخلی و خارجی و افزایش بی‌رویه شاخص‌ها در سال‌های قبل، از روندی کاهشی برخوردار بودند و این روند، به جز دوره کوتاهی در آذرماه تا پایان سال قابل ملاحظه بود. به‌‌ هرحال از آذرماه سال ۱۳۸۴، سیاست‌ها و تلاش دولت و سازمان بورس باعث کند شدن سرعت روند کاهشی معیارهای فعالیت بورس شد.

درحالی‌که شاخص کل در پایان سال ۱۳۸۴ به ۹٫۴۵۹ واحد رسیده بود، طی سال ۱۳۸۵ از مرز ۱۰٫۰۰۰ واحد عبور کرد و در نهایت در پایان سال مذکور ۹٫۸۲۱ واحد را تجربه کرد. همچنین کاهش چشمگیر معاملات سهام در سال ۱۳۸۴، با توجه به اقدامات مؤثر فوق‌الذکر در سال ۱۳۸۵ به تعادل نسبی رسید، به نحوی که ارزش معاملات سهام و حق تقدم در سال ۱۳۸۴ در حدود ۵۶٫۵۲۹ میلیارد ریال و در سال ۱۳۸۵ معادل ۵۵٫۶۴۵ میلیارد ریال ارزیابی شد.

شرکت‌های بورس اوراق بهادار ایران

تعداد شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار از ۴۲۲ شرکت در پایان سال ۱۳۸۳ به ۴۳۵ شرکت در پایان سال ۱۳۸۵ افزایش یافت.

از جمله رویدادهای اساسی این دوره عبارتند از:

تصویب قانون بازار اوراق بهادار جمهوری اسلامی ایران (۱/۹/۱۳۸۴)

۱- تشکیل شورای عالی بورس و اوراق بهادار

۲- تشکیل سازمان بورس و اوراق بهادار

۳- تشکیل بورس اوراق بهادار تهران (شرکت سهامی عام)

۴- تشکیل شرکت سپرده‌گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه

بورس اوراق بهادار تهران (شرکت سهامی عام) به موجب قانون بازار اوراق بهادار جمهوری اسلامی ایران، مصوب آذرماه ۱۳۸۴ تأسیس شده است.

جمع‌بندی تاریخچه بورس اوراق بهادار ایران

تاریخچه بورس اوراق بهادار ایران براساس چهار دوره مختلف بررسی شد. دوره نخست به سال ۱۳۴۶ و اولین فعالیت‌های بورسی برمی‌گردد. دوره دوم نیز پس از انقلاب اتفاق افتاد. در دوره سوم سیاست‌گذاران در نظر دارند بورس اوراق بهادار با انتقال پاره‌ای از وظایف تصدی‌های دولتی به بخش خصوصی، جذب نقدینگی و گردآوری منابع پس‌اندازی پراکنده و هدایت آن به سوی تاریخچه بورس تهران مصارف سرمایه‌گذاری، در تجهیز منابع توسعه اقتصادی و انگیزش مؤثر بخش خصوصی برای مشارکت فعالانه در فعالیت‌های اقتصادی، نقش مهم و اساسی داشته باشد.

در هر حال، گرایش سیاست‌گذاری‌های کلان اقتصادی به استفاده از ساز و کار بورس، افزایش چشمگیر شمار شرکت‌های پذیرفته شده و افزایش حجم فعالیت بورس تهران را در بر داشت، به‌گونه‌ای که حجم معاملات از ۹/۹ میلیارد ریال سال ۱۳۶۷ به ۱۰۴٫۲۰۲ میلیارد ریال در پایان سال ۱۳۸۳ رسید و تعداد بنگاه‌های اقتصادی پذیرفته شده در بورس تهران از ۵۶ شرکت به ۴۲۲ شرکت افزایش یافت.

منبع: تاریخچه بورس اوراق بهادار ایران برگرفته از سایت بورس اوراق بهادار تهران

تاریخچه بورس ایران

بورس اوراق بهادار تهران، بازاری متشکل و خودانتظام است که اوراق بهادار در آن توسط کارگزاران یا معامله‌گران طبق قانون مورد دادوستد قرار می‌گیرد. بورس اوراق بهادار در قالب شرکت سهامی عام تأسیس و اداره می‌شود. همچنین سهام بورس اوراق بهادار تهران در بورس تهران عرضه شده‌ است.

تاریخچه مطالعات اولیه درباره تأسیس بورس در ایران، به سال ۱۳۱۵هجری‌شمسی برمی‌گردد. در این سال، فردی بلژیکی به نام «ران لوترفِلد» پس از انجام مطالعات گسترده درباره‌ تأسیس بورس در ایران، اساسنامه‌ داخلی بورس را تهیه و به مسئولان ایرانی ارائه کرد، اما با توجه به شرایط آن زمان و وقوع جنگ جهانی دوم، عملاً موضوع بررسی و تأسیس بورس در ایران بیش از ۲۵سال به تأخیر افتاد.

پس از ایجاد ثبات نسبی در کشور و در سال ۱۳۴۱، کمیسیونی در وزارت بازرگانی و با حضور نمایندگان وزارت دارایی، وزارت بازرگانی و بانک توسعه صنعت و معدن ایران تشکیل و موافقت‌نامه اولیه تأسیس بورس سهام در این کمیسیون تنظیم گردید. در زمستان همان سال هیئتی از بورس بروکسل به سرپرستی دبیرکل این بورس برای مشارکت در راه‌اندازی بورس ایران به کشورمان دعوت شدند. اما در نهایت و پس از چهار سال، در سال ۱۳۴۵، قانون تشکیل بورس اوراق بهادار در مجلس تصویب و برای اجرا از سوی وزارت اقتصاد به بانک مرکزی ابلاغ شد.

بورس اوراق بهادار از پانزدهم بهمن سال ۱۳۴۶، فعالیت خود را با انجام چند معامله روی سهام بانک «توسعه صنعتی و معدنی» آغاز کرد. در پی آن، «شرکت نفت پارس»، «اوراق قرضه دولتی»، «اسناد خزانه»، «اوراق قرضه سازمان گسترش مالکیت صنعتی» و «اوراق قرضه عباس‌آباد» به بورس تهران راه یافتند.

مهمترین مزیتی که بازار سرمایه ایران در مقایسه با سایر بازارهای منطقه دارد، وجود 37 صنعت به طور مستقیم در آن است. صنایعی مانند خودروسازی، مخابرات، کشاورزی، پتروشیمی، معدن، آهن فولاد، مس، بانک و بیمه، واسطه گری مالی و غیره سهام را در بازار سهام معامله می کنند که آن را در خاورمیانه منحصر به فرد می کند. مزیت دوم این است که اکثر شرکت های دولتی بر اساس سیاست های کلی اصل 44 قانون اساسی ایران خصوصی می شوند. در این شرایط، مردم مجاز به خرید سهام شرکت های تازه خصوصی شده هستند.

لوگوی بورس اوراق بهادار تهران یک دایره است که چهار انسان در حالی که دست یکدیگر را گرفته‌اند درون این دایره قرار دارند. این دایره نماد دنیا است و طبق افسانه‌های قدیمی ایرانی این دایره بر روی شاخ دو گاو قرار دارد که نمادی از سود و ثروت است. این لوگو از یک نشان برنجی که در استان لرستان کشف شده است و به زمان هخامنشیان برمی‌گردد، برگرفته شده است.

در دی ماه سال 1354 قانونی مبنی بر ممنوع بودن انجام معاملات بورسی کارمندان و کارکنان شاغل در بورس تصویب شد. طبق این قانون تمام افرادی که به علت داشتن سمت سازمانی در سازمان بورس به اطلاعات محرمانه دسترسی داشتند، اجازه‌ی خرید سهام و اوراق بهادار را نداشتند. در سال 1356، فروش سهام یک شرکت دولتی برای نخستین بار در بورس اتفاق افتاد و یک بانک دولتی سهام خود را به فروش گذاشت. پس از آن دو شرکت بیمه برای اولین بار در بورس حضور پیدا کردند که همین مسئله سرآغازی شد برای ورود شرکت‌های دیگری که خدمات مالی غیر بانکی ارائه می‌دادند.

با پیروزی انقلاب اسلامی بورس اوراق بهادار تهران نیز وارد فصل جدیدی شد. رویدادهای سیاسی و شروع جنگ تحمیلی در آن زمان و همچنین اتفاقات اقتصادی پس از آن، اعم از ادغام بانک‌ها و شرکت‌های بیمه و همچنین تصویب قانون حفاظت و توسعه صنایع ایران منجر به کاهش تعداد شرکت‌های پذیرفته شده در بورس از ۱۰۵ شرکت در سال ۱۳۵۷ به ۵۶ شرکت در پایان سال ۱۳۶۸ گردید.

از آذرماه سال ۱۳۸۴، سیاست‌ها و تلاش دولت و سازمان بورس باعث کند شدن سرعت روند کاهشی معیارهای فعالیت بورس شد. درحالی‌که شاخص کل در پایان سال ۱۳۸۴ به ۹٫۴۵۹ واحد رسیده بود، طی سال ۱۳۸۵ از مرز ۱۰٫۰۰۰ واحد عبور کرد و در نهایت در پایان سال مذکور ۹٫۸۲۱ واحد را تجربه کرد. همچنین کاهش چشمگیر معاملات سهام در سال ۱۳۸۴، با توجه به اقدامات مؤثر یادشده در سال ۱۳۸۵ به تعادل نسبی رسید. تعداد شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار از ۴۲۲ شرکت در پایان سال ۱۳۸۳ به ۴۳۵ شرکت در پایان سال ۱۳۸۵ افزایش یافت.

در طی سال‌های فعالیت بورس تهران از آغاز تا به امروز چند رکود بی‌سابقه اتفاق افتاده است که اولین آن‌ها به یکشنبه سیاه معروف است. در تاریخ 22 دی ماه سال 1392 بازار به محدوده 85 هزار واحدی برگشت و این سقوط بی‌سابقه شاخص بورس، به یکشنبه سیاه معروف شد. دومین رکود بورس به مرداد سال 1392 برمی‌گردد که ریزش بورس آغاز شد و تا مهر ماه سال 1392، بیست و پنج درصد ارزش خود را از دست داد. بعضی از شرکت‌های حاضر در بورس افت هفتاد درصدی داشتند.

رکورد افزایش شاخص در روز یکشنبه ۱۳۹۴/۰۱/۱۶ با صعود شدید ۲۴۳۵ واحدی شاخص بازار سرمایه با اعلام توافق اولیه برجام برنامه جامع اقدام مشترک بین ایران و ۱+۵ دارندگان حق وتو در شورای امنیت سازمان ملل به علاوه آلمان رقم خورد.

در روز شنبه ۱۳۹۹/۰۲/۲۰ شاخص کل بورس با افزایش ۴۲۲۹۴ واحدی (معادل ۴٫۳۲٪) توانست از شاخص ۱٫۰۰۰٫۰۰۰ واحدی عبور کند و رکورد تاریخی جدیدی را در بازار سرمایه ایران به ثبت برساند. کارشناسان دلیل رونق بازار سرمایه و استقبال مردم از این بازار را در سال ۹۹، عرضه سهام شرکت‌های دولتی توسط دولت، آزادسازی سهام عدالت و عدم جذابیت بازارهای موازی همچون ارز، طلا، مسکن و … می‌دانند.

امروزه، چهار بورس بزرگ کشور تحت نظارت سازمان بورس و اوراق بهادار فعالیت می کنند:

بورس اوراق بهادار تهران : انجام معاملات سهام شرکت‌ها و سایر اوراق بهادار مانند اوراق مشارکت و …

فرابورس ایران : که در آن‌جا هم سهام شرکت‌هایی که بنا به دلایلی موفق به پذیرش در بورس اوراق بهادار تهران نمی‌شوند، مورد دادوستد قرار می‌گیرد.

بورس کالای ایران : انجام معاملات انواع کالاها و محصولات مانند محصولات پتروشیمی، فلزات، محصولات کشاورزی و … .

بورس انرژی : انجام معاملات حامل‌های انرژی از جمله برق، زغال‌سنگ و کک و …

ارزش بورس اوراق بهادار تهران در حال حاضر و در اوایل سال ۱۳۹۹ به بیش از ۳۶۰۰ هزار میلیارد تومان (۲۰۰ میلیارد دلار) می‌رسد. طراحی انواع اوراق بهادار، راه‌اندازی نهادهای متنوع مالی، گسترش فعالیت‌های آموزشی و همچنین اطلاع‌رسانی نسبتا بیشتر موجب شده تعداد سهام‌داران بورس در سال‌های اخیر رشد قابل توجهی داشته باشد. پیشبینی می‌شود که این روند همچنان ادامه داشته باشد تا جایی که، بازار تاریخچه بورس تهران سرمایه همواره در اولویت‌ اول مردم برای سرمایه‌گذاری خوب و با هدف تولید ثروت بیشتر قرار گیرد.

تاریخچه بورس اوراق بهادار در ایران

سابقه بورس اوراق بهادار در جهان متجاوز از ۴۰۰ سال است.
بورس اوراق بهادار تهران در سال ۱۳۴۶ تاسیس گردید. این سازمان از پانزدهم بهمن ماه آن سال فعالیت خود را با انجام چند معامله بر روی سهام بانك توسعه صنعتی و معدنی آغاز كرد. در پی آن سهام شركت نفت پارس ، اوراق قرضه دولتی ، اسناد خزانه ، اوراق قرضه سازمان گسترش مالكیت صنعتی و اوراق قرضه عباس آباد به بورس تهران راه یافتند. اعطای معافیت های مالیاتی شركت ها و مؤسسه های پذیرفته شده در بورس در ایجاد انگیزه برای عرضه سهام آنها ، نقش مهمی داشته است.
طی ۱۱ سال فعالیت بورس تا پیش از انقلاب اسلامی در ایران تعداد شركت ها، بانك ها و شركت های بیمه پذیرفته شده از ۶ بنگاه اقتصادی با ۲/۶ میلیارد ریال سرمایه در سال ۱۳۴۶ به ۱۰۵ بنگاه با بیش از ۲۳۰ میلیارد ریال در سال ۵۷ افزایش یافت. همچنین ارزش مبادلات در بورس از ۱۵ میلیون ریال در سال ۱۳۴۶ به بیش از ۱۵۰ میلیارد ریال در سال ۱۳۵۷ افزایش یافت.
در سال های پس از انقلاب اسلامی و تا پیش از نخستین برنامه پنج ساله توسعه اقتصادی، دگرگونی های چشمگیری در اقتصاد ملی پدید آمد كه بورس اوراق بهادار تهران را نیز در بر گرفت. نخستین رویداد، تصویب لایحه قانون اداره امور بانك ها در تاریخ ۱۷ خرداد ۱۳۵۸ توسط شورای عالی انقلاب بود كه به موجب آن بانك های تجاری و تخصصی كشور در چهار چوب ۹ بانك شامل ۶ بانك تجاری و ۳ بانك تخصصی ادغام و ملی شدند. چندی بعد و در پی آن شركت های بیمه نیز در یكدیگر ادغام گردیدند و به مالكیت دولتی درآمدند و همچنین تصویب قانون حفاظت و توسعه صنایع ایران در تیر ۱۳۵۸ باعث گردید تعداد زیادی از بنگاه های اقتصادی پذیرفته شده در بورس از آن خارج شوند. به گونه ای كه تعداد آنها از ۱۰۵ شركت و مؤسسه اقتصادی در سال ۱۳۵۷ به ۵۶ شركت در پایان سال ۱۳۶۷ كاهش یافت. بدین ترتیب در طی این سالها بورس و اوراق بهادار دوران فترت خود را سپری كرد كه تا پایان سال ۱۳۶۷ ادامه یافت .
از سال ۱۳۶۸ ، در چهار چوب برنامه پنج ساله اول توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی تجدید فعالیت بورس اوراق بهادار تهران به عنوان زمینه ای برای اجرای سیاست خصوصی سازی، مورد توجه قرار گرفت. بر این اساس سیاست گذاران اقتصادی در نظر دارند بورس اوراق بهادار با انتقال پاره ای از وظایف تصدی های دولتی به بخش خصوصی، جذب نقدینگی و گردآوری منابع پس اندازی پراكنده و هدایت آن به سوی مصارف سرمایه گذاری، در تجهیز منابع توسعه اقتصادی و انگیزش مؤثر بخش خصوصی برای مشاركت فعالانه در فعالیت های اقتصادی نقش مهم و اساسی داشته باشد.
در هر حال، گرایش سیاست گذاری های كلان اقتصادی به استفاده از ساز و كار بورس، افزایش چشمگیر شمار شركت های پذیرفته شده و افزایش حجم فعالیت بورس تهران را در پی داشت كه بر این اساس طی سال های ۱۳۶۷ تا امروز تعداد بنگاه های اقتصادی پذیرفته شده در بورس تهران از ۵۶ شركت به بیش از ۴۰۰ شركت افزایش یافته است.

تاریخچه پیدایش بورس در ایران

اولین بورس در جهان در اوایل قرن هفدهم میلادی، در آمستردام هلند تأسیس شد وکمپانی هندشرقی نخستین شرکتی بود که سهام خود را، در بورس عرضه کرد.

در سال 1315 هجری شمسی مطالعات اولیه درباره تأسیس بورس در ایران انجام شد، آن زمان بانک ملی به همراه کارشناسان بلژیکی از جمله فردی به نام “ران لوترفلد” گزارشی را که شامل جزئیات اساسنامه بورس اوراق بهادار در ایران بود، منتشر کردند.

این طرح به دلیل شرایط آن زمان و به دلیل جنگ جهانی دوم تا سال 1341 متوقف ماند اما در سال 1341کمیسیونی در وزارت بازرگانی و با حضور نماینده ‌ های دارایی، بازرگانی، بانک توسعه صنعت و معدن ایران تشکیل شد و توافق اولیه تاسیس بورس، تنظیم شد. در اواخر همان سال، هیئتی از بورس بروکسل به سرپرستی دبیر کل این بورس برای مشارکت در راه‌اندازی بورس ایران، به کشورمان دعوت شدند و سرانجام در سال1345 قانون تشکیل بازراربورس اوراق بهادار تصویب و برای اجرا به بانک مرکزی ابلاغ شد. در ابتدا بورس اوراق بهادار فقط در اوراق بهادار شرکت‌ها و دولت‌ها خرید و فروش می‌کرد تا اینکه در بهمن ماه سال 1346 با انجام چندمعامله بر روی سهام بانک توسعه‌ صنعتی و معدنی که بزرگترین مجتمع واحدهای تولیدی و اقتصادی در آن زمان بود، رسماً فعالیت خود را آغاز کرد.

درسال 1348 مردم برای کمک به رشد اقتصادی کشور و مشارکت در بازارهای مالی متقاضی دریافت سهام عدالت بودند، در پی این تقاضا دولت به کارمندان شرکت‌های بزرگ دولتی و خصوصی سهام اعطا کرد که موجب افزایش چشمگیر فعالیت بازارهای مالی درآن دوره شده بود، درآن سال‌ها افراد حقیقی و حقوقی با ارزش خالص دارایی‌های مرتبط با بورس اوراق بهادار در بازارهای مالی مشارکت می‌کردند.

بورس ایران فراز و فرودهای بسیار زیادی را تجربه کرده است. از سال ۱۳۴۶ تا ۱۳۵۷ ، تعداد شرکت‌ها و موسسات بورسی، از ۱۰ بنگاه اقتصادی که دارای سرمایه ۶/۲ میلیارد ریالی بودند، به ۱۴۲ شرکت با بیش از ۳۰۸ میلیارد ریال افزایش یافته است. با پیروزی انقلاب اسلامی، تعداد شرکت‌های پذیرفته‌شده از ۱۰۵ شرکت، به ۵۶ شرکت در پایان سال ۱۳۶۷ تقلیل یافت که علت آن تملک بسیاری از بنگاه‌های اقتصادی توسط دولت در اثر ملی شدن بانک‌ها، بیمه و برخی صنایع کشوروهمچنین خارج شدن تعداد زیادی از بنگاه‌های اقتصادی پذیرفته‌شده در بورس بوده و سبب رکود شدید بازار بورس در طی هشت سال جنگ تحمیلی شده است. در آن سا ل ‌ها همه فعالیت‌های مربوط به بازار اوراق بهادار پیرو منع فعالیت‌های مبتنی بر بهره وملی شدن بانک‌های بزرگ و غول‌های صنعتی متوقف شده بودند.

بورس اوراق بهادارفعالیت خود را پس از جنگ تحمیلی طبق قانون بودجه سال 1366 مجدداً آغاز کرد، در سال 1367 دولت از طریق اولین “ اصلاحات اقتصادی پنج ساله” که به‌ همراه پارلمان اقتصادی تعریف شده بود، کاملا موافق اصلاحات اقتصادی و خصوصی‌سازی شرکت‌های دولتی بود. انتظار می‌رفت که در پنج سال آینده بازارهای مالی رونق بگیرند ولی عدم تنظیم مقررات و چارچوب قانونی منسوخ شده، باعث بروز بحران در بازار و ذوب برخی املاک شده بود. در دوره 4 ساله، سیستمی به ‌نام تجارت خودکارارائه شد که باعث تقویت برخی از مکانیسم‌های مهم نظارتی شد، بورس اوراق بهادارتهران در این دوره عضو کامل در فدراسیون جهانی بورس و اوراق بهادار ( FIBV ) و عضو مؤسس فدراسیون بورس اوراق بهادار یورو آسیا ( FEAS ) شد، همچنین از سال 1378 بورس اوراق بهادار تهران، عضو انجمن بین المللی گزینه‌های بازار است.

در اول آذر سال 1384 با تصویب قانون جدیدی تحت عنوان ” قانون بازار اوراق بهادار”، یکی از مهم‌ترین تحولات تاریخ بورس ایران رخ داد که باعث توسعه گسترده بورس در ایران و رفع برخی ابهامات و نواقص موجود در قوانین اولیه شد.

براساس این قانون، سازمانی به نام سازمان بورس و اوراق بهادار، بعنوان نهاد نظارتی بورس تشکیل شد و بخش نظارتی بورس از بخش عملیاتی آن تفکیک شد، این سازمان تحت نظارت شورایی به اسم شورای عالی بورس فعالیت می‌کند و تأسیس و نظارت برعملکرد بورس‌های مختلف از مهم‌ترین وظایف آن می‌باشد.

ازسال 1390، بورس اوراق بهادار تهران یکی از بنیان‌گذاران ف دراسیون بورس اوراق بهادار یورو آسیا شد و 339 شرکت با سرمایه 104.21 میلیارد دلار آمریکا در بازار‌های ترکیبی بورس اوراق بهادار وارد شدند همچنین درسال‌های 1380تا 1391 جزء بهترین بورس‌های عملکردی جهان به شمار می‌آمد.

در سال 1392، بورس اوراق بهاداربعد ازرسیدن به اوج تاریخی خود، به علت سقوط ریال ایران و رکود قیمت نفت یک چهارم کل سرمایه بازار خود را از دست داد، در همان سال برای کاهش نوسانات در بورس سهام برخی از بانک‌ها و موسسات مالی وابسته به دولت تصمیم گرفتند ازطریق صندوق توسعه بازار پول را به بورس تزریق کنند.

تاریخچه پیدایش بورس در ایران

شاید شما هم مانند بسیاری افراد دوست دارید بدانید که چگونه بورس در ایران شکل گرفته است ؟ و اصلا تاریخچه پیدایش بورس در ایران به چه زمانی بر می گردد ؟ در این مقاله قصد داریم در مورد این موضوع و تاریخچه آن صحبت کنیم، پس تا انتهای مقاله ما را همراهی کنید.

تاسیس اولین بورس جهان به اوایل قرن هفتم میلادی، در آمستردام هلند باز می گردد و اولین شرکتی که سهامش را به بازار بورس ارائه کرد، یک کمپانی هندی که هند شرقی نام داشت بوده است.
حال باید بدانیم بورس ایران در چه تاریخی و چگونه به وجود آمده است؟
تاریخچه پیدایش بورس در ایران نشان می دهد که بورس در ایران در سال 1315 هجری شمسی تاسیس شده است ودر آن سال فردی بلژیکی به نام(ران ترفلد) پس از انجام مطالعات و تحقیقات گسترده درباره تاسیس بورس ایران، اساسنامه داخلی بورس را تهیه کرده و به مسوولان ایرانی ارائه نموده است که با توجه به شرایط در آن زمان و جنگ جهانی دوم تاسیس بورس ایران به 25 سال بعد موکول شده است.
بلاخره در سال 1341 کمسیونی در وزارت بازرگانی و با حضور همه نمایندگان وزارت دارایی، وزارت بازرگانی و بانک توسعه صنعتی و معدن ایران تشکیل شده است
و سپس موافقیت اولیه تاسیس بورس سهام ایران را نموده اند و نهایتا در سال 1345 قانون تشکیل بورس اوراق بهادار، در مجلس تصویب شد و برای اجرا و راه اندازی به بانک مرکزی ابلاغ گردید.
سپس در بهمن ماه 1346 بورس اوراق بهادار تهران با انجام معامله بر روی سهام بانک توسعه صنعتی معدنی به طور رسمی فعالیت خود را شروع کرد.

بورس با 47 سال سابقه در ایران

موضوعات این صفحه در مورد :

در اوایل تشکیل بورس، بورس فراز و نشیب های زیادی را طی کرده است.از سال 1357 تا 1364 هجری شمسی، تعداد شرکت ها و موسسه هایی که در بورس پذیرفته شدن، در بورس اوراق بهادار تهران از 10 بنگاه اقتصادی با سرمایه 2/6 میلیارد ریال به 142 شرکت با بیش از 308 میلیارد ریال افزایش پیدا کرده است.
بعد از پیروزی انقلاب اسلامی تعداد شرکت ها در واقع در بورس از 105 شرکت به 56 شرکت در سال 1367 تغییر یافت و علت کاهش شرکت ها یکی به دلیل ملی شدن بانک ها و برخی از صنایع کشور و رکود شدید در طی هشت سال جنگ تحمیلی نیز بود.

بازار بورس چیست؟

با توجه به دانستن تاریخچه پیدایش بورس در ایران خوب است بدانید بازار بورس چیست ؟ بازار بورس بازاری می باشد که در آن دارایی و سهام شرکت ها خرید و فروش می شود. بورس به سه دسته تقسیم می شود:بورس کالا، ارز و اوراق بهادار
1.بورس کالا: بازاری است که در آن کالاهای معین خرید و فروش می شود و به طور منظم و دائم فعال می باشد.در بورس کالا مواد خام و مواد اولیه معامله می گردد.
2.بورس ارز: در بورس ارز کار خرید و فروش پول های خارجی انجام می شود ولی خرید و فروش ارز در کشور فعال نمی باشد و در کشور های دیگر فعالیت چشمگیر دارند.
3.بورس اوراق بهادار: در بورس اوراق بهادار، دارایی های مالی مانند سهام و اوراق شرکت و غیره معامله می شود. به بازار خرید و فروش اوراق بهادار که به طور رسمی و دائمی در محل معین تشکیل می شود بورس اوراق بهادار می گویند.
به جز کسب سود در بازار بورس یکی از مزایای سرمایه گذاری در بورس این است که افراد می توانند بامبالغ کم هم در بورس فعالیت کنند.
مزایای بورس فقط برای سرمایه گذاران نیست و به اقتصاد کشور نیز کمک می کند و به دلیل اینکه امکان سرمایه گذاری افراد با سرمایه کم وجود دارد، ضمن کنترل نقدینگی در جامعه باعث می شود که توسعه ثروت از روند عادلانه تری پیروی کند.
اکثر مردم با سرمایه اندک در بورس فعالیت می کنند علاوه بر اینکه از رکود پول خود جلو گیری می کنند به رشد فعالیت شرکت ها نیز کمک می کنند .

سهام چیست؟

اگر شرکتی سرمایه خود را به قسمت های مساوی تقسیم کند، هر قسمت برابر با یک سهم است. سهم آن شرکت نشان دهنده مشارکت، تعهدات و منافع صاحب آن شرکت در فروش سهام خود است.
کسانی که سهام شرکتی را خریداری می کنند، نمی توانند ادعایی در مالکیت آن شرکت داشته باشند ولی به اندازه سهم خود در آن شرکت دارای حق و حقوق می باشند.
به طور مثال سهام دار می تواند از منافع آن شرکت استفاده کند، حق رای در مجمع عمومی دارد و در صورت منحل شدن شرکت از کل دارایی شرکت سهم دارد.
فعالان در بورس می توانند سهام شرکت ها را خریداری نمایند و در سهام آن شرکت شریک شوند.بورس این امکان را برای سهامداران شرکت ها فراهم کرده که اگر کسی تصمیم به فروش سهام خود را بگیرد می تواند از قیمت سهام خود آگاه گردد و حتی اگر تصمیم به فروش نداشته باشد قیمت سهام خود را بداند.

کارگزاری چیست؟

همانطور که شما برای افتتاح حساب در بانک باید به یکی از شعب بانک های مورد تایید بانک مرکزی بروید و افتتاح حساب کنید،
برای ورود به بازار بورس و سرمایه گذاری در آن بایستی به یکی از کاگزاری های مورد تایید سازمان بورس و اوراق بهادار مراجعه کنید و با دریافت یک کد بورسی به فعالیت در بورس بپردازید.
کارگزاری در واقع واسطه بین سرمایه گذاران و بازار بورس است و شما به راحتی می توانید معاملات را از طریق کارگزاری ها انجام دهید.
شما از طریق سامانه معاملات آنلاین اینترنتی یا حضوری در خواست خود را ثبت می کنید و پس از آن کارگزاری به نمایندگی از شما در بازار معامله را به انجام می رساند.

ابزار مناسب برای موفقیت در معاملات بورسی

حال که به تاریخچه پیدایش بورس در ایران واقف شدید و قصد ورود به بازار بورس را دارید یا اگر از علاقمندان و معامله گران حرفه ای بورس هستید و خرید و فروش سهام شرکت ها را انجام می دهید امی دانید که با این حجم شرکت کننده در بازار بورس شما نمی توانید در صف های طولانی کارگزاری ها خرید یا فروش سهام دلخواه خود را به راحتی انجام دهید؟ راه کار موفقیت در خرید و فروش سهام چیست؟
شما برای موفقیت در بازار بورس و خرید و فروش سهام به اینترنتی پر سرعت و پینگ پایین نیاز دارید تا بتوانید در صف طولانی کارگزاری ها جایگاه خوبی داشته باشید و در اول صف قرارگیرید تا بتوانبد خرید و فروش سهام کنید که به این کار در اصطلاح سرخطی زدن می گویند.
شما در صف های طولانی کارگزاری ها با یک اینترنت خانگی و سیم کارتی نمی توانید موفق به زدن سرخطی شوید و خرید و فروش سهام نمایید.
بهترین روش برای موفقیت در زدن سرخطی شما استفاده از سرورهای مجازی بورس می باشد .شما با استفاده از سرورهای مجازی بورس با اینترنتی با سرعت بسیار بالا و پینگ پایین می توانید سفارش خود را سریعا ثبت کنید و موفق به خرید و فروش سهام در بازار بورس شوید.
شما می توانید سرورهای مجازی بورس شرکت وب داده را با اینترنتی قدرتمند و بسیار بالا و پینگ 1 میلی ثانیه امتحان کنید و موفق به زدن سرخطی شوید.
شاید شما از ربات ها و اتوکلیکر ها برای زدن سرخطی استفاده می کنید ولی استفاده از این ابزار بدون اینترنت پر سرعت ممکن است برای شما بی نتیجه باشد.
شرکت وب داده بر روی خرید سرورهای مجازی بورس خود به شما ریات مخصوص سرخطی تاریخچه بورس تهران زن و اتو کلیکر را به صورت رایگان ارائه می دهد و شما می توانید کار کلیک را با تنظیم آن ها انجام دهید.
ربات و اتوکلیکر کار کلیک را انجام می دهد و با کلیک های دقیق و منظم و پر سرعت بتوانید سرخطی بزنید.

شرکت وب داده سرورمجازی بورس با کیفیت و با سرعت اینترنت بالا و پینگ 1 میلی ثانیه و ربات سرخطی زن و اتوکلیکر ابزار کامل برای سرخطی زدن را برای شما فراهم می کند و شما با این ابزار می توانید موفق به سرخطی زدن شوید.
همچنین شرکت وب داده برای فعالان در بازار تاریخچه بورس تهران ارز دیجیتال سرورهای مخصوص کار در سایت ها و صرافی های خارجی با نام سرور مجازی ترید را به ارائه میدهد و با سرورهای ترید که یک آی پی ثابت و اختصاصی در اختیار شما قرار می دهد می توانید با امنیت کامل در صرافی های خارجی به فعالیت خود بپردازید.