علت نوسانات نرخ ارز چیست؟

ریسک نرخ ارز (Risk Rate Exchange/Currency) چیست و چگونه آن را مدیریت کنیم؟

علت نوسانات اخیر بازار ارز ایران چیست؟/ کندی تجارت چین؛نه تصمیمFATF

تحلیلگر بازار ارز، علت اصلی نوسانات اخیر بازار ارز را کندی تجارت چین در پی شیوع کرونا و اشکال در تبدیل ذخایر یوآن ایران به دلار دانست و گفت: این نوسان مقطعی بوده و ربطی به تصمیم FATF ندارد.

به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ مجید شاکری با اشاره به تلاطماتی که طی روزهای گذشته در بازار ارز کشور به چشم می‌خورد، گفت: دسترسی ایران به ارزهای جهان‌روا از طرق مختلفی انجام می‌شود که یکی از اصلی‌ترین آنها، استفاده از ذخایری است که شکل یوآن دارند و به همین دلیل، با توجه به محدودیت‌هایی که در داخل چین به خاطر شیوع ویروس کرونا پیش آمده، تجارت خارجی این کشور کند شده و فرآیند تبدیل ذخایر یوانی به اشکال دیگر ارز، با کندی مواجه شده است.

تحلیلگر مسائل ارزی افزود: همزمان با این رویداد، برخی از لایه‌های نظارتی نیز باعث شده که کندی در تبدیل ذخایر ارزی یوآن به سایر اشکال ارز صورت گیرد که این موضوع خود را به صورت وقوع برخی تلاطمات در بازار ارز نشان داده است؛ به این معنا که وقتی نرخ یوآن بالا می‌رود، نرخ درهم را هم با خود بالا برده و پس از آن، قیمت دلار در بازار را نیز، افزایش داده است؛ بنابراین اگر قیمت نسبی این ارزها با هم مقایسه شوند، یوان نسبت به دلار، رشد ارزشگذاری شده قابل توجهی دارد و نسبت به دلار تهران، نسبتاً بالاتر قیمت‌گذاری شده است.

وی تصریح کرد: این مقایسه کاملاً این موضوع را اثبات می‌کند که مساله افزایش قیمت یوآن منجر به افزایش نرخ دلار شده و این مساله اندکی زمان‌دار بوده و تا زمانی که سرعت تجارت خارجی در چین بالاتر رود، تا حد زیادی بازار به همین روند ادامه خواهد داد؛ که اکنون سیگنال‌ها از کنترل بیماری کرونا در چین و شروع مجدد تجارت خارجی این کشور با دنیا حکایت دارد؛ پس مشکل بازار ارز ایران هم به زودی حل خواهد شد.

به گفته شاکری، همین حقیقت به ما نشان داد که تاثیرپذیری بازار ارز ایران از تصمیم‌گیری گروه ویژه اقدام مالی( fatf) جدی نیست؛ در غیر این صورت باید اتفاق تنشی در بازار ارز را از سمت درهم یا دلار مشاهده می‌کردیم؛ ضمن اینکه نگرانی از بابت سفته علت نوسانات نرخ ارز چیست؟ بازان به شکل فزاینده نداریم و بر این اساس، تصور من بر این است که فهم نوسانات بازار ارز ایران طی روزهای گذشته، مربوط به کندی تجارت داخلی چین است و اگر برطرف شود، قیمت در بازار ریزش می‌کند.

وی افزود: هم اکنون بررسی‌ها نشان می‌دهد که پنجره بیماری کرونا رو به بسته شدن است و کنترل کامل آن نباید خیلی به طول بیانجامد و این داده‌ها شرایط را رو به بهبود نشان می‌دهد.

شاکری در پاسخ به این سوال که آیا تلاش‌های سفته بازانه نقش پررنگی در شکل‌گیری نوسانات اخیر بازار ارز داشته، خاطرنشان کرد: واقعیت این است که روی هر اتفاق واقعی مثل همین فاکتوری که در مورد کندی حرکت اقتصاد چین به آن اشاره شد، به طور طبیعی اخبار و حرکات سفته بازانه سوار می‌شوند که ما هم باید آن را جدی بگیریم؛ اما این تحرکات سفته‌بازانه دلیل نوسانات بازار ارز نیست؛ اگرچه تلاش جدی برای حرکت‌دهی نرخ دلار به سمت بالا از سوی دلالان وجود دارد ولی بخش اصلی عامل نوسانات نرخ ارز این تلاش‌ها نیستند.

وی در پاسخ به این سوال که آیا بانک مرکزی نقش بازارسازی و دخالت خود در بازار ارز را طی روزهای گذشته به خوبی ایفا کرده است، اظهار داشت: بانک مرکزی کاری که انجام می‌دهد، بازارسازی است که بر این اساس طی روزهای انتهایی هفته نیز نرخ صرافی‌های بانکی را بالا برد؛ پس به طور طبیعی بخش مهمی از کار بانک مرکزی این است که نرخ صرافی بانکی را بالا برده و به سمت نرخ بازار برساند؛ ضمن اینکه در تهران دلار ترزیق کند؛ پس در این دور هم تلاش دارد که مانع از خارج شدن نرخ ارز از کانالهای غیرقابل کنترل شود تا علت اصلی این تغییرات نرخ برطرف شود.

شاکری در پاسخ به این پرسش مبنی بر اینکه بانک مرکزی همواره معتقد است که بدون تزریق ارز، بازار را کنترل می‌کند، گفت: طی زمان، خالص تزریق بانک مرکزی صفر است و سر به سر می‌شود؛ به این معنا که همان میزانی که در بازار تزریق می‌شود، به همان میزان نیز بانک مرکزی ارز از بازار جمع می‌کند؛ این در حالی است که بانک مرکزی از ابزارهای ریالی نیز استفاده کرده است و در سمت ریالی این موضوع را هدایت می‌کند و راه تقاضای سفته بازانه را می‌بندد.

سکه و طلا

هدف دولت از گران کردن ارز چیست پاسخ تفصیلی احمدی توکلی

.
جهت مشاهده تصوير در سايز واقعي بر روي تصوير كليك نمايد
0000-00-00
زمان :

الف ) شرح موضوع - ویژگیهای این وضعیت بدین قرار بوده است:

• افزایش شتابنده نرخ ارزی طی دو ماه آذر و دی 1390 ارزش پول ملی را به شدت کاهش داد. نرخ ارز از 1320 تومان برای هر دلار در 30 آبان، در 4 بهمن 90 به 2050 تومان رسید؛ یعنی طی حدود دو ماه، ارزش پول ملی 55 درصد کاهش یافت.

• مهمتر از افزایش قیمت ارز، نوسانات شدید آن و آثار مخربش بر تولید و توزیع درآمد ملی است. از 4 بهمن 90 تا 24 اردیبهشت 91 هر دلار از 2050 به 1577 تومان و از آن تاریخ تا 30 شهریور به 2442 تومان تغییر قیمت داد، یعنی پس از آن سقوط ارزش 55 درصدی اولیه، 23 درصد تقویت پول ملی را شاهد بودیم، بعد مجددا 55 درصد دیگر کاهش ارزش پول ملی ! این نوسانات که در نمودار زیر ملاحظه می فرمایید، با افزایش نا اطمینانی و ریسک، ضد سرمایه گزاری و تولید عمل می کند و با افزایش انتظارات تورمی وغیر قابل پیش بینی تر شدن تورم، به افزایش قیمت کالاها و خدمات دامن می زند و به دلیل رانتی که ایجاد می کند نابرابری توزیع درآمد را تشدید می نماید. حتی به احتکار و عدم عرضه کالا کشیده می شود.

• بین عوامل متعدد این وضعیت، عامل نقدینگی، مهمترین علت است. نقدینگی از 318 هزار میلیارد تومان در آخر شهریور 90 به بیش از 395 هزار میلیارد تومان در ایام اخیر رسیده است. یعنی حدود یک چهارم بر آن اضافه شده است. وقتی تولید در حال رکود است و سرمایه گذاری به دلیل افزایش ریسک و نااطمینانی کاهش می یابد، باید انتظار داشت که نقدینگی به بازار سکه و ارز و مسکن هجوم بیاورد. بعد از نقدینگی، سوء تدبیر و مدیریت و تحریم موثر بوده اند.
• دولت میگوید که تا کنون 24 میلیارد دلار برای واردات کالا های اساسی ارز به قیمت مرجع داده است. نرخ مرجع چه مبنایی دارد؟ تعجب نکنید اگر می شنوید که این اصطلاح هیچ مبنای قانونی و منطقی ندارد. پس ازکجا پیدا شده است؟ در هنگام تهیه و تصویب لایحه بودجه، وقتی منابع بودجه عمومی دولت تعیین می شود، برای آن که در باره منابع ناشی از فروش نفت خام و میعانات گازی به عددی برسیم که با اطمینان نسبی قابل قبول باشد، باید مقدمتا، سه عدد برآورد گردد: مقدار صادرات، قیمت نفت و قیمت دلار به ریال.

مثلا در بودجه سال 91 پیش بینی این بود که روزانه 2.68 میلیون بشکه نفت خام و میعانات گازی صادرات داشته باشیم، هر بشکه به طور متوسط 80 دلار فروخته شود و هر دلار 1225 تومان به فروش رود. معمولا در برآورد این ارقام با احتیاط عمل می شود و دست پائین را می گیرند. در واقع این ارقام فرضی هیچ الزام قانونی نمی آورد؛ بلکه یک اقدام حسابداری است. به همین دلیل قیمت متوسط فروش ما در 5 ماهه هر بشکه 107 دلار بوده است، ولی ما نگفتیم چون مبنای محاسبه حسابدارانه در بودجه 80 دلار بوده پس 107 دلار نفروشیم! حتی اصطلاح ارز مرجع در لایحه و قانون نیامده است بلکه بانک مرکزی آن را جعل کرده است.

• این پرسش بجاست: پس دولت ارزهای به دست آمده را به چه نرخی بفروشد؟ پاسخ در ماده 81 قانون برنامه پنجم چنین آمده است:

" ج ـ نظام ارزی کشور، « شناور مدیریت شده» است. نرخ ارز با توجه به حفظ دامنه رقابت پذیری در تجارت خارجی علت نوسانات نرخ ارز چیست؟ و با ملاحظه تورم داخلی و جهانی و همچنین شرایط اقتصاد کلان از جمله تعیین حد مطلوبی از ذخایر خارجی تعیین خواهد شد. "

در قانون بودجه سال 91 نیز دولت مکلف شده که از درآمد ارزی نفتی اول سهم صندوق توسعه ملی و شرکت ملی نفت را بدهد سپس " با فروش مبالغ ارزی به نرخ روز ارز فروخته شده را به حسابهای مربوط واریز نماید[و پس از تأمین سهم درآمد عمومی دولت موضوع ردیفهای 210101 و 210109 مندرج در جدول شماره (5) این قانون]،.مازاد ارز حاصله پس از تأمین مصارف فوق، از محل واریزی مازاد یاد شده به خزانه داری کل کشور. ". بنابراین تکلیف روشن است: دولت ابتداء باید نرخ ارزی که اقتصاد ملی را در رقابت خارجی و همچنین شرایط اقتصاد کلان به سمت مطلوبی سوق می دهد و حد معقولی از ذخایر را نیز باقی می گذارد، تعیین کند و بعد آن را با دخالت های مناسب در حدود مطلوب نگهدارد. درحالی که نرخ حسابدارانه 1226 تومان و نام جعلی ارز مرجع هیچ پایه ای ندارد. ولی بانک مرکزی تسلیم فشار رئیس جمهور شد و قانون را نادیده گرفت.

• اگر دولت به این وظیفه اش عمل می کرد و درحالی که آثار تحریم خرید نفت ایران ظاهر میشد، تدریجا نرخ ارز را حساب شده و متناسب با مصالح اقتصاد کلان تغییر می داد، آیا به این وضعیت مخرب می رسیدیم؟ و آیا رانتی عظیم، برای عده معدودی و شاید افراد خاصی پیدا می گردید؟ اگر متوسط اختلاف قیمت ارز مرجع با ارز آزاد را در این مدت 600 تومان بگیریم ، ثروتی حدود 15 هزار میلیارد تومان از جیب ملت به کیسه افراد معدودی سرازیر شده است.

• هنگامی که در آذر و دی 90 نرخ ارز افسارگسیخته افزایش می یافت، هرچه اعتراض می شد دولت توجه نمی کرد. تا نرخ ارز از 2000 تومان گذشت و در 4 بهمن ماه به 2050 تومان رسید، دولت تصمیمی را که 18 روز پیش از آن گرفته بود، عملیاتی کرد و ظرف سه روز نرخ دلار با 20 درصد کاهش به 1650 تومان فروافتاد. اگر آن تاخیر غیرقابل توجیه نبود، شاید همین 20 درصد کاهش پیدا می شد و نرخ ارز را به حدود 1300 باز می گرداند. چرا تاخیر اعمال شد؟

• در ماه شهریور نیز رئیس جمهور دستور داده است بانک مرکزی برای مهار نرخ مداخله نکند و ارز تزریق ننماید در حالی که ارز دارند. چرا؟ آیا نمی داند این نوسانات چه به روز اقتصاد می آورد؟ جیب چه کسانی راخالی و کیسه چه کسانی را پر می کند؟ در بند 2 به تبعات این نوسانات، که مخرب تر از افزایش است، اشاره کوتاهی کردم.

• حتی اگر مانند برخی اقتصاددانان معتقد باشیم که ارزش ریال در برابر دلار به طور مصنوعی بالا نگاه داشته شده بود و باید به کاهش ارزش پول ملی دست می زدیم تا قدرت رقابت خارجی را احیاء کنیم، باز اعمال مدیریت در این باره با رهاسازی جاهلانه یا عامدانه بازار و سبب سازی برای این نوسانات بسیار فزاینده با هیچ منطق علمی سازگار نیست و نتیجه عکس می دهد که علائم آن آشکار است.

• شکی نیست که تحریم خصمانه و مغایر قوانین بین المللی اعمال شده به رهبری آمریکا، دست دولت را برای مدیریت بازار ارز تنگ کرده است. ولی اگر آن روزها که امثال بنده مرتبا از برداشت های از حساب ذخیره ارزی انتقاد می کردیم و نسبت به چنین روزهایی هشدار می دادیم، آقای احمدی نژاد دست از ولخرجی ارزی برمی داشت، امروز ملت و نظام را به این گرفتاری مبتلا می ساخت؟

• صرف نظر از تحریم، آقای احمدی نژاد مانند همیشه با فرافکنی، علت این فاجعه را دستان آشکار و پنهان دشمنان خارجی و داخلی شمرد. البته سهم کوچکی برای اشتباهات همکارانش قائل شد زیرا به تذکر او که به آن ها هشدار داده بود توجه نکرده بودند!

بلاشک، چنانکه گفتم تحریم یکی از علل مهم این وضعیت بوده است. اما سوء مدیریت، سوء سیاست، بی ارادگی مسئولان اقتصادی در برابر رئیس جمهور و تاخیر های عمدی غیرقابل توجیه، اهمیت کمتری ندارد.

ب ) راه حل دولت
دولت برای خروج از این وضعیت بسیار زیانبار اعلام کرد که با ایجاد بورس ارز یک نرخی را تجدید می کند. در عین حال برای کالاهای اساسی ارز مرجع! می دهد.

این تصمیم در کمیته ارزی دولت با حضور پنج نماینده مجلس، اواسط مرداد گرفته شد. دولت مدعی است که در بازار بورس ارز، فقط گواهی ارزی برای واردات کالا و خدمت خرید و فروش می شود. در نتیجه محلی است برای این که صادرکنندگان ارز خود راعرضه کنند و واردکنندگان تقاضای خود را به میدان آورند و قیمت آزاد ناشی از عرضه و تقاضا آشکار می شود و بانک مرکزی هم می تواند با نرخی بسیار نزدیک به آن، ارز دولت را بفروشد و از رانت خواری جلوگیرد و درآمد ریالی بیشتری کسب کند.

واردکنندگان کالاهای اساسی نیز با کنترلی که اعمال می شود، متناسب با ارز ارزانی که می گیرند(ارز مرجع) کالای خود را می فروشند. بدین ترتیب تقاضاهای واقعی در بازار موثر است. برای بالا رفتن ضریب اطمینان، شرکت نفت، پتروشیمی های دولتی و صندوق توسعه ملی بخشی از درآمد ارزی شان را که می خواهند به ریال تبدیل کنند، در این بازار عرضه می کنند. پس تقاضا کنترل و عرضه تشویق شده است. تا این جا دو نرخی را پذیرفته است. حسن این راه حل این است که میزان هنگفتی از درآمد حاصل از فروش ارز را به جای آن که نصیب دلالان شود، نصیب خزانه دولت می کند. اما چندین عیب دارد:

• مغایرت آشکار با بند ج ماده 81 قانون برنامه و بند 2-3 ماده واحده قانون بودجه سال جاری دارد.

• بورس ارز تحت عنوان (Forex =Foreign Exchange Market) در دنیا متداول است. حجم عظیمی در حد 3.98تریلیون دلار ( آوریل 2010) گردش مالی روزانه این بازار در جهان است. ولی آن بازار رقابتی است، درحالی که در بازار ارز ایران، عرضه کننده اصلی بانک مرکزی است. و اگر کل دولت را در نظر بگیریم، تقاضا کننده اصلی نیز دولت است. بنابراین ادعای تشکیل بورس برای کشف قیمت رقابتی، ادعایی بی اساس است. در واقع باز هم بانک مرکزی و دولت همه کاره اند با این فرق که در آن صورت، هر نرخ بالایی که پیدا شود، می توانند از خود سلب مسئولیت کنند.

دولت هم هر وقت اراده کند برای تأمین کسری بودجه خود، با بازار به ظاهر رقابتی بازی می کند و هر قدر بخواهد به دست می آورد؛ چنان که الان اجازه می خواهد که ارز را گران کند و مابه التفاوت را به صورت نقدی بین مردم توزیع کند. اقدام تورم زایی که شیرینی موقت و تلخکامی طولانی مدت دارد. البته برای سیاسی کاری انتخاباتی به نظرشان مفید می رسد.

• نکته بسیار مهم این است که قطعا بازار سومی برای ارز شکل خواهد گرفت. 70 تا 90 درصد معاملات در بورس های ارز جهان، سفته بازی است، یعنی خرید ارز برای فروش، نه برای استفاده در معاملات واقعی. البته در بازارهای رقابتی ارز، حاشیه سود حاصل از سفته بازی به ازای مثلا هر دلار بسیار ناچیز است. در طرح دولت بنا بر این است که در بورس فقط گواهی ارزی مبادله شود، احتمالا به این دلیل که سفته بازی جلوگیری شود. اما با توجه به سابقه نوسانات شدید و سود هنگفتی که خرید و فروش ارز در این وضعیت دارد، حتما بعد از اجرای طرح بورس ارز، انگیزه سفته بازی باقی میماند. علاوه علت نوسانات نرخ ارز چیست؟ بر این، وقتی ارزش پول ملی با آن شدت کاهش می یابد، ارزش پس اندازهای مردم به سرعت پایین می آید.

در نتیجه خرید ارز برای حفظ ارزش دارایی پولی نیز وجود دارد. چون سیاست های دولت سست، متغیر و درهم برهم است، انگیزه خرید ارز برای فرار سرمایه نیز به دو تقاضای قبلی اضافه می گردد. این سه تقاضا در بازار بورس پاسخ داده نمی شود. این سه انگیزه قوی به علاوه انگیزه پنهانکاری بخش خصوصی در مورد درآمد صادراتی (شرکت در بازار بورس، درآمد صادراتی صادرکنندگان را آشکار می سازد)، بازار سومی را در کنار بازار اداری ارز مرجع و بازار بورس ارز شکل می دهد. و ماجرا تکرار می شود.

راه حل مناسب این است این است که:
• بر اساس قانون عمل شود و ارز مرجع کنار گذاشته شود.

• دولت به وظیفه قانونی برنامه پنجم در تعیین نرخ ارز مناسب برای اقتصاد عمل کند و با این نرخ بازار ارز شناور را راه بیندازد و آن را مدیریت کند.

• از ابتداء اعلام کند که بازار غیررسمی ارز باقی خواهد ماند.

• با ثبات این سیاست به تدریج که اعتماد به بازار رسمی احیاء شود، فاصله نرخ دو بازار کاهش می یابد و در میان مدت بازار یکی می شود.

• ارز برای کالاهای اساسی نیز در همان بازار رسمی و به نرخ آزاد این بازار فروخته شود. اگر واردکنندگان این کالاها با نرخ جعلی مرجع پس از واردات قابل کنترل اند، این جا هم می توان کنترل شان کرد. می شود در بدو ورود کالا به گمرک، به آن ها یارانه وارداتی داد و تعهد گرفت که کالا را با قیمت تعیین شده عقلایی توسط دولت، توزیع کنند. واقعیت این است که در این شکل و در طرح دولت، اگر با واقع بینی بنگریم، تا حدود 80 درصد امکان کنترل وجود دارد. با این تفاوت که یارانه ارز واردات کالای اساسی به کسی تعلق می گیرد که واقعا به واردات دست زده باشد. محل تامین یارانه نیز فروش ارزهای مربوط به قیمت آزاد به جای قیمت مرجع است.

• راه حل های تفضیلی تر محتاج اطلاعاتی است که در اختیار ما نیست.

• واقعیت تلخ این است که بازار ارز دچار بحران اعتماد است. مدیریت پولی و ارزی و مدیریت اقتصادی کشور ناتوان، غیرمستقل و بدون راهبرد است. به دلیل مجموعه رفتارهای زیگزاگی سال های اخیر، مورد اعتماد هم نیست. اصلی ترین بخش راه حل احیاء این اعتماد است که راه سیاسی دارد. تا این ترکیب برجاست، چاره ای نداریم جز این که به آن ها کمک کنیم تا با کارشناسی دقیق تصمیمات درست بگیرند، آنها را زود تغییر ندهند، زیر بار دستورات غیرکارشناسی نروند و در باره بازار ارز و پول کم و صادقانه سخن بگویند. نمایندگان مجلس نیز همچنین.

نکته آخر این است که بر اساس بند ب ماده 10 قانون پولی و بانکی مصوب 1351 بانک مرکزی مکلف به حفظ ارزش پول ملی است:

" ماده 10 - ب - هدف بانک مرکزی ایران حفظ ارزش پول و موازنه پرداختها و تسهیل مبادلات بازرگانی و کمک به رشد اقتصادی کشور است."

حفظ ارزش ریال به تصمیمات ارزی بستگی دارد. بند ج ماده 11 همان قانون، تصمیم در باره مقررات و معاملات ارزی را تنها پس از تصویب شورای پول و اعتبار قانونی می شمارد:
" ماده 11 - بانک مرکزی ایران به عنوان تنظیم کننده نظام پولی و اعتباری کشور موظف به انجام وظایف زیر می باشد:

ج - تنظیم مقررات مربوط به معاملات ارزی و تعهد یا تضمین پرداختهای ارزی با تصویب
شورای پول و اعتبار و همچنین نظارت بر معاملات ارزی."

بنابراین تصمیم کمیته ارزی دولت، حتی اگر امضای نمایندگان مجلس هم پای صورت جلسه آن باشد، معتبر نیست. طبق اصل هشتادوپنجم و یکصدوسی و هشتم اصلاح مسیر فعلی در این موضوع بر عهده رئیس محترم مجلس است. بنده این مطلب را در گزارش محرمانه جلسه 24 مرداد شورای پول و اعتبار به هیات رئیسه محترم مجلس، آورده ام.

علت ریزش ارزهای دیجیتال و بیت کوین چیست؟

ریزش قیمتی یا به اصطلاح اصلاح قیمتی، پدیده‌ای شایع و نام‌آشنا در بازار‌های مالی است. اصلاح قیمتی برای هر بازار مالی، لازم و حیاتی است و یکی از علت های ریزش ارز‌های دیجیتال نیز همین مسئله است. در این مقاله به بررسی علت ریزش ارزهای دیجیتال و به خصوص علت ریزش بیت کوین و دلایل آن می‌پردازیم.‌

ریزش اخیر بازار رمزارز‌ها به چه دلیل رخ داد؟

همه‌ ما می‌دانیم که اخبار و جهت‌دهی‌های خبری که در بازار‌های مالی رخ می‌دهند، می‌توانند باعث تغیر روند قیمتی در کوتاه‌مدت و حتی بلندمدت شوند.

یکی از تأثیر‌گذارترین افراد در بازار رمزارز‌ها تاکنون آقای ایلان ماسک، مؤسس شرکت تسلا (Tesla) و اسپیس ایکس (Space X) بوده است. ایلان ماسک بار‌ها با موضع‌گیری‌های خود درباره بازار رمز‌ارز‌ها و به خصوص بیت کوین، باعث نوسانات زیادی در این بازار شده است.

موضع‌گیری‌های کشورهای هند، چین و آمریکا نیز تاکنون تأثیراتی را به صورت مقطعی در بازار رمزارزها داشته است. کشور چین تاکنون چندین بار اقدام به اعمال محدودیت و ممنوعیت بر بازار رمزارزها و به خصوص بیت کوین کرده است.

اما علت ریزش بیت کوین و به دنبال آن علت ریزش ارزهای دیجیتال و تمامی بازار که از تاریخ 10 نوامبر 2021 شروع شد و هنوز هم ادامه دارد چیست؟ چه عواملی در ریزش بیت کوین تأثیر بیشتری داشته‌اند؟

همان‌طور که در جریان هستید، بیت کوین از تاریخ 10 نوامبر 2021 و پس از رشد حدود 40 درصدی از کف قیمتی قبلی خود (حدود 40 هزار دلار)، ریزشی سنگین را تجربه کرده است.

بیت کوین از تاریخ 10 نوامبر، موج اصلاحی خود را شروع کرد که البته انتظار نمی‌رفت که تا این حد طولانی شود. دو خبر بسیار مهم که تأثیر بسیاری در ریزش اخیر بیت کوین از محدوده 68 هزار دلار تا محدوده 40 هزار دلار داشتند، اخبار مربوط به گونه جدید ویروس کرونا (اومیکرون) و اعمال ممنوعیت ارز‌های دیجیتال توسط دولت هند بودند. این دو خبر باعث از دست رفتن کانال صعودی بیت کوین و نزول شدید آن شدند.

علت ریزش بیت کوین و ارزهای دیجیتال چیست؟

بیت‌ کوین و به دنبال آن بازار رمزارزها، تاکنون نوسانات زیادی را تجربه کرده است. این اولین بار نیست که بیت کوین و بازار کریپتوکارنسی به این شکل نزولی می‌شود.

با اینکه حدود یک علت نوسانات نرخ ارز چیست؟ دهه از پیدایش بیت کوین می‌گذرد ولی هنوز هم این رمزارز، مانند گذشته به حرکات هیجانی علاقه دارد! مردم از همان اوایل پیدایش این رمزارز، اقدام به سرمایه‌گذاری در آن کردند، بدون آنکه درک درستی از بلاکچین (BlockChain) و یکی از میوها‌ی آن یعنی بیت کوین (Bitcoin) و رمزارز‌ها (Cryptocurrencies) داشته باشند.

یکی از مهم‌ترین دلایل نوسانات بالا و از جمله علت های ریزش بیت کوین از ابتدا تا کنون هم همین بوده! اطلاعات کم سرمایه گذاران بیت کوین باعث می‌شود که از یک طرف در هنگام صعودی شدن بازار، حس جا ماندن از بازار داشته باشند و از طرفی دیگر به هنگام نزولی شدن بازار، حس کلاهبرداری بودن این پروژه و از دست رفتن سرمایه‌هایشان را دارند و همین مسئله علت ریزش بیت کوین و ارزهای دیجیتال آن هم به طور شدید می‌شود.

بررسی شدید‌ترین ریزش های بیت کوین و ارزهای دیجیتال تا کنون

اکنون برای روشن شدن بیشتر موضوع و درک بهتر علت ریزش ارزهای دیجیتال و بیت کوین، به بررسی شدیدترین ریزش های بیت کوین از سال 2011 تا کنون می‌پردازیم. در ادامه لیستی از شدیدترین ریزش‌‌های قیمتی بیت کوین را ملاحظه می‌کنید که شامل ریزش‌های 50 درصد به بالا می‌شوند.

ژوئن سال 2011: ریزش 99 درصدی

در سال 2011 بیت کوین با رشد قیمتی از 2 دلار به 32 دلار، جهش قیتی بسیار خوبی را تجربه کرد. قیمت هر واحد بیت کوین در آن زمان به یک اونس نقره رسید.

اما با اعلام هک شدن Mt.Gox بزرگ‌ترین صرافی بیت کوین در آن زمان و سرقت میلیون‌ها دلار بیت کوین از آن، قیمت بیت کوین در یک روز به حدود 1 سنت رسید!

آگوست سال 2012: ریزش 56 درصدی

در این سال یک طرح پانزی (کلاهبرداری) اقدام به دریافت بیت کوین‌های سرمایه گذاران بازار کریپتو کرده بود، به امید اینکه هفته‌ای 7 درصد سود به آنها برگرداند!

این کلاهبرداری با این روش 700 هزار بیت کوین را به سرقت برد و باعث ریزش قیمت بیت کوین شد. البته این کلاهبردار بعد آن دستگیر و زندانی گردید.

آوریل سال 2013: ریزش 83 درصدی

علت ریزش بیت کوین در این سال موفقیت بالای آن بود! در سال 2013 بیت کوین در رسانه‌ها سروصدای زیادی به پا و سرمایه گذاران زیادی را به خود جذب کرد؛ درست مانند سال 2017.

این مسئله باعث هجوم شدید سرمایه گذاران برای خرید بیت کوین از صرافی Mt.Gox شد. از آنجایی که کنترل این حجم از کاربر از توان این صرافی خارج بود و هم‌زمان هکر‌‌ها نیز اقدام به حمله به آن کردند، این صرافی برای همیشه بسته شد و باعث سقوط قیمت بیت کوین از 230 دلار تا 50 دلار گردید.

دسامبر سال 2013: ریزش 50 درصدی

علت این ریزش، ممنوع کردن بیت کوین توسط کشور چین بود که باعث شد بیت کوین 50 درصد از ارزش خود را در یک روز از دست بدهد. رابطه چین و بیت کوین هنوز از آن زمان تا حالا خوب نبوده و چین مدام در حال اعمال محدودیت‌هایی بر این بازار است.

دسامبر سال 2017: ریزش 84 درصدی

در این سال بیت کوین و بازار رمزارز‌ها رشد بسیار خوبی داشتند. بیت کوین تمام مقاومت‌های خود را پشت سر گذاشت و توانست تا محدوده 20 هزار دلار رشد کند!

پس از ثبت قله قیمتی 20 هزار دلار، سرمایه گذاران اقدام به فروش بیت کوین‌های خود کردند و باعث ریزش بیت کوین تا محدوده 12 هزار دلار شدند. رشد قیمتی در این سال بسیار هیجانی بود.

بیت کوین در سال 2018، همچنان در رکود ماند؛ زیرا خبر‌های مربوط به هک شدن صرافی‌‌های مختلف در کره و ژاپن و شایعاتی مبنی بر تصمیم این دو کشور بر ممنوع کردن رمزارزها باعث شد سال 2018 سال خوبی برای بیت کوین نباشد.

می سال 2021: ریزش 53 درصدی

در ماه آوریل، بیت کوین به قیمت شوکه‌کننده 64 هزار دلار به ازای هر واحد کوین دست پیدا کرد و ارزش بازار آن به بالای یک تریلیون دلار رسید.

پس از این رشد خیره‌کننده، صحبت‌های ایلان ماسک در رابطه با خطرناک بودن بیت کوین برای محیط زیست و موج جدیدی از محدودیت‌های چین برای صنعت کریپتو باعث شدند ریزشی 53 درصدی برای این مارکت رخ دهد.

آیا اکنون زمان مناسبی برای ورود به بازار کریپتو است؟

با توجه به ریزش اخیر بیت کوین و به دنبال آن مارکت ارز‌های دیجیتال، کارشناسان بسیاری فرصت را برای ورود مناسب می‌بینند و تریدر‌های حرفه‌ای بسیاری هم در حال ورود پله‌ای هستند.

ولی مسئله‌ای که باید برای ورود به مارکت در این وضعیت در نظر بگیرید آن است که بازار‌های مالی هیچ وقت به صورت قطعی قابل پیش‌بینی نیستند! هیچ کس نمی‌داند که صد درصد حرکت بعدی بیت کوین به کدام سمت خواهد بود.

برای ورود به بازار کریپتو و هر بازار دیگری باید ابتدا علم و تخصص داشته باشید. اگر علمش را داشته باشید، نیازی به تأیید دیگران برای ورود ندارید و خودتان همه‌ کار‌ها را انجام می‌دهید. اگر دانش و تخصص کافی ندارید، در درازمدت نباید انتظار سود از بازار‌های مالی داشته باشید.

سخن پایانی

بیت کوین و در کل بازار رمرزارز‌ها تاکنون شاهد فراز و نشیب‌های زیادی بوده است. این بازار همچنان نوپا است و جای رشد بسیاری دارد.

در این مقاله به علت ریزش ارزهای دیجیتال و به خصوص علت ریزش بیت کوین پرداختیم. با مقایسه کردن ریزش اخیر بیت کوین با ریزش‌های گذشته آن می‌توان درک کرد که این نوع اصلاح‌ها، اولین بار نیست که برای این رمزارز اتفاق می‌افتند و می‌توان به رشد مجدد آن امیدوار بود.

علت نوسانات ارزی چیست؟/ بازار ارز کنترل خواهد شد؟

کامران سلطانی‌زاده درباره جلسه امروز صرافان با رئیس‌کل بانک مرکزی درباره بازار ارز، اظهار داشت: با توجه به صحبت‌های رئیس‌کل بانک مرکزی در این جلسه و همچنین افزایش اختیارات بانک مرکزی در بازار ارز، مطمئناً طی روزهای آینده شاهد اتفاقات امیدوارکننده در بازار خواهیم بود.

وی گفت: آقای صالح‌آبادی در جلسه با صرافان، به نظرات کارشناسی بخش خصوصی و نمایندگان منتخب صرافی‌های علت نوسانات نرخ ارز چیست؟ سراسر کشور کاملاً‌ توجه می‌کردند.

این عضو کانون صرافان ادامه داد: استفاده از پتانسیل صرافی‌های سراسر کشور با نظارت بانک مرکزی نوید این را خواهد داد که در آینده نزدیک بازار به تعادل قابل‌توجهی خواهد رسید و دغدغه‌های هموطن‌مان در این موارد به‌شدت کاهش پیدا می‌کند.

سلطانی‌زاده تأکید کرد: بخشی از این تلاطمات ارزی که در این روزها رخ داده ناشی از هیجانات اخبار خارجی بوده است اما همیشه صعود ناگهانی ارز با حضور بازارساز به‌شدت تعدیل شده است.

همزمان با تشدید نوسانات ارزی در بازار، صبح امروز رئیس‌کل بانک مرکزی در میرداماد میزبان صرافان ارزی بود تا هماهنگی‌های لازم برای اجرای سیاست‌های جدید ارزی را با فعالان بازار ارز انجام دهد.

در پی تشدید نوسانات ارزی که عمدتاً ناشی از خبرهای سیاسی و حواشی مربوط به مذاکرات هسته‌ای است، در روزهای گذشته نرخ ارز در بازار آزاد افزایش یافته است.

فعالان بازار علت اصلی نوسانات اخیر ارزی را جو روانی می‌دانند و می‌گویند عرضه ارز مناسب است، اما بانک مرکزی نباید اجازه دهد که اختلاف دلار نیمایی و آزاد افزایش یابد.

گفتنی است، طبق اعلام رئیس‌کل بانک مرکزی بناست عرضه ارز در صرافی‌ها نیز افزایش یابد ضمن اینکه در روزهای آتی علاوه بر بازارساز، صادرکنندگان نیز نسبت به عرضه ارز در بازار اقدام خواهند کرد.

تسنیم به نقل از عضو شورای‌عالی کانون صرافان نوشت: تجربه تلاطم‌های ارزی در سال‌های گذشته نشان می‌دهد که همیشه صعود ناگهانی ارز با حضور بازارساز به‌شدت تعدیل می‌شود.

ریسک نرخ ارز (Risk Rate Exchange/Currency) چیست و چگونه آن را مدیریت کنیم؟

نرخ ارزهای سایر کشور ها در برابر پول ملی دائما در حال تغییر و نوسان است. این نوسانات در صورت عدم کنترل ممکن است بر روی دارایی های کاربران تاثیر منفی بسیار زیادی داشته باشد. از این رو استفاده از روش ها و ترفندهای کاربردی مدیریت ریسک نرخ ارز برای کسانی که در بازارهای بین المللی معامله می نمایند، امری لازم و ضروری است. کاربران می توانند با استفاده از ترفندهای ذکر شدن از طریق بازار سهام در بازار بین المللی ریسک های خود را کنترل نمایند و از آن برای کسب سود بیشتر و بالاتر استفاده کنند.

ریسک نرخ ارز (Risk Rate Exchange/Currency) چیست و چگونه آن را مدیریت کنیم؟

ریسک نرخ ارز

ریسک نرخ ارز چیست و چگونه می توان آن را مدیریت نمود؟ ورود به بازارهای مالی بین المللی ناچارا برای همه کشورها اجتناب ناپذیر است. در این میان شرکت ها و صنایع خصوصی نیز چاره ای جز حضور در این بازار نداشته و اجبارا برای بقا در چرخه رقابت باید با این داستان روبرو شوند. از طرفی سودهای بالای ورود به چنین معاملاتی هم به قدر کافی جذاب هستند که به خودی خود شرکت ها را به سمت ورود به چنین بازاری مشتاق‌تر می نمایند.

اما این بازار چندان هم برای کاربران بی خطر و بدون ریسک نخواهد بود. ریسک های بسیار زیادی در بازار های بین المللی وجود دارد که افراد از قبل باید با این ریسک ها آشنا بوده و روش های مدیریت آن ها را نیز برآورد کنند. مدیریت ریسک در جنبه های مختلف بازارهای بین المللی باید به صورت سنجیده صورت پذیرد. یکی از این جبنه ها هم مدیریت ریسک نرخ ارز است.

روش های مختلفی برای مدیریت ریسک نرخ ارز وجود دارد. اما قبل از آن لازم است تا کاربران به صورت دقیق با این خطر آشنا شوند تا بتوانند با آن روبرو گردند. در این مقاله قصد داریم تا ریسک نرخ ارز را به صورت دقیق برای کسانی که در بازارهای بین المللی فعالیت دارند به صورت موشکافانه بررسی نموده و راه های مدیریت این ریسک را نیز برای آن ها تبیین کنیم. با استفاده از ترفندهای و روش های مدیریت که در ادامه بررسی خواهیم کرد شما می توانید خطر ناشی از نوسانات نرخ ارز را تا حد بسیار بالایی کنترل نموده و دیگر از این بابت هیچ نگرانی نداشته باشید.

بدون چنین ترفندهای خطرات ناشی از نوسانات بالای نرخ ارز می تواند دارایی های شما را تحت تاثیر قرار داده و مشکلات زیادی برای شما ایجاد کند. در ادامه با ما همراه بمانید.

ریسک نرخ ارز چیست؟

تمام ارزهای موجود در جهان دائما در حال نوسان هستند. این نوسان نسبت به سایر ارزها تعیین می شود. برای مثال ممکن است نرخ ارز ملی در داخل کشور دائما ثابت بماند اما نرخ ارز داخلی کشور ما برای سایر کشورها و به نسبت ارز آن ها به دلایل مختلف اقتصادی دائما در حال تغییر است.

برای مثال همین نوسانات دلار در داخل کشور خودمان را در نظر بگیرید. این نوسان برای سایر ارزها اعم از یورو، پوند، روپیه، دینار و ارز همه کشورها به شدت و میزان مختلف در جریان است. افت ارزش پول ملی و یا افزایش ارزش آن بر اساس همین نوسانات تعیین می شود. ریسک نرخ ارز نیز ریسک ناشی از تبدیل واحدهای پولی به یکدیگر است.

تصور نمایید که شما تمام دارایی خود را تبدیل به دلار کنید. افزایش ارزش پول ملی ممکن است باعث کاهش نرخ دلار در داخل شده و این روند میزان دارایی شما را به همان نسبت کاهش می دهد. این اتفاق را با عنوان ریسک نرخ ارز در اقتصاد تعریف می نمایند. (1)

کشورهایی مانند ایران خودمان که به شدت تحت تاثیر شرایط سیاسی و اقتصادی بین المللی قرار دارند بیشتر از سایر کشورها با این ریسک مواجه هستند.

تحریم ها و سایر عوامل موثر در افت ارزش پول ملی ایران باعث شده تا نوسانات ارز در کشور ما به شدت زیاد شده و از این رو میزان ریسک نرخ ارز را نیز در کشور به شدت افزایش دهد. میزان ریسک نرخ ارز در کوتاه مدت حتی می تواند شدید نیز باشد.

زیرا در روش های سرمایه گذاری کوتاه مدت، امکان استفاده از بسیاری از ترفندهای مدیریت ریسک نرخ ارز وجود نداشته و شرایط را برای سرمایه گذار سخت تر نیز می نماید. با آشنایی با این ریسک حالا نوبت به معرفی عوامل موثر بر آن و روش های مدیریت آن می رسد.

چه مواقعی باید نگران ریسک نرخ ارز باشیم؟

البته ریسک نرخ ارز برای همه شهروندان جهان در یک حد وجود ندارد. برای مثال شهروندان اروپایی این نرخ را تا حد زیادی با قراردادهای داخلی و بین المللی با سایر کشورها کنترل نموده اند. ارتباط نزدیک بانک های بزرگ در جهان مانع از نوسانات زیاد نرخ ارز در کشور های بزرگ می شود. اما این مسئله برای همه صادق نیست.

کشورهای آسیای شرقی، اقیانوسیه و البته خاورمیانه با شدت بیشتری با نوسانات نرخ ارز روبرو بوده و بایستی حتما در هنگام ورورد به بازارهای بین المللی دقت بیشتری داشته باشند. در سال های گذشته نرخ دلار در کشور ما دائما روند افزایش داشته و از این رو خرید و فروش اجناس و سرمایه گذاری شرکت ها در این ارز معمولا با خطر زیادی روبرو نبوده است که هیچ، بلکه باعث افزایش سوددهی آن ها نیز شده است. اما این روند می تواند برای معاملات و سرمایه گذاری های کلان در کوتاه مدت بسیار خطرناک باشد.

به دلیل کنترل های سیاسی نرخ ارز در ایران، این خطر همیشه وجود دارد که میزان این نرخ از پیش بینی ها فاصله گرفته و تبدیل به یک امر دستوری گردد. در این مواقع ممکن است خطرات نرخ ارز در کوتاه مدت گریبانگیر شرکت ها و سرمایه گذاران شود.

از جهتی به دلیل تاثیر مستقیم نرخ ارز بر قیمت مواد اولیه مورد استفاده در کارخانه ها و صنایع مختلف، درگیر شدن با نوسانات آن نیز کاملا اجتناب ناپذیر شده است. از این رو استفاده از ترفندهای مدیریت ریسک نرخ ارز در هر شرایطی برای این صنایع لازم و ضروری شده است.

عوامل موثر بر ریسک نرخ ارز

وضعیت اشتغال و نرخ بیکاری کشور

وضعیت اقتصادی کشور

افزایش نرخ تورم

افزایش قیمت طلا

تاثیر ریسک نرخ ارز بر بازار سهام

• دارایی های شرکت های فعال در بازار بورس که بر اساس علت نوسانات نرخ ارز چیست؟ نرخ دلار تنظیم می شود، افزایش یابد.

• قیمت اجناس رو به افزایش باشد.

• درآمدهای شرکت ها افزایش یابد.

• پیش روی سرمایه ها به سمت بازار بورس و سایر بازارهای مالی نیز افزایش یابد.

روش های مدیریت ریسک نرخ ارز

ترفندهایی که در ادامه به آن ها اشاره می نماییم، می توانند به عنوان روش های کاربردی برای مدیریت ریسک ارز علت نوسانات نرخ ارز چیست؟ به کار گرفته شوند. مدیریت این ریسک می تواند سرمایه های گرانقدر شما را از خطر بسیار بزرگی در امان نگه دارد.

بستن قراردادها بر اساس پول داخلی

اولین ترفند برای شرکت ها در قراردادهای بین المللی این است که قراردادهای خود را با خارجی ها بر اساس پول ملی و داخلی ببندند. البته این موضوع چندان هم آسان نیست اما گاها شاهد هستیم که علت نوسانات نرخ ارز چیست؟ برخی از شرکت ها از این ترفند در حال استفاده هستند. شرکت های چینی این روش را برای راحت کردن خیال خود از ریسک نرخ ارز با بازارهای بین المللی در راس روش های مدیریتی خود قرار داده اند.

ایجاد تنوع در ارزهای پایه

شرکت ها می توانند برای بستن قراردادهای مختلف خود با یک شرکت و یک کشور، آن ها را با ارزهای مختلف و شرکت های مختلف ببندند. در این شرایط، نگرانی آن ها از بابت افت یکی از این ارزها کاهش خواهد یافت. داشتن یک پرتفوی متنوع به طور کلی در بازارهای مالی و مراوده های مالی روشی عالی برای کاهش ریسک است.

حضور در قراردادهای سلف و اختیار فروش بازار سهام سایر شرکت ها

یکی دیگر ارز روش های کاهش و مدیریت ریسک نرخ ارز در هنگام تبدیل آن به پول ملی، استفاده از چنین قراردادهایی در بازار سهام است. (3)

روش هجینگ

روش هجینگ به اصطلاح قفل کردن میزان سرمایه روی عددی خاص است تا از این طریق، نوسانات نرخ ارز تاثیری روی میزان دارایی های شما در تبدیل آن به پول ملی نداشته باشد. برای مثال فرض کنید شما با بستن یک قرارداد با کشور چین، سرمایه خود را به نرخ پول این کشور تغییر داده اید.

با توجه به اینکه کاهش نرخ ارز این کشور در داخل می تواند بر میزان درآمدها و دارایی های شما تاثیر منفی داشته باشد، با استفاده از روش هجینگ می توانید اقدام به قفل کردن دارایی های خود در بازار فارکس شوید. هج کردن به نوعی روشی برای بیمه کردن دارایی در یک نرخ ثابت است. (4)

جمع بندی و نتیجه گیری

در این مقاله به بررسی ریسک نرخ ارز در ابعاد مختلف پرداختیم. نرخ ارزهای سایر کشورها در برابر پول ملی، دائما در حال تغییر و نوسان است. این نوسانات در صورت عدم کنترل ممکن است بر روی دارایی های کاربران تاثیر منفی بسیار زیادی داشته باشد. از این رو استفاده از روش ها و ترفندهای کاربردی مدیریت ریسک نرخ ارز برای کسانی که در بازارهای بین المللی معامله می نمایند، امری لازم و ضروری است.

کاربران می توانند با استفاده از ترفندهای ذکر شده از طریق بازار سهام در بازار بین المللی، ریسک های خود را کنترل نمایند و از آن برای کسب سود بیشتر و بالاتر استفاده کنند.

با اینکه در داخل کشور دائما در حال افت ارزش پول ملی هستیم، اما این موضوع نباید گول زننده شده و استفاده از ترفندهای مدیریت ریسک نرخ ارز را از یاد ما ببرد. به خصوص برای کسانی که در بخش واردات کار می کنند و مجبور به پرداخت هزینه ها بر اساس نرخ ارز خارجی هستند، عدم استفاده از این ترفندها می تواند باعث ایجاد آسیب های جبران ناپذیر در آینده شود.