توضیح مسائل مرتبط با محاسبه شاخص های کیفی محصولات تولیدی – ضایعات و دوباره کاری
به صورت های گوناگونی می توان شاخص های نشان دهنده سطح کیفیت تولید یعنی ضایعات یا دوباره کاری را در فرآیندهای تولیدی شرکت های صنعتی محاسبه نمود. در این یادداشت برخی از این روش های محاسبه شاخص های کیفی محصولات تولیدی را به صورت خلاصه با هم مورد بررسی قرار می دهیم.
روش های محاسبه شاخص های ضایعات و دوباره کاری
۱ – بر اساس کمیت اندازه گیری واحد محصول
ساده ترین حالت برای محاسبه شاخص ضایعات یا شاخص دوباره کاری، رویکرد مقداری و کمّی می باشد. مقدار شاخص در این جا برابر است با تقسیم تعداد محصولات ضایعات شده یا بازکاری شده بر تعداد کل محصولات تولیدی (که از آن ها این مقدار ضایعات یا بازکاری شناسایی شده است) . برای محاسبه شاخص به صورت درصد هم، حاصل تقسیم بالا را در عدد ۱۰۰ ، ضرب کرده و نتیجه، به درصد، نحوه محاسبه شاخص کل مقدار شاخص ضایعات یا بازکاری را نشان می دهد.
واحد اندازه گیری محصول در همه فرآیندها تعداد، نمی باشد. در برخی شرکت ها، مقدار محصول تولید شده بر اساس وزن، طول، حجم و یا دیگر ابعاد اندازه گیری، بیان می شود. طبیعتا برای محاسبه شاخص ضایعات و دوباره کاری بایستی مقدار ضایعات را بر کل مقدار محصول تولید شده در همان واحد و کمیت مورد نظر، اندازه گیری نموده و شاخص را محاسبه کرد.
در این فرمول منظور از کل مقدار محصول، همه محصولات تولید شده اعم از سالم، ضایعاتی و بازکاری شده می باشد. حالتی دیگر هم وجود دارد و می توان مقدار ضایعات یا بازکاری را از کل تولید کسر کرده و برای محاسبه شاخص، مقدار ضایعات را بر مقدار کل تولید (منهای ضایعات)، تقسیم کرد. در این حالت عدد حاصل کسر، قدری بزرگتر می نمایاند و شاید بهتر هم باشد.
۲ – بر اساس ارزش مالی قطعات و محصولات ضایعات یا بازکاری شده
در بسیاری از فرآیندهای تولیدی، ضایعات شدن قطعات و اجزاء محصول ( محصول نیم ساخته) در مراحل اولیه تولید، آسیب یا لطمه کمتری را به شرکت تحمیل می کنند، خوب است که تفاوت ارزش قطعات و محصولات نامنطبق و ضایعات شده در محاسبه شاخص ضایعات در نظر گرفته شود.
بدیهی است برای محاسبه شاخص ضایعات با این رویکرد، ارزش ریالی قطعات و محصولات نیم ساخته تا همان مرحله (مقطعی که قطعات و محصولات در فرآیندهای تولیدی پیش رفته و ضایعات شده اند یا در آن مرحله با انجام بازرسی، شناسایی گردیده اند) در نظر گرفته شود. این هزینه بایستی بر ارزش مالی کلیه قطعات تولید شده سالم تقسیم شود و حاصل کسر برابر با مقدار شاخص ضایعات می باشد.
برای محاسبه شاخص بازکاری در این روش، میزان هزینه ای که صرف دوباره کاری یا تعمیر قطعات نامنطبق شده است را برای صورت کسر باید در نظر گرفت.
در بعضی سازمان ها محاسبه کردن شاخص ها با رویکردهای مالی و هزینه ای، ممکن است ملاحظات مدیریتی خاصی داشته باشد. معمولا مدیریت ارشد از این که اطلاعات مالی و هزینه ای در سازمان منتشر گردد پرهیز می کند. روش بعدی (محاسبه بر اساس نفرساعت)، مزایای محاسبه شاخص های کیفی به روش هزینه ای را داشته و نیازی به، به اشتراک گذاشتن اطلاعات مالی و هزینه ای نیز نخواهد بود.
۳ – محاسبه بر مبنای نفرساعت هدر شده برای ایجاد ضایعات و دوباره کاری ها
در این حالت برای محاسبه شاخص، مقدار نفرساعتی که صرف تولید محصول نهایی نامنطبق یا محصول نیم ساخته ضایعات شده را بر نفرساعت مورد نیاز برای حجم کل تولید تقسیم می کنیم. این، روش جالبی است زیرا که مانند شیوه محاسبه بر اساس ارزش ریالی محصولات، میزان خسارت ضایعات شدن محصول در مراحل پایانی تولید و همچنین مقدار آسیب ناشی از شناسایی محصولات نامنطبق در انتهای خط تولید در نظر گرفته می شود. ضمن آن که محصولاتی که پیچیده تر هستند و فرآیندهای تولید، ساخت و کنترل کیفیت آن ها مراحل بیشتری نیاز دارند (و معمولا نفرساعت تولیدی آن ها به مراتب بزرگتر است) در این نوع از محاسبه شاخص، وزن و تأثیر بیشتری خواهند داشت.
مروری بر مسائل مرتبط با محاسبه شاخص ضایعات محصولات مختلف و شاخص کل همه محصولات
و نکاتی در خصوص نحوه محاسبه شاخص کل بررسی و تحلیل مقادیر شاخص ها
الف – اگر احیانا حجم تولید شرکتی در دوره های مختلف و به عنوان مثال ماهانه ثابت می باشد،خود عدد مقدار ضایعات یا بازکاری ها می تواند به عنوان یک شاخص در نظر گرفته شود. همان طور که می دانید معمولا این اتفاق رخ نمی دهد و حجم تولید سازمان های صنعتی در دوره های مختلف زمانی، متفاوت می باشد. به همین دلیل و برای حذف این عامل (یعنی افزایش یا کاهش ضایعات به دلیل بالا رفتن یا پایین رفتن سطح تولید بوده است) و ساده تر کردن بررسی و ارزیابی عملکرد شرکت در حوزه تحقق کیفیت محصول، شاخص ضایعات و دوباره کاری را به صورت نسبتی از کل تولید در نظر می گیریم.
ب – به این نکته توجه نمایید که شرکت هایی که محصولات مختلفی را تولید می کنند بایستی شاخص ضایعات و بازکاری را برای هر محصول به صورت جداگانه محاسبه کنند. سپس با بررسی روند شاخص در دوره های متوالی و تحلیل علت های به وجود آمدن آن مقدار از دوباره کاری و ضایعات، روی کاهش مقادیر این شاخص های کیفی یعنی کاستن از تعداد عدم انطباق ها و عیوب کیفیتی کار کنند و سطح عملکرد سازمان را در حوزه کیفیت بهبود و ارتقاء دهند.
پ – در صورتی که می خواهید یک شاخص به عنوان شاخص کل ضایعات یا دوباره کاری در شرکت خود تعریف کنید، از میانگین گرفتن از مقادیر شاخص ضایعات محصولات مختلف تولیدی شرکت بپرهیزید. یک قاعده کلی در تحلیل داده ها وجود دارد که می گوید میانگین گرفتن، بخشی مهم از معنا و مفهوم داده ها و اطلاعات را حذف می کند. تصور کنید که ممکن است نیمی از محصولات تولیدی شرکت وضعیت مطلوبی به لحاظ ضایعات و بازکاری نداشته باشند اما شاخص های ضایعات و دوباره کاری بقیه محصولات، مقادیر بسیار مناسبی را نشان دهند و میانگین عددی مجموعه مقادیر این شاخص ها نشان دهنده آن باشد که شرایط کیفی تولید محصولات شرکت، نزدیک به معیار پذیرش و حد مطلوب می باشد. می دانید که اگر مقدار شاخص مناسب به نظر بیاید دیگر نیازی به تحلیل عوامل و تعیین علت های ریشه ای مشکلات کیفی نخواهد بود تا بر اساس آن ها اقدامات اصلاحی و جبرانی، برنامه ریزی و اجراء شوند. می بینید که میانگین گرفتن از تعدادی داده، ممکن است شرایط را مساعد جلوه دهد در حالی که واقعا این طور نیست.
ت – برای محاسبه شاخص کل ضایعات و شاخص کل بازکاری همه محصولات شرکت به هر یک از روش های بالا، مجموع ضایعات محصولات مختلف را بر مجموع تولید همه آن محصولات، تقسیم کنید. با این رویکرد، پایین یا بالا بودن حجم تولید هر یک از محصولات و بالطبع وزن و تأثیر میزان ضایعات آن ها به صورت خودکار در محاسبه شاخص ضایعات کل منظور می شود در حالی که اگر از مقادیر شاخص ضایعات همه محصولات، میانگین بگیرید این چنین نخواهد بود. به عنوان مثال اگر از محصول الف تعداد بسیار کم تولید شده (۱۰۰ واحد) و نیمی از آن یعنی ۵۰ عدد ضایعات گردیده باشد، شاخص ضایعات محصول الف به میزان ۵۰ درصد خواهد بود، در این حالت، عدد ۵۰ درصد تأثیر بسیار زیادی بر میانگین کل ضایعات محصولات شرکت می گذارد در حالی که در مقایسه با شاخص ضایعات یک محصول دیگر ( مثلا محصول ب با ۵۰۰ عدد ضایعات و حجم تولید ۵۰۰۰ عدد که مقدار شاخص ضایعات آن برابر ۱۰ درصد می باشد) اهمیت کمتری دارد.
ظرفیت مخفی و کارخانه پنهان شرکت شما – محاسبه شاخص های کیفی محصولات تولیدی
نحوه محاسبه مهریه وجه رایج به نرخ روز و دیون و شاخص ماهانه برای محاسبه خسارت تأخیر تأدیه چک
احتراماً، در اجرای ماده 4 آیین‌نامه اجرایی قانون الحاق یک تبصره به ماده 1082 قانون مدنی مصوب 1376 راجع به محاسبه مهریه و مفاد ماده 522 قانون آئین دادرسی مدنی و همچنین مصوبه 1377 مجمع تشخیص مصلحت نظام مبنی بر پرداخت کلیه خسارات و هزینه‌های وارده به دارنده چک بلامحل بر مبنای نرخ تورم که توسط این بانک اعلام می‌گردد، به پیوست تصاویر شاخص سالانه کالا و خدمات (شاخص تورم) طی سالهای 1385 ـ 1315 برای محاسبه مهریه وجه رایج به نرخ روز و دیون و شاخص ماهانه برای محاسبه خسارت تأخیر تأدیه چک جهت استحضار ایفاد می‌گردد. خواهشمند است دستور فرمایید تا شاخص‌های تقدیمی را جهت محاسبه و بهره‌برداری قضایی به کلیه شعب دادگاه‌ها و واحدهای اجرای احکام سراسر کشور ابلاغ و نتیجه را اعلام نمایند.
(جدول شاخص کل بهای نحوه محاسبه شاخص کل نحوه محاسبه شاخص کل کالاها و خدمات مصرفی در مناطق شهری ایران (شاخص تورم) اعداد سالانه شاخص در سالهای 1385 ـ 1315 (100=1376))
نحوه محاسبه ارزش مهریه وجه رایج کشور
براساس ماده 2 آئین‌نامه اجرایی قانون الحاق یک تبصره به ماده 1082 قانون مدنی مصوب مورخ 13/2/1377 هیأت محترم وزیران، نحوه محاسبه ارزش فعلی مهریه به ترتیب ذیل می‌باشد:
بطور مثال اگر ازدواجی با مبلغ مهریه 200،000 ریال در سال 1352 تحقق یافته و قرار باشد مبلغ مذکور در حال حاضر تأدیه گردد، برای محاسبه نحوه محاسبه شاخص کل مبلغ مهریه در حال حاضر (سال 1386) از رابطه ذیل استفاده می‌گردد:
براساس رابطه فوق و با توجه به اعداد شاخص که در جدول پیوست آمده است:
در نتیجه مهریه قابل پرداخت در سال 1386 (زمان تأدیه) معادل 54.615.625 ریال می‌باشد.
بدیهی است که تا سال 1386 به پایان نرسد، صورت کسر فوق، شاخص سال 1385 یعنی عدد 54/349 خواهدبود و بعد از اتمام سال 1386 و ورود به سال 1387 شاخص سال 1386 جایگزین شاخص 1385 خواهدگردید.
معرفی و نحوه محاسبه شاخص تولید، فروش و قیمت شرکت‌های پذیرفته شده در بورس
به گزارش ایسنا، به نقل از مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی، در این گزارش بیان شده: تحلیل روند رشد بخش صنعت از جنبه های مختلف، عاملی کلیدی در تحلیل های خرد و کلان اقتصادی و یکی از ارکان تصمیم گیری در حوزه اقتصاد است. در حال حاضر، شاخص تولید صنعت توسط بانک مرکزی و مرکز آمار ایران با تواتر فصلی و همچنین شاخص قیمت صنعت به صورت فصلی توسط مرکز آمار و ماهیانه توسط بانک مرکزی، منتشر می شود. با این حال تاکنون هیچ یک از نهادهای آماری اقدامی در جهت انتشار شاخص فروش صنعت انجام نداده اند. از طرفی، آمارهای تولید و قیمت نیز چندین ضعف اساسی دارد که مهم ترین ضعف این آمارها وقفه سه ماهه در انتشار داده ها و بعضاً متوقف شدن انتشار آنها و نداشتن تواتر ماهیانه است.
در این گزارش تصریح شده: این گزارش به عنوان گزارش پشتیبان «پایش بخش حقیقی اقتصاد ایران، بخش صنعت و معدن» (شاخص تولید، فروش و قیمت شرکت های پذیرفته شده در بورس) آماده شده است که هدف اصلی آن ارائه یک روش قابل قبول برای محاسبه شاخص صنعت بر اساس استانداردهای بین المللی است. روش مورد استفاده در این گزارش، محاسبه شاخص تولید، فروش و قیمت بر حسب معیار پاشه و لاسپیرز و ایجاد شاخص فیشر از میانگین هندسی دو شاخص لاسپیرز و پاشه است. در نهایت جهت ایجاد شاخص کل، شاخص تولید، فروش نحوه محاسبه شاخص کل و قیمت هر صنعت در ضریب اهمیت آن صنعت (ارزش افزوده ناخالص در سال پایه یا سال مورد نظر) ضرب می شود.
در این گزارش تاکید شده: مقایسه شاخص تولید صنعت محاسبه شده از سوی مرکز پژوهش های مجلس با آمار نهادهای آماری نشان از هم حرکتی قابل توجه این شاخص با شاخص های تولید شده توسط بانک مرکزی و مرکز آمار ایران دارد. این موضوع حتی در سطح زیربخش ها نیز مشهود است. انتظار می رود ارائه این شاخص بتواند به عنوان جایگزینی نزدیک از شاخص های صنعت بانک مرکزی و مرکز آمار ایران، تحلیل های به روزتر در اختیار نمایندگان محترم مجلس و سایر سیاستگذاران از وضعیت تولید، فروش و قیمت صنعت قرار دهد.
نحوه محاسبه شاخص کل
در ویدیوها و مقالات گذشته در مورد انواع روش‌های تحلیل سهام صحبت کردیم. همچنین دانستیم که یکی از ابزارهای مهم و کاردبردی برای ارزیابی ریسک و بازده سبد سهام، ضریب بتا است. سوالاتی از قبیل :
ضریب بتا چیست؟!
ضریب بتا چه نحوه محاسبه شاخص کل کاربردی در بازار سرمایه دارد؟!
چطور می‌توان ریسک سبد سهام را با استفاده از ضریب بتا کاهش داد؟!
سهام تدافعی و سهام تهاجمی به چه معناست؟!
ضریب بتای صفر و منفی چه تفسیری دارد؟!
در مقاله “کاربرد ضریب بتا” پاسخ داده شد…
در یک تعریف ساده می‌توان گفت که ضریب بتا میزان نوسان‌پذیری یک شاخص نسبت به شاخص دیگر را بررسی می‌نماید. در بازار بورس اوراق بهادار معمولا (و نه همیشه) ضریب بتا را برای یک سهم نسبت به شاخص کل اندازه‌گیری می‌کنند. در این مقاله قصد داریم مراحل محاسبه ضریب بتا را گام به گام پیش برویم.
استخراج داده‌ها
برای محاسبه ضریب بتای یک سهم در مقایسه با شاخص کل لازم است که اطلاعات قیمت نماد مورد نظر و همچنین اطلاعات تاریخچه شاخص کل را استخراج نمایید. ابتدا با مراجعه به سایت tsetmc.com در قسمت جستجوی نماد، نماد مورد نظر را پیدا کرده و صفحه مربوط به آن را باز می‌کنیم. در این جا قصد داریم شاخص بتا را برای نماد پارس (شرکت پتروشیمی پارس) محاسبه کنیم.
نحوه جستجوی نماد در سایت tsetmc
سپس در صفحه باز شده بر روی لینک تهیه خروجی کلیک می‌کنیم تا اطلاعات قیمت سهام مورد نظر که در اینجا پارس است، در یک فایل اکسل دانلود شود.
صفحه نماد شرکت پتروشیمی پارس
پس از باز کردن فایل اکسل، اطلاعات مربوط به ستون قیمت پایانی که با Close نمایش داده شده و همچنین اطلاعات مربوط به تاریخ میلادی را در یک فایل اکسل دیگر که باز کرده‌ایم کپی می‌کنیم.
استخراج داده‌های مربوط به سهام شرکت پتروشیمی پارس
حالا نوبت به استخراج اطلاعات شاخص کل است. برای این کار کافی است به سایت مرکز پردازش اطلاعات مالی ایران مراجعه کرده و این لینک را باز کنید. سپس نام شاخص مورد نظر (شاخص کل) را انتخاب کرده و بازه زمانی را نیز مشخص می‌کنیم. در این جا چون اطلاعات نماد پارس از تاریخ بیستم تیر ماه ۹۷ و پس از عرضه اولیه آن در دسترس است بازه زمانی را نیز از همین تاریخ شروع می‌کنیم. با کلیک بر روی گزینه excel اطلاعات مورد نظر دانلود خواهد شد.
استخراج داده‌های مربوط به شاخص کل از سایت fipiran
پس از کپی کردن ستون مربوط به شاخص کل (value) و تاریخ شمسی آن در فایلی که باز کرده بودیم، مرحله استخراج داده‌ها به پایان رسیده است. توجه کنید که در حال حاضر ستون close مربوط به قیمت پایانی نماد پارس و ستون value مربوط به شاخص کل است و دو ستون کنار هر کدام به ترتیب تاریخ میلادی و تاریخ شمسی اطلاعات را نمایش می‌دهند. فایل اکسلی که باز کرده بودیم در نهایت به صورت زیر درخواهد آمد :
فایل اکسل نهایی پس از استخراج داده‌های مربوط به سهام و شاخص کل
همگام‌سازی
پس از استخراج اطلاعات مربوط به قیمت سهام و شاخص کل می‌بایست این اطلاعات همگام‌سازی شوند. در بعضی روزها ممکن است به دلایلی اعم از بسته بودن نماد، برگزاری مجامع و … اطلاعات مربوط به یکی از ستون‌ها یعنی قیمت سهام یا شاخص کل موجود نباشد. پس لازم است که برای هر روز صحت تاریخ این اطلاعات بررسی شود. مثلا در تصویر بالا اطلاعات مربوط به قیمت سهام در تاریخ ۱۵ آبان (۶ نوامبر) برای قیمت سهام وجود دارد اما برای نحوه محاسبه شاخص کل شاخص کل این اطلاعات در دسترس نیست. پس لازم است اطلاعات مربوط به شاخص را به صورت دستی وارد کنیم و یا به صورت ساده‌تر اطلاعات مربوط به قیمت سهام در این تاریخ را حذف نماییم.
نکته مهم : به جز زمان‌های بسته بودن نماد سهام، می‌بایست داده‌های مربوط به پرداخت سودنقدی و افزایش سرمایه نیز همگام‌سازی شوند. (اصطلاحا می‌بایست از داده‌های تعدیل‌شده استفاده شود.)
در این جا داده‌های مربوط به ۶ روز اول معاملاتی پتروشیمی پارس که قبل از پرداخت نحوه محاسبه شاخص کل سود نقدی بوده است به علت مذکور حذف شد.
برای انجام ادامه محاسبات اطلاعات مربوط به ۷۷ روز کاری اخیر همگام‌سازی شدند. هرچه تعداد روزهای مربوطه بیشتر باشد، محاسبه ضریب بتا به صورت دقیق‌تر انجام خواهد شد.
بازدهی روزانه نماد و شاخص کل
پس از آن که اطلاعات روزانه مربوط به قیمت پایانی سهام مورد نظر و شاخص کل را استخراج کردیم، نوبت به محاسبه ضریب بتا می‌رسد. پیش از محاسبه ضریب بتا لازم است بازدهی شاخص کل و بازدهی قیمت سهام را نسبت به روز قبل محاسبه نماییم.
برای این‌کار فرمول بازدهی را یک بار برای سهام پتروشیمی پارس در ردیف E و بار دیگر برای شاخص کل در ردیف F وارد می‌کنیم.
محاسبه بازدهی روزانه سهام در ستون E فایل اکسل محاسبه بازدهی روزانه شاخص کل در ستون F فایل اکسل
محاسبه ضریب بتا
در مقاله کاربرد ضریب بتا خواندیم که این پارامتر با تقسیم کوواریانس شاخص کل و قیمت سهام بر واریانس شاخص کل (طبق رابطه زیر) به دست می‌آید:
لذا کافی است در فایل اکسل خودمان توابع مربوط به کوواریانس و واریانس را به صورت زیر نوشته و آنها را بر یکدیگر تقسیم نماییم.
با نوشتن فرمول گفته شده در یکی از خانه‌های فایل اکسل به صورت زیر، ضریب بتای سهام شرکت پتروشیمی پارس ۱.۲۷۷ به دست می‌آید. لذا می‌توان نتیجه گرفت که سهام این شرکت یک سهام تهاجمی است و خرید و فروش آن نسبت به شاخص کل ریسک پایینی ندارد.
نوشتن فرمول نهایی ضریب بتا در فایل اکسل
چکیده مطلب:
در این مقاله سعی کردیم مراحل محاسبه ضریب بتا را گام به گام پیش برویم. چهار مرحله اصلی استخراج داده‌ها، همگام‌سازی، محاسبه بازدهی روزانه نماد و شاخص کل و نهایتا محاسبه ضریب بتا به طور کامل و مفصل آموزش داده شد. در مقاله “کاربرد ضریب بتا” در مورد تفسیر این پارامتر بحث کردیم و دریافتیم که سهام تدافعی و سهام تهاجمی به چه معناست. ممکن است بعضی نرم‌افزارها و یا سایت‌ها به صورت پیوسته ضریب بتا را محاسبه کرده و در اختیار کاربران خود قرار دهند. جدای از این که تجربه به ما نشان داده بسیاری از این پایگاه‌ها محاسبات دقیقی ندارند، از نظر ما لازم است شما به عنوان فعال بازار سرمایه خودتان هم توانایی نحوه محاسبه شاخص کل انجام این محاسبات را داشته باشید.
روش محاسبه بازده سهام چگونه است ؟ فرمول قطعی حاسبه بازده سهام
محاسبه بازده سهام یکی از کارهایی است که هر سرمایه گذاری باید آن را بداند و انجام دهد. گرچه نرم افزارها و سیستم های کارگزاری ها این کار را برای سهام های خریداری شده و سرمایه گذاری شده انجام می دهند اما دانستن نحوه محاسبه بازده سهام می تواند از نظر ذهنی و تجربی به سرمایه گذار کم کند.
به طور کلی زمانی که می خواهیم تجربه ای را به صورت کمی بیان کنیم باید از مفهوم ” نسبت ” استفاده کنیم. نسبت دو یک اتفاق جدید نسبت به یک اتفاق مبدا یا قدیمی می تواند تفاوت این تجربه را به ما نشان دهد. از این نسبت در علم ریاضی و مهندسی به نام راندمان یا بازده یاد می شود. این مفهوم برای راحتی در مقایسه استفاده می شود.
به طور مثال وقتی شما می خواهید دو وسیله الکترونیکی را فارغ از هر فاکتور دیگر با یک دیگر مقایسه کنید می توانید نسبت کار انجام شده به انرژی دریافتی آن ها را با یکدیگر مقایسه کنید. در واقع بازده نسبت آن چیزی است که دریافت می کنیم به آن چیزی است که پرداخت می کنیم. در زبان اقتصادی بازده نسبت سود به هزینه است.بر اساس همین تعریف به نظر می رسد می توان محاسبه بازده سهام را نیز ساده تر تعریف کرد. توجه داشته باشید که به محاسبه بازده محاسبه بازده سرمایه گذاری در بورس نیز گفته می شود.
تعریف و محاسبه بازده سهام
ما در بالا به طور کلی با تعریف بازده آشنا شدیم و مفهوم کلی آن را درک کردیم. در مورد محاسبه بازده سرمایه گذاری در بورس نیز گفتیم که این بازده بر اساس نسبت سود به هزینه تعریف می شود. برای یافتن نحوه محاسبه بازده سهام باید سعی کنیم سود و هزینه را تعریف کنیم.
در کلام ساده تر شما برای این که بتوانید در بخش های مختلف دست به محاسبه بازده بزنید باید سعی کنید تعریف مشخصی از سود و هزینه در آن بخش ارائه بدهید. بسته به نوع بازار و نوع سرمایه و … این سود و هزینه می تواند تعاریف مختلفی داشته باشد.
به نظر شما برای محاسبه بازده سهام چه تعاریفی می توان برای هزینه و سود به کار برد؟ هزینه به نظر چیزی جز قیمت سهام به اضافه کارمزد های مربوط به آن است. در واقع هزینه ای که برای خرید سهام کرده اید را می توان در بخش هزینه قرار دارد.
اما برای سود گزینه های مختلفی جلوی ما قرار دارد. سود می تواند شامل موارد زیر باشد:
۱- تفاوت قیمت کنونی با قیمت خرید ( در جهت مثبت – به طور مثال اگر قیمت خرید ۱۰۰ تومان باشد قیمت کنونی ۱۵۰ تومان سود حاصل ۵۰ تومان است )
۲- سود سالانه ای که شرکت ها و سهم ها در مجمع خود تقسیم می کنند.
۳- مزایای حق تقدم
۴- مزایای سهم جایزه
این ها تمام سود هایی است که ممکن است در خرید و فروش یک سهم اتفاق بیفتد. حال با توجه به این تعاریف به نظر می رسد اکنون می توانیم سراغ محاسبه بازده سهام برویم.
چگونگی محاسبه بازده سهام
به نظر می رسد محاسبه بازده سهام کار چندان سختی نباشد. کافی است شما تمام بخش های سود را با یک دیگر جمع کنید و آن را تقسیم بر هزینه خرید کنید. عدد به دست آمده را در صد ضرب کنید تا بازده سهام به شکل درصدی خودش را نشان دهد.
توجه داشته باشید که تعداد برگه سهم در این معامله حذف شده است. اگر می خواهید تعداد برگه سهم را در محاسبه دخیل بکنید باید آن را در تمامی موارد ذکر شده یعنی هزینه خرید و تمامی سود ها ضرب کنید. بنابراین بر اساس اصل ریاضی تعداد برگه سهم تاثیری در محاسبه ندارد و به بر اساس فاکتورگیری به سادگی از محاسبه خارج می شود.
همانطور که می بینید محاسبه بازده سهام کار چندان مشکلی ندارد و هر کسی می تواند آن را به راحتی انجام دهد. البته به این نوع محاسبه، محاسبه بازده کل نیز گفته می شوند. سرمایه گذاران بسته به نوع سرمایه گذاری و استراتژی که دارند می توانند بازده های مختلفی نحوه محاسبه شاخص کل را محاسبه کنند.
به طور مثال یک سرمایه گذار که دید بلند مدت تری دارد دوست دارد بداند بازده سود سالانه نسبت به سرمایه گذاری که انجام می دهد چقدر است. او تنها کافی است سود سالانه را تقسیم بر هزینه خرید سهام کند و آن را در صد ضرب کند.
آن چیزی که مشخص است این است که در تمامی انواع محاسبه بازده سهام، هزینه یک مفهوم و معنا را دارد و ثابت است و آن چیزی جز هزینه خرید سهام نیست.
کارایی محاسبه بازده سهام
اما سوال اصلی این است که محاسبه بازده سهام چه کارایی دارد و چه لزومی برای استفاده از آن وجود دارد؟ مهم ترین کارکردی که بازده سهام برای سرمایه گذاران و معامله گران دارد نحوه محاسبه شاخص کل این است که نشان می دهد یک معامله گر تا چه اندازه به هدف خود نزدیک شده و چه اندازه توانسته بازدهی لازم را به دست بیاورد.
در کلام ساده تر محاسبه بازده نشان می دهد که سرمایه گذار و معامله گر بر اساس استراتژی که انتخاب کرده آیا موفق بوده یا خیر. اگر بازدهی منفی باشد یا کم تر از حد انتظار باشد کاملا مشخص است که مشکلی وجود دارد و سرمایه گذار یا معامله گر باید نسبت به حل آن اقدام کنند. گاهی اوقات این محاسبات مشخص می کند که سرمایه گذار باید استراتژی خود را عوض کند و سراغ انواع دیگر استراتژی ها برود.
همانطور که گفتیم محاسبه بازده سهام انعطاف خوبی دارد و این امکان را به سرمایه گذار و معامله گر می دهد که بر اساس استراتژی خاص خودشان بازدهی مناسبی را تعریف کنند.
توجه داشته باشید که بازدهی یک نوع شاخص و فاکتور متریک است که می تواند به شما نشان بدهد که انتخاب یک سهم و استراتژی تا چه اندازه موفقیت آمیز بوده است و به شما این امکان را می دهد که آن را با سایر انتخاب ها و استراتژی ها مقایسه کنید.
از این رو پیشنهاد می دهیم که حتما سعی کنید محاسبه بازده سهام را به صورت منظم و دوره ای بر اساس استراتژی خودتان انجام دهید و آن را در جایی مانند اکسل ذخیره کنید. اگر بتوانید از این بازدهی نموداری هم به دست بیاورید عملا می توانید روند پیشرفت یا پسرفت خودتان را به خوبی مشاهده کنید. این می تواند شما را از رویا و خیال پردازی تا حد زیادی نجات دهد. پس کارکرد اصلی بازده سهام این است که باعث می شود شما با واقعیت ها روبرو شوید.
دیدگاه شما