صندوق ETF چیست؟

هر سرمایه‌گذار به اندازه واحد‌هایی که می‌خرد مالک دارایی‌های صندوق می‌شود.

پشت پرده ساختار صندوق‌های "ETF" دولتی در بورس چیست؟

پشت پرده ساختار صندوق‌های

فرآیند پذیره نویسی صندوق‌های قابل معامله دولتی در گروه بانکی و سرمایه گذاری از ۱۴ اردیبهشت ماه آغاز شده و مردم می‌توانند برای خرید این واحدها اقدام کنند. در آینده نیز قرار است دو صندوق دیگر هم به جمع این صندوق‌ها اضافه شود. نفس وجود این صندوق‌ها خوب است اما قبل از خرید بهتر است به چند نکته توجه کرد.

به گزارش خبرنگار ایمنا، صندوق‌های سرمایه‌گذاری یکی از روش‌های سرمایه‌گذاری غیر مستقیم در بازار سرمایه به شمار می‌رود که به علت مدیریت دارایی‌های آن توسط تیمی از متخصصان، ریسک سرمایه‌گذاری اندکی نسبت به سرمایه‌گذاری مستقیم دارد. به همین دلیل این صندوق‌ها یکی از مهمترین بخش‌های بازار سرمایه به شمار رفته و از جایگاه ویژه‌ای برخوردار هستند.

صندوق‌های سرمایه گذاری در بازار سرمایه از تنوع بسیاری برخوردار بوده و انواع مختلفی از صندوق‌های سرمایه‌گذاری در سهام تا صندوق‌های با درآمد ثابت یا صندوق‌های با پشتوانه طلا را در بر می‌گیرد. در این گزارش فارغ از بررسی انواع صندوق‌های سرمایه‌گذاری، به بررسی صندوق سرمایه‌گذاری دولت در گروه بانکی و سرمایه‌گذاری که صندوقی سهامی و قابل معامله در بورس(ETF) است می‌پردازیم.

اولین صندوقی که قرار است از ۱۴ اردیبهشت ماه و تا پایان همین ماه پذیره نویسی شود، صندوق گروه بانکی و سرمایه‌گذاری است که سهام دولت در پنج شرکت بانک تجارت، بانک ملت، بانک صادرات، بیمه البرز و بیمه اتکایی به این صندوق منتقل شده و سپس واحدهای این صندوق به مردم فروخته می‌شود. در این میان اما نکات قابل توجهی وجود دارد. به عنوان مثال، مدیریت صندوق مذکور تا سال ۱۴۰۰ بر عهده دولت است و سهامداران (سرمایه‌گذاران صندوق) هیچ دخالتی در کنترل فعالیت صندوق نخواهند داشت.

از سوی دیگر بر اساس اظهارات علی رضا صالح، رئیس سازمان خصوصی سازی، این صندوق حتی از جابه‌جایی دارایی‌های خود نیز منع شده است. برای مثال صندوق اجازه نخواهد داشت تا درصد مالکیت خود از هر یک از شرکت‌های بازار سرمایه و حتی شرکت‌هایی که سهامشان در صندوق وجود صندوق ETF چیست؟ دارد، تغییر دهد که این چندان مطلوب سرمایه‌گذاران نخواهد بود.

یکی از وظایف صندوق‌های سرمایه‌گذاری مدیریت و کنترل وجوه سرمایه‌گذاران به منظور کسب بیشترین عایدی ممکن بر اساس شرایط و ضوابط مندرج در اساس نامه صندوق است و بر همین اساس ممکن است مدیریت صندوق به این نتیجه برسد که به دلایل مختلف از جمله افزایش ریسک سرمایه‌گذاری در سهام یکی از شرکت‌های موجود پرتفوی صندوق، باید همه یا بخشی از سهام مذکور فروخته و با سهم دیگری که از ارزش بیشتر (ظرفیت بالاتر برای رشد) و ریسک پایین‌تری برخوردار است جایگزین شود. بنابراین منع شدن یک صندوق سرمایه‌گذاری از انجام چنین فعالیتی چندان مناسب نیست.

حق رأی باید در اختیار دولت باشد

نکته قابل توجه دیگر، دید دولتی و به عبارت دیگر دید سیاسی به این صندوق‌ها است. یکی از اهرم‌های قدرت در دست وزیران مختلف، کرسی‌های مدیریتی است که به دستور مستقیم و یا با سفارش آن‌ها بر عهده مدیران قرار می‌گیرد. همین مسئله درباره وزارت اقتصاد نیز صادق است. همانطور که پیشتر نیز گفته شد مدیریت این صندوق تا سال ۱۴۰۰ و احتمالاً کمی پیش از پایان فعالیت دولت دوازدهم برعهده دولت و به بیان بهتر وزارت اقتصاد است.

همانطور که می‌دانید به طور معمول مدیریت صندوق توسط سرمایه‌گذاران و با رأی مستقیم آن‌ها انتخاب شده و از سوی آن‌ها مأموریت دارند تا بهترین تصمیمات را به نفع این افراد اتخاذ کنند. به همین دلیل مدیریت صندوق به نمایندگی از سرمایه‌گذاران خود، در مجامع شرکت کرده و رأی خود را بر اساس کسب حداکثر منافع صادر می‌کند. درباره صندوق‌های سرمایه‌گذاری دولت، نکته اینجا است که مدیریت صندوق تقریباً تا پایان دولت دوازدهم بر عهده وزارت اقتصاد بوده و بنابراین تیم مدیریتی نیز توسط دولت تعیین می‌شود.

این مسئله یعنی تیم مدیریتی صندوق کاملاً تابع دستورات دولت بوده و بنابراین کسب حداکثر منافع دولت نسبت به سهامداران در اولویت قرار دارد؛ تجربه نشان داده است در بسیاری از موارد تصمیمات دولتی بر اساس "مصلحت اندیشی" و نه انجام درست ترین عمل ممکن بوده است. ثابت نگه داشتن قیمت ارز تا زمستان ۹۶ و پرداخت سوبسید به بنزین نمونه‌هایی از این‌گونه مصلحت اندیشی‌ها است. از این رو ممکن است به علت اخذ تصمیمات اشتباه توسط تیم مدیریتی صندوق، سرمایه‌گذاران دچار زیان شوند.

در واقع ساختار ایجاد شده بیشتر به فکر حفظ حق رأی و آن هم صرفاً تا پایان دولت دوازدهم است. به عبارت دیگر بر اساس این ساختار سرمایه‌گذارانی که در این صندوق سرمایه‌گذاری کرده‌اند سهامی همچون سهام ممتاز در اختیار دارند که بر اساس آن، سهامداران ممتاز هیچ‌گونه حقی در مدیریت شرکت مربوطه ندارند. بنابراین می‌توان گفت ممکن است مشکلات مدیریتی پیشین در نظام دولتی کشور این بار نیز تکرار شود؛ مشکلاتی که به طور کلی تقصیر را به گردن مدیر قبلی می‌اندازد. با این حال به نظر نمی‌رسد این ریسک به واسطه نظارت سازمان بورس و اوراق بهادار چندان قوی باشد.

در هر حال باید دو نکته در نظر گرفته شود. اول اینکه چگونه می‌توان حقوق سرمایه‌گذاران در این صندوق‌ها را به نحوی حفظ کرد که منفعت حداکثری حاصل شود و دوم اینکه چگونه می‌توان به وظیفه هر مقام مسئولی که در واقع همان عبارت معروف "خدمت به خلق" است را به نحو احسن انجام داد.

چند رسانه

آشنایی با صندوق‌های سرمایه‌گذاری قابل معامله/ ETF چیست و چگونه عمل می‌کند؟

اخبار بورس پایشگر – نخستین دوره واگذاری سهام شرکت‌های دولتی از طریق صندوق‌های سرمایه گذاری قابل معامله (ETF آغاز شده است.
به گزارش پایگاه خبری تحلیلی پایشگ ر ، بورس اوراق بهادار تهران، اخیرا با صدور اطلاعیه‌ای اعلام کرد: صندوق سرمایه‌گذاری در سهام قابل معامله واسطه گری مالی یکم با نماد «دارا یکم» در فهرست نرخ صندوق‌های سرمایه‌گذاری قابل معامله در بورس درج شد.
با راه اندازی این صندوق‌ها، پرسش‌های زیادی در مورد این واگذاری برای مردم وجود دارد؛ برای نمونه برای بسیاری این پرسش مطرح است که صندوق سرمایه گذاری قابل معامله چیست؟ یا اینکه آیا برای خرید سهام دولت نیاز به کد بورسی است؟ تا چه میزان سهم می‌توان از دولت خرید؟ تا کی زمان برای خرید سهام دولت هست؟ به کجا باید مراجعه شود؟ چه سهم‌هایی قرار است فروخته شود؟ در این مطلب قصد داریم تا به برخی از صندوق ETF چیست؟ این پرسش‌ها پاسخ دهیم.
صندوق سرمایه گذاری چیست؟
قبل از اینکه بدانیم صندوق سرمایه گذاری قابل معامله چیست، نیاز است تا با خود صندوق های سرمایه گذاری آشنا شویم.
صندوق های سرمایه گذاری یکی از روش های غیرمستقیم سرمایه گذاری در بورس است و برای کسانی طراحی شده که آگاهی و یا وقت کافی برای سرمایه گذاری در بورس ندارند. در واقع صندوق های سرمایه گذاری نهادهای مالی هستند که به منظور مدیریت حرفه ‌ای وجوه سرمایه‌ گذاران، با مجوز سازمان بورس و اوراق بهادار، تأسیس شده اند و تحت نظارت آن سازمان فعالیت می‌نمایند.
چند نوع صندوق سرمایه گذاری وجود دارد؟
در حال حاضر بیش از ۱۰۰ صندوق سرمایه‌گذاری در بازار سرمایه ایران فعال است؛ اما در یک تقسیم‌بندی کلی، صندوق‌های سرمایه‌گذاری در قالب هشت گروه اصلی دسته بندی می‌شوند؛
• صندوق سرمایه گذاری با درآمد ثابت
• صندوق سرمایه گذاری در سهام
• صندوق سرمایه گذاری مختلط
• صندوق سرمایه گذاری شاخصی
• صندوق قابل معامله (ETF)
• صندوق های نیکوکاری
• صندوق های تامین مالی
• صندوق های اختصاصی بازارگردان
صندوق سرمایه گذاری قابل معامله (ETF) چیست؟
عملکرد اصلی صندوق ETF یا Exchange Traded Fund سرمایه گذاری در اوراق بهادار یا دارایی های فیزیکی است. می توان گفت مهم ترین ویژگی این صندوق ها، داد و ستدپذیری واحدهای سرمایه گذاری آنها در بازار سرمایه است. یعنی شما هر زمان که دوست داشته باشید، می‌توانید به شیوه معاملات سهام عادی، یک یا چند واحد از یک صندوق ETF را بخرید، یا چند واحد از آن را بفروشید.
صندوق ETF واگذاری های دولت شامل چه سهامی است؟
دولت سه صندوق سرمایه گذاری قابل معامله (ETF) برای واگذاری های خود در نظر گرفته که عبارتند از:
• صندوق سرمایه گذاری قابل معامله واسطه گری های مالی
این صندوق شامل سهام باقی مانده دولت یا شرکت‌های دولتی در شرکت‌های بیمه البرز، بیمه اتکایی امین، بانک‌ صادرات، بانک ملت و بانک تجارت است (از امروز واگذاری سهام این صندوق آغاز شده است). تخفیف در نظر گرفته شده برای این صندوق ۲۰ درصد می باشد.
• صندوق سرمایه گذاری قابل معامله خودروسازی و صنایع فلزی
این صندوق شامل سهام باقی مانده دولت یا شرکت‌های دولتی در ایران خودرو، سایپا، شرکت ملی صنایع مس ایران و فولاد مبارکه. تخفیف در نظر گرفته شده برای این صندوق ۲۵ درصد می باشد.
• صندوق سرمایه گذاری قابل معامله صنایع پالایش و پتروشیمی
این صندوق شامل سهام باقی‌مانده دولت یا شرکت‌های دولتی در شرکت پالایش نفت تبریز، پالایش نفت بندرعباس، پالایش نفت اصفهان و پالایش نفت تهران. تخفیف در نظر گرفته شده برای این صندوق ۲۰ درصد می باشد.
همان گونه که عنوان شد، از امروز چهاردهماردیبهشت ماه سال جاری، فروش سهام دولت در شرکت های بیمه البرز، بیمه اتکایی امین، بانک‌ صادرات، بانک ملت و بانک تجارت در قالب صندوق ETF آغاز شده است. به گفته فرهاد دژپسند وزیر اقتصاد ارزش این صندوق ۲۳ هزار میلیارد تومان است که با تخفیف ۲۰ درصدی به ۱۶ هزار میلیارد تومان می‌رسد.
آیا برای خرید واحدهای صندوق ETF نیاز به کد بورسی است؟

پاسخ خیر است و داشتن کد بورسی جهت خرید سهام صندوق ETF الزامی نیست.
اشخاصی که کد بورسی دارند، می توانند پذیره ‏نویسی واحدهای این صندوق را از طریق کارگزاری‌های بورس و سامانه‌های آنلاین معاملاتی انجام دهند.
اشخاصی که کد بورسی ندارند، می توانند برای خرید سهام صندوق ETF از طریق بانک‌های ملی، سپه، مسکن، کشاورزی، رفاه کارگران، ملت، تجارت، صادرات و قرض‌الحسنه مهر ایران اقدام به پذیره نویسی کنند. در واقع متقاضیان می‌توانند غیر حضوری و با مراجعه به درگاه‌ بانک‌های مذکور نسبت به پذیره‌نویسی اقدام کنند و یا حضوری و با مراجعه به بانک های مذکور این کار را انجام دهند.
چقدر سهم می توان از دولت خرید؟
سقف خرید یا سرمایه گذاری توسط هر شخص حقیقی (هر کد ملی)، ۲۰ میلیون ریال (دو میلیون تومان) در نظر گرفته شده است. البته اشاره به این نکته ضروری است که وزیر امور اقتصادی و دارایی در مصاحبه اخیر خود گفت: اگر هشت و نیم میلیون نفر در این فراخوان شرکت کنند، سقف ۲ میلیون تومان در نظر گرفته می شود، اگر ۱۲ میلیون نفر شرکت کنند سقف در نظر گرفته شده یک میلیون تومان خواهد بود و اگر ۳۴ میلیون نفر شرکت کنند، سقف لحاظ شده ۵۰۰ هزار تومان می‌شود لذا میزان سهامی که به هر فرد تعلق می گیرد بستگی به میزان مشارکت مردم در فراخوان دارد. وی همچنین افزود: کسی که در یک صندوق یک میلیون تومان سهام دارد می تواند در دو صندوق دیگر هم ثبت نام کند.
ویژگی بارز این واگذاری، بهره‌‌مندی کلیه ایرانیان، از تخفیف ۲۰ درصدی است.
برای خرید چقدر زمان وجود دارد؟
مهلت در نظر گرفته شده برای خرید سهام صندوق سرمایه گذاری قابل معامله واسطه گری های مالی که شامل سهام بیمه البرز، بیمه اتکایی امین، بانک‌ صادرات، بانک ملت و بانک تجارت می باشد از امروز چهاردهم اردیبهشت ماه لغایت ۳۱ اردیبهشت ماه است.
برای خرید محدودیت سنی وجود دارد؟
خرید برای تمام شهروندان ایرانی دارای کد ملی امکان‏پذیر است و هیچ گونه محدودیت سنی برای متقاضیان وجود ندارد.
آیا شرکت ها هم می توانند واحدهای صندوق های ETF را خریداری کنند؟
پذیره ‏نویسی واحدهای سرمایه ‏گذاری موضوع این دستورالعمل صرفاً شامل اشخاص حقیقی ایرانی بوده و اشخاص حقوقی نمی‌توانند در پذیره‏ نویسی شرکت کنند.
از چه زمانی می توان این واحدها را معامله کرد؟
دو ماه بعد از تخصیص واحدها، معامله آنها امکان پذیر است و خریداران می توانند به تدریج طی ماه های آینده و در فرصت مناسب نسبت به دریافت کد بورسی جهت تسویه وجوه اقدام کنند.
سهام دولت را بخریم یا نخریم؟
پرسش آخر که پاسخ داده خواهد شد، این است که بالاخره این سهام را بخریم یا نخریم؟
این پرسش را با یک مثال پاسخ می دهیم. در ابتدا باید گفت که برای این واگذاری تخفیف ۲۰ درصدی در نظر گرفته شده است اما باید توجه کرد، فرمول قیمت‌گذاری بر اساس سی روز کاری اخیر است.
به عنوان مثال متوسط قیمت سهام بانک ملت در سی روز کاری اخیر، حدود ۱۰۱۱ تومان بوده است که با ۲۰ درصد تخفیف ۸۰۸ تومان باید واگذار شود. امروز چهاردهم اردیبهشت ماه ۱۳۹۹ قیمت سهام بانک ملت ۱۶۴۵ بوده و خرید این سهم در حال حاضر برای فرد خریدار سود خوبی را دارد، اما باید در نظر داشت که این واحد‌های خریداری شده دو ماه بعد قابل معامله هستند و تا آن زمان مشخص نیست وضعیت بورس چگونه خواهد بود؛ هر چند هم اکنون بورس اوضاع بسیار خوبی را تجربه می‌کند و قیمت سهام روز به روز در حال رشد است؛ بنابراین با قبول ریسکی که وجود دارد، به نظر می‌رسد فرد می‌تواند اقدام به خرید واحد‌های صندوق ETF کند.
در پایان نباید از انتقاد برخی اقتصاددانان و کارشناسان اقتصادی نسبت به مدیریت دولتی صندوق چشم پوشی کرد. هرچند پاسخ وزیر اقتصاد به این گروه این است که قانون بودجه امسال این اجازه را به ما داد تا برای یک دوره مدت داری، مدیریت صندوق توسط دستگاه تخصصی باشد و این گونه آزادسازی‌ها اولین تجربه دولت و کشور است. / تابناک

صندوق ETF یا صندوق قابل معامله در بورس چیست؟

شاید برای شما هم پیش آمده باشد که به سرمایه‌گذاری در بورس فکر کنید. به هر حال یکی از بازارهای جذاب بازار بورس است که سود بالایی را به سرمایه‌گذاران خطرپذیرش هدیه می‌کند. به خصوص وقتی بهره بانکی 15 درصد باشد. یعنی با یک تورم 10 درصد، در بانک تنها سالی 5 درصد به دارایی شما اضافه می‌شود. بازده 5 درصد سالانه شما، بازدهی است که می‌توانید در یک روز در بورس کسب می‌کنید. وسوسه‌انگیز است، نه؟ اما… یک امای بسیار بزرگ وجود دارد. امایی که حنای این پاداش الوان را بی‌رنگ می‌کند: ریسک. با یک سرمایه‌گذاری صد میلیون تومانی، همان‌قدر که ممکن است در یک روز 5 میلیون تومان کاسب شوید، ممکن است 5 میلیون تومان از دست بدهید. و فکر کنید اگر یک ماه این روند منفی ادامه پیدا کند، چقدر از اصل پولتان برایتان می‌ماند؟ سوال اساسی اینجا است که آیا راهی وجود دارد که با حداقل ریسک در بورس سرمایه‌گذاری کرد؟ خوشبختانه پاسخ این سوال مثبت است. صندوق ETF یا صندوق قابل معامله در بورس برای همین طراحی‌شده‌اند.

کلید گاوصندوق ETF

شیوه فعالیت ما در بورس (به ساده‌ترین بیان) به دو شکل است: تعدادی برگه سهم خریداری می‌کنیم و اگر قیمت به‌اندازه کافی بالا رود، سهام خود را می‌فروشیم. گاهی هم برای سهیم شدن در سود حاصل از عملیات یک شرکت، سهام آن را خریداری می‌کنیم. واضح است که شما با 1 میلیون تومان نمی‌توانید یک پالایشگاه تاسیس کنید. اما می‌توانید قسمت کوچکی از یک پالایشگاه را بخرید و در کسب‌وکار آن‌ها سهیم شوید.

صندوق ETF یا exchange traded funds یک صندوق از دارایی‌های متنوع است که درست مانند سهام معمولی در بورس معامله می‌شود. یعنی شما در هر زمان که دوست داشته باشید می‌توانید یک یا چند واحد از یک صندوق ETF را بخرید، یا چند واحد از آن را بفروشید.

صندوق ETF یا exchange traded funds یک صندوق از دارایی‌های متنوع است که درست مانند سهام معمولی در بورس معامله می‌شود.

علاوه‌بر تنوع و مدیریت ریسک، از مهم‌ترین جذابیت‌های ETF نقدشوندگی (Liquidity) بالای آن است. فقط کافی است اراده کنید که پول خود را از بازار خارج کنید. به سادگی می‌توانید واحدهای (یونیت‌ها) خود را بفروشید. اگر صندوق شما درآمد ثابت باشد، در زمانی کوتاه (یک روز کاری) اصل پول سرمایه‌گذاری شده و سود روزشمار آن در حساب شما است.

دارایی که در این صندوق نگه‌داری می‌شود

در یک صندوق ممکن است دارایی‌ها متفاوتی بگذارند. یک صندوق ETF ممکن است از چندین سهام، سپرده بانکی، شمش طلا، اوراق خزانه دولتی، مقداری پول نقد، سکه، ارز یا ترکیبی از تمامی این موارد تشکیل شده باشد. این که در صندوق چه می‌گذارند، نوع صندوق را تعیین می‌کند، که در مورد آن صحبت خواهیم کرد.

اگر شما 1 درصد از یک صندوق ETF را بخرید، مالک 1 درصد تمام این دارایی‌ها می‌شوید. یعنی اگر صندوق از صدکلیو طلا، 10 میلیارد تومان سپرده، 1 میلیارد تومان اوراق خزانه و دویست میلیون تومان سهام تشکیل شده باشد، شما مالک 1 کیلوگرم طلا، 100 میلیون تومان سپرده، 10 میلیون تومان اوراق خزانه و 2 میلیون سهام خواهید شد.

صندوق etf قابل معامله در بورس

هر سرمایه‌گذار به اندازه واحد‌هایی که می‌خرد مالک دارایی‌های صندوق می‌شود.

البته شما به عنوان سهام‌دار نمی‌توانید به این ترکیب صندوق دست بزنید، یا اراده کنید که فقط 100 گرم از طلایی که دارید صندوق ETF چیست؟ را برایتان بفروشند. بلکه اگر یک واحد از صندوق را بخرید، به اندازه سهم خود دارایی کسب می‌کنید و با فروختن آن، دارایی خود را نقد می‌کنید.

درست است که دارایی شما در صندوق باقی می‌ماند و نمی‌توانید آن را به صورت فیزیکی تحویل بگیرید، اما منافع حاصل از تغییرات قیمت این دارایی‌ها نصیب شما می‌شود.

چرا خودمان یک پرتفوی متنوع نسازیم؟

هدف اصلی از متنوع کردن سرمایه‌گذاری، پوشش دادن ریسک است. شاید پیش خود فکر کنید که خودمان هم می‌توانیم طلا، اوراق خزانه، سپرده بانکی و ارز بخریم. چرا باید مدیر یک صندوق این کار را برای ما انجام بدهد؟

اگر خودتان می‌خواستید برای خودتان صندوق دارایی درست کنید به چند مشکل بر می‌خوردید. اولین مشکل نقدشوندگی بود. وقتی می‌خواستید دارایی خود را نقد کنید، اول مجبور بودید به بازار طلا بروید، بعد سری به صرافی‌ها بزنید، به بانک بروید، سهام خود را بفروشید و… تمام این کارها می‌توانست چند روز وقت بگیرد. اما هر واحد ETF به سادگی یک کلیک قابل فروختن است.

مشکل دوم، مشکل آگاهی است. هیچ‌کس نمی‌تواند بگوید بر تمام بازارها مسلط است. به خصوص برای کسانی که مثل من که شاغل هستند و نمی‌توانند قیمت همه‌چیز را در نظر بگیرند. اما یک تیم حرفه‌ای به طور تمام‌وقت بازارها را زیر نظر می‌گیرند تا بازدهی صندوق را حداکثر کنند.

مسئله بعدی اندازه سرمایه است. کارکرد واقعی یک صندوق تجمیع سرمایه‌های خرد و به‌کارگیری آن در یک سرمایه‌گذاری بلندمدت با مقداری زیاد است. اگر تعداد زیادی سرمایه‌گذار پول خود را یک کاسه کنند، قدرت بیشتری در معامله خواهند داشت.

مشکل اینجا است که من سرمایه‌ای‌ هنگفت ندارم. اما با یک سرمایه اندک هم می‌توانم در صندوق ETF سرمایه‌گذاری کنم و باقی کار را به تیم اجرایی بسپارم.

NAV و ارزش خالص دارایی یک صندوق

ارزش خالص دارایی یا Net Asset Value برابر با مجموع تمام دارایی‌ها منهای تمام بدهی‌هایی است که در یک سبد قرار می‌گیرد، تقسیم بر تعداد واحدهای سرمایه‌گذاری در صندوق. در صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک (و نه صندوق ETF) در پایان روز NAV محاسبه می‌شود.

برای روشن شدن این موضوع فرض کنید شما به همراه 9 نفر از دوستانتان می‌خواهید به طور مشترک تعدادی سهم بخرید. در ابتدای روز سبد شما شامل این سهم‌ها است:

پرتفو سهام بورس NAV

در پایان روز قیمت‌ها تغییر می‌کند و به وضعیت زیر می‌رسد:

پرتفو سهام بورس NAV

البته اگر بخواهید پرتفوی خود را نقد کنید باید کارمزد و مالیات هم بپردازید. این مبلغ در واقع بدهی سبد سرمایهگذاری مشترک شما به حساب می‌آید. اگر هر کدام از شما مالک 10 درصد پرتفوی مشترک باشید، شما به تنهایی در این روز بدون حساب کارمزد و مالیات 2180 تومان ضرر کرده‌اید. با حساب کارمز ضرر شما بیشتر می‌شود.

اگر مبلغ 17653 تومان (مالیات و کارمزد) را از دارایی خود کم کنید و حاصل را بر 10 (تعداد واحدهای سرمایه‌گذاری) تقسیم کنید، NAV سرمایه‌گذاری خود را محاسبه کرده‌اید. در این مثال NAV در پایان روز برابر 114055 تومان است. یعنی اگر بخواهید پولتان را از این سرمایه‌گذاری اشتراکی خارج کنید باید 114 هزار تومان بگیرید.

اما برای ETF لازم نیست در پایان روز NAV را محاسبه کنید. چون همان‌طور که گفتیم ETF درست مثل سهام معمولی در بورس معامله می‌شود. برخلاف صندوق سرمایه‌گذاری مشترک، NAV برای یک ETF هر دو دقیقه یک‌بار اعلام می‌شود.

معافیت مالیاتی

برای صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک (Mutual Fund) معمولا به جای خریدوفروش از واژه صدور و ابطال استفاده می‌کنند. به این ترتیب که در هنگام خرید، یک واحد برای شما صادر می‌شود. وقتی شما واحد خود را می‌فروشید این واحد را باطل می‌کنند. پولی که برای صدور می‌پردازید اندکی بیشتر از هزینه ابطال در همان روز است.

در صندوق‌های ETF لازم نیست برای صدور و ابطال به کارگزاری مراجعه کنید. بلکه در بورس می‌توانید یک یا چند واحد سرمایه‌گذاری بخرید. معافیت مالیاتی از مهم‌ترین جذابیت‌های ETF است. در هنگام فروش، بر خلاف سهام لازم نیست مالیات پرداخت کنید و برخلاف سرمایه‌گذاری مشترک هزینه صدور و ابطال نمی‌پردازید!

انواع صندوق ETF

در دنیا انواع متنوعی از ETF وجود دارد که به آن‌ها خواهیم پرداخت. اما برخی از این صندوق‌ها در بازار ایران وجود ندارند. ممکن است رفته‌رفته این ETFها به بازار ما هم راه پیدا کنند. انتخاب نوع ETF به روحیه و انتظار شما بستگی دارد.

صندوق با درآمد ثابت

صندوق با درآمد ثابت قابل معامله در بورس نوعی از ETF است که در آن مقدار رشد صندوق مشخص شده است. یعنی اگر یک واحد از این صندوق‌ها را بخرید، مقدار مشخصی درآمد کسب خواهید کرد. اگر بخواهید واحد سرمایه‌گذاری خود را برای مدت‌زمانی کوتاه نگه‌دارید، بازدهی کوچک‌تر از بازدهی سالانه خواهد شد.

صندوق ETF قابل معامله در بورس سرمایه‌گذاری

سرمایه‌گذاری در صندوق با درآمد ثابت یک سرمایه‌گذاری بدون ریسک است.

صندوق در این حالت ضامن اصل پول و سود شما است. حداقل 70 درصد از دارایی این صندوق‌ها از اوراق مشارکت بانکی، سپرده بانکی یا سایر اوراق با درآمد ثابت مانند اوراق خزانه تشکیل می‌شود. برای مطلع شدن از دارایی‌های یک صندوق، بهتر است به امیدنامه آن مراجعه کنید.

در بازار سرمایه سرمایه‌گذاری در ETF با درآمد ثابت، به عنوان یک سرمایه‌گذاری بدون ریسک درک می‌شود.

صندوق سهام

یک ETF سهام از تعدادی سهم مختلف تشکیل می‌شود. در این حالت ممکن است شرکت اصل پول شما را تضمین می‌کند. اگر اصل پول تضمین شود، مدیریت صندوق ضامن زیان صندوق است و نه سود آن. یعنی اگر صندوق سود کرد، شما در سود سهیم هستید، اما در صورت زیان چیزی از پول شما کم نمی‌شود. در برخی صندوق‌های سهام شما هم در سود شریک هستید و هم در زیان. 70 درصد دارایی این صندوق‌ها از سهام تشکیل می‌شود.

توجه کنید که حتی اگر از بازگشت اصل پول خود اطمینان داشته باشید، این صندوق بدون ریسک نیست. چرا که ممکن است هیچ سودی نصیب شما نشود. در حالی که اگر بر روی صندوق با درآمد ثابت سرمایه‌گذاری کرده بودید، از درآمدی ثابت بهره می‌بردید.

صندوق مختلط

صندوق مختلط، همان‌طور که از اسمش بر می‌آید چیزی میان دو حالت قبلی است. در این نوع صندوق حداقل 40 درصد از دارایی را سهام و حداقل 40 درصد را اوراق با درآمد ثابت (مثل سپرده) تشکیل می‌دهد. 20 درصد باقی‌مانده می‌تواند از بین سهام یا اوراق انتخاب شود.

صندوق بازار خارجی

به غیر از صندوق ETF بازار داخلی، در بسیاری از کشورها صندوق بازار خارجی هم وجود دارد. مثلا ممکن است به هر دلیل بخواهید در بازار ژاپن سرمایه‌گذاری کنید. اما چیزی از وضعیت بازار ژاپن ندانید و نتوانید صورت‌های مالی را که به زبان ژاپنی هستند بخوانید.

در این صورت بجای استخدام مترجم یا ثبت‌نام در کلاس زبان ژاپنی، می‌توانید از ETF بازار خارجی (Foreign Market) استفاده کنید.

صندوق ارز

ETF ارز از دیگر انواع این صندوق‌ها است. همان‌طور که حدس می‌زنید بیشتر دارایی این صندوق‌ها را ارز تشکیل می‌دهد. استفاده از ETF ارزی در بازار فارکس مرسوم است. سرمایه‌گذارانی که می‌خواهد ریسک نواسان‌های ارزی را پوشش بدهند به سراغ این صندوق‌ها می‌روند.

صندوق صنعتی

ETFهای گروه یا صنعتی، نوعی از صندوق هستند که تمامی سهم‌های آن از یک صنعت انتخاب می‌شوند. فرض کنید که می‌دانید صنعت فلزات رشد خواهد کرد. اما نمی‌دانید کدام شرکت‌ها از این رشد بهره‌مند می‌شوند. برای همین می‌توانید بر روی ETF صنعت فلزات سرمایه‌گذاری کنید. در این صندوق سهام شرکت‌هایی که در صنعت فلزات فعالیت می‌کنند یافت می‌شود.

صندوق ETF قابل معامله در بورس

معامله آنلاین از مهم‌ترین صفات صندوق‌های ETF است.

صندوق کالایی

ETF کالایی، به جای سهام و اوراق از کالا تشکیل می‌شود. صندوق طلا، صندوق فلزات گران‌بها شامل طلا، نقره و پلاتین، صندوق فلزات غیرگران‌بها شامل فولاد، آلومینیوم، مس و غیره و صندوق نفتی چند مثال از ETF کالایی هستند. مدیریت صندوق می‌تواند با اوراق تبعی دارایی شما را بیمه کند، یا به کمک ابزارهای مختلف بازدهی بیشتری نسبت به تغییرات قیمت طلا در بازار به دست آورد.

صندوق خرسی یا صندوق معکوس

یک نوع بسیار جالب ETF (که ارزش دارد برای آن یک مقاله جداگانه نوشته شود) ETF معکوس یا ETF خرسی (Inverse ETF or Bear ETF) است. معروف است که می‌گویند تعداد سهم‌های بد از سهم‌های خوب بیشتر است.

حالا فرض کنید می‌توانستید سهمی که ندارید را امروز بفروشید و وقتی سهم ارزان شد آن را بخرید. به این عمل در اصلاح شورت‌سل (Short Sell) می‌گویند. ETF خرسی از این سازوکار بهره می‌برد. به کمک این سازوکار، وقتی می‌دانید بازار منفی است، لازم نیست بورس را ترک کنید. در این وضعیت می‌توانید از ETFهای خرسی استفاده کنید.

دیگر مزایای صندوق ETF

به غیر از مزایایی که برای صندوق قابل معامله در بورس بر شمردیم، این صندوق‌ها مزایای دیگری هم دارند. اگر همه بخواهند یک سهم را بفروشند، اما هیچ خریداری وجود نداشته باشد، صف فروش تشکیل می‌شود. در این حالت شما می‌خواهید از بازار خارج شوید، اما نمی‌توانید. به همین دلیل ممکن است برای چند روز پیاپی ارزش سرمایه‌گذاری شما کم شود. هیچ کاری هم از دست شما بر نمی‌آید. اما برای ETFها هرگز صف فروش تشکیل نمی‌شود.

برای ETFها هرگز صف حرید یا فروش تشکیل نمی‌شود.

برای صدور و ابطال صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک حتما باید به صورت حضوری به کارگزاری مراجعه کنید. اگر شاغل باشید باید برای این کار مرخصی بگیرید. اما میتوانید در طول روز معاملاتی با یک تلفن یا از طریق آنلاین اقدام به خریدوفروش واحدهای ETF کنید.

اما شاید شفافیت از مهم‌ترین ویژگی‌های ETF باشد. به خصوص که NAV صندوق هر دو دقیقه یک‌بار به روز می‌شود. به همین دلیل برای آگاهی از NAV صندوق لازم نیست تا پایان روز معاملاتی صبر کنید.

فرهنگ ETF یک فرهنگ درست

در ایران بازار سرمایه آن طور که باید معرفی نشده است و مردم به غیر از سرمایه‌گذاری در مسکن، طلا و بانک با انواع دیگر سرمایه‌گذاری آشنایی زیادی ندارند. در کشورهای دیگر (به خصوص ژاپن، آلمان و آمریکا) مردم بر روی اوراق دولتی سرمایه‌گذاری می‌کنند. دست دولت در این کشورها در اجرای سیاست‌های پولی (مثل کنترل حجم نقدینگی) بازتر است.

اما حتی در این کشورها مردم ترجیح می‌دهند به جای آن که خودشان اوراق را انتخاب کنند، به صندوق‌ها رجوع کنند. فرقی نمی‌کند چقدر با بازار سرمایه آشنا باشید. سرمایه‌گذاری بر روی ETF علاوه بر منافع اجتماعی آن یک سرمایه‌گذاری کم‌‌ریسک است که در بیشتر موارد بازدهی آن از بازدهی عمومی کالاهای سرمایه‌ای یا سپرده بانکی بیشتر خواهد بود.

ETF بیت کوین چیست؟ با صندوق قابل معامله ارز دیجیتال بیشتر آشنا شوید.

بیت کوین در حال تقویت خود به عنوان یک دارایی قانونی است که هر کسی می‌تواند در آن سرمایه‌گذاری کند. از نظر فنی، ضابطه‌ای وجود ندارد و بسیاری از موسسات و افراد نمی‌توانند به صورت قانون‌مند اقدام به خرید و نگه‌داری Bitcoin کنند. بسیاری معتقدند ETF بیت کوین می‌تواند این هدف را برآورده کند. در حالی که صندوق قابل معامله رمز ارز BTC هم‌اکنون در کانادا وجود دارد، اما قانون‌گذاران در ایالات متحده هنوز اجازه حضور این صندوق‌ها را در بازارهای بورس آمریکا نداده‌اند.

بیت کوین و بازار ارزهای رمزنگاری شده مسیری طولانی را طی کرده‌اند.

یک دهه پیش، این فناوری فقط توسط جامعه کوچکی از علاقه‌مندان استفاده می‌شد.

همه داستان پرداخت ۱۰,۰۰۰ رمز ارز BTC برای خرید دو پیتزا را شنیده‌ایم. اما در چند سال

اخیر رشد شگرفی در این صنعت شکل گرفت. ما شاهد ظهور بسیاری از مشاغل موفق هستیم که

بر اساس این صنعت ساخته شده‌اند. تعداد بی‌شماری از پروژه‌های رمزنگاری، تولد دیفای (DeFi)

و دیگر موارد از جمله این شکوفایی هستند. قانون‌گذاری دولت‌ها برای این صنعت نیز در حال رونق است.

شرکت مایکرواستراتژی (MicroStrategy)

بیش از 2 میلیارد دلار از ترازنامه خود را به بیت کوین اختصاص داده و همچنین شما هم اکنون با رمز ارز BTC خود می‌توانید خودرو تسلا خریداری کنید.

اما قبل از اینکه رمز ارز BTC به یک دارایی اصلی در اقتصاد کلان جهانی تبدیل شود، چه عناصر

سازنده‌ای هنوز در نظر گرفته نشده‌اند؟ یکی از این موارد می‌تواند روشی قانونمند برای نهادها و

بازیگران سنتی باشد تا با Bitcoin مواجه شوند. به گفته برخی، بهترین راه برای انجام این کار می‌تواند

از طریق صندوق‌های قابل معامله یا همان ETF باشد. اگر موافق باشید ابتدا ببینیم ETF یا صندوق قابل

معامله چیست و سپس بررسی کنیم که این صندوق‌ها برای بیت کوین چه معنایی دارند.

صندوق قابل معامله یا ETF چیست؟

ETF یک صندوق قابل معامله در بورس و به معنای صندوق سرمایه‌گذاری است که قیمت یک دارایی را نمایندگی می‌کند. صندوق قابل معامله در بسیاری از صنایع و انواع مختلف دارایی‌ها وجود دارد. به عنوان مثال، ETF های طلا سال‌هاست که در بورس کشورهای مختلف داد و ستد می‌شوند و قیمت آن‌ها تابعی از ارزش طلا هستند.

صندوق قابل معامله بیت کوین نیز به همین روش کار کرده و قیمت ETF از قیمت Bitcoin تبعیت می‌کند. صندوق‌های قابل معامله محصولات مالی قانون‌گذاری شده‌‌اند. به همین دلیل، به جای صرافی‌های ارزهای رمزنگاری شده، آن‌ها در بورس‌های کشورها مانند بورس نزدک (NASDAQ) یا نیویورک (NYSE) معامله می‌شوند. با این وجود، در آینده با کم رنگ شدن مرزهای میان اقتصاد سنتی و صنعت رمز ارزها، امکان دارد شاهد تغییراتی در این زمینه باشیم.

چرا ETF بیت کوین مهم است؟

خرید و نگه‌داری بیت کوین با حجم بالا برای موسسات خالی از دردسر نیست. به عنوان مثال، تملک مقدار زیادی Bitcoin می‌تواند برای یک موسسه بزرگ مشکلات جدی ایجاد کند. به هر حال، برای سرمایه‌گذاران بزرگی مانند شرکت گلدمن ساکس (Goldman Sachs)، تصور اینکه با اتصال یک کیف پول سخت‌افزاری به لپ‌تاپ بتوان میلیاردها دلار سرمایه‌شان را انتقال داد، چندان ایمن به نظر نمی‌رسد.

موسسات بزرگ مالی مانند سرمایه‌گذاران منفرد عمل نمی‌کنند و برای اینکه بتوانند در این

فضا مشارکت کنند، به یک چارچوب نظارتی پیچیده و سازوکار مالی مناسب نیاز دارند. به همین دلیل، احتمال زیادی وجود دارد که با تصویب یک صندوق ETF ارزهای دیجیتال، پای سرمایه‌گذاران بالقوه‌ای به این حوزه باز گردد. تصویب یک صندوق ETF بیت کوین می‌تواند باعث مشارکت فعالان بازارهای مالی سنتی در حوزه رمز ارزها گردد و در عین حال، دیگر نگرانی نسبت به نگهداری فیزیکی دارایی‌هایشان نخواهند داشت.

صندوق ETF بیت کوین همچنین می‌تواند دارایی‌های دیگری به غیر از Bitcoin را در خود جای دهد. به عنوان مثال، چنین صندوقی می‌تواند یک سبد دارایی شامل اتریوم، سهام تسلا، طلا و غیره باشد. این امر ممکن است برخی از مزایای متنوع‌سازی سبد دارایی را برای سرمایه‌گذاران فراهم کند.

مروری کوتاه بر صندوق های قابل معامله بیت کوین

به طور کلی، وقتی مردم در مورد ETF بیت کوین صحبت می‌کنند، معمولاً منظورشان ETF در بازارهای آمریکا است. با این وجود صندوق‌های قابل معامله در بازارهای مختلف وجود دارند. به عنوان مثال، اولین صندوق قابل معامله رمز ارز BTC در بازار سهام کانادا راه‌اندازی شد. نام این صندوق Purpose Bitcoin ETF بود و در بورس اوراق بهادار تورنتو یا به اختصار BTCC، قابل معامله است.

حتی در این شرایط باز هم بیشتر نگاه‌ها به قانون‌گذاران آمریکا است، زیرا بزرگترین بازار مالی در جهان محسوب می‌شود. یک صندوق ETF بیت کوین در آمریکا می‌تواند این رمز ارز را به عنوان یک دارایی سرمایه‌گذاری تایید کند.

البته چندین تلاش برای راه‌اندازی این نوع صندوق قابل معامله در آمریکا انجام شده،

اما تاکنون همه آن‌ها توسط کمیسیون بورس و اوراق بهادار (SEC) این کشور رد شده‌اند.

اما چرا کمیسیون بورس و اوراق بهادار آمریکا مرتبا درخواست‌ها را رد می‌کند؟ آن‌ها معمولا بی‌ثباتی، ماهیت غیر قابل تنظیم بازارهای رمز ارزی و پتانسیل دستکاری در بازار را دلیل رد صندوق ETF بیت کوین عنوان می‌کنند. اگرچه ممکن است

این موارد تا حدی درست باشد، اما احتمالا برای بسیاری از بازارهای مالی دیگر که اکنون دارای صندوق قابل معامله هستند نیز صدق می‌کنند.

علاوه بر این،

بسیاری از سازوکارهای مالی مورد نیاز بیت کوین

، برای داشتن یک کلاس دارایی کلان قانونی در آخرین بازار صعودی ساخته شد.

اگر مایکرواستراتژی چند سال پیش می‌‌خواست خرید میلیاردی Bitcoin داشته باشد، انجام این کار بسیار دشوار بود. اما اکنون، هم زیرساخت‌ها و هم نقدینگی لازم وجود دارد و کاملا امکان انجام چنین سرمایه‌گذاری‌های کلانی فراهم است.

این بلوغ مداوم بازارهای رمز ارز BTC به احتمال زیاد تغییر روند ناگهانی قانون‌گذاری این حوزه را محتمل خواهد کرد و در نهایت می‌توانیم شاهد حضور ETF بیت کوین در بورس‌های آمریکا باشیم. در مورد زمان وقوع آن، پیش بینی دشوار است، اما ممکن است زودتر از آنچه تصور می‌شود اتفاق بیفتد.

آیا باید در یک ETF بیت کوین سرمایه گذاری کنیم؟

آیا ETF بیت کوین ابزار مالی مناسبی برای سرمایه‌گذاری شما در رمز ارز BTC است؟ اگر فردی هستید که می‌خواهید از پس‌انداز خود در برابر کم شدن ارزش ارزهای فیات محافظت کنید، شاید بهتر باشد فقط Bitcoin بخرید.

به هر حال، بیت کوین امکان دسترسی عادلانه به امور مالی را فراهم می‌کند. در واقع، این رمز ارز چیزهای زیادی برای افراد مختلف دارد. اما دسترسی مستقیم و بی‌واسطه به پس‌اندازی که Bitcoin امکان‌پذیر می‌سازد، خود می‌تواند ایجاد قدرت نماید. نیازی به یادآوری نیست که روش‌های بی‌شماری وجود دارد که می‌توانید با رمز ارز BTC خود سود کسب کنید یا وام بگیرید. با این اوصاف، سرمایه گذاری در ETF بیت کوین مزایایی دارد، بنابراین اگر این موارد برای شما جذاب به نظر می‌رسند، صندوق قابل معامله می‌تواند انتخاب خوبی باشد.

سخن پایانی

صندوق‌های ETF بیت کوین به سرمایه‌گذاران در بازارهای مالی سنتی اجازه می‌دهند با Bitcoin مواجه شوند. این امر می‌تواند یک روش خوب برای پذیرش بیشتر ارزهای دیجیتال به عنوان یک کلاس دارایی جدید باشد.

اما قانون‌گذاران آمریکا چه موقع برنامه ETF بیت کوین را در این کشور می‌پذیرند؟ سوال سختی بوده و جواب دقیقی برای آن وجود ندارد، اما به نظر می‌رسد که به مرور، شرایط در حال فراهم شدن است.

دیدگاهتان را بنویسید لغو پاسخ

صراف: یک بازار ساز خودکار

ویژگی منحصر به فرد صراف که باعث می شود سفارشات ارسال شده شما بر روی پلتفرم صراف به صورت هوشمند، توسط ربات های سفارش گذار، به صورت توزیع شده در صرافی های معتبر دنیا سفارش گذاری و در سریع ترین زمان ممکن انجام گیرد که همین امر تیک معاملاتی بالا و زنده پلتفرم صراف را به ارمغان آورده است.

صندوق درآمد ثابت کیان

صندوق سرمایه‌گذاری درآمد ثابت کیان دیجیتال مانند یک سپرده کوتاه مدت است که تقریباً دو برابر آن سود می‌دهد. این صندوق در سبد متنوعی از اوراق با درآمد ثابت، سپرده‌های بانکی و تا حد کمی در سهام سرمایه‌گذاری می‌كند و ویژه افرادی ریسک گریز است.

سرمایه‌گذاری در صندوق درآمد ثابت