در گذشته پشتوانه ارزها داراییها با ارزشی مانند طلا، نقره و سایر فلزات گرانبها بوده اما ارزفیات هیچ پشتوانهای به جز حمایت دولتها ندارد و ارزش آن به فاکتورهایی مانند عرضه و تقاضا اقتصادی، نرخ بهره و عرضه پول وابسته است.
ارز فیات چیست | تفاوت ارز فیات و ارز دیجیتال
آیا می دانید ارز فیات چیست؟ ارز فیات به ارزهایی مانند دلار، یورو و پوند انگلیس گفته می شود که بدون استفاده از آن ها انجام مبادلات مالی و فعالیت هایی مانند صادرات، واردات و تجارت انواع کالا در مقیاس داخلی و بین المللی غیر ممکن است.
برای همین به طور حتم علاقه مند هستید در مورد دلیل نامگذاری این پول ها با نام ارز fiat بیشتر بدانید.
در ادامه نگاهی به تاریخچه، مزایا، معایب و کاربردهای پول فیات خواهد شد و در مورد دو ارز مهم دلار و ریال بیشتر صحبت خواهیم کرد.
ارز fiat چیست؟
ارز فیات به پول هایی گفته می شود که فاقد پشتوانه فیزیکی هستند. برای مثال از آن ها توسط طلا، نقره و یا سایر فلزات گرانبها و دارایی های فیزیکی پشتیبانی نمی شود. به بیان دیگر، ارزش پول فیات با توجه به میزان عرضه و تقاضا برای آن مشخص خواهد شد. علاوه بر این سیاست های پولی و مالی دولت ها نیز بر ارزش این ارزها تاثیر می گذارد.
انواع ارز فیات
ارزهای زیر در زمره ارزهای fiat قرار می گیرند:
دلار ایلات متحده آمریکا
یورو اتحادیه اروپا
همه موارد ذکر شده در بالا جزو ارزهایی می باشند که به دلیل تاثیر تورم و یا تاثیرگذاری میزان عرضه و تقاضا بر ارزش آن ها ممکن است به مرور زمان کاهش قیمت داشته باشند.
“کاهش قیمت خرید ارز فیات به معنی افزایش قیمت طلا ، نقره ، انواع فلزات گرانبها و در یک کلام کلیه دارایی های فیزیکی منقول و غیرمنقول است.”
معنی ارز فیات
fiat کلمه ای با ریشه لاتین است که در انگلیسی به معنی let it be done است و این ترجمه در واقع نشان از عدم ارزش ذاتی این پول ها یا فاقد پشتوانه بودن آن ها می دهد.
فاقد پشتوانه بودن ویژگی مهمی است که انتقادهای زیادی را به مدیریت این ارزها و لزوم تغییر یا بازنگری در نظام پولی و مالی دنیا وارد کرده است.
در واقع پول فیات در صورتی که دولت از آن حمایت نکند فاقد ارزش است و برای مثال با چاپ پول به طور مکرر (که در بسیاری از کشورها شاهد آن هستیم) به مرور شاهد کاهش ارزش آن ها خواهیم بود.
نکته مهم: ارز فیات کاملا هم فاقد پشتوانه نیست، بلکه تا حدودی با طلا و دارایی های دولت یا بانک های مرکزی پشتیبانی می شود. با این وجود پشتیبانی از ارز فیات صددرصدی نیست و علاوه بر این میزان پشتیبانی دولت یا بانک مرکزی از کشوری به کشور دیگر تفاوت می کند. برای مثال ممکن است که دلار آمریکا پشتوانه قوی تری از لیر ترکیه داشته باشد یا این که یورو که متعلق به اتحادیه اروپا است بسیار بهتر از روپیه هند عمل کند.
چرا از ارز فیات استفاده می شود؟
با توجه به این که در گذشته استفاده از سکه های طلا و نقره توسط مردم رواج داشته است و بسیاری از خرید و فروش ها توسط این سکه ها انجام می شد، سوال مهم این است که چرا در حال حاضر از ارز فیات استفاده می شود و یا این که چرا ارز فیات خلق شد؟
در گذشته از درهم و دینار به عنوان سکه های طلا و نقره یا مسکوکات دیگر در خاور میانه استفاده می شد، در کشورهای دیگر مانند چین و کره نیز سکه های خاصی رواج داشتند، اما حمل طلا و نقره ممکن بود با خطراتی مواجه باشد و برای همین در بعضی از موارد تجار تصمیم گرفتند تا به جای حمل این سکه ها از یک برگه استفاده کنند.
به خصوص تجار معتبر و سرشناس که در شهرهای مهم شناخته شده بودند از این شیوه برای دادن ضمانت هنگام خرید و فروش کالا استفاده می کردند.
به تدریج دولت ها نیز اسناد کاغذی را منتشر کردند که به عنوان پول می توانست مورد استفاده قرار گیرد. چین یکی از این کشورها بود. اما در اروپا نیز در عصر مدرن استفاده از پول فیات یا همان پول کاغذی رواج پیدا کرد.
در ادامه نگاهی به تاریخچه دو پول رایج مهم برای ایرانیها خواهیم داشت:
نگاهی به تاریخچه دلار
دلار یکی از مهم ترین ارزهای رایج بین المللی است که بسیاری از مبادلات تجاری در بازارهای جهانی با استفاده از آن صورت می پذیرد.
دلار نیز در زمره ارزهای فیات جای می گیرد.
تا چند دهه قبل از این، دلار پشتوانه قوی داشت و هر زمان که مردم و یا دولت های خارجی قصد مبادله دلار با طلا را داشتند، دولت ایالات متحده آمریکا در قبال دریافت دلار به مردم خود و یا دولت های خارجی طلا واگذار می کرد.
اما با تغییراتی که در این روند به وجود آمد، دولت آمریکا به تدریج معاوضه دلار با طلا را تا سال 1971 میلادی متوقف نمود.
به همین دلیل است که حالا دیگر دلار توسط طلا پشتیبانی نمی شود و ما هر روزه شاهد نوسان قیمت طلا به دلار هستیم و حتی از سال 2000 میلادی تا به حال و تنها در مدت دو دهه نرخ هر اونس طلا چند صد دلار افزایش داشته است.
این امر به دلیل تورم است که حتی در کشوری مانند آمریکا باعث افزایش مداوم نرخ اونس طلا شده است.
تاریخچه ریال
بگذارید به ایران و پول ملی کشورمان نیز اشاره داشته باشیم. استفاده از کلمه ریال آنگونه که در منابع معتبر آمده است به زمان اوج قدرت دو کشور اسپانیا و پرتغال بر می گردد. برای همین کلمه ریال دارای ریشه غیر فارسی است.
این واژه ممکن است از کلمه پرتغالی با معنی real باشد و یا این که از کلمه انگلیسی royal به معنی پادشاهی یا پول فیات چیست؟ شاهنشاهی گرفته شده باشد.
اما معنی ریال هر چه که باشد، از زمان ارتباط ایرانیان با پرتغالی ها و اسپانیایی ها در جنوب ایران وارد فرهنگ لغات ما شده است.
“ریال در کشور برزیل با نام رئال شناخته می شود که زمانی مستعمره اسپانیا بود و یکای پول این کشور است”.
در ایران، اگر چه کلمه ریال از زمان استعمار اسپانیا و حضور پرتغال در جنوب ایران استفاده می شد، اما این سلسله پادشاهی پهلوی بود که ریال را به عنوان پول رایج کشور یا پول قانونی کشور در سال 1308 انتخاب کرد و تا قبل از آن زمان واحد پول ایران دینار بود.
استفاده از ارز فیات در دنیای مدرن
امروزه در دنیای مدرن و پیشرفته ای که ما در حال زندگی هستیم ارز فیات کاربردهای گسترده ای پیدا کرده است و به عنوان مثال دلار به تنهایی نقش مهمی در مبادلات بین المللی ایفا می کند.
اما این تنها دلار نیست و انواع ارز فیات و پول در مقیاس های منطقه ای و ملی ارزش فراوانی دارند. برای مثال یورو در منطقه اروپا اهمیت ویژه دارد و هر یک از ارزهای ملی کشورها مانند پوند انگلیس ، ین ژاپن ، یوان و روپیه هند یا لیر ترکیه و درهم امارات … در کشور خود نقش مهمی در تسهیل مبادلات مالی و تجارت دارند.
شما هم در ایران به طور مداوم از ریال یا تومان برای خرید و فروش انواع کالاها یا تراکنش های مالی استفاده می کنید و بدون استفاده از ریال امکان انجام بسیاری از کارهای روزمره را نخواهید داشت.
مزایای ارز fiat
نقش مهمی که پول فیات در تسهیل مبادلات مالی دارد و امکان مشارکت در بسیاری از فعالیت های اقتصادی را ممکن خواهد کرد، باعث شده است که این ویژگی به عنوان یک مزیت غیر قابل انکار برای ارزهای ملی کشورها بر شمرده شود.
به طور حتم بدون پول های کاغذی ،که اخیرا به صورت الکترونیکی در دسترس ما قرار گرفته اند، بسیاری از مبادلات مالی امکان ندارد و حتی امکان ارزش گذاری کالاها نیز برای شما وجود نداشت.
“استفاده از پول فیات به صورت الکترونیکی با استفاده از دبیت کارت ، کارت های بانکی ، کارت های اعتباری و … صورت می پذیرد.”
فرض کنید هیچ پولی در کار نبود و شما قصد داشتید اقدام به خرید گندم یا هر کالای دیگری بنمایید، در این صورت قیمت آن را چگونه محاسبه می کردید. به طور حتم تنها راه برای ارزش گذاری کالاها استفاده از ارزهای فیات (مانند دلار، ریال، یورو، و …) یا طلا و نقره است. حتی در پروژه های عمرانی نیز باید با استفاده از ارزش ریال یا سایر پول ها اقدام به ارزیابی هزینه ها نمود.
معایب ارز فیات
علی رغم همه مزایای ذکر شده برای پول های رایج، ارز fiat یکی از دلایل به وجود آمدن مشکلات اقتصادی برای بسیاری از مردم دنیا شده است که مهم ترین آن عدم دارا بودن پشتوانه کافی و به بیان ساده تر نرخ تورم در بعضی از ارزهای رایج می باشد که حتی در ایران نیز انتقادات گسترده پول فیات چیست؟ ای را به دنبال داشته است. برای همین است که علی رغم مزایای بسیار زیادی که برای استفاده روزمره از آنها وجود دارد، مشکلات بزرگی نیز در استفاده از پول های رایج دیده می شود.
مهم ترین مشکل این ارزها نرخ تورم است که به دلیل عدم دارا بودن پشتوانه به وجود می آید:
نرخ تورم پول فیات
اگر دولتی به کنترل میزان عرضه پول ملی خود نپردازد، این امر باعث اختلال در نظام اقتصادی و کاهش ارزش پول ملی خواهد شد. این مشکلی است که در حال حاضر بسیاری از کشورهای دنیا به دلیل سوء مدیریت دولت های خود با آن روبرو هستند.
“اگر چه بسیاری از ارزهای فیات تا حدودی توسط ذخایر بانک مرکزی پشتیبانی می شوند، اما همواره بنا به دلایل مختلف این پشتیبانی توسط طلا صورت نمی پذیرد و این امر باعث افزایش نرخ تورم در بسیاری از کشورها و نگرانی های بسیاری برای مردم شده است.”
ارز فیات (Fiat Currency)
ارز فیات (Fiat Currency) یا همان پول فیات (Money Fiat) یک ارز قانونی است که ارزش آن توسط دولت صادر کننده حمایت میشود و با پولی که ارزش آن بر اساس استاندارد.
ارز فیات چیست؟
ارز فیات (Fiat Currency) یا همان پول فیات (Money Fiat) یک ارز قانونی است که ارزش آن توسط دولت صادر کننده حمایت میشود و با پولی که ارزش آن بر اساس استاندارد داراییهای فیزیکی مانند طلا تعیین میگردد متفاوت است.
در گذشته پشتوانه ارزها داراییها با ارزشی مانند طلا، نقره و سایر فلزات گرانبها بوده اما ارزفیات هیچ پشتوانهای به جز حمایت دولتها ندارد و ارزش آن به فاکتورهایی مانند عرضه و تقاضا اقتصادی، نرخ بهره و عرضه پول وابسته است.
تاریخچه مدرن ارز
واژه فیات (fiat) از زبان لاتین آمده است و برگردان آن به فارسی بدون پشتوانه یا عدم ارزش ذاتی ترجمه میشود.
در صد سال گذشته ارزها از دارایی فیزیکی مانند طلا، نقره، مس و برنز با ارزش مشخص ساخته میشدند. برای مثال پوند اسرلینگ بریتانیا یک سکه نقره با وزن برابر با یک پوند تروی بود. کمی بعد دولتها اسکناس یا همان ارزهای کاغذی را منتشر کردند و به اندازه استاندارد پشتوانه قابل باز خرید بودند. پوند استرالینگ بریتانیا و دلار آمریکا برای طلا قابل بازخرید بودند.
در طول قرن گذشته، دولتها از استاندارد طلا فاصله گرفتهاند. در حال حاضر به طور جهانی ارزها توسط دولتهای صادر کننده آن حمایت میشوند. ایالات متحده آمریکا در سال 1976 رسماً به رابطه طلا و دلار خاتمه داد.
بیشتر بخوانید: اتریوم کلاسیک چیست؟
ارز فیات مشهور
ممکن است نام واحد پولی در کشورهای مختلف مشابه باشد اما ارزش یکسانی ندارند مثلاً دلار آمریکا و دلار کانادا، به همین جهت برای هر ارز نماد متفاوتی وجود دارد.
- دلار آمریکا (USD)
- پوند (GBP)
- ین (JPY)
- یوان (CNY)
- ریال ایران (IRR)
- یورو (EUR)
- دینار کویت (KWD)
- دلار کانادا (CAD)
- ریال عمان (OMR)
- فرانک سوئیس (CHF)
- درهم امارات (AED)
- روپیه هند (INR)
- کرون نروژ (NOK)
- روبل روسیه (RUB)
- لیره ترکیه (TRY)
مزایای ارز فیات
1. پاسخگویی پول فیات چیست؟ دولت به رویدادهای اقتصادی
مهمترین دلیلی که کشورها استفاده از استاندارد طلا را متوقف کردند این بود که توانایی دولت را در مواجه با بحرانهای مالی و اقتصادی محدود میکرد، به عنوان مثال اگر ارز بر اساس استاندارد طلا باشد عرضه پول به عرضه طلای موجود گره میخورد در حالی که تقاضای پول یک کشور بسته به رشد جمعیت و اقتصاد آن کشور تغییر میکند.
در ایالت متحده پس از زمانی که دلار و طلا جدا شدند جمعیت و اقتصاد آن رشد قابل توجهی داشته است. اگر آمریکا و سایر کشورها بر روی استاندارد طلا باقی مانده بودند؛ عرضه پول جهان به طلای موجود در خزانه محدود میشد در حالی که مقدار طلای موجود روی کره زمین در طی میلیاردها سال افزایش چندانی نداشته است اما جمعیت انسانها و در نتیجه آن، بازده اقتصادی و تقاضا برای پول افزایش یافته است.
بیشتر بخوانید: آلتکوین ALTCOIN چیست؟
2. پاسخگویی به عرضه و تقاضا
ارز فیات جوابگو افزایش تقاضا و عرضه پول است و به تثبیت قدرت خرید و جلوگیری از کاهش تورم یا کاهش قیمت کالاها کمک میکند.
شاید در نگاه اول کاهش قیمتها خوب به نظر برسد اما طرف دیگر هر خرید یک تولید کننده است و کاهش قیمتها برای تولید کنندگان مسئلهای فاجعه بار است و اگر موجی از کاهش قیمتها به راه بیافتد به شوک اقتصادی منجر میشود و شرکتها را وادار میکند تا برای کاهش هزینهها دست به اخراج کارگران و سایر اقدامات بزنند و در اثر پدیده دومینو کسب و کارهای زیادی آسیب میرساند.
3. مدیریت نوسانات اقتصادی
همان طور که گفته شد ارز فیات منبع محدودی همچون طلا ندارند همین امر موجب شده دولتها کنترل بیشتری بر روی آن داشته باشند و متغییرهای مهم اقتصادی مانند عرضه اعتبار، نرخ بهره و نقدینگی را مدیریت کنند. این ابزاری است که فدرال رزرو آمریکا به کمک آن نرخ تورم و بیکاری را پایین نگه میدارد.
برای مثال در سال 2007 بانک مرکزی آمریکا به دنبال بحران وام و سقوط مالی آن با تنظیم عرضه پول مانع سقوط و رکود بازار شد.
معایب ارز فیات
دوخطر عمده ارز فیات را تهدید میکند.
1. بیثباتی سیاسی
پول فیات و پول با پشتوانه طلا، ارزش دارند زیرا همه ما به توافق رسیدهایم که ارزشمند است و اساس این ارزشمندی بر پایهی اعتمادی است که ما به دولت صادر کننده ارز داریم. اگر دولت در قدرت باشد و پایدار بماند پول ارزش خود را حفظ میکند در غیر این صورت قدرت مصرف خود را از دست میدهد و تورم شدیدی به همراه خواهد داشت.
بیشتر بخوانید: پرمیوم ووچر
2. سوء مدیریت عرضه
مدیریت نادرست عرضه پول خطر بزرگی است که مردم را از ارز فیات میترساند. این مسئله پس از تلاش دولتها در طول همهگیری COVID-19 در سالهای 2020 و 2021 نگران کننده شده است. در ایالت متحده از ابتدا سال 2020 تا دسامبر 2021 عرضه پول تقریباً 40 درصد افزایش یافته است.
با این حال، اقتصاد و جمعیت ایالات متحده در این دوره دو ساله 38 درصد رشد نکرد. بیشتر پول جدید عرضه شده، بدهی بود که دولت ایالات متحده برای پرداخت محرکهای اقتصادی صادر کرد. در اقتصاد سایر کشورهای جهان اتفاق مشابهی افتاد.
بروز این اتفاق خطر بزرگی به همراه دارد زیرا افزایش گسترده عرضه پول میتواند منجر به تورم شدید شود.
خطر این است که افزایش گسترده در عرضه پول میتواند منجر به تورم شدید شود.
ارزدیجیتال و ارز فیات
نگرانیهای موجود دربارهی تورم و کنترل دولت بر پول و سیاستهای اقتصادی بسیاری از مردم را به سمت ارزهای دیجیتال کشیده است. ارزهای دیجیتال برای کسانی که به دستکاری پول توسط دولت مشکوک هستند جذاب است و در چند سال اخیر بسیاری از رمزارزها ارزش قابل توجهی پیدا کردهاند و قادر هستند ثروت شما را در برابر تورم محافظت کنند.
ما در آینده شاهد تبدیل پول فیات به ارزدیجیتال خواهیم بود. امروزه ارزهای رمزنگاری شده وجود دارند که با ارزش ارزهای فیات مرتبط هستند مانند استیبل کوین تتر که به دلار آمریکا پیوند خورده است.
بیشتر بخوانید: ارزدیجیتال سبز چیست؟
سخن پایانی
با گذر زمان پول به تکامل خود ادامه داده است و از شکل سکه طلا و نقره و سایر فلزات گرانبها به شکل اسکناس رایج کاغذی درآمده است و ممکن است در ادامه راه به شکل انواع ارزدیجیتالی در بیاید. انواع ارزهای رمزنگاری شده مانند بیتکوین با هدف ساخت یک سیستم مالی جدید با حذف واسطهها به صورت همتا به همتا و کاملاً شفاف برای انتقال پول ایجاد شدهاند. پول دیجیتال در حال شکوفایی هستند و هنوز راه درازی در پیش دارند و با چالشهای بسیاری رو به رو خواهند شد اما ممکن است پتانسیل ایجاد سیستم مالی جدید را داشته باشند.
ارز فیات چیست و چه تفاوتی با ارز دیجیتال دارد؟
تا حالا به این فکر کردهاید که پولهای کاغذی امروز، از کجا آمدند؟ یا مثلا چرا پول به صورت کاغذ درآمد؟ ارز فیات چیست؟ اینکه گفته میشود ارزش پول یک کشور بالاست، این ارزش چگونه ایجاد میشود؟ امروز، مفهوم «ارز» یا همان پول در حال تغییر است و ما شاهد آن هستیم که روز به روز استفاده از ارزهای دیجیتال مثل بیت کوین، بیشتر میشود.
اگر به شناخت مفهوم پول و تاریخچه آن علاقهمند هستید، توصیه میکنیم حتما ارز فیات چیست را بخوانید.
ارز فیات چیست؟
معنای دقیق ارز فیات چیست؟ آیا ارز فیات همان پولهای کاغذی است که امروز در جیب همه افراد وجود دارد؟ عجله نکنید، ابتدا بهتر است بدانید که به هر چیز انتقالدهنده ارزش بین دو نفر، ارز گفته میشود. گاهی این ارزش از طریق همان پول رایج منتقل میشود. ممکن است از ارزهای دیگری مثل ارزهای دیجیتال هم برای انتقال ارزش استفاده شود.بهتر است فعلا به بحث خودمان برگردیم.
پول یا ارز فیات، آن دسته از ارزهایی هستند که توسط دولتها (بانکهای مرکزی) چاپ و توزیع میشوند. ممکن است برخی از این ارزهای فیات با طلا یا نقرهای که در خزانه بانک مرکزی قرار دارد، پشتیبانی شوند.
البته، گاهی هم یک ارز فیات با کالای فیزیکی مثل طلا پشتیبانی نمیشود و ارزشش را از دولتی که آن را چاپ کرده، میگیرد. یعنی زمانی که مردم یک کشور به دولتی اعتماد کرده و آن را انتخاب میکنند، ناخودآگاه به پول چاپشده آن نیز اعتماد خواهند کرد.
ارزش پول یا ارز فیات به میزان عرضه آن و ثبات سیاسی و اقتصادی دولتی که آن را منتشر کرده، بستگی دارد. همین پولهای رایج مثل دلار، یورو و ریال که بهطور روزمره از آن استفاده میکنید، ارز فیات هستند.
پول یا ارز فیات چگونه کار میکند؟
ارزشی که در ارز فیات وجود دارد، فقط به این دلیل است که یک دولت از آن پشتیبانی میکند. این عامل موجب میشود مردم نیز بهطور ناخواسته به ارزشمند بودن این ارزها اعتماد کنند. قبلا دولتها برای اینکه پولهای کاغذی چاپ و توزیع کنند، مقدار مشخصی از کالای فیزیکی ارزشمند مثل طلا یا دلار را در خزانه بانک مرکزی قرار میدادند. مردم هم میتوانستند این پولهای کاغذی را هر زمان که خواستند به بانکها بازگردانند و به جای آن طلا بگیرند.
پشتوانه ارز فیات چیست؟
امروزه خبری از پشتوانه طلا یا نقره برای پول یا همان ارزهای فیات نیست! در واقع، مردم به اعتبار دولتها به ارزشمند بودن ارز فیات اعتماد میکنند. دلار، یورو و دیگر ارزهای مطرح جهان، همگی ارز فیات هستند. جالب است بدانید کلمه فیات، ریشه لاتین داشته و به «توافق طرفها روی یک چیز» اشاره دارد. پس ارز فیات، ارزی است که طرفها روی ارزشمند بودن آن به توافق میرسند.
به دلیل اینکه ارزهای فیات از پشتوانه فیزیکی برخوردار نیستند، بنابراین این ارزها ممکن است در طول زمان، ارزش خودشان را در نتیجه تورم از دست بدهند. بخشی از این تورم هم میتواند در اثر پول فیات چیست؟ چاپ و عرضه زیاد این ارزها توسط بانک مرکزی ایجاد شود.
حالا با توضیحاتی که دادیم، تصور کنید روزی، مردم اعتمادشان را به دولت از دست بدهند. در این صورت، ارزش ارز رایج آن کشور روز به روز کمتر میشود. در مقابل، ارزهایی که پشتوانه آنها طلاست، اینگونه نیستند. این ارزها به دلیل اینکه همیشه تقاضا برای طلا و جواهرات وجود دارد، ارزش خود را در هر حالتی حفظ میکنند.
بررسی تاریخچه ارز فیات
حالا که با مفهوم ارز فیات آشنا شدید، بهتر است بدانید که تاریخچه ارز فیات چیست. ارزهای فیات، اولین بار در قرن دهم میلادی و در چین متولد شدند. این ارزها از اواخر حکومت سلسله مینگ در چین به وجود آمدند. اما چگونه؟ چین در آن زمان هم جمعیت بالایی داشت و تقاضا برای سکه و پولهای فلزی، بیشتر از کل موجودی فلزات گرانبها در این کشور بود.
حکومت تصمیم گرفت که روی تکههای کاغذ، ارزشی معادل پولهای فلزی بگذارد تا مردم بتوانند بهجای سکه، از سفتههای اعتباری استفاده کنند. مردم چین نیز از قبل با مفهوم این سفتهها آشنا بودند، بنابراین، خیلی زود استفاده از این کاغذها را به جای سکه پذیرفتند.
با روی کار آمدن سلسله سونگ در چین، تجارت نیز در این کشور و بهویژه منطقه سیچوان رونق زیادی گرفت. کمکم تجار و کسب و کارهای خصوصی هم اقدام به صدور سفتههای اعتباری کردند. کار به جایی رسید که صدور این کاغذهای اعتباری به وزارت دارایی چین سپرده شد.
غربیها هم استفاده از پول کاغذی را از قرن هجدهم شروع کردند. کشورهایی مثل فرانسه و آمریکا اوراق اعتباری را صادر کردند که افراد میتوانستند از آنها برای پرداختهای خودشان استفاده کنند.
در ابتدای قرن بیستم، دولت آمریکا به مردم وعده داد که هرکس بخواهد، میتواند در قبال اسکناس یا پول کاغذی خود، کالاهای ارزشمندی مثل طلا دریافت کند. البته، به دلیل جنگ داخلی آمریکا و نیاز به بازسازی بسیاری از زیرساختها در این کشور، این برنامه لغو شد.
در نهایتا این ریچارد نیکسون، رئیسجمهور وقت آمریکا بود که در سال 1971، اقدامات اقتصادی پول فیات چیست؟ و پولی جدید را به اجرا درآورد. در نتیجه این اقدامات، آمریکا قابلیت تبدیل مستقیم دلار به طلا را لغو کرد، چون ذخیره طلا در آن زمان روبه کاهش بود. پس از آن، بیشتر کشورها هم تولید ارزهای فیات را آغاز کردند.
مزایای ارز فیات چیست؟
ارز فیات اگر بتواند اهداف مشخصشده برای اقتصاد کشورها را بهدرستی انجام دهد، مزایای مناسبی خواهد داشت. مهمترین این اهداف، حفظ ارزش داراییها و سادهسازی مبادلات و داد و ستد بین افراد است. استفاده از ارزهای فیات، حساب و کتاب در خرید و فروش کالا را هم سادهتر میکند.
از آنجا که موجودی ارزهای فیات مثل طلا یا نقره محدود نیست، بانک مرکزی کنترل بیشتری روی توزیع و موجودی این ارزها دارد. بانکهای مرکزی میتوانند متغیرهای اقتصادی مثل سیستم اعتبار (وامدهی)، نقدینگی و نرخ بهره بانکی را مدیریت کنند. برای نمونه، فدرال رزرو آمریکا (بانک مرکزی) دو وظیفه دارد: پایین نگهداشتن نرخ بیکاری و تورم.
معایب ارز فیات چیست؟
بحران مسکن آمریکا در سال 2007 ، باعث زنجیرهای از بحرانها و رکود بزرگ اقتصادی در جهان شد. بهدنبال همین اتفاقات بود که همه متوجه شدند بانکهای مرکزی همیشه قادر به جلوگیری از رکود و نابسمانی اقتصادی نیستند.
بهعلاوه، زمانی که از ارزهای فیات در اقتصاد یک کشور استفاده میشود، امکان بروز حباب قیمتی هم بالا میرود. دلیل، این است که موجودی و عرضه ارزهای فیات نامحدود است و بانک مرکزی هرچقدر که بخواهد میتواند پول چاپ کند.
بهتر است با ذکر یک مثال، درک بهتری از معایب ارز فیات داشته باشیم. بدترین شیوه استفاده از ارزهای فیات، در ابتدای دهه اول سال 2000 و در کشور زیمباوه اتفاق افتاد. بانک مرکزی این کشور در پاسخ به عمیقترین مشکلات اقتصادی، چاپ پول با سرعت بالا را در دستور کار قرار داد. این سیاست به بروز ابرتورم منجر شد. این ابرتورم به رقم باورنکردنی 230 تا 500 میلیارد درصد در سال 2008 رسید! قیمتها به سرعت سر به فلک کشیدند و مردم زیمباوه مجبور بودند برای خرید یک تخم مرغ، چند کیف پر از پول پرداخت کنند. در اوج این ابرتورم، هر 100 تریلیون دلار زیمباوه، ارزشی معادل 40 سنت آمریکا داشت.
سوالات متداول
چرا ارز فیات با ارزش است؟
بر خلاف ارزهای با پشتوانه فیزیکی مثل طلا، ارزهای فیات کاملا بر پایه اعتماد مردم به دولتها شکل میگیرند. دولتها از افراد میخواهند تا مالیات خودشان را از طریق پول فیات بپردازند. این موضوع هم باعث اعتماد بیشتر افراد به ارزهای فیات میشود.
برخی دیگر هم باور دارند که ایده اصلی پول، همان ایده اعتبار در برابر بدهی است. یعنی شما با پول، اعتباری را منتقل یا دریافت میکنید. پس مهم نیست که پول حتما از یک پشتوانه فیزیکی برخوردار باشد.
چرا اقتصادهای مدرن پول فیات را ترجیح میدهند؟
تا پیش از قرن بیستم، بیشتر کشورها پولشان را بر پایه یک پشتوانه مثل طلا یا دیگر کالاهای اولیه چاپ و توزیع میکردند. با رشد و توسعه تجارت بینالملل و جهانی شدن امور مالی، نیاز به پول هم افزایش فوقالعادهای داشت.
از طرف دیگر، مقدار طلایی که از معادن استخراج میشد، محدود بود و بانکهای مرکزی نمیتوانستند پشتوانه طلا را برای پولهای زیادی که چاپ میکنند، قرار دهند. این موضوع باعث اختلال در بازارها و بازرگانی جهانی شد. ارزهای فیات کنترل و انعطاف بیشتری را در اختیار دولتها قرار میدهند تا سیاستهای مالی و پولی خودشان را بهتر مدیریت کنند.
چند گزینه جایگزین ارز فیات چیست؟
امروزه بیشتر کشورها در مبادلات روزمره خودشان از ارزهای فیات استفاده میکنند؛ چرا که فراوانی، در دسترس بودن و قابلیت حمل آن نسبت به فلزات ارزشمندی مثل طلا بسیار بیشتر است. البته، در همه کشورها امکان خرید طلا یا سکههای طلا وجود دارد، اما کاربرد آن بیشتری برای ذخیرهسازی و سرمایه گذاری بلندمدت است.
رمز ارزهایی مثل بیت کوین در یک دهه اخیر متولد شدهاند. گفتیم که ارزهای فیات ممکن است بهصورت فراوان توسط بانکهای مرکزی چاپ شوند. این موضوع میتواند باعث تورم یا ابر تورم شود. اما رمز ارزهایی مثل بیت کوین، شکل دیجیتالی از پول هستند که در یک دهه گذشته ساخته شدهاند. موجودی بیت کوین محدود بوده و از این نظر شبیه به طلاست. یعنی در برابر تورم مقاوم است.
شاید از خودتان بپرسید که آیا ارز فیات و رمز ارزها مشابه هستند؟ هم بله هم خیر. ادامه مطلب را بخوانید تا متوجه اصل موضوع شوید!
تفاوت ارز دیجیتال و ارز فیات چیست؟
ارزها از هر شکل و جنسی که باشند، دو هدف اصلی را دنبال میکنند: ابزاری برای مبادله و حفظ ارزش دارایی. رشد ناگهانی استقبال از ارزهای دیجیتال، این سوال را برای بسیاری ایجاد کرده که آیا ارزهای فیات همچنان رایجترین ارز برای مبادلات خواهند بود؟
با تولد بیت کوین در سال 2009، مفهوم رمز ارزها هم خلق شد. رمز ارزها، ارزهای مجازی هستند؛ یعنی وجود فیزیکی ندارند و با استفاده از فناوری بلاکچین ایجاد میشوند. بلاکچین یک بستر برای ذخیره و تایید تراکنشها است. بلاکچین که بستری برای مبادلات با استفاده از رمز ارزهاست، توسط همه اعضای آن کنترل و مدیریت میشود. یعنی خبری از یک نهاد مرکزی مثل بانک نیست.
بسیاری از کارشناسان باور دارند که ارزهای دیجیتال بهزودی جایگزین ارزهای فیات می شوند. به این دلیل که با استفاده از ارزهای دیجیتال میتوانیم تراکنشهای فوری را انجام دهیم. در واقع، اگر مردم قرار باشد برای استفاده از ارزهای فیات به دولتها اعتماد کنند، با استفاده از رمز ارزها به فناوری بلاکچین اعتماد میکنند.
این روزها، بسیاری از فروشندگان آنلاین، رمز ارزها را بهعنوان روش پرداخت میپذیرند. با این حال، مقیاس استفاده از بیت کوین، خیلی محدودتر از ارزهای فیات است. پس بیت کوین و سایر رمز ارزها، مسیر درازی را برای رسیدن به ارزهای فیات پیش رو دارند.
البته، رمز ارزها منتقدانی هم دارند. این عده میگویند که ارزهای دیجیتال مثل بیت کوین، نوسان بالایی دارند. نوسان بالا باعث شده تا این ارزها برای استفاده روزمره مناسب نباشند. تصور کنید که یک چک را از محل کارتان را به شکل بیت کوین میگیرید. ممکن است صبح که از خواب بلند میشوید، ارزش بیت کوین افزایش یا کاهش یافته باشد!
مقایسه بیت کوین و ارز فیات
در واقع، رایجترین کاربرد بیت کوین، ذخیره ارزش دارایی افراد است. بیت کوین به دلیل موجودی محدودی که دارد، نقشی شبیه به طلا را پیدا کرده است. بیشتر افراد بیت کوین میخرند تا یک سرمایهگذاری بلندمدت را انجام دهند.
بیت کوین هم مثل فلزات گرانبها، استخراج میشود، اما نه توسط کارگران در دل کوه. در استخراج بیت کوین بهجای کارگران معدن، از کامپیوترهای استخراج (ماینینگ) استفاده میشود. بهعلاوه، خبری از معدنهای زیر زمینی هم نیست و بلاکچین، جایی است که بیت کوین از آن استخراج میشود. تعداد کل بیت کوینهایی که وجود دارد، 21 میلیون بوده و تاکنون حدود 5/18 میلیون بیت کوین استخراج شده است.
در مقابل، موجودی ارزهای فیات مثل دلار، نامحدود است و بانک مرکزی میتواند بینهایت از آن را چاپ و توزیع کند.
سخن آخر
ارز فیات، همان اسکناسی است که در دست دارید. ارزهای فیات مثل دلار و یورو، توسط بانکهای مرکزی چاپ و توزیع میشوند. در قرنهای گذشته، به ازای هر اسکناس، مقداری طلا یا نقره در بانک نگهداری میشد که پشتوانه آن بود.
اما حالا خبری از پشتوانه طلا یا نقره نیست و ارزهای فیات امروز، هیچ پشتوانهای ندارند. در واقع، اعتبار ارزهای فیات، دولتهایی هستند که آنها را چاپ میکنند و مردم هم به همین دولتها اعتماد میکنند.
ارز فیات چیست ؟ هرآنچه باید در مورد پولهای فیات بدانید
همه ما در روز برای خریدوفروش کالاهای مختلف از پولهای کاغذی یا کارتهای بانکی استفاده میکنیم. اما برای کمتر کسی از ما این سوال پیش میآید که منشا این پولها کجاست؟ درکی که شما از ارزهای فیات و انواع آن دارید (منظور همین پولهایی است که در طول روز از آنها استفاده میکنیم)، میتواند در درک درست از پدیدههای اقتصادی مانند تورم نیز کارساز باشد. به همین دلیل ما در این مقاله قصد داریم تا به این سوال پاسخ دهیم که منظور از ارز فیات چیست و تفاوت ارز دیجیتال و فیات کدامند؛ با ما همراه باشید.
با خرید سرور مجازی بورس ایران ، برندهی معاملات بورسی خود باشید و درست در لحظهی طلایی با بیشترین سرعت ممکن به خرید و فروش سهام خود بپردازید.
ارز فیات چیست ؟
اصطلاح پول فیات برای توصیف ارزهایی استفاده میشود که توسط دولت صادرکننده آن حمایت میشوند. این نوع پولها بدون پشتوانهاند؛ یعنی به ارزش یک کالای فیزیکی مانند طلا یا نقره وابسته نیستند. در واقع آنها ارزش خود را از طریق اعتماد عمومی به ناشران به دست میآورند.
در میان عموم مردم، همچنان این باور وجود دارد که پولهای ملی پشتوانهای از طلا یا دیگر فلزات ارزشمند دارند. اما این باور کاملاً اشتباه است. امروزه اکثر ارزهای موجود در جهان، پول فیات هستند. تا اواخر قرن بیستم، پولها پشتوانهای مثل طلا یا نقره داشتند. برای مثال اگر ۱۰۰۰ واحد از یک ارز در اختیار مردم قرار میگرفت، به همان اندازه طلا در بانک نگهداری میشد تا پشتوانهای برای آن پول باشد. اوایل قرن بیستم، نظام استاندارد طلا، دولتها را با مشکل کمبود نقدینگی مواجه کرد. در قرن بیستم، زمانی که دلار آمریکا از قیمت طلا جدا شد، استفاده گسترده از آن آغاز شد.
اواخر جنگ جهانی دوم، نمایندگانی از چند کشور جهان، طی توافقنامهای تصمیم گرفتند بهجای طلا، دلار ذخیره کنند و آمریکا به میزان دلارهای صادرشده، در خزانه خود طلا نگه دارد. اکتبر ۱۹۷۲ ریچارد نیکسون، رئیسجمهور وقت آمریکا، دریافت طلا در ازای دلار را لغو کرد. او به صورت غیررسمی، پایان عصر استاندارد طلا را اعلام کرد. ارزشمندی تمام ارزهای فیات، به عرضه و تقاضا و اعتماد مردم به حکومت بستگی دارد.
با ظهور ارزهای رمزنگاری شده مانند بیت کوین، بحث هایی در مورد اینکه آیا چنین داراییهای دیجیتالی میتوانند در نهایت جایگزین پول فیات به عنوان رسانه ترجیحی مبادله شوند یا حداقل یک جایگزین ارائه کنند، وجود دارد.
آشنایی با تاریخچه ارز فیات
پول فیات در قرن دهم از چین سرچشمه گرفت؛ زمانی که سلسلههای یوان، تانگ، سونگ و مینگ در آن سرزمین حاکم بودند. در دوره حاکمیت سلسله تانگ (907-618)، تقاضای زیادی برای پول فلزی (سکه) وجود داشت که بیش از عرضه فلزات گرانبها بود. بنابراین مردم با کاربرد پول کاغذی (اسکناس) آشنا شدند و بهراحتی تکههای کاغذ اعتباری را به رسمیت می شناختند. در واقع، کمبود سکه مردم را مجبور کرد پول را از سکه به اسکناس تبدیل کنند.
در طول سلسله سونگ (1276-960)، تجارت پررونقی در منطقه سیچوان وجود داشت که منجر به کمبود سکه مسی شد. بازرگانان شروع به انتشار اسکناسهای اختصاصی کردند و این اولین ارز قانونی محسوب میشد. پول کاغذی همچنین تنها ارز قانونی در سلسله یوان (1367-1276) بود. در دوران حکومت سلسله مینگ (1644-1368)، صدور اسکناس به وزارت دارایی واگذار شد.
غرب در قرن 18 شروع به استفاده از پول کاغذی کرد. مستعمرات آمریکا و فرانسه، شروع به صدور اسناد اعتباری کردند که برای پرداخت استفاده میشد. در این زمان، صدور بیش از حد اوراق بهادار، تورمی جنجالی ایجاد کرد.
در برخی مناطق از جمله نیوانگلند و کارولینای آمریکا، با کاهش ارزش اسکناسها، قیمت کالاها بهصورت سرسامآوری افزایش یافت. در طول جنگ، کشورها برای حفظ ارزش فلزات گرانبها مانند طلا و نقره، به ارزهای فیات روی میآورند. بهعنوانمثال، دولت فدرال ایالات متحده در طول جنگ داخلی آمریکا، نوعی ارز فیات به نام Greenbacks منتشر کرد. در این جنگ، دولت تبدیل پول کاغذی خود به طلا یا نقره را متوقف کرد.
روش کار ارز فیات چیست ؟
پول فیات ارزش ذاتی ندارد. بهعنوان مثال، طلا بهطور ذاتی باارزش و کمیاب است؛ اما ارزهای فیات بهخودیخود فقط یکتکه کاغذ بیارزش هستند. این ارزها به دستور دولت و قانون، به ارز رایج کشور تبدیل میشوند. احتمالاً عبارت «با حمایت کامل از ایمان و اعتبار دولت ایالات متحده» را در مورد دلار شنیدهاید. این اصل بنیادین پول فیات است. از سوی دیگر، ارزهای دارای پشتوانه کالا، ارزش خود را از قیمت پایه طلا، نقره یا سایر موادی که با آنها مرتبط هستند، بهدست میآورند.
پول کاغذی بهعنوان یک وسیله برای ذخیرهسازی قدرت خرید و جایگزینی برای سیستم تبادل عمل میکند. این به مردم اجازه میدهد تا محصولات و خدمات را همانطور که نیاز دارند، بدون نیاز به مبادله کالا به کالا خریداری کنند. همانطور که در مورد تجارت مبادلهای وجود داشت.
با توجه به قابلیت ذخیرهسازی قدرت خرید، افراد میتوانند با خیالی آسوده برنامهریزی کنند و فعالیتهای اقتصادیشان را به انجام برسانند. بهعنوان مثال، یک کسبوکار که با مونتاژ تلفن همراه سروکار دارد، میتواند تجهیزات جدید بخرد، کارکنان موردنظر را استخدام کند و شعب خود را در مناطق دیگر گسترش دهد.
ارزش پول فیات بستگی به نحوه عملکرد اقتصاد یک کشور، نحوه اداره کشور و تأثیر این عوامل بر نرخ بهره دارد. کشوری که بیثباتی اقتصادی را تجربه میکند، به احتمال زیاد دارای یک ارز ضعیف و قیمتهای متورم کالاها خواهد بود، که خرید محصولات مورد نیاز را برای مردم دشوار میکند.
یک ارز فیات زمانی بهخوبی کار میکند که عموم مردم به توانایی آن برای حفظ قدرت خرید، اعتماد کافی داشته باشند.
دلیل اهمیت ارزهای فیات چیست ؟
استفاده از پول-کالا در طول تاریخ رایج بوده است. سکههای ساخته شده از فلزات گرانبها مانند نقره و طلا برای هزاران سال بهعنوان استاندارد شناخته میشدند. در قرن 18 و 19، ارزهای کاغذی شروعبهکار کردند؛ اگرچه بسیاری از آنها بهعنوان نوعی سفته برای پرداخت مقدار مشخصی از طلا و نقره بهکار میرفت.
کشورهایی مانند بریتانیا و ایالات متحده، استاندارد طلا را پذیرفتند. یک سیستم پولی که یک واحد پول استاندارد را به ارزش مقدار معینی طلا گره میزند. زمانی که رکود بزرگ و دو جنگ جهانی به شدت اقتصاد جهانی را تحت تأثیر قرار داد، رهبران جهان یک سیستم پولی بینالمللی ایجاد کردند که دلار آمریکا را بهعنوان یک ارز جهانی و مرجع مورد استفاده قرار میداد.
موجودیهای بین المللی به دلار تسویه و با نرخ تبادل ثابت به طلا تبدیل میشد. استاندارد طلا تا سال 1971 برقرار بود؛ زمانی که ریچارد نیکسون، رئیسجمهور آمریکا، در مواجهه با تورم فزاینده و بیکاری بالا، به آن پایان داد. زیرا مقدار دلارهای خارجی از مقدار طلای موجود در ذخایر ایالات متحده فراتر رفت.
بزرگترین دلیل اینکه کشورها استفاده از استاندارد طلا را متوقف کردند، این است که توانمندی دولتها را برای واکنش به رویدادهای اقتصادی محدود می کند. با پذیرش استاندارد طلا، عرضه پول به عرضه طلای موجود گره میخورد؛ درحالیکه تقاضای پول در کشورها بر اساس رشد جمعیت و اقتصاد آنها تغییر می کند.
اگر ایالات متحده و سایر کشورها همچنان روی استاندارد طلا باقی مانده بودند، عرضه پول جهان به طلای موجود محدود می شد؛ درحالیکه مقدار طلا روی کره زمین در طی میلیاردها سال افزایش چندانی نداشته است. اما بدیهی است جمعیت انسانی، بازده اقتصادی آن و تقاضا برای پول با سیب تندی افزایش یافته است.
مزایا و معایب ارز دیجیتال فیات چیست ؟
ثبات نسبی پول فیات و توانایی بانکهای مرکزی برای کنترل عرضه و مدیریت اقتصاد، یکی از بزرگترین مزیتهای آن است. با این حال، این تلاشها همیشه موفقیتآمیز نیستند. برخی از منتقدان استدلال میکنند که در صورت چاپ بیش از حد پول توسط سیاستگذاران، ارزهای فیات به جای ایجاد مانع در برابر شوکهای اقتصادی، گاهی اوقات حتی میتوانند آنها را تشدید کنند.
مزایا استفاده از انواع ارز فیات
– به ناشران کنترل بیشتری بر عرضه پول میدهد و به آنها در مدیریت اقتصاد کمک میکند.
– برخلاف ارزهای دارای پشتوانه، نسبتاً پایدار است ارزش خود را حفظ میکند. با استفاده از آن، قیمت کالاها معمولاً در کوتاهمدت نوسان ندارد.
– به طور گسترده در جهان پذیرفته شده است و میتواند بهعنوان ابزار قانونی در معاملات مختلف استفاده شود.
معایب ارز فیات کدام است ؟
– چاپ بیشازحد پول، میتواند باعث افزایش تورم شود.
– عرضه بالقوه نامحدود، میتواند ارزش آن را از بین ببرد و حباب ایجاد کند.
– با توجه به وابستگی کامل آن به دولت، اگر صادرکننده با مشکل مواجه شود، ارزش ارز فیات نیز به میزان قابلتوجهی کاهش مییابد.
چند نمونه از فیات و موردهای ناموفق آن
یکی از بزرگترین شکستهای پول فیات، اوایل دهه ۲۰۰۰ میلادی در کشور زیمبابوه در جنوب آفریقا روی داد. زمانی که این کشور درگیر مشکلات اقتصادی جدی بود، بانک مرکزی زیمبابوه بیمحابا شروع به چاپ پول کرد. نتیجه، قابل پیش بینی بود. این انتشار گسترده و سریع پول، منجر به تورم شدید شد. نرخ این تورم این کشور در سال ۲۰۰۸ به ۲۳۰ تا ۵۰۰ میلیارد درصد رسید! قیمتها به قدری بالا رفت که مردم برای خرید کالاهای اساسی و روزمره، مجبور به حمل مداوم مقدار زیادی پول در کیفهای متعدد بودند.
ونزوئلا، جدیدترین نمونه چنین بحران پولی است. این کشور دچار رکود اقتصادی شدیدی شد که تورم سنگینی بر اقتصاد آن تحمیل کرد. اکنون بولیوار، واحد پول ونزوئلا، بهعنوان کمارزشترین ارز دنیا شناخته میشود. گرچه این کشور تلاش کرد با معرفی رمزارز «پترو» بخشی از مشکلات پول فیات خود را حل کند؛ اما این اقدام نیز تاکنون، نتیجه قابلتوجهی نداشته است.
بررسی تفاوت فیات و ارز دیجیتال
ظهور ارزهای دیجیتال، تردیدهای جدی را در مورد آینده ارزهای فیات و اینکه آیا در نهایت جای خود را به سکههای رمزارز خواهند داد یا نه، برانگیخته است. ارزهای رمزنگاری شده مانند بیت کوین، پول واقعی نیستند. زیرا از سوی هیچ مرجع قانونی صادر، کنترل یا پشتیبانی نمیشوند. در بیشتر موارد هم، مجموع عرضه آنها با سقف معینی برنامهریزی میشود.
ارزهای دیجیتال و پول فیات، شباهتهای زیادی به هم دارند. هر دو نوع دارایی (رمزارزها و ارز فیات) ارزش ذاتی ندارند. برای مثال مانند طلا یا نقره نیستند که بهخاطر کمیابی، سختی استخراج و موارد دیگر، بهتنهایی ارزش بالایی داشته باشند. ارزش پول فیات و رمزارزها را، استقبال مردم در کشورهای مختلف تعیین میکند. همچنین این هر دو گونه داراییها، قابل تقسیم هستند. یعنی همانطور که میتوان هر دلار را به ۱۰۰ سنت تقسیم کرد، یک بیت کوین را هم میتوان به ۱۰۰۰ میلی بیت کوین تقسیم کرد.
همانند پولهای فیات، ارزهای دیجیتال را نیز میتوانیم جابهجا کنیم. یعنی از کسی رمزارز بگیریم یا برای او ارسال کنیم. امروز میشود ارزهای دیجیتال را، خیلی جاها بهعنوان روش پرداخت استفاده کرد. هرچند هنوز فراگیری آنها، قابل قیاس با پولهای فیات نیست.
اما تفاوت این دو نوع دارایی چیست؟ صاحبنظران بدبین معتقدند که بعید است ارزهای رمزپایه جایگزین پول فیات به عنوان رسانه غالب مبادله شود. اما محبوبیت کریپتو در حال افزایش است. بهعنوان مثال، پارسال السالوادور به نخستین کشوری تبدیل شد که بیت کوین را بهصورت قانونی برای معاملههای رسمی پذیرفت. سامانه پی پال هم به بعضی از کاربران خود اجازه میدهد تا در خریدهایشان از بیت کوین برای پرداخت استفاده کنند. مؤسسه اعتباری ویزا نیز با پلتفرم های کریپتو در تبادلات کارتی شریک شده است.
سخن پایانی
امیدواریم که در این مقاله توانسته باشیم به طور کامل به این سوال پاسخ دهیم که رمز ارز فیات چیست و استفاده از آن چه مزایایی را برای شما به همراه دارد. اما اگر در این خصوص به مشکلی برخوردید، سوالات خود را با ما در قسمت کامنت به اشتراک بگذارید تا در سریعترین زمان ممکن به آنها پاسخ دهیم. علاوه بر آن ما در پیج اینستاگرامی خود، پیرامون جدیدترین و تازهترین اخبار حوزهی تکنولوژی و فناوری صحبت خواهیم کرد. ما را در اینستاگرام دنبال کنید.
ارز فیات چیست + بررسی تفاوت ارز دیجیتال و فیات
آیا میدانید ارز دیجیتال فیات چیست و چطور میتوان از آن برای خرید ارزهای دیجیتال دیگر استفاده کرد؟ منشا پیدایش پول فیات به قرنهای پیش در کشور چین برمی گردد در ابتدا این پول به ابریشم، طلا یا نقره قابل تبدیل بود اما در نهایت این سیستم ارزی در قرن ۱۳ راه اندازی شد؛ در قرن ۱۷ پول فیات در قاره اروپا و کشورهای اسپانیا، هلند و سوئد نیز مورد استفاده قرار گرفت که البته سیستم ارز فیات در سوئد با شکست مواجه شد و دولت آن را با استاندارد نقره جایگزین کرد و در قرن های بعدی فرانسه نو و مستعمرات سیزده گانه در آمریکای شمالی نیز از این سیستم استفاده کردند و بعدها دولت فدرال پول فیات چیست؟ ایالات متحده نیز از آن بهره برد، در قرن ۲۰ میلادی دولت آمریکا بار دیگر به سیستم پول کالایی تغییر جهت داد و از سال ۱۹۳۳ مبادله پول های کاغذی را با طلا متوقف ساخت و در سال ۱۹۷۲ به دستور رئیس جمهور وقت نیکسون، ایالات متحده استاندارد طلا را کنار گذاشت و افول سیستم پولی با پشتوانه را با استفاده از پول فیات در جهان رقم زد.
ارز فیات چیست ؟
در پاسخ به این سوال که ارز فیات چیست می توان گفت که به واحد پولی گفته می شود که دولتها آن را منتشر می کنند اما پشتوانه فیزیکی ندارد و ارزش این پول به جای اینکه وابسته به ارزش ذاتی دارایی های دیگر به عنوان پشتوانه باشد فقط میزان عرضه و تقاضا ارزش این پول را تعیین می کند، ارز فیات یا پول بدون پشتوانه در واقع یک پول قانونی است که ارزش خود را از دولت صادر کننده اش می گیرد و برخلاف پول کالایی، یک کالای فیزیکی ارزش آن را تعیین نمی کند. معنی واژه لاتین فیات است، در حال حاضر، کشورهای زیادی از سیستم ارز فیات برای خرید کالا، خدمات، سرمایه گذاری و سپرده گذاری استفاده می کنند و این سیستم پولی در واقع جایگزین استاندارد طلا و پول کالایی شده است ارز فیات مزایا و معایبی دارد که عبارتند از:
کمیابی : این پول از کمیابی کالا یا دارایی فیزیکی تاثیر نمی پذیرد.
هزینه : از نظر اقتصادی خلق پول فیات نسبت به پول کالایی به صرفه تر است.
واکنش پذیری : این پول قدرت را در اختیار دولت و بانک مرکزی قرار می دهد که در مقابله با بحرانهای اقتصادی انعطاف پذیری بیشتر و بهتری داشته باشند.
مبادلات بین المللی : کشورهای زیادی در سرتاسر جهان از ارزهای فیات استفاده می کنند و همین موضوع باعث ارائه فرم قابل قبولی از پول جهت مبادلات تجاری شده است.
راحتی : پول فیات برخلاف طلا به ذخایر فیزیکی که نیازمند نگهداری و محافظت باشند نیازی ندارد.
نبود ارزش ذاتی : ارزهای فیات ارزش ذاتی ندارند و به خاطر همین مسئله به دولت ها امکان خلق پول از هیچ چیز را می دهد و می تواند منجر به ابرتورم و یا سقوط سیستم اقتصادی یک کشور شود.
سابقه تاریک : آنچه که نمونه های تاریخی نشان می دهد اینست که پیاده سازی سیستم ارزی فیات اصولا به سقوط نظام های مالی پایان گرفته است که نشان دهنده خطرناک بودن استفاده از این سیستم پولی است.
انواع ارز فیات
ارزهای فیات واحد پول کشورهای مختلف هستند که با همدیگر فرقهایی دارند مثلا دلار آمریکا، پوند انگلیس، یورو، فرانک سوئیس و …
تفاوت ارز دیجیتال و فیات چیست؟
تنها مشابهت بین این دو ارز نداشتن پشتوانه فیزیکی آنهاست ولی ارز فیات توسط دولت ها و بانک های مرکزی کنترل می شوند ولی ارزهای دیجیتال ماهیت غیرمتمرکز دارند، تفاوت دیگر این دو سیستم پولی، چگونگی ایجاد پول های جدید در هر یک از آنهاست به طور مثال بیت کوین به عنوان ارز دیجیتال برتر در مقایسه با پول های فیات که در کنترل بانک هاست و بدون هیچ پایه و اساسی ایجاد می شود عرضه و تعداد سکه محدودی دارد.
در صورتی که تمایل دارید در ارزهای دیجیتال مثل بیت کوین ، اتریوم و … سرمایه گذاری امن کنید و از امتیاز ۱۰ درصد تخفیف کارمزد در معاملات رمزارزها بهره مند شوید، میتوانید از طریق لینک زیر اقدام به ثبت نام نمایید؛
یکی دیگز از تفاوت ها اینست که ارزهای دیجیتال هیچگونه وجود فیزیکی ندارند و به هیچ مرزی محدود نمی شوند و همچنین تراکنشها در ارزهای دیجیتال برگشت ناپذیر است ولی در ارزهای فیات اینگونه نیست، بازار ارزهای دیجیتال در مقابل بازارهای سنتی بسیار کوچکتر و پرنوسانتر است و این موضوع یکی از دلایلی است که مانع از پذیرش گسترده و فراگیر شدن این ارزها در عرصه بین المللی شده است.
تفاوت های این دو نوع ارز
یکی از موضوعات مهمی که هر معامله گر و یا سرمایه گذار ارزهای دیجیتال لازم است که از آن مطلع و آگاه باشد تفاوت های این دو ارز است از جمله ارز فیات مهم می توان به دلار آمریکا، یورو و پوند انگلیس اشاره کرد، اکثر ارزهای کاغذی مدرن مانند دلار آمریکا ارزهای فیات هستند پول فیات به بانکهای مرکزی امکان کنترل بیشتری بر اقتصاد را می دهد زیرا که می شود میزان چاپ پول را کنترل کنند ولی یکی از مشکلات پول فیات خاصیت تورم زایی آن است و ارزش پول فیات فقط وابسته به ارزشی است که دولت خلق می کند.
ارز دیجیتال توسط هیچ نهاد دولتی و مرکزی مدیریت نمی شود و این ویژگی جزء بنیادی ترین شکل این پولهاست و به تعبیر دیگر هیچ نهاد دولتی مالک ارز دیجیتال نیست و ارزش قیمتی ارزهای دیجیتال تحت تاثیر تصمیمات دولتی قرار نمی گیرد و فقط تابع نیروهای خام بازار در شکل عرضه و تقاضاست، تراکنش رمزارزها از طریق شبکه جهانی از کامپیوترها که نامیده می شود انجام می گیرد و برخلاف پول فیات، رمزارزها هیچگونه وجود فیزیکی نداشته و یک نمونه کاملا مجازی از ارز می باشند بنابراین نتیجه می گیریم که کنترل این نوع پول در حوزه اختیارات دولتها نبوده و فقط توسط صاحبان آنها اداراه می شوند.
ارزهای فیات غیر قابل دستبرد و سرقت هستند: رمزارزها بر اساس یک تکنولوژی به نام بلاک چین به وجود آمده اند و اطلاعات ذخیره شده به دلیل بلک چین غیر قابل تغییر هستند اما ارزهای فیات با شرایط مختلف می توانند مورد دستبرد و تغییر قرار بگیرند، سطوح بالای حریم خصوصی و امنیت شخصی برخلاف پول فیات که استفاده از آن حتماٌ ثبت نام کردن و تاٌیید از طریق هویت دولتی می باشد رمزارزها هیچگونه نیازی به این نوع ثبت نام ها ندارند.
معاملات در ارزهای دیجیتال برخلاف ارزهای فیات با دو رمز امکانپذیر است یکی کلید خصوصی و دیگری کلید عمومی، در ارزهای دیجیتال تراکنش ها شفاف و قابل پیگیری هستند و برخلاف رمزارزها، پیگیری ارز فیات به هیچ عنوان شفاف نبوده و نهادهای دولتی و موسسات مالی می توانند تمام نشانه های آن ارز را تغییر داده یا از بین ببرند.
نوسانات بسیار زیاد قیمت ارزهای دیجیتال بی ثبات بوده.
شباهت های این دو ارز
هر دوی این ارزها ارزششان را از استقبال عمومی و گسترده در سراسر جهان به دست می آورند و پذیرش بیشتر به معنای اعتبار بیشتر هر دو ارز است، هر دو قابل تقسیم شدن هستند به عنوان مثال یک دلار را می توان به صد سنت و هر بیت کوین را به ۰۰۰۰۰۰۰۱ درصد بیت کوین تقسیم کرد؛ از هر دو می توان برای پرداخت، خدمات یا خرید کالا استفاده کرد، از هر دوی آنها می توان برای پس انداز یا هدیه استفاده کرد.
فیات در بایننس به چه معناست؟
فیات در بایننس یعنی قابلیت تبدذیل ارزهای دیجیتال به پول فیات، مثلا تبدیل بیت کوین به دلار آمریکا در صرافی بایننس، چیزی به نام ارز دیجیتال فیات نداریم ارزهای دیجیتال شکل جدیدی از پول هستند و همانطور که گفته شد تفاوتهای زیادی با پول فیات دارند اما این دو را می شود به هم تبدیل کرد یعنی در صرافی ها و بروکرهای بزرگ مثل بایننس، ولی به همین ویژگی بعضی ها اصطلاحا فیات ارز دیجیتال می گویند.
امروزه که تمایل به انجام معاملات سریع و مطمئن بدون نیاز به احراز هویت بسیار افزایش پیدا کرده دیگر ارزهای فیات، کارتهای اعتباری، پرداخت موبایلی، پاسخگوی این نیازها نیستند و به همین خاطر یک مفهوم پولی جدید به نام ارز رمزنگاری شده در حال ارائه زمینه ای با سرعت خیره کننده برای انجام چنین معاملاتی هستند و با در نظر گرفتن این نیازها، آینده از آن اشکال جدید پول خواهد بود و امروزه ارز دیجیتال جدیدترین و پیشروترین نوع پول در پوشش این نیازها و احتیاجات است بنابراین پیش بینی می شود در آینده ای نزدیک، استفاده از ارزهای فیات نیز از رونق بیفتد.
نتیجه گیری و کلام پایانی
در ابتدا سوال این بود که ارز فیات چیست و در طول مقاله متوجه شدیم که ارز فیات یکی از مهمترین مفاهیم در حوزه بانکداری است و این عبارت امروزه به پولهای مرسوم کاغذی در کشورهای مختلف گفته می شود و به وجود آمدن این مفهوم، در واقع انقلابی در عرصه تجارت و خرید و فروش کالا بوده استف اگر تاریخچه پول و انواع آن را در تاریخ مطالعه کنید متوجه خواهید شد که انسان همواره به دنبال بهبود ابزاری برای تسهیل مبادلات تجاری، خدماتی و کالایی خود بوده است.
آینده هیچیک از سیستم های ارزی از قاطعیت لازم برخوردار نیست، با وجودی که ارزهای دیجیتال راه زیادی برای پیمودن و مواجه شدن با موانع مختلف در پیش رو دارند تاریخ ارزهای فیات نشان دهنده آسیب پذیر بودن آنهاست و این یکی از دلایل برخی از مردم به سوی ارز دیجیتال و استفاده از آن در تراکنش های مالی است، بیت کوین می تواند به عنوان یک شبکه اقتصادی جایگزین ارزهای فیات در تراکنش های مالی آینده باشد.
همان طور که در ابتدای مطلب قول داده بودیم، در این مطلب به این پرداختیم که ارز فیات چیست و چه تفاوتی با ارزهای دیجیتال عادی دارد.
همچنین اگر دوست دارید همه چیز درباره ارزهای دیجیتال را یاد بگیرید، توصیه می کنم حتما این مقاله را بخوانید.
دیدگاه شما