شناسایی و تجزیه و تحلیل شکاف استراتژیک سازمانها
امروز قصد داریم در این مقاله به شناسایی و تجزیه و تحلیل شکاف استراتژیک سازمانها بپردازیم. تا انتهای مقاله همراه ما باشید.
روشهای تجزیه و تحلیل شکاف استراتژیک، ابزارهای بسیار مهمی هستند که سازمانها از آن برای تحلیل شکافهایی که بین اهداف و نتایج پیشبینی تجزیه و تحلیل شکاف چیست ؟ شده وجود دارند، استفاده میکنند. در حقیقت این تجزیه و تحلیل به سازمان کمک میکند تا مراحل خاصی که برای رسیدن به هدف لازم است را تعیین و خود را با آن تطبیق دهد. در این حالت سازمانها این امکان را پیدا میکنند که موقعیت فعلی خودشان را با اهداف سازمانی قیاس کنند. در نتیجه راهحلهای گوناگونی را برای پرکردن این شکاف طراحی و اجرا میکنند. بهنوعی تحلیل شکاف استراتژیک سازمان را میتوان به معنای بررسی کردن عملکردهای فعلی سازمان با در نظر گرفتن وضعیت آتی سازمان دانست.
شناسایی و تجزیه و تحلیل شکاف استراتژیک سازمانها یک ابزار مهم در راستای انجام برنامهریزی استراتژیک است. منظور ما از برنامهریزی استراتژیک برنامهای است که به مقایسه موقعیت فعلی سازمان و موقعیتی که میخواهد در آینده داشته باشد و نحوه پرکردن شکافی که بین وضع فعلی و وضع آینده وجود دارد بپردازد. تحلیل شکاف استراتژیک، تکنیکی است که در مدیریت کسبوکار کاربرد زیادی دارد و در دوره های MBA و همچنین دوره های DBA بهکرات و در کلاسهای مختلف به آن پرداخته میشود. در حقیقت این تکنیک تفاوت مابین بهترین نتیجه ممکن و نتیجه واقعی و فعلی را ارزیابی میکند. با استفاده از این شیوه میتوان پیشنهاداتی را جهت از بین بردن این شکاف ارائه داد.
شکاف استراتژیک نشاندهنده چیست؟
شکاف استراتژیک نشاندهنده عدم تشابه بین اهداف ترجیحی و اهداف واقعی یک شرکت و کسبوکار است. از نظر برخی از اقتصاددانان، شکاف استراتژیک ممکن است تبدیل به یک کشش استراتژیک شود. در برنامهریزی استراتژیک نیاز به صرف زمان زیادی برای هر کسبوکار داریم تا شاهد موفقیتهای بلندمدت آن سازمان باشیم. در بسیاری از موارد به شکاف برنامهریزی استراتژیک هیچ توجهی نمیشود و این خود میتواند تهدیدی برای عملکرد آینده و حتی بقا یک سازمان تلقی شود. تحلیل شکاف استراتژیک بر کارایی و اثربخش بودن اقدامات مدیران ارشد و تیمهای مدیریتی و اجرایی نیز اثر میگذارد. با این کار میتوان چشمانداز درستی نسبت به آینده داشت. اگر یک شرکت از توافقاتی که در رابطه با اهدافش انجام داده اطلاع نداشته باشد، احتمال موفقیت آن بسیار پایین خواهد بود.
نیاز به شناسایی و تجزیه و تحلیل شکاف استراتژیک سازمانها
نتایج تحقیقات و تحلیلها، به دستهبندی کردن خطاها و تخصیص درست منابع کمک میکند. در حقیقت مشخص میشود که برای کمک به بهبود عملکرد از طریق مصرف بهتر منابع ورودی چه اقداماتی لازم است. برنامه استراتژیک به طور همزمان بر اهداف میانمدت تا بلندمدت متمرکز است. این برنامه استراتژیهای ضروری جهت دستیابی به اهداف را توضیح میدهد و تعیین میکند. اگر افق دید خود را حین برنامهریزی برای کسبوکارتان درک نکنید، احتمال موفقیتتان پایین خواهد آمد. با تجزیهوتحلیل شکافهای استراتژیک به پرکردن این شکافها بپردازید. از این طریق میتوانید سهم بیشتری از بازار را اشغال کنید و همچنین یک بازار جدید برای محصولات فعلی شرکت خود ایجاد کنید.
مراحل برنامه ریزی استراتژیک در سازمان
چگونه باید استراتژی را تدوین و اجرا کرد؟
برنامهریزی استراتژیک به معنای استفاده از ابزارهایی برای دستیابی به آرمانهای سازمان است. در تمامی مراحل برنامهریزی استراتژیک، نهتنها به…
به توسعه محصول بپردازید و از استراتژی تنوع غافل نشوید. زمانی که به تحلیل شکاف استراتژیک بپردازید میتوانید بهصورت کاملا واقعبینانه وضعیت فعلی کسبوکار، شرکت، سازمان و… را ارزیابی کنید. اگر متوجه شدید که عملکرد سازمان ضعیف است به طور دقیق دلایل عملکرد ضعیف سازمان را پیدا کنید. وقتی به تعیین شکاف بین وضعیت فعلی و وضعیت مطلوب آینده میپردازید، محوریت این تحلیل و بررسی باید در راستای اهداف و مقاصد تجاری باشد. شما باید با تجزیهوتحلیل درست شکافهای موجود، اقدامات و سیاستهای جاری سازمان را مورد ارزیابی قرار دهید. همین امر در نهایت منجر به بهبود وضعیت فعلی و همچنین شفافسازی خواهد شد.
نحوه شناسایی و تجزیه و تحلیل شکاف استراتژیک سازمانها
شناسایی و تجزیهوتحلیل شکاف استراتژیک سازمانها با هدف معین کردن گامهای مشخصی است که یک شرکت برای رسیدن به هدف خاص خود به آنها نیاز دارد. در این تحلیل عوامل مختلفی مثل ارزیابی عملکرد مدیریت و محدودیتهای بودجه، چارچوبهای زمانی و… مورد بررسی و بحث قرار میگیرد. بعد از اینکه تجزیهوتحلیلهای لازم صورت گرفت باید یک برنامه اجرایی در راستای آنها تدوین شود. برای یک کسبوکار، شرکت و یا سازمان، تجزیهوتحلیل شکاف استراتژیک راهی است که باعث میشود از برنامههای عملیاتی کمک بگیریم تا به موفقیت برسیم.
با تجزیهوتحلیل شکافهای استراتژیک به سازمان کمک میشود تا این موضوع را بررسی کند که آیا از منابع خود بیشترین و بهترین بازده را دریافت میکند یا خیر. بعد از اینکه شکاف بین وضعیت موجود و بهترین نتیجه مشخص شد، زمینههای بالقوه برای بهبود وضعیت فعلی و ترمیم شکاف باید تعیین شوند. در این مرحله لازم است تا تمام منابعی که برای پرکردن شکاف مذکور ضرورت دارند، مورد شناسایی قرار گیرند. برای اینکه درک بهتری از موضوع حاصل شود، توجه شما را به یک مثال ساده جلب میکنیم.
یک مثال از شناسایی و تجزیه و تحلیل شکاف استراتژیک سازمانها
فرض کنید یک رستوران کوچک در منطقهای ساحلی غذا سرو میکند و مشتریان وفادار محلی خود را همیشه دارد. اما پس از مدتی صاحبان رستوران مشتاق میشوند تا اینکه به جمعیت بیشتری در طول تعطیلات تابستانی خدمترسانی کنند. در این خصوص تجزیهوتحلیل شکاف استراتژیک به کار گرفته میشود. از این طریق میتوان تغییراتی که رستوران برای رسیدن به اهدافش دارد را شناسایی کرد. چند نمونه از این تغییرات را ذکر میکنیم. برای مثال ممکن است این تغییرات دربردارنده حرکت بهسوی خیابانهای شلوغتر، بهروزرسانی منوها، انجام اقداماتی در راستای جذب گردشگر و… باشند. الزامی وجود ندارد که صاحبان رستوران حتما این پیشنهادات را بپذیرند. اما اگر میخواهند در تجارت خود موفقتر عمل کنند لازم است تا به نتایج این تجزیهوتحلیلها توجه و تغییرات را عملی کنند.
پس از تجزیهوتحلیل لازم، صاحبان تجارت متوجه میشوند که ترکیب پول، زمان، افراد حرفهای و… آنان را به نتایج بهتری میرساند. البته خیلی از کسبوکارها وجود دارند که در برنامهریزیهای استراتژیک شکست میخورند. ممکن است آنها از نظر دیگران به اهداف تجاری خود هم رسیده باشند. اما در موارد زیادی شاهد این هستیم که نتوانستهاند از تمام پتانسیل خود استفاده کنند. کسانی که در برنامهریزی استراتژیک شکست میخورند، معمولا قابلیتها و منابع موردنیاز جهت دستیابی به اهداف اساسی کسبوکار را دارا هستند. اما نهایتا در استفاده از تمام پتانسیل خود ناکام میمانند. تحلیل شکاف استراتژیک در این زمان میتواند به مشاغل مختلف کمک کند تا به پرکردن شکاف مابین عملکرد فعلی و عملکرد بالقوه خود بپردازند.
رویکردهای مختلف در شناسایی و تجزیه و تحلیل شکاف استراتژیک سازمان ها
شناسایی و تجزیه و تحلیل شکاف استراتژیک سازمانها میتواند با اتخاذ دو رویکرد مختلف انجام شود. در ادامه با ما همراه باشید. تمرکز ما در اتخاذ این رویکردها بر وضعیت مطلوب سازمان است. طبق رویکرد اول برای اینکه شکافهای موجود مورد تجزیهوتحلیل قرار گیرند، باید اهداف و مقاصد سازمان حین بررسی عملکرد فعلی تجزیه و تحلیل شکاف چیست ؟ سازمان در نظر گرفته شوند. طبق رویکرد دوم نیز هنگام تجزیهوتحلیل عملکرد کسبوکار باید یک چشمانداز آیندهنگر را در نظر داشت. در حقیقت در گام اول برای تجزیه و تحلیل شکاف باید به بررسی اهداف معین شده قبلی یا چشمانداز آینده سازمان پرداخت. چشمانداز آینده سازمان بر وضعیت هدف سازمان متمرکز است.
در مرحله دوم شناسایی و تجزیهوتحلیل شکاف استراتژیک سازمانها، باید وضعیت فعلی سازمان بررسی شود. در واقع بعد از اینکه چشمانداز آینده سازمان را ترسیم کردید لازم است تا عملکرد فعلی را نیز ارزیابی کنید. این کار به سازمان کمک میکند تا عملکردش را در راستای اهداف تجاری و چشمانداز آینده پیگیری کند. بعد از طی مراحل یاد شده نوبت این است که شکافهای بین وضعیت فعلی و آینده سازمان شناسایی شوند. برای اینکه بینش روشنی از شکافهای عملکردی به دست بیاید، باید وضع فعلی تحلیل شود. در مرحله بعدی تجزیهوتحلیل شکاف استراتژیک، باید میزان شکاف عملکرد و دلایل شکاف عملکرد بررسی شوند. برای از بین بردن شکافها و بهبود نتایج عملکرد آتی لازم است به تعیین شکافهای عملکردی بپردازید.
نتیجهگیری
همانطور که در مطالب بالا اشاره کردیم شناسایی و تجزیه و تحلیل شکاف استراتژیک، به ردیابی کردن عملکرد یک سازمان برای رسیدن به اهداف تجاری کمک میکند. بدین ترتیب با تجزیه و تحلیل شکافهای استراتژیک که یکی از ابزارها و لوازم برنامهریزی استراتژیک است میتوانید برای اقدامات سازمان خود مطابق با موقعیت فعلی و موقعیت مطلوب آینده، برنامهریزی کنید.
تجزیه و تحلیل شکاف
تجزیه و تحلیل شکاف یک ابزار استراتژیک عالی است که توسط مدیریت استفاده می شود تا مشخص کند شرکت به کجا می رود و انتظارات یا پتانسیل شرکت چیست . دلایل زیادی می تواند وجود داشته باشد که در استراتژی شرکت ها شکاف وجود دارد. بیشتر این دلایل به دلیل تغییر فضای کسب و کار است. آنچه در این مقاله بازاریابی خواهید خواند :
تجزیه و تحلیل شکاف چیست ؟
مثالی برای تشریح بهتر تحلیل شکاف
- شکاف محصول / بازار
- شکاف عملکرد
- شکاف نیروی انسانی
مزایای استفاده از تحلیل شکاف
معایب تحلیل شکاف
چگونه می توان یک تحلیل شکاف را انجام داد؟
مراحل اساسی تجزیه و تحلیل شکاف
نمونه هایی از تجزیه و تحلیل شکاف
تجزیه و تحلیل شکاف چیست ؟
تجزیه و تحلیل شکاف یک ابزار استراتژیک عالی است که توسط مدیریت استفاده می شود تا مشخص کند شرکت به کجا می رود و انتظارات یا پتانسیل شرکت چیست . در اصل ، تجزیه و تحلیل شکاف ، دستاورد واقعی را با موفقیت بالقوه برای یافتن شکاف در استراتژی موجود مقایسه می کند. سپس این فاصله باید به گونه ای پر شود که شرکت از پتانسیل های خودش استفاده کند.
دلایل زیادی می تواند وجود داشته باشد که در استراتژی شرکت ها شکاف وجود دارد. بیشتر این دلایل به دلیل تغییر فضای کسب و کار است. در یک دهه گذشته ، ما در محیط کسب و کار تغییرات بسیاری داشته ایم . بازار خرده فروشی با محدودیت هایی روبرو شده است ، اینترنت خرده فروشی را در دست گرفته و اکنون موبایل و تلفن های هوشمند از اینترنت استفاده می کنند تا مشتریان خود را به دست آورند.
مثالی برای تشریح بهتر تحلیل شکاف
تجزیه و تحلیل شکاف
تصور کنید که شما یک روزنامه نویسی بسیار قدیمی هستید و فقط می خواهید با توزیع تجزیه و تحلیل شکاف چیست ؟ سنتی مقاله ادامه دهید. شما نه می خواهید یک وب سایت داشته باشید ، نه برنامه موبایل را می خواهید. به آرامی اما مطمئناً روزنامه شما محبوبیت خود را از دست خواهد داد. این امر به این دلیل است که شما اکثر خوانندگان بالقوه را رها می کنید – خوانندگان آنلاین و همچنین خوانندگان موبایل.
بنابراین ، در پایان اگر شرکت روزنامه به سقوط خود نگاه کند ، متوجه خواهد شد که شکافی در فناوری موجود در بازار و فناوری موجود در شرکت وجود دارد. به دلیل عدم استفاده از فناوری ، این شرکت در جذب خواننده های جدید ناکام بوده است.
بنابراین ، تجزیه و تحلیل شکاف تجزیه و تحلیلی است که در آن شرکت متوجه می شویم در حال حاضر کجا ایستاده است ؟
محیط کسب و کار فعلی چیست؟ و
شرکت باید به کجا برود و متعاقباً برای دستیابی به پتانسیل های خود شرکت چه کاری را باید انجام دهد؟
گپ آنالیز همچنین می تواند راهبردهایی را ارائه دهد که بهینه سازی استفاده از منابع برای به دست آوردن بهترین نتیجه ممکن است.
جنبه دیگر تحلیل شکاف انتظارات است. این انتظارات ممکن است از فروشندگان ، کارمندان یا مشتریان باشد. اگر انتظارات برآورده نشود ، بین انتظارات و واقعیت ها شکاف وجود دارد. به عنوان مثال – فروشندگان انتظار پرداخت به موقع را دارند ، اما پرداخت ها همیشه به تأخیر می افتد. بنابراین ، به دلیل این تجزیه و تحلیل شکاف چیست ؟ شکاف در ارتباطات ، این شرکت ممکن است فروشندگان را از دست بدهد. تحقق انتظارات یکی دیگر از اهداف تجزیه و تحلیل شکاف است.
تجزیه و تحلیل شکاف : انواع ، مزایا و نحوه انجام تجزیه و تحلیل شکاف
تحلیل شکاف تفاوت بین عملکرد واقعی یک سازمان با عملکرد مطلوب یا بالقوه است. اگر منابع فعلی یک سازمان مورد سوء استفاده قرار نگیرد و از سرمایه گذاری در فناوری یا سرمایه منصرف نشود ، سازمان تحت تأثیر قرار نمی گیرد.
1 gap analysis
تحلیل شکاف بین تخصیص افزوده ، سطح تخصیص فعلی ، ادغام منابع و در نهایت زمینه های بهبود را تشخیص می دهد. با این تجزیه و تحلیل ، مناطقی که نیاز به پیشرفت دارند مشخص می شود.
2 gap analysis
تجزیه و تحلیل شکاف شامل یافتن ، جزئیات و بهبود واریانس بین نیازهای کسب و کار و تواناییهای فعلی سازمان (مانند منابع ، فناوری ، سرمایه و …) است.
3 gap analysis
تجزیه و تحلیل شکاف را می توان به راحتی با استفاده از معیار و از دیگر ارزیابی ها تعیین کرد. پس از مشخص شدن عملکرد مورد انتظار شرکت ، می توان آن را به راحتی با سطح فعلی عملکرد یک سازمان مقایسه کرد.
این مقایسه تجزیه و تحلیل شکاف نامیده می شود. این نوع تحلیل می تواند در سطح عملیاتی یا استراتژیک سازمان انجام شود.
مقالات بازاریابی
آموزش گانت چارت در اکسل
بیشتر بدانیم
همچنین می توان آن را به عنوان تحلیل تجاری یک سازمان برای کاری که در حال حاضر انجام می دهد و جایی که می خواهد در آینده باشد نامگذاری کرد. تجزیه و تحلیل شکاف را می توان از دیدگاه های مختلفی از جمله منابع انسانی ، فرآیندهای تجاری ، جهت تجاری و فناوری اطلاعات انجام داد. تجزیه و تحلیل شکاف به اندازه گیری سرمایه گذاری پول ، زمان و منابع انسانی کمک می کند تا به یک نتیجه خاص برسیم.
به عنوان مثال ، تغییر سیستم پرداخت حقوق سازمان از سیستم کاغذی به سیستم بدون کاغذ. تجزیه و تحلیل شکاف همچنین می تواند برای تعیین اینکه چگونه یک محصول یا راه حل به خوبی نیازهای مورد نیاز را برآورده می کند ، مورد استفاده قرار گیرد.
در این سناریو ، تجزیه و تحلیل نتیجه Gap می تواند به عنوان خوب ، متوسط یا ضعیف رتبه بندی شود. با انجام تجزیه و تحلیل Gap می توان مشخص کرد که محصولات جدید باید به چه مواردی اضافه شوند یا چه نوع دیگری از افزودنی ها در سیستم موجود باید انجام شود. شکاف باید توسط سازمان پر شود تا از رقابت و بقا در بازار جان سالم به در برد.
انواع تجزیه و تحلیل شکاف
سه نوع شکاف وجود دارد.
1) شکاف محصول / بازار
شکاف محصول بازار
شکاف محصول یا بازار را می توان به عنوان تفاوت بین فروش واقعی انجام شده و بودجه فروش تعریف کرد.
2) شکاف عملکرد
شکاف عملکرد را می توان شکاف بین عملکرد واقعی و عملکرد مورد انتظار تعریف کرد.
3) شکاف نیروی انسانی
شکاف نیروی انسانی را می توان به عنوان تفاوت بین قدرت واقعی سازمان و کمیت و تعداد نیروی کار مورد نیاز تعریف کرد.
مقالات بازاریابی
بیزینس مدل / مدل کسب و کار
مزایای استفاده از تجزیه و تحلیل شکاف چیست ؟
- تضمین می کند که خواسته های پروژه مطابق دلخواه برآورده شده است.
- این بینش را در زمینه هایی که نیاز به پیشرفت هایی از قبیل محصولات ، بهره وری ، فرآیندها ، سودآوری ، عملکرد ، رضایت مشتری ، مزیت رقابتی و مشارکت دارد ، فراهم می کند.
- کمک می کند تا مناطقی را که ضعیف و دارای کمبود دارند تعیین و به رفع آن نقاط ضعف و کاستی ها پرداخته شود.
- به کشف تفاوت بین ادراک و واقعیت کمک می کند.
- کمک می کند تا بهترین مکان برای به کارگیری انرژی و منابع متمرکز را تعیین کنید.
- اطلاعات را برای تصمیم گیری بهتر فراهم می کند ، که این امر به بهبود عملکرد منجر می شود.
- اگر تجزیه و تحلیل شکاف انجام شود ، نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل شکاف به درستی و به راحتی قابل درک است.
معایب تحلیل شکاف
- با این حال که تحلیل شکاف علل برخی از مشکلات را نشان می دهد. اما اگر به اندازه کافی عمیق نباشد ، می توان علت واقعی مشکل را نشان نداده و پیچیدگی های مختلفی که در ورای مشکل وجود دارد ، همچنان کشف نشده باقی بماند.
- موفقیت تحلیل شکاف به ماندگاری و دانش افراد درگیر در فرآیند تحلیل شکاف بستگی دارد.
- شانس زیادی وجود دارد که نتایج تجزیه و تحلیل را نادرست بدانند زیرا حوزه ها به خصوص در سازمان های بزرگ تغییر می کنند.
چگونه می توان یک تحلیل شکاف را انجام داد؟
در سازمان های بزرگ ، وظیفه انجام تجزیه و تحلیل شکاف مربوط به مدیران پروژه ، تحلیلگران کسب و کار ، تیم های مدیریت یا تیم های بهبود فرآیند است. با این وجود ، اگر با کمی آموزش و رعایت درستالگوی قدم های طراحی شده ، هر کسی می تواند تحلیل شکاف را به طور مؤثر انجام دهد.
برخی از سازمانها برای انجام تحلیل شکاف ، دستورالعمل هایی را که می توان دنبال کرد ، نگه می دارند. در این بخش با مراحل اساسی که باید برای تحلیل شکاف موفقیت آمیز انجام شود یاد خواهید گرفت.
مقالات بازاریابی
تجزیه و تحلیل پارتو
مراحل اساسی تجزیه و تحلیل شکاف
1) منطقه مورد تجزیه و تحلیل و اهداف مورد نظر را تعیین کنید
به عنوان مثال ، اگر هدف شما این است که تعیین کنید که چرا کارخانه شما به اهداف خروجی نمی رسد. پس باید علل مؤثر در رسیدن به اهداف را پیدا کرده و راه حلهایی را برای از بین بردن این دلایل پیشنهاد دهید.
2) ایجاد یک آینده ایده آل
اگر همه کارها طبق برنامه انجام شود ، بایستی برای آینده برنامه ریزی نمایید .
3) وضعیت فعلی را تجزیه و تحلیل کنید
علل عدم دستیابی به اهداف چیست؟ به عنوان مثال ، آیا کارکنان فاقد آموزش هستند؟ آیا بخش تولید کمبودی دارد؟ آیا مواد مورد نیاز به طور مداوم در دسترس بوده است؟ آیا چیدمان تولید مانع رسیدن به هدف بود؟
4) وضعیت واقعی را با یک حالت ایده آل مقایسه کنید
تفاوت بین تولید واقعی و تولید مورد نظر چیست؟ به عنوان مثال ، آیا شما نیاز به تولید 100 واحد در ساعت دارید ، اما موفق به تولید فقط 80 واحد شده اید؟
5) فاصله را توضیح دهید و تفاوتها را به صورت کمیت بیان نمایید
در مثال فوق از واحد تولید ، 20٪ کمبود تولید داشته است. پس از انجام تحقیقات برای تعیین دلایل ، سهم هر یک از کمبودها مشخص می شود.
6) گزارش توصیهها را تهیه کنید و طرحی را ایجاد کنید تا شکاف ایجاد شده پر شود
پس از انجام تجزیه و تحلیل ، باید تصمیم بگیرید که چه تغییراتی را باید انجام دهید و برای برطرف کردن این شکاف چه اقداماتی باید انجام شود. در مثال ما ، تیم تجزیه و تحلیل ممکن است تصمیم بگیرد که موضوع طرح راهی آسان برای مقابله با مشکل است و بیشترین تأثیر را خواهد گذاشت ، و همچنین ممکن است راه هایی برای رفع آن پیشنهاد کنند.
آنها همچنین می توانند با تیم های زنجیره تامین و تأمین کننده همکاری کنند تا توصیه هایی را برای رفع مشکلات ارائه دهند. ایده ها خلاصه می شوند و برای تصویب بیشتر برای اقدام به مدیریت ارائه می شوند.
مقالات بازاریابی
فایل اکسل محاسبه پورسانت فروش + ویدیوهای آموزشی مفهوم پورسانت و استفاده از فایل های اکسل
نمونه هایی از تجزیه و تحلیل شکاف
بسیاری از حوزه های تجارت مانند فروش ، حسابداری ، خدمات مشتریان و غیره وجود دارد که می تواند از شکاف استفاده کند. در اینجا چند نمونه از این موارد به شما کمک می کند تا کاربرد گسترده تحلیل Gap را درک کنید.
1) تجزیه و تحلیل شکاف چیست ؟ بهره وری
هنگامی که سطح بهره وری شرکت شما انتظاراتی را که برای شرکت خود دارید یا الزامات مختلف تجاری ارائه شده را برآورده نمی کند ، می توانید با استفاده از یک تحلیل شکاف ثابت کنید.
2) راه اندازی محصول جدید
وقتی شرکت شما محصولی جدید را راه اندازی می کند ، می توانید یک تحلیل Gap انجام دهید تا مشخص شود که چرا اهداف فروش برآورده نمی شود.
3) عملکرد فروش
یک تولید کننده می تواند به فروشگاه یا کالاهای خود نگاه کند تا مشخص کند کدام کالاها عملکرد خوبی دارند و کدام یک عملکرد پایینی دارند . به این ترتیب ، می توان تعیین کرد که آیا ترکیب مناسبی از محصول تولید می شود یا تجزیه و تحلیل شکاف چیست ؟ برای ایجاد سود بیشتر و برآورده کردن مطالبات در آینده باید تغییراتی ایجاد کند.
4) مدیریت زنجیره تأمین
اگر فروشگاه خود را به طور مکرر از تأمین منابع عاجز یافتید ، می توانند یک تحلیل شکاف را انجام دهید تا دلیل این امر را دریابید.
5) ارزیابی محصول
تجزیه و تحلیل gap را می توان توسط یک شرکت نرم افزاری انجام داد تا کلیه عملکردها و ویژگیهایی که در مورد الزامات یک تجارت کسب می شود مطابق انتظارات باشد.
6) ارزیابی فردی
تجزیه و تحلیل شکاف توسط مدیر تیم به عنوان یک فعالیت می تواند به اعضا تیم داده شود. نتایج این فعالیت نه تنها راه های بهبود عملکرد هر فرد را تعیین می کند بلکه بهترین شیوه هایی را که فرد برای بهبود عملکرد خود باید اتخاذ کند ، به گونه ای است که می توان بهره وری آنها را ارتقا داد.
علمی و آموزشی
این وبلاگ حاوی مطالب علمی و آموزشی و اجتماعی می باشد
تجزیه و تحلیل شکاف (Gap Analysis)
دلایل زیادی را می توان بر شمرد که در استراتژی شرکت ها شکاف وجود دارد. بیشتر این دلایل به دلیل تغییر فضای کسب و کار است.
تصور کنید که شما یک روزنامه نویسی بسیار قدیمی هستید و فقط می خواهید با توزیع سنتی مقاله ادامه دهید. شما نه می خواهید یک وب سایت داشته باشید ، نه برنامه موبایل را می خواهید. روزنامه شما به آرامی اما مطمئناً محبوبیت خود را از دست خواهد داد. این امر به این دلیل است که شما اکثر خوانندگان بالقوه( خوانندگان آنلاین و همچنین خوانندگان موبایل ) را رها می کنید.
بنابراین ، تجزیه و تحلیل شکاف ،تحلیلی است که در آن به سوالات زیر در حوزه مورد تحقیق پاسخ داده می شود:
- در حال حاضر شرکت کجا ایستاده است ؟
- محیط کسب و کار فعلی چیست؟
- شرکت باید به کجا برود و متعاقباً برای دستیابی به پتانسیل های خود شرکت چه کاری را باید انجام دهد؟
جنبه دیگر تحلیل شکاف انتظارات است. این انتظارات ممکن است از فروشندگان ، کارمندان یا مشتریان باشد. اگر انتظارات برآورده نشود ، بین انتظارات و واقعیت ها شکاف وجود دارد. به عنوان مثال، فروشندگان انتظار پرداخت به موقع را دارند ، اما پرداخت ها همیشه به تأخیر می افتد. بنابراین ، به دلیل این شکاف در ارتباطات ، این شرکت ممکن است فروشندگان را از دست بدهد. تحقق انتظارات یکی دیگر از اهداف تجزیه و تحلیل شکاف است.
انواع تجزیه و تحلیل شکاف
شکاف میتواند در هر کدام از مراحل برنامهریزی در هرکدام از حوزهها و سطوح سازمانی مطرح شود. ممکن است با توجه به بلوغ یک سازمان در حوزه مثلا توسعه منابع انسانی و در بخش آموزش، آگاهی و دانش کافی در زمینه اندازهگیری اثربخشی یک دوره آموزشی وجود داشته باشد، اما شکاف شناسایی شده ممکن است در مرحله اجرا باشد، به عبارتی بین دانش و اجرا فاصله به وجود آمده است، بنابراین با تحلیل چرخه عمر داده در این موضوع باید برنامه ایدهآل برای پوشش شکاف بین دانش و اجرا تدوین شود.
تمام آنچه درمورد شناسایی و تحلیل شکافهای موجود بیان شد وابسته به اهداف استراتژیک تعیین شده، بر اساس مقاصد استراتژیک و نهایتا چشمانداز تدوین شده است، یعنی آنچه شما تجزیه و تحلیل شکاف چیست ؟ بهعنوان آینده مطلوب به تصویر کشیدهاید. به عبارت دیگر افق زمانی برای پوشش شکاف از جنس اجرایی بیشترین اهمیت را داشته باشد و مقدار آن از همه شکافها بیشتر باشد، پس همهچیز به هدف شما بستگی دارد .
سه چیز در استفاده از ابزار تحلیل شکاف بسیار کلیدی است :
- توانایی شناسایی نقاط ضعف و قوت در قالب شکاف و اندازهگیری و امتیازدهی به آنها .
- توانایی در تعیین هدفهایی که سازمان را به آینده مطلوب تعیین شده نزدیک کند .
- دقت و ظرافت در اولویتبندی پوشش شکافها بر اساس اهداف تعیین شده و تخصیص منابع اثربخش .
مورد سوم شاید ازکلیدیترین موارد در اجرای اثربخش این ابزار استراتژیک باشد. اکثر سازمانهای ایرانی در اولویتبندی پروژههای بهبود و شکافهای استراتژیک خود در حوزههای مختلف بازاریابی، منابع انسانی، مالی و حتی تحقیق و توسعه دارای چالشهای اساسی هستند و بعضا نمیدانند که سرمایه و منابع سازمان را چگونه تقسیم کنند که بهترین اثربخشی را داشته باشند.
اگر منابع سازمان بر اساس اولویتبندی استراتژیک صورت گرفته و طبق اولویتبندی شکافهای موجود منطبق بر مقاصد استراتژیک در سازمان صورت گیرد، بسیاری از این چالشها مرتفع خواهد شد، در این صورت سازمان منابع خود را صرف پوشش شکافهایی میکند که به اهداف استراتژیک سازمان متصل است و با پوشش شکاف، اهداف نیز بیشتر محقق میشوند و این یعنی بهترین حالت اثربخشی در تخصیص منابع است، اما گاهی پیش میآید که سازمانها در تعیین مقاصد استراتژیک خود اشتباهات فاحشی انجام میدهند و بعضا اهداف بهصورت مناسبی تعیین نمیشوند و در مراحل اجرای روش تحلیل شکاف، سازمان را دچار مشکلات زیادی میکند، پس برای مقابله با این ریسک، قبل از شناسایی و تحلیل شکافهای استراتژیک باید یک ممیزی بر اهداف کلان و استراتژیهای تدوین شده انجام گیرد و از مناسب چیده شدن این اهداف اطمینان حاصل شود. این ممیزی را در علم استراتژیک باعنوان تطابق استراتژی مطرح میکنند و مفهوم آن، تطبیق دادن استراتژیها با شرایط و مقتضیات محیطی کنونی سازمان است، به گونهای که استراتژی دقیقا با شرایط محیطی که سازمان در آن قرار دارد هماهنگ شود .
نمونه هایی از تجزیه و تحلیل شکاف
حوزه های کسب و کار بسیاری مانند فروش ، حسابداری ، خدمات مشتریان و غیره وجود دارد که می تواند از تجزیه و تحلیل شکاف استفاده کند. در اینجا چند نمونه از این موارد به شما کمک می کند تا کاربرد گسترده تجزیه و تحلیل شکاف را درک کنید.
تجزیه و تحلیل شکاف (Gap Analysis) چیست؟
شکاف (Gap Analysis ) چیست؟
یکی از مهمترین تکنیکها برای تجزیه و تحلیل فرآیندهای کسب و کار، تجزیه و تحلیل شکاف یا گپ است. تجزیه و تحلیل شکاف، یک فرآیند گزارش دهی است که در صنایع مختلف برای بهبود فرآیندها استفاده میشود. اگر فرآیند تجزیه و تحلیل شکاف قوی باشد، در نهایت به مدیران پروژه این توانایی را میدهد تا تعیین کنند که آن کسب و کار در چه جایگاهی قرار دارد و در چه جایگاهی میخواهد باشد.
اگر نمیدانید که چگونه این نوع تحلیل را انجام دهید، سه مرحله ساده برای اجرای آن وجود دارد که در ادامه شرح داده شده است. صرف نظر از نوع صنعتی که در آن کار میکنید، میتوانید این راهنمایی ها را در هر رشتهای اعمال نموده و اهداف کسب و کارتان را برآورده سازید.
- وضعیت کنونی خود را تجزیه و تحلیل کنید.
اگر نمیدانید که برای تجزیه و تحلیل شکاف، چگونه و از کجا آغاز کنید، باید گفت که بهتر است ابتدا آنچه را که ما “هم اکنون و آینده شما” مینامیم، مشخص کنید. یعنی جایی که سازمان شما در حال حاضر در آنجاست و جایگاهی که میخواهید به آن دست پیدا کنید.
از شرایط فعلی خود شروع کنید. تجزیه و تحلیل شما میتواند شامل اطلاعات کیفی مانند فرآیندها یا متودولوژیهای گروهی باشد. و یا اطلاعات کمی، مانند تعداد تماسهای فروش در هر هفته. در واقع، فرآیند تجزیه و تحلیل شکاف، باید همه چیزهایی را که در حال حاضر انجام میدهید، ارزیابی کند. در این صورت میتوانید یک “تصویر بزرگ” از شرایط فعلی خود دریافت کنید.
هنگامیکه یک تصویر بزرگ به دست آوردید، متوجه میشوید که تیم یا سازمان شما در حال حاضر چگونه کار میکند. شما باید از لحاظ استراتژیک، ایده آل بیاندیشید. کجا میخواهید باشید؟ چه اتفاقی لازم است اما رخ نمیدهد؟ چه اتفاقی میتواند رخ دهد که قبل از آن نبوده یا شاید تغییر کرده است؟ و مهمتر از همه اینکه، چه چیزی باید برای رسیدن به چنان جایگاهی اتفاق بیافتد؟
ممکن است یک تیم بازاریابی استثنایی داشته باشید که تولید محتوای آن، برون سپاری میشود؛ در این صورت شاید هدف شما این باشد که این روند خلاقانه را در داخل سازمان ایجاد کنید تا راهبردهای نام تجاریتان، برآورده شود. یا اینکه ممکن است متوجه شوید که نیاز به ایجاد یک تغییر فرهنگی دارید تا بتوانید محصول یا خدمات خود را بیش از پیش با نیازهای مشتریان، مطابقت دهید. آسمان محدود است و باید رویاهای بزرگی داشته باشید!
این بخش از آنالیز اندکی دشوار است. شما باید تعیین کنید که چه شکافی وجود دارد و چگونه این شکافها از رسیدن به هدف جلوگیری میکنند. بخش بهتر و مهمتر، دانستن این است که چگونه از مشکلات فراتر روید. باید اهدافی روشن ایجاد کنید که به شما کمک میکند تا تغییرات خود را به درستی انجام دهید. برای پیاده سازی تجزیه و تحلیل شکاف، ابزارهایی وجود دارد که در ادامه به آنها خواهیم پرداخت.
یک نکته بسیار مهم در مورد پیاده سازی و اجرای این روش این است که در صورت کامل نبودن اطلاعات مربوط به فرآیند، ارزشی که این شیوه میتواند به همراه داشته باشد از دست خواهد رفت.
اطلاعات کامل هر فرآیند شامل اطلاعات مربوط به ورودیها، راهنماها، خروجیها و فعالسازها است. اینها عناصر اساسی هر فرآیند کاری هستند.
برای دریافت تعریف کاملتری از هر یک از این اجزاء، به مقالات دیگری که در همین وبسایت آمده، رجوع نمایید.
ابزارهای تجزیه و تحلیل شکاف
ابزارهای زیادی وجود دارند که به شما برای پل زدن روی شکافها کمک میکنند. چند مورد از مهمترین آنها در ادامه، شرح داده شدهاند.
تحلیل SWOT
واژه SWOT مخفف چهار کلمه نقاط قوت، ضعفها، فرصت ها و تهدیدها است. شما میتوانید تجزیه و تحلیل SWOT را به دو صورت کمی و کیفی انجام دهید. این فرآیند به شما کمک میکند تا تهدیدات داخلی و خارجی را برای سازمان تعیین کنید و ببینید که چگونه میتوان در مقابل رقبا ایستادگی کرد.
چارچوب هفت اس مکنزی (McKinsey 7S)
چارچوب مکنزی توسط شرکت مشاورهای به همین نام توسعه یافته است. این ابزار در نهایت کمک میکند تا تعیین کنید که آیا یک شرکت انتظارات را برآورده میکند یا به طور کلی ارزش های مشترک یک سازمان را تأمین میکند یا خیر. این کار از طریق ۷ اس موجود در سازمان انجام میشود. علاوه بر این، این چارچوب به فاصله بین وضعیت فعلی و وضعیت مطلوب شرکت پل میزند.
هفت اس عبارتند از:
مدل نادلر تاشمن (Nadler-Tushman)
شاید بتوان گفت پویاترین مدل، مدل نادلر تاشمن است. این مدل بررسی میکند که چگونه هر فرآیند کسب و کار بر فرآیندهای دیگر تاثیر میگذارد. همچنین مشخص میکند که شکاف ها چه تاثیری بر کارایی میگذارند. این مدل، یک دید کلی از روند عملیات سازمان شما، از ابتدا (ورودی) تا انتها (خروجی) ایجاد میکند.
مدل نادلر تاشمن، فرآیندهای موجود در سازمان را به سه دسته تقسیم میکند:
ورودی: کل فرهنگ و نیروی کار شرکت؛ تمام منابع مورد استفاده برای ایجاد محصول / خدمات و محیط عملیاتی
تبدیل: سیستم ها، تیم ها و فرآیندهایی که ورودیها را میگیرند و آنها را به محصول خروجی تبدیل میکنند.
خروجی: محصول یا خدمات نهایی.
به طور کلی میتوان گفت که تجزیه و تحلیل شکاف یا گپ، در ادبیات مدیریتی به مقایسه میان وضعیت فعلی و وضعیت مطلوب اطلاق میشود. فرآیند تجزیه و تحلیل شکاف برای هر کسب و کاری ضروری است تا عملیات خود را برای بهره وری و کاهش هزینهها بهینه سازی نماید.
تحلیل شکاف
تحلیل شکاف Gap analysis رویکردی مدیریتی برای ارزیابی فاصله میان انتظارات (وضعیت مطلوب) و ادارکات (وضعیت موجود) میباشد. این روش برای ارزیابی عملکرد فعالیتهای سازمان و مدیریت بسیار مناسب است. مدیران هر سازمانی مایل هستند بدانند پیامدهای عملکردشان به چه صورت است. هر محصول یا خدمتی نزد مشتری با ویژگیهای مشخصی شناخته میشود. به عبارت دیگر مشتریان قبل از خرید محصول یا خدمت انتظاراتی از آن دارند. بعد از خرید در ذهن مشتریان، ویژگیهای محصول خریداری شده با انتظارات مقایسه میشود. اگر ادراکات یا آنچه هست فراتر از انتظارات باشد، برای سازمان یک برگ زرین و برنده است. اگر انتظارات با ادارکات برابر باشد سازمان موفق عملکرده است. اما اگر محصول یا خدمت نتواند انتظارات را برآورده نماید علامت هشدار برای سازمان به صدا درآمده است.
تحلیل شکاف تنها در زمینه مشتریان سازمان مصداق ندارد. در حوزه فعالیتهای درونسازمانی نیز کارکنان به عنوان مشتریان داخلی انتظاراتی از سازمان دارند. هر کارمندی انتظاراتی از شغل، مدیریت و همکاران دارد که اگر با آنچه هست فاصله داشته باشد میتواند پیامدهای زیادی داشته باشد. بنابراین برای ارزیابی پدیدههای مختلف سازمانی باید همیشه وضعیت موجود و وضعیت مطلوب بررسی شود. فاصله بین این دو برآورد گردد و اقدامات مقتضی صورت گیرد. این رویکرد در کنار تحلیل اهمیت-عملکرد میتواند ابزار مناسبی برای مدیریت عملکرد را فراهم نماید. در مقاله حاضر کوشش شده است تا رویکرد تحلیل شکاف به زبانی ساده تشریح شود.
فاصله انتظارات (وضعیت مطلوب) با ادارکات (وضعیت موجود)
تحلیل شکاف یک مبحث کلیدی در مدیریت و مهندسی صنایع است. ویژگیهای مختلف این تحلیل باعث شده که از آنالیز شکاف برای حل مسائل متعددی استفاده شود. قبل از شروع بحث باید با موارد زیر آشنا شوید:
ابتدا باید برای موضوع مورد بررسی عاملهایی را شناسایی کنید.
هر عامل دو وضعیت دارد:
وضعیت موجود عامل که براساس ادارکات پاسخدهندگان از وضعیت موجود تعیین میشود و به آن عملکرد گویند.
وضعیت مطلوب عامل که براساس انتظارات پاسخدهندگان از وضعیت مطلوب تعیین میشود و به آن اهمیت گویند.
دادهها حتما باید توسط یک گروه گردآوری شود. تعیین فاصله دیدگاه دو گروه مختلف در این بحث مصداق ندارد.
تهیه پرسشنامه تحلیل شکاف
برای تهیه پرسشنامه مخصوص تحلیل شکاف کافی است برای هر عامل باید از دو دسته پرسش استفاده کنید.
پرسشنامه تحلیل شکاف
میزان اهمیت شاخص مورد نظر چقدر است؟
میزان رضایت از شاخص موردنظر چقدر است؟
روش تحلیل شکاف
برای تحلیل و بررسی شکاف معمولا از تکنیک تی-زوجی (Paired t-test) و نرم افزار SPSS استفاده میشود. آزمون تی-زوجی زمانی بکار میرود که دو دسته داده از یک گروه داشته باشم. یک خطای بسیار بزرگ در استفاده از این آزمون آن است که دادهها از دو گروه مختلف بدست آمده باشد. نکته کلیدی آن است که دادهها باید از یک گروه یا جامعه آماری تهیه شود اگر دو گروه مختلف به یک دسته از عوامل جواب داده باشند بحث تحلیل فاصله مطرح نیست و باید از آزمون تی-مستقل استفاده کنید.
تحلیل شکاف انتظارت-ادراکات
خلاصه و جمعبندی
تعیین فاصله بین آنچه هست با آنچه باید باشد یک ابزار مدیریتی کارآمد برای ارزیابی فعالیتهای مختلف سازمانی است. تحلیل شکاف کاربردهای متعددی دارد که برخی از آنها عبارتند از: سنجش کیفیت خدمات براساس مقیاس سروکوال، تجزیه و تحلیل اهمیت-عملکرد (IPA) برگرفته از Impornace-Performance Analysis و شناسایی فرصتهای کارآفرینی. شناسایی فرصتهای کارآفرینی نخستین بار توسط انتونی اولویک (Ulwick) به سال ۲۰۰۲ ارائه شد. الگوی اولویک به لحاظ روش گردآوری دادهها بسیار به تکنیک سروکوال نزدیک است. در این تکنیک، پرسشنامهای طراحی میشود که از طریق آن نظر مصرفکنندگان از دو بعد اهمیت و رضایت سنجیده میشود. به این ترتیب که برای هر یک از ویژگیهای به دست آمده نمرهای بین ۱ تا ۱۰ از جهت اهمیت و بین ۱ تا ۱۰ از جهت رضایت (عملکرد) از برآورده شدن نیاز از دید مصرفکنندگان به دست خواهد آمد.
نمرات به دست آمده برای هر یک از عوامل اهمیت و عملکرد برای هر ویژگی فهرست میشوند و از طریق فرمول (اهمیت + (اهمیت- عملکرد)) نمره نهایی به هر ویژگی داده میشود.
فرصت = اهمیت + (اهمیت- عملکرد)
سپس نمره به دست آمده برای هر ویژگی را با نمره سایر ویژگیها مقایسه و رتبه بندی فرصتها را بر اساس این نمرات انجام شده است.
دیدگاه شما