در فضای سازمانی، مردم عموما در مورد بلاک چین های خصوصی صحبت می کنند که از نظر فنی بلاک چین نیستند، بلکه یک سیستم مدیریتی بهتر از پایگاه داده ها هستند، که من آنها را نوآوری ۹ به ۱۰ می نامم. اما بلاک چین های عمومی مانند بیت کوین و اتریوم نوآوری ۰ به ۱ هستند که نحوه تفکر و استفاده از پول را به طور کامل تغییر می دهند. بیت کوین یک بلاک چین عمومی است که باز، خنثی، مقاوم در برابر سانسور و بدون مرز است. و دفتر کل های توزیع شده پایگاه های دادهی مجاز هستند.
دفترکل توزیع شده چیست؟
دفترکل توزیع شده چیست؟ چنانچه با ماهیت بلاک چین و نحوهی فعالیت آن آشنایی داشته باشید، حتماً نام کلمهی فترکل توزیع شده، به گوشتان خورده است. واژهای که خیلیها با شندین نامش نمیتوانند مفهومش را درک نمایند. دلیل این امر کاملاً واضح است! چراکه صحبت از دفترکل در یک محیط مجازی امری نسبتاً عجیب است.
تنها موردی که کاملاً مشخص است ارتباط نزدیک دفترکل توزیع شده با تکنولوژی بلاک چین بوده که حتی موجب آن شده بعضیها به اشتباه این دو مفهوم را باهم استفاده نمایند. با وجود اینکه دفترکل توزیع شده و بلاک چین از ارتباط نزدیکی با یکدیگر برخوردار هستند امادر واقعیت نمیتوان آنها را در یک معنی در نظر گرفت.
در ادامه این مقاله از سایت صرافی گرند، ابتدا به طور کامل دفترکل توزیع شده را خدمت شما مخاطبین محترم شرح خواهیم داد. همچنین شباهتها و تفاوتهای دفترکل توزیع شده با فناوری بلاک چین بررسی خواهیم کرد، پس در ادامه این مقاله با ما همراه باشید.
همچنین مطالعه نمایید: بلاک چیست؟
دفتر کل توزیع شده چیست؟
در واقع منظور از دفترکل توزیع شده، پایگاه دادهای است که در آن اطلاعات متنوعی به صورت غیرمتمرکز ذخیره میگردند. یک دفترکل توزیع شده (Distributed Ledger) که نام دیگرش فناوری دفترکل توزیع شده (DLT)، به پایگاه دادهای در فضای مجازی اطلاق میشود که میان شبکهای از چندین کامپیوتر متصل به هم مشترک است. یک نسخه از این پایگاه داده همیشه در هر کدام از کامپیوترها موجود بوده و به جهت بهروزرسانیهای لحظه ای، همواره اطلاعات آن در هر کامپیوتر به صورت یکسان است. در این پایگاه داده، سابقهای از همه تراکنشهای صورت پذیرفته مانند نقل و انتقال دارایی یا داده، ثبت و بایگانی میگردد. البته هر تغییری هم که بخواهد در این پایگاه داده به ایجاد شود، مستزم آن است که توسط همه کامپیوترهای موجود در شبکه مورد تایید قرار بگیرد. علاوه بر این هیچ نهاد یا سازمان واحدی روی آن هیچ نظارتی ندارد و همه سوابق ثبت شده به دلیل استفاده از الگوریتمهای رمزنگاری و دیگر تکنیکها، قابل پیگیری بوده و هم غیرقابل تغییر هستند.
در حقیقت با مطالعه این تعریف حتماً متوجه شباهتهایی دفترکل توزیع با بلاک چین که فناوری اصلی تشکیلدهندهی رمزارزها است، شده باشید. در بلاک چین هم همه دادهها میان کامپیوترهای مختلف حاضر در شبکه به صورت مشترک هستند و همچنین جهت اضافه شدن یک تراکنش جدید، تمامی اعضا باید روی درستی آن به توافق برسند. با این اوصاف یک سوال که مطرح میشود این است که چه تفاوتی میان بلاک چین و دفترکل توزیع شده وجود دارد؟
در اصل بلاک چین را میتوان یک نوع از یک دفترکل توزیع شده پنداشت که از ویژگیهای خاص خود را هم برخوردار است. به عبارت دیگر هر بلاک چین، یک دفترکل توزیع شده بوده، اما هر دفترکل توزیع شدهای را نمیتوان بلاک چین پنداشت. در ادامه این مقاله بیشتر درباره این موضوع حرف خواهیم زد و در حال حاضر بهتر است با جزئیات بیشتری درباره خود این فناوری صحبت نماییم.
همچنین مطالعه نمایید: هش و هش ریت چیست؟
مفهوم دفتر کل توزیع شده چیست؟
تمامی اطلاعات و دادههای موجود در دفترکل توزیع شده به صورت غیرمتمرکز و در همه کامپیوترهای متصل به شبکه ذخیره میگردندند و هیچ سازمان واحد و نهاد دولتی روی آنها نظارتی ندارد.
در مطالب بالای این مقاله یک تعریف کلی از دفترکل توزیع شده خدمتتان ارائه نمودیم که شاید هنونز هم کمک چندانی به درک مفهوم آن نکرده باشد. بنابراین معقول است با ذکر یک مثال و مقدمهچینی یک بار برای همیشه واژهی غریب دفتر کل توزیع شده را برای شما محاطبین محترم صرافی گرند شرح دهیم.
از زمان قدیم جهت نوشتار سابقهی هر چیز، یک دفتر بزرگ را مورد استفاده قرار میداند. به عنوان مثال پدربزرگهای ما در مغازههای خود جهت اینکه حساب خود را کنترل و مدیریت نمایند، هر ارسال و دریافت پولی را در داخل یک دفتر به ثبت میرساندند. در طی زمان کم کم با معرفی کامپیوترها، همهچیز به سمت دیجیتالی شدن سوق پیدا کرد، دفترهای فیزیکی جای خود را به نرمافزارهای کامپیوتری همانند دفتر کل توزیع شده مایکروسافت اکسل (Microsoft Excel) واگذار نمودند.
در واقع به واسطه پیشرفت علوم در حوزهی رمزنگاری و ظهور الگوریتمهای جدید فناوری جدیدی مطرح گردید که دفترکل توزیع شده (Distributed Ledger) نام گرفت. این فناوری که بیان نمودیم یک پایگاه داده جهت ثبت و بایگانی تراکنشهای متنوع است، دفترکل موجود در نامش را از همان دفاتر بزرگ قدیمی الهام گرفته شده است. همچنین با توجه به آنکه هیچ شخص یا سازمان ثالثی روی آن نظارت ندارد و چند کامپیوتر متصل به شبکه نسخهای یکسان از آن را در اختیار دارند، توزیعشده هم اطلاق میشود و به همین جهت با عنوان دفترکل توزیع شده شناخته میگردد. در اصل این دفترکل فقط در یک مکان ثابت ذخیره نشده و میان کامپیوترهای متنوعی توزیع شده است.
دفاترکل توزیع شده از مشخصات دفتر کل توزیع شده و ویژگیهای منحصر به فردی برخوردار هستند که آنها را از یک دفتر ثبت تراکنش معمولی متمایز مینماید. چنانچه بخواهیم به زبانی ساده عنوان کنیم، دفترکل توزیع شده برای ما این مجوز را صادر میکند تا در حوزه مجازی روابط جدیدی را داشته باشیم که در گذشته امکانپذیر نبود. مهمترین ویژگی این روابط هم باید به این موضوع اشاره کرد که هیچ نیازی به عامل میانجی همانند بانکها، موسسات حقوقی و غیره نخواهیم داشت.
همچنین مطالعه نمایید: مفهوم پروتکل در ارز دیجیتال چیست؟
تفاوت میان دفتر کل توزیع شده و بلاک چین
بلاک چین فقط یک نوع دفترکل توزیع شده محسوب میشود و نمیتوان هر دفترکل توزیع شدهای را بلاک چین پنداشت. همانطور که در مطالب بالا عنوان شد مهمترین تفاوت بلاک چین با دفترکل توزیع شده این است که بلاک چین فقط یک نوع از دفترکل توزیع شده، محسوب میگردد. در بلاک چین تراکنشها درون بلوکهای متصل با هم ذخیره میگردند. این در حالی است که دفترکل توزیع شده ضرورتی جهت انجام این کار ندارد. به عبارت دیگر شاید نوع دیگری از دفترکل توزیع شده باشد که در آن درست همانند بلاک چین، دادهها و تراکنشها به شکل بلوکهای زنجیرهوار به هم اتصال نداشته و از معماری دیگری در آنها استفاده شده باشد.
به عنوان مثال پلتفرم کوردایا کردا (Corda) را در نظر داشته باشید که آن هم یک دفترکل توزیع شده بوده، اما نمیتوان آن را یک بلاک چین همانند سایر بلاک چینها در نظر گرفت. در این سیستم هر تراکنش همانند یک زنجیر به همه تراکنشهایی که به آنها وابستگی دفتر کل توزیع شده دارد، اتصال یافته است، اما در کل این تراکنشها برعکس بلاک چین، درون بلوکهای مختلف جای داده نمیشوند. به عبارتی سادهتر در بلاک چین تراکنشها ابتدا درون بلوکهایی جای میگیرند که این بلوکها به یکباره تایید میگردند، این در حالی است که در کوردا هر تراکنش به تنهایی و بلافاصله تایید میشود.
یکی دیگر دفاترکل توزیع شده باید به فناوری تنگل (Tangle) اشاره داشته باشیم که در پروژهی IOTA مورد استفاده قرار گرفت. تنگل درست همانند بلاک چین یک نوع دفترکل توزیع شده بوده و شرکتی با نام بنیاد آیوتا (IOTA Foundation) آن را جهت استفاده در پروژهی خود توسعه داده است.
همچنین مطالعه نمایید: ماهیت شبکه لایتنینگ چیست؟
مزایای دفتر کل توزیع شده
در واقع دفترکل توزیع شده نسبت به روشهای مرسوم از سه مبحث مهم امنیت، دفتر کل توزیع شده شفافیت و کارایی بالاتری برخوردار است. جهت درک بهتر این مضوع را با ذکر یک مثال مزیت بزرگ دفترکل توزیع شده را شرح خواهیم داد. فرض نمایید در یک شرکت خصوصی که چندین شعبه دارد کارمندان وظیفه دارند تا هر ارسال و دریافت پولی را به ثبت برسانند. در حالت عادی چنین شرکتی میتواند یک سایت اینترنتی ایجاد نماید تا کارمندان قادر باشند با مراجعه به آن با استفاده از فرمهای موجود در سایت این ارسال و دریافت را ثبت نمایند. در چنین شرایطی همه اطلاعات در یک مکان که عموماً سرورهای شرکت ارائهدهندهی سایت است، ذخیره میگردنند. مشکلی که اصلی این است که هم با به خطر افتادن امنیت سرورها احتمال از دست رفتن اطلاعات حساس وجود خواهد داشت و هم باید به شرکت ارائهدهندهی این سرویس اعتماد نمود. از سویی دیگر همه قادر نیستند همه ارسال و دریافتهای ثبت شده را رویت کنند و چنانچه شخصی اطلاعات غلط ثبت نموده باشد، هیچ فردی به جز مدیران از قضیه باخبر نخواهند شد.
حال چنانچه از یک دفترکل توزیع شده استفاده نماییم، هر ارسال و دریافت پولی که ثبت گردد به صورت یک تراکنش درون دفترکل ذخیره خواهد شد. یک نسخه از این دفترکل در کامپیوتر همه کارمندان شرکت موجود است و هر تراکنشی که بخواهد در آن به ثبت رسد، باید به مورد تایید همه اعضا قرار بگیرد. به موجب این امر حتی اگر یک یا چند نفر از کارمندان با همکاری همدیگر قصد داشته باشند تا اطلاعات غلطی را ثبت کنند، اعضا دیگر، آن را تایید نخواهند کرد. همه تراکنشهای تایید شدهی پیشین هم برای تمامی کارمندان قابل رویت است و هیچ چیزیجهت پنهان کردن وجود ندارد. همچنین، در صورت بروز مشکل برای کامپیوتر یک یا چند نفر از کارمندان، اطلاعات از بین نخواهد رفت چراکه همان نسخه در کامپیوتر دیگر اعضا هم نیز وجود دارد.
مورد اصلی دیگر این است که هیچ فردی نمیتواند اطلاعات ثبت شده در این دفترکل را دفتر کل توزیع شده تغییر بدهد. چنانچه تراکنشی به تایید اکثریت کامپیوترها برسد و درون دفترکل ثبت گردد، دیگر قابلیت ویرایش یا تغییر آن وجود نخواهد داشت.
همچنین مطالعه نمایید: شاردینگ در ارزهای دیجیتال چیست؟
کاربردهای دفتر کل توزیع شده
شرکتهای خصوصی و سازمانهای دولتی این توانایی را دارند تا از دفترکل توزیع شده جهت کارهایی همانند ثبت اسناد، رایگیری، صدور پاسپورت و غیره استفاده نمایند.
همچنین فناوری دفترکل توزیع شده از این پتانسیل برخوردار است که روتین کاری شرکتهای خصوصی، موسسات و سازمانهای دولتی را تغییر بدهد. به عنوان مثال؛ سازمانهای دولتی قادرند از این فناوری جهت دریافت مالیات، صدور پاسپورت، ثبت اسناد، رایگیری و غیره استفاده نمایند و از همه مزایای عنوان شده، بهرهمند گردند.
البته لازم به ذکر است که با این وجود که فناوری دفترکل توزیع شده دارای مزایای بسیلری است اما هنوز در آغاز راه خود قرار دارد و شرکتها و سازمانهای متنوعی درحال بررسی و ارزیابی آن هستند. با تمام این احوال یک مورد کاملاً مشخص است: فناوری دفترکل توزیع شده، بهترین جایگزین جهت روشهای سنتی در ثبت اطلاعات خواهد بود.
نتیجه گیری
دفترکل توزیع شده پایگاه دادهای جهت نگهداری اطلاعات و تراکنشها بوده که در چندین کامپیوتر و به صورت غیرمتمرکز ذخیره میگردد. مفهومی که بیش از هر جای دیگر آن را در بلاک چین مشاهده کردهایم. به همین جهت است که در همه مقالات مرتبط با بلاک چین و نحوهی کار آن اسم دفترکل توزیع شده آورده میشود. در اصل بلاک چین یک نوع خاص از دفترکل توزیع شده است.
همچنین دلیل استفاده از دفترکل توزیع شده به عنوان یک جایگزین پایگاه دادهی معمولی، امنیت، شفافیت و کارایی بالای آن است که نمونهی بارز آن را در رمزارزهایی مانند بیت کوین شاهد هستیم. به موجب این امر، در این مقاله تلاش نمودیم شما مخاطبین محترم صرافی گرند را با فناوری دفترکل توزیع شده آشنا کنماییم و بگوییم که چرا نباید بلاک چین و دفترکل توزیع شده را هممعنی باهم پنداشت.
دفتر کل توزیع شده (Distributed Ledger) چیست؟
به گزارش سرتکس،برای رسیدن به درک درستی از ماهیت بلاک چین و دیگر فناوریهای غیرمتمرکز، آشنایی کلی با دفتر کل و دفتر کل توزیع شده بسیار ضروری است. در این مقاله به زبان ساده با مفهوم دفتر کل و دفتر کل غیرمتمرکز آشنا خواهید شد.
آیا بلاکچین و دفترکل توزیع شده یکی هستند؟ بلاکچین ودفتر کل توزیع شده چه تفاوتی باهم دارند؟ آیا بلاکچین جزیی از دفتر کل توزیع شده است؟ دفتر کل توزیع شده چه مزایایی دارد ؟ و …
این ها سوالاتی است که یک ذهن علاقه کنجکاو به دنیای بلاکچین و ارز های دیجیتال را به خود جلب میکند.
برای دانستن این همه سوالات باماهمراه باشید.
دفتر کل توزیع شده چیست؟
در زمان باستان،اطلاعات ضروری روی لوح های چوبی نوشته می شدند.مدت ها بعد اطلاعات روی کاغذ ثبت می شد و در دوره بعد اطلاعات به سختی در رایانه ذخیره می شدند.
به ساده ترین بیان می توان گفت که دفتر کل توزیع شده نوعی سیستک دیجیتالی برای ثبت و نگهداری اطلاعات و تراکنش هاست. برخلاف پایگاه های داده سنتی که در آن داده ها به صورت متمرکز و در یک سرور مرکزی ذخیره می شدند،در دفتر کل توزیع شده تمامی تراکنش ها به صورت کاملا غیرمتمرکزو همراه با جزییات،در پایگاه های داده مختلف ذخیره می شوند.
دفترکل های توزیع شده،بیشتر برای ثبت داده های مشخص مانند اسامی و فهرست ها و داده های متغیر مثل تراکنش ها استفاده می شود.
این دفترها به شکلی طراحی شده اند که در آن هر نود یا گره وظیفه تأیید و پردازش تراکنش ها را برعهده دارد.این سیتم توانسته است تحول عظیمی در فرایند ثبت و نگهداری داده ها به وجود آورد و در نحوه ارتباط میان اطلاعات تغییرات اساسی ایجاد کند.
تاریخچه دفتر کل توزیع شده
استفاده از دفترکل مشترک در بلاکچین لازم و ضروری است.بدین منظور که کاربر بتواند تراکنش ها و داده های ضروری را ثبت و نگهداری کند.از قرن های گذشته این عمل به شیوه های سنتی(کاغذی و دستی)انجام می گرفت.گسترش تکنولوژی و فناوری های پیشرفته به مرور زمان باعث شد تا دفتر کل های دیجیتالی جایگزین دفترهای سنتی شوند.البته وجود یک نهاد مرکزی برای اعتبارسنجی و تأیید داده های ثبت شده در هردو دفتر سنتی و دیجیتالی الزامی است.برای مثال،سیستم های مالی و بانکداری امروزی از این دقتر کل های سنتی هستند که وظیفه آنها تأیید تمامی تراکنش هاست.الگوریتم های مختلفی برای رمزنگاری داده ها وجود دارند که در ذخیره کردن داده ها به بهترین شکل ممکن به کاربران کمک می کنند.
اهمیت اجرای دفترکل توزیع شده
بهترین کاربرد دفتر کل توزیع شده این است که در شبکه بلاکچین،تمامی تراکنش ها در زنجیره ای از بلوک ها ثبت شده و سپس نودهای موجود در شبکه فرستاده می شوند.
در دفتر کل توزیع شده اطلاعات در بین سیستم های عظیم توزیع می شوند و هیچ داده ای مانند اطلاعات مالی در سرور ذخیره نخواهد شد.همچنین هیچ نهادی دفتر کل توزیع را کنترل و مدیریت نمی کند.
برای اینکه تمام افراد به ورودی های توزیع شده دسترسی داشته باشند،تمام افراد در این سیستم و اطلاعاتی که توزیع می شوند،برابر در نظرگرفته می شوند.همین طور فقط زمانی داده های جدید وارد خواهند شد یا تغییری ایجاد می شود که تمام کاربران یا بیش از نیمی از آنها،آن را تأیید کنند.تمام کاربران نسخه ای از دفتر توزیع شده در سیستم خود دارند.به هر سیستم گره یا نود می گویند.
از اولین نسخه های کاربردی دفتر کل توزیع می توان به تکنولوژی از اولین نسخه های کاربردی دفتر کل توزیع می توان به تکنولوژی بلاکچین و بیت کوین اشاره کرد که در 2009 به وجود آمدند.به همین علت اغلب افراد مفهوم دفتر کل توزیع شده و بلاکچین را با یکدیگر اشتباه میگیرند.به زبان ساده تر میتوان گفت بلاکچین نوعی دفترکل توزیع شده است که بر اساس تکنولوژی دفتر کل فعالیت می کند.گفتنی است که در اینجا معنا و مفهوم توزیع شده این است که داده تراکنش ها توسط یک نهاد مرکزی ثبت و به روز رسانی نمی شوند؛بلکه به طور مستقل باهرگره ساخته و حفظ خواهد شد.
زمانی که کاربری تراکنشی را پردازش می کند،در مورد ثبت شدن یا نشدن آن تراکنش رأی می دهد و پس از آن به وسیله اکثریت کاربران موجود در شبکه رأی گیری می شود تا آن داده ها ثبت شوند.به واسطه استفاده از این فناوری می توان سرعت تراکنش هارا افزایش داد.
در دفتر کل توزیع شده هر گره یک نسخه پشتیبان از تمام داده های شبکه را در اختیار دارد که این امر موجب جلوگیری از هک کردن و تغییر داده های شبکه خواهد شد.یکی دیگر از ویژگی های دفتر کل توزیع شده شفافیت در سطح شبکه به اشتراک گذاشته می شوند و همه کاربران به آن ها دسترسی دارند.
تکنولوژی دفتر کل توزیع شده علاوه بر کاربرد اقتصادی و مالی، می تواند در حوزه هایی از جمله فرایند انتخابات،صنعت بهداشت و اشتراک گذاری داده های پزشکی،نقل و انتقالات اسناد ملکی و … کاربردی باشد.
بلاکچین نوعی دفترچه توزیع شده است که دارای دو نوع خصوصی و عمومی است.اما استفاده از بلاکچین برای همه دفترهای توزیع شده ضروری نیست.دو پروژه تنگل و هش گراف نمونه های بارز کاربرد دفتر کل توزیع شده هستند که با استفاده از تکنولوژی آن طراحی و اجرا شده اند.شبکه تنگل نوعی از دفترتوزیع شده است که به جای ساختار بلاکچین،از یک نمودار جهت دار شبکه غیر مدور استفاده می کند.
باتوجه به اینکه در یک دفترکل توزیع شده داده ها مطابق توافق های کاربران در شبکه ذخیره می شوند،برای جلوگیری از تکرار در همه گره هره ها باید از یک شبکه همتا به همتا در کنار یک الگوریتم اجماع استفاده کرد.
مزایای دفترچه توزیع شده
به دلیل نبود سرور و نهاد مرکزی و همچنین توزیع ورودی ها در بین سیستم ها امکان هک کردن یا حمله به داده ها وجود ندارد.
در این سیستم هیچ واسطه ای وجود ندارد. به همین علت کاربران برای انجام معاملات خود به پرداخت کارمزد و پول اضافی نیازی ندارند.
از آنجایی که در این سیستم تمام معاملات با اعضا انجام میشود، مردم همتا به همتا در ارتباط هستند و هیچ واسطه ای وجود ندارد.این روش سرعت مقبولی دارد.
در این سیستم همه معاملات به وسیله همه کاربران مشاهده می شود و نهاد های دیگر بر این سیستم کنترلی ندارند. بنابر این همه چیز به طور واضح و بدون هیچ گونه اشتباه یا تغییر در انجام است.
در آخر سعی کردم شما را با خلاصه ای از مفهوم دفترکل توزیع شده،ویژگی ها و ارتباط آن با بلاکچین آشنا کنیم.اگر مایل به این هستید که اطلاعات بیشتری دراین زمینه کسب کنید کتاب سیستم های فناوری دفترکل توزیع شده نوشته میشل راکس و اندرو کلیدن به شما کمک شایانی خواهد داشت.
دانلود و خرید کتاب سیستم های فناوری دفتر کل توزیع شده
برای خرید و دانلود کتاب سیستم های فناوری دفتر کل توزیع شده نوشته اندرو گلیدن و خواندن و شنیدن هزاران کتاب الکترونیکی و صوتی دیگر، اپلیکیشن طاقچه را رایگان نصب کنید.
دیگران دریافت کردهاند
معرفی کتاب سیستم های فناوری دفتر کل توزیع شده
کتاب سیستم های فناوری دفتر کل توزیع شده نوشته اندرو گلیدن و میشل راکس است که با ترجمه ریحانه خیربخش و فاطمه عبداله منتشر شده است.
درباره کتاب سیستم های فناوری دفتر کل توزیع شده
این روزها صحبت از رمزارزها، بلاکچین و دنیای غیرمتمرکز به یکی از عناوین اصلی تحقیقاتی و کسب وکارها تبدیل شده است. «فناوری دفترکل توزیع شده» به عنوان فناوری زیربنایی ابزاری بین رشتهای به حساب میآید و در بسیاری از ساختارها و سیستمها انقلاب ایجاد کرده است. با توسعه بیشتر این فناوری، منابع علمی متعددی در حال تولید است، ولی منابع مفید فارسی در این زمینه در حال حاضر محدود هستند. کتاب پیش رو، ترجمه یکی از گزارشهای «مرکز مالی جایگزین کمبریج» است و با هدف کمک به طیف گستردهای از مخاطبان شامل دانشجویان، مهندسان، طراحان سیستمهای توزیع شده، سرمایهگذاران، قانونگذاران و کارآفرینان فارسی زبان منتشر شده است. «مرکز مالی جایگزین کمبریج» یک مؤسسه تحقیقاتی است که در سال ۲۰۱۵ به عنوان بخشی از دانشکده کسب و کار جاج کمبریج ،از بهترین دانشگاههای جهان در رشته کسب و کار، در کمبریج انگلستان تأسیس شده است. تحقیقات این مرکز بر حوزه کانالها و ابزارهای مالیِ جایگزینی که خارج از اکوسیستمهای مالی سنتی ظاهر میشوند و نیز فناوریهای زیربنایی این ابزارها متمرکز است. از زمان تأسیس، فعالیت تحقیقاتی اصلی این مرکز انجام مطالعات تطبیقی در زمینه رشد «دانش مالی جایگزین» در مناطق و کشورهای مختلف جهان بوده که در قالب گزارشهای سالیانه منتشر میشوند. از دیگر زمینههای تحقیقاتی این مرکز سیستمهای پرداخت جایگزین، مانند مطالعات در مورد بلاکچین، رمزارزها، دفاتر کل توزیع شده، رمز داراییها و نیز پیامدهای ظهور شرکتهای فینتک در حوزه قانونگذاری است. گزارشهای این مرکز در بسیاری از مقالات سیاستی و رگولاتوری و توسط برخی سازمانهای بینالمللی و ارگانهای دولتی، مانند بانک جهانی سازمان همکاری اقتصادی و توسعه و سازمان بینالمللی کمیسیونهای اوراق بهادار و پارلمان انگلستان، مورد ارجاع قرار گرفتهاند.
نقطه قوت این کتاب معرفی عملیاتی پروژههای مختلف و تحلیل آنها بر اساس چارچوب مفهومی مطرح شده در کتاب است.
خواندن کتاب سیستم های فناوری دفتر کل توزیع شده را به چه کسانی پیشنهاد میکنیم
این کتاب را به تمام علاقهمندان به کسب و کارهای نوین و بلاک چین پیشنهاد میکنیم.
تفاوت میان بلاک چین و دفتر کل توزیع شده چیست؟
دفتر کل توزیع شده و بلاک چین شباهت های زیادی با هم دارند. هر دوی آنها یک فهرست دیجیتال و نامتمرکز از سوابق هستند. با وجود مشابهت های میان این دو، تفاوت هایی نیز با هم دارند. در حقیقت دفتر کل توزیع شده می تواند شکل های مختلفی داشته باشد که یکی از آنها بلاک چین است.
اغلب، بسیاری از ما این دو اصطلاح را اشتباه گرفته و از آنها به صورت متقابل استفاده می کنیم. اما حتی اگر معنی این دو واژه در برخی از موارد با یکدیگر همپوشانی داشته باشد و حتی اگر این دو واژه از زمان بازار گاوی ارزهای دیجیتال در سال ۲۰۱۷ نیز بر دفتر کل توزیع شده سر زبان ها افتاده باشند، باز هم این دو واژه دارای معنی کاملا یکسانی نیستند.
بله، هر دوی این فناوری ها به طور کلی به سوابق اطلاعاتی که در یک شبکه توزیع می شود، اشاره دارند و هر دوی آنها میزان شفافیت و صراحت بیشتری را از طریق پایگاه های داده متمرکز یا سوابق دیجیتال ارائه می دهند. اما اینجاست که قیاس ها پایان می یابد، چراکه بلاک چین و دفتر کل توزیع شده (DLT) هر کدام از ویژگی های مهم و متمایزی برخوردار می باشند.
صراحت، عدم تمرکز، رمزنگاری
دو تمایز بزرگ میان این دو فناوری وجود دارد و بسته به جایی که شما از بیت کوین در برابر طیف بلاک چین استفاده می کنید، برخی از بلاک چین های به سبک بیت کوین برتر و نوآورانه تر از دفتر کل توزیع شده می باشد، در حالی که برخی دیگر از ویژگی های دفتر کل توزیع شده برای اهداف تجاری روزمره مفیدتر می باشد.
تصویر زیر چگونگی ارتباط این دو فناوری را با یکدیگر نشان می دهد و نشانگر این است که راه اجرای دفتر کل توزیع شده از طریق بلاک چین امکان پذیر می شود:
بررسی رابطه بین بلاک چین و دفتر کل توزیع شده
اولا، بلاک چین ها به طور کلی عمومی هستند، به این معنی که هرکسی می تواند تاریخ تراکنش خود را مشاهده کند و هرکسی با تبدیل شدن به یک نود می تواند در عملیات خود مشارکت داشته باشد. آنها همانطور که ارز دیجیتال مدعی است، غیر مجاز می باشند. این ویژگی اصلی بلاک چین است که توسط مارتا پیکارسکا (Marta Piekarska)، مدیر اکوسیستم هایپرلجر در گفتگو با کوین تلگراف عنوان شد. به گفته پیکارسکا:
“اول و مهم ترین چیز در بلاک چین این است که یک نوع مجاز و یک نوع غیر مجاز دارد. این بدان معناست که در حالت اول هر کسی می تواند در شبکه شرکت کند، در حالت دیگر، فقط عدهی خاصی از شرکت کنندگان به آن دسترسی دارند. این همچنین اندازه شبکه را مشخص می کند، بیت کوین می خواهد بی نهایت رشد کند، در حالی که در یک فضای بلاک چین مجاز، تعداد احزاب کمتر است.”
به بیان ساده تر، جنبه عمومی بلاک چین ها به طور کلی، حاکی از سه چیز مرتبط است: ۱) هر کسی می تواند از بلاک چین استفاده کند، ۲) هر کس می تواند به عنوان یک نود اعتبار سنجی بلاک چین عمل کند و ۳) هر کسی که یک نود شود، می تواند به نوبه خود به عنوان بخشی از مکانیسم مدیریتی بلاک چین عمل کند. از نظر تئوری، این امر باعث می شود که بلاک چین ها غیرمتمرکز شوند و ساختارهای دموکراتیک در برابر کنترل یا نفوذ هر حزب واحد مقاومت کنند.
در مقابل، یک دفتر کل توزیع شده، معمولاً هیچ کدام و یا بیشتر این ویژگی های عمومی را فعال نمی کند. این مسئله، شخصی را که از آن استفاده می کند و به آن دسترسی دارد (به اصطلاح “مجاز”) و همچنین کسانی که می توانند به عنوان یک نود فعالیت کنند را محدود می کند و در بسیاری از موارد، تصمیمات مدیریتی به یک شرکت یا بدنه متمرکز منتقل می شود. در مقایسه با بلاک چین ایده آل عمومی و غیرمتمرکز، دفتر کل توزیع شده، صرافا برای خدمت به منافع یک گروه متمرکز از عاملان تجاری و ذی نفعان ایجاد شده است.
در زیر تصویری از نحوه ساخت شبکه های متمرکز، غیرمتمرکز و توزیع شده ارائه شده است:
در حال حاضر می خواهیم به دفتر کل توزیع شده دومین تفاوت مهم میان بلاک چین و دفتر کل توزیع شده بپردازیم. همانطور که از نام آن پیداست، بلاک چین ها از یک سری بلاک با مهر زمانی تشکیل شده اند که و اطلاعات داخل بلاک ها به صورت زنجیره وار ذخیره میشوند، به این ترتیب که هر بلاک به بلاک قبلی خود وابسته است، همچنین اطلاعات جدید در بلاک های جدید ذخیره می شوند و به بلاک های قبلی وصل می شوند از این جهت به آن فناوری بلاک چین میگویند. در زنجیره همانطور که Kalle Alm، توسعه دهنده Bitcoin Core به کوین تلگراف توضیح داد، این مسئله باعث می شود که بلاک چین از امنیت بالایی برخوردار شود. تا جایی که نیاز به اجماع رمزنگاری، جعلی بودن تراکنش ها را بسیار دشوار می سازد.
با این وجود، در حالی که برخی از دفتر کل های توزیع شده، زنجیره هایی از بلاک های معتبر رمزنگاری شده نیستند، اما برخی از آنها از چنین ویژگی ای برخوردار می باشند. به همین دلیل، باید تأکید کرد که در تنها یک تفاوت اساسی میان بلاک چین و دفتر کل توزیع شده وجود دارد، به این صورت که یکی از آنها غیرمجاز و دیگری مجاز است. میشال زاجدا (Michal Zajda)، سازندهی بلاک چین در Aeternity blockchain در گفتگو با کوین تلگراف در این باره عنوان کرد:
“تنها تفاوت بین بلاک چین های خصوصی و عمومی قابلیت دسترسی به آنهاست. من به راحتی می توانم بکارگیری پروتکل بیت کوین را در یک ابر خصوصی که فقط به یک گروه کوچکی از کاربران ارائه دفتر کل توزیع شده می شود، تصور کنم. تفاوت اساسی در اینجا میان بلاک چین های غیر مجاز مانند بیت کوین و بلاک چین های مجاز است. در بلاک چین های غیر مجاز برای مدیریت صادقانه نیازی به وجود شرکت های شخص ثالث نیست.”
اما با فرض اینکه یک دفتر کل توزیع شده، خصوصی است و یک زنجیره از بلاک ها با مهر زمانی که ناشی از اجماع رمزنگاری باشد، نیست، اغلب به یک پایگاه دادهی نسبتاً متعارف تبدیل می شود که فقط در میان یک گروه انتخابی از شرکت کنندگان به اشتراک گذاشته می شود. این نکته ای است که توسط فیل چن (Phil Chen)، مدیر ارشد HTC Exodus عنوان شده است. وی به کوین تلگراف گفت که تفاوت میان بلاک چین های عمومی و بلاک چین های خصوصی بسیار زیاد است، وی افزود:
در فضای سازمانی، مردم عموما در مورد بلاک چین های خصوصی صحبت می کنند که از نظر فنی بلاک چین نیستند، بلکه یک سیستم مدیریتی بهتر از پایگاه داده ها هستند، که من آنها را نوآوری ۹ به ۱۰ می نامم. اما بلاک چین های عمومی مانند بیت کوین و اتریوم نوآوری ۰ به ۱ هستند دفتر کل توزیع شده که نحوه تفکر و استفاده از پول را به طور کامل تغییر می دهند. بیت کوین یک بلاک چین عمومی است که باز، خنثی، مقاوم در برابر سانسور و بدون مرز است. و دفتر کل های توزیع شده پایگاه های دادهی مجاز هستند.
ویژگی حفظ حریم خصوصی و مقیاس پذیری
اما همانطور که توضیحات چن نشان می دهد، حتی اگر بلاک چین ها به طور قابل ملاحظه ای نسبت به دفتر کل های توزیع شده برتر باشند، با این وجود دفتر کل توزیع شده هنوز هم می تواند یک افزودنی مفید برای زرادخانه فنی اقتصاد جهانی باشد، به ویژه در مواردی که به کارگیری بلاک چین غیرمتمرکز و عمومی نادرست باشد. Alm افزود:
“قوی ترین بحث برای یک بلاک چین خصوصی ظاهرا زمانی رخ دهد که گروهی از بانک ها برای ایجاد یک سیستم انتقال پول دور یکدیگر جمع می شوند، در این مورد، هیچ بانکی رضایت نمی دهد که سایر بانک ها از پایگاه داده اش نگهداری کنند. بنابراین در اینجا وجود یک بلاک چین مشترک که توسط هیچ شخصی اداره نمی شود، عاقلانه به نظر می رسد.”
علاوه بر این، حریم خصوصی دفتر کل های خصوصی برای هر شرکتی که از داده های کسب و کار خود و یا مشتری اش محافظت می کند، یک مزیت آشکار است. با این وجود، جسی موریس (Jesse Morris)، رئیس ارشد بازرگانی در بنیاد Energy Web ادعا می کند که حتی در این مورد نیز، حریم خصوصی بلاک چین های عمومی می تواند بسیار قوی تر از چیزی باشد که برخی قادر به در ک آن هستند. وی در گفتگو با کوین تلگراف عنوان کرد:
“یک انتقاد رایجی که همیشه در مورد بلاک چین های عمومی مطرح می شود، مربوط به حریم خصوصی است (به عنوان مثال ، جزئیات هر تراکنش برای همه شناخته شده است.) این انتقاد، دو واقعیت ساده را آشکار نمی کند: ۱) هر همه برنامه های غیرمتمرکز (dApp) می توانند تنها با انتقال حجمی محدودی از اطلاعات ضروری در هر بلاک چین از جزئیات تراکنشی خاص محافظت کنند، این در صورتی است که اطلاعات حساس خارج ا ز زنجیره نگهداری می شود و ۲) حتی در شبکه های خصوصی نیز به منظور محافظت از اطلاعات حساس شرکت کنندگان در یک بلاک چین خصوصی از ویژگی های حفظ حریم خصوصی استفاده می شود و همین اقدامات برای حفظ حریم خصوصی در بلاک چین های عمومی نیز مورد استفاده قرار می گیرد.”
به عبارت دیگر، این تصور وجود دارد که بلاک چین های عمومی به طور بالقوه بسیاری از مزایای حریم خصوصی را که توسط رقبای خصوصی آنها وعده داده شده است، ارائه می دهند. البته، دفتر کل های خصوصی هنوز هم به طور کلی این مزیت را دارند که توسط شرکت هایی که از آنها استفاده می کنند، کنترل می شوند. بدیهی است که این مسئله برای بانک های بزرگ چند ملیتی که می خواهند کنترل فرآیندهای خود را در اختیار داشته باشند، یک امتیاز بزرگ محسوب می شود.
در اینجا یک مزیت برجسته در زمینه بهبود مقیاس پذیری نیز وجود دارد، همانطور که در بالا نیز اشاره شد، دفتر کل های توزیع شده غالباً به طور گسترده پایگاه های دادهی متمرکز هستند، به این ترتیب، آنها می توانند نه صدها بلکه هزاران تراکنش را در هر ثانیه پردازش کنند، در حالی بلاک چین های غیرمتمرکزی مانند بیت کوین در تلاشند تا بتوانند ۷ تراکنش را در هر ثانیه پردازش کنند و برای انجام چنین کاری برق زیادی را نیز مصرف می کنند. این ویژگی شاید اصلی ترین مزیت ارائه شده توسط دفتر کل های توزیع شده باشد و حتی اگر آنها توانند عدم تمرکز و شفافیت بیشتری از سیستم های پایگاه داده قبلی را هم ارائه دهند، بازهم این ویژگی ذکر شده دلیل بر این است که آنها در آینده نیز مورد استفاده قرار خواهند گرفت.
دفتر کل توزیع شده (DLT) چیست و چه تفاوتهایی با بلاکچین دارد؟
دفتر کل، همان دفتر حساب و کتاب خودمان است که مردم هزاران سال است از آن استفاده میکنند؛ فقط امروزه کمی پیچیدهتر شده است. اما آیا دفتر کل توزیع شده (Distributed Ledger) و فناوری بلاکچین (Blockchain) یکسان هستند؟ در جواب باید بگوییم که تفاوتهای زیادی میان این دو وجود دارد و صرفاً هر دفتر کل توزیع شده یک بلاکچین نیست. در این مقاله، به شما میگوییم که بلاکچین چیست و تفاوتها و شباهتهای آن با فناوری دفتر کل توزیع شده در چه چیزهایی است.
دفتر کل توزیع شده چیست؟
در علوم مالی و حسابداری، دفتر کل (Ledger) به محلی گفته میشود که در آن اطلاعات مالی از قبیل حسابها، بدهیها، اعتبارات و … ثبت میشوند تا در زمان مشخص بتوان از آنها برای رسیدگی به امور استفاده کرد. در میان مردم، به دفتر کل، دفتر حساب و کتاب هم گفته میشود. انسانها هزاران هزار سال است که از دفتر کلها به شکلهای مختلف استفاده میکنند.
به استناد دادههای باستانشناختی بهدستآمده از شوش و در زیر لایههای تپه «اکروپول» که از نظر تاریخی سالهای۳۵۰۰ تا۳۰۰۰ پیش از میلاد را در بر میگیرد، تعدادی از اشیای شمارشی به شکل مخروط، کُره (تیله) و میله (باتونه) به دست آمده است. علاوه بر شوش و اکروپل، در « چغامیش» در نزدیکی شوش نیز دادههایی مثل مهرهها و گلولههای شمارشی و همچنین گِلنوشتههای اقتصادی که نشاندهنده شکل قدیمیتر دفاتر کل است، بهدست آمده است.
هر تکنولوژی برای کمک به زندگی بهتر و راحتی بشر ساخته میشود. تکنولوژی دفتر کل توزیع شده نیز به همین هدف پا در عرصه علم و فناوری گذاشته است. این تکنولوژی علاوه بر حل مشکلات نامبرده، مزایا و قابلیتهای دیگری را نیز با خود به همراه دارد که در ادامه بررسی میکنیم.
دفتر کل توزیع شده (Distributed Ledger) همانطور که از نامش مشخص است، به صورت غیر متمرکز اداره میشود و به دست نهاد یا ارگانی مدیریت و کنترل نمیشود.
گذشته از دفتر کل توزیع شده کلمات اختصاری گیجکننده مانند دفتر کل توزیع شده (DLT) در محافل مالی و فینتک (Fintech)، خبر خوب این است که درک این فناوری بسیار آسان است. دفتر کل توزیع شده پایگاه دادهای است که در چندین مکان یا در چندین شرکت وجود دارد. در مقابل، اکثر شرکتها در حال حاضر از یک پایگاه داده متمرکز استفاده میکنند که در یک مکان ثابت قرار داده میشود. یک پایگاه داده متمرکز، اساساً یک نقطه ضعف دارد. با این حال دفتر کل توزیع شده یک سیستم غیر متمرکز است و وظیفه دارد که نیاز یک مرجع مرکزی یا واسطه را برای پردازش، اعتبارسنجی یا تأیید اعتبار معاملات، برطرف کند.
شرکتها از فناوری دفتر کل توزیع شده برای پردازش، اعتبارسنجی یا تأیید اعتبار معاملات یا انواع دیگر تبادل داده استفاده میکنند. به طور معمول، این سوابق تنها زمانی در دفتر کل ثبت میشوند که از نظر طرفین درگیر صادر شده باشد. سپس به تمام پروندههای موجود در دفتر کل توزیع شده مهر زمان زده میشود و یک امضای رمزنگاریشده منحصربهفرد به طرفین داده میشود. همه شرکتکنندگان در دفتر کل توزیع شده میتوانند تمام سوابق مورد نظر را مشاهده کنند. این فناوری، تاریخچه قابل تأیید و قابل بررسی از کلیه اطلاعات ذخیرهشده در آن مجموعه داده خاص را فراهم میکند.
بلاکچین چیست؟
پایگاه داده غیر متمرکز، همان بلاک چین (Blockchain) است و هر نود در بلاک چین، به کل بلاکچین دسترسی دارد. هیچ نود یا شخصی نمیتواند مقررات موجود در آن را تنظیم کند. هر نود قادر است گزارشات بلاک چین را تأیید کند. همۀ این کارها بدون وجود هیچ واسطهای که کارها را کنترل کند انجام میشود.
هر کسی که بلاکچین را بررسی کند، قادر خواهد بود هر تراکنش و مقدار هش هر کدام را ببیند. کسی که از بلاک چین استفاده میکند، در صورت تمایل میتواند ناشناس باقی بماند یا اینکه اطلاعات هویتی خود را در اختیار دیگران قرار دهد.
شبکه بلاکچین (Blockchain) در واقع یک پلتفرم است که وظیفه ثبت اطلاعات و گزارشات را به عهده دارد. اما تفاوتی که این شبکه را از شبکههای دیگر جدا میسازد این است که هر اطلاعاتی که در این شبکه درج میشود، برای همه اعضای شبکه قابل مشاهده است و در واقع برای آنها نیز به اشتراک گذاشته میشود.
یکی از ویژگیهای بسیار خوب شبکه بلاک چین این است که در این شبکه امکان حذف و دستکاری اطلاعات ثبتشده امکانپذیر نیست و تقریباً غیرممکن است و این به این دلیل است که شبکه رمزگذاری میشود. بیت کوین اولین مورد مهمی بود که از این شبکه بهره برد و از آن برای ثبت اطلاعات کاربران خود استفاده کرد. در واقع میتوان گفت بیت کوین یک نرم افزار روی شبکه بلاکچین است.
شبکه بلاک چین را میتوان به زنجیرهای از بلاکها تشبیه کرد. در واقع نام بلاک چین (Blockchain) نیز از دو واژه انگلیسی زنجیره (Chain) و بلوک (Block) ساخته شده است. شبکه بلاک چین در واقع بلاکهای زیادی را گرد هم جمع میکند و در هر بلاک میتوان اطلاعات مختلفی را به اشتراک گذاشت.
تفاوتهای بلاکچین و دفتر کل توزیع شده
مهمترین تفاوتی که باید آن را بدانید، این است که بلاکچین فقط یک نوع دفتر توزیع شده است. اگرچه بلاکچین از بلاکهای پشت سر هم (زنجیره بلاک) تشکیل شده است، اما دفاتر توزیع شده به چنین زنجیرههایی احتیاج ندارند. به علاوه، دفاتر توزیع شده به اثبات کار و گزینههای مناسبتر نیز برای مقیاس پذیری نیازی ندارند.
حذف طرفین واسطه از معادله همان چیزی است که فناوری دفتر کل توزیع شده را بسیار جذاب میکند. برخلاف بلاکچین، دفتر کل توزیع شده لزوماً نیازی به داشتن ساختار داده در بلاکها ندارد. این دفاتر فقط نوعی پایگاه داده هستند که در بین چندین سایت، منطقه یا شرکتکننده پخش میشود.
در ظاهر، دفتر کل توزیع شده شبیه به یک بلاکچین به نظر میرسد.
تمام بلاکچینها دفتر کل توزیع شده هستند، اما به یاد داشته باشید که همه دفاتر توزیع شده، یک بلاکچین نیستند. از آنجایی که بلاکچین نمایانگر نوعی دفتر کل توزیع شده است، یک زیر مجموعه از آنها محسوب میشود.
مزایای بلاکچین و دفتر کل توزیع شده
یک دفتر کل توزیع شده (Distributed Ledger) کنترل تمام اطلاعات و معاملات خود را به کاربران میدهد که باعث افزایش شفافیت میشود. همچنین این فناوری افزایش کارآیی و اتوماسیون پشت پرده دفاتر کل را تسهیل میکند.
دفاتر توزیع شده مانند بلاکچین برای معاملات مالی بسیار مفید هستند. آنها ناکارآمدی در عملیاتها را کاهش میدهند که در نهایت باعث صرفهجویی در هزینهها میشود. همچنین تغییرناپذیر بودن دفاتر نیز باعث افزایش امنیت شده که دلیل آن غیرمتمرکز بودن دفاتر است.
در مقابل، فناوری بلاکچین راهی برای ایجاد ایمنی و افزایش کارآمدی فعالیتهای حساس و متمرکز است. این دو شامل هر گونه انتقال پول بینالمللی تا ثبت سوابق سهامداران و کاربران میشوند.
سخن پایانی
ثبت معاملات یا تعاملات دیجیتال از طریق دفتر کل توزیع شده (Distributed Ledger)، ایجاد شفافیت، بهبود کارآیی و افزایش امنیت برای اکثر مشاغل را به ارمغان میآورد. اما دو فناوری دفاتر کل توزیع شده و بلاکچین یکسان نیستند؛ بلاکچین یک زیر مجموعه از دفاتر کل توزیع شده محسوب میشود.
دیدگاه شما