تراز حساب و دارایی حساب

در جدول معادله حسابداری افزایش دارایی‌ها بدهکار و کاهش آن بستانکار می‌شود، و کاهش بدهی‌ها و سرمایه بدهکار و افزایش آن‌ها بستانکار می‌شود.

حسابداری شیرکویی

این وبلاگ برای علاقه مندان به رشته حسابداری طراحی شده است

رایانه کار مالی 95

نمونه سوالات رایانه کار مالی

بنام خدا
آزمون درس : حسابداری مالی مقدماتی رشته : دوم حسابداری
هنر ستان کارو دانش نام ونام خانوادگی تاریخ : وقت : 50دقیقه

1- کدامیک از اقلام زیر دارایی به حساب نمی آید؟

الف)آپارتمان ب)موجودی بانک ج)بد هکاران د) بستانکاران

2-موسساتی که خدماتی رابه مشتریان عرضه و در ازای آن کارمزد یا حق الزحمه دریافت می کنند. میگویند.
الف)موسسات بازرگانی ب)موسسات تولیدی ج)موسسات خدماتی د)موسسات انتفاعی

3-در معامله اساسی حسابداری چنانچه یکی از اقلام دارائی افزايش یابد در این حالت کدام مورد می تواند صحیح است
الف)افزایش یکی دیگر اقلام دارائی ب)افزایش سرمایه ج) کاهش سرمایه د)کاهش بدهی

4-دریافت 200000ریال پول از بدهکاران بابت مطالبات باعث:
الف) افزایش دارا ئیها ب)کاهش بدیها می شود
ج)تغییری در دارائیها نخواهد شد د) افزایش سرمایه خواهد شد

5-مقداری اثاثه بطور نقد ونسیه خریداری شد ه است عنوان حساب یا حسابهای بستانکار کدام است:
الف) اثاثه ب) صندوق وبدهکاران ج)صندوق وبستانکاران د) ب وج

6-وجوهی را که صاحب یک موسسه به عنوان سرمایه به حساب جاری بانک واریز میکند.
الف) دارایی و سرمایه را افزایش می دهد ب)دارایی و بدهی را افزا یش میدهد
ج)فقط دارایی را افزایش میدهد د) فقط سرمایه را افزایش میدهد

7-حسابداری دو بل یا دو طرفه یعنی هر معامله:
الف) حداقل بر دو حساب اثر میگذارد ب) در دو د فتر ثبت میشود
ج) در دو طرف یک حساب ثبت میشود د) دو بار در حسابها ثبت میشود

8-دفتری که برای تفکیک ومجزا ساختن حسابهای دفتر کل نگهداری می شودچه نام دارد؟
الف) دفتر رو زنامه ب)دفترکل ج)دفترمعین د)دفتر روزنامه فرو ش

9-کدام گزینه از انواع تراز آ زمایشی می باشد .
الف ) تراز آزمایش 2 ستونی ب) تراز آزمایشی 4 ستونی
ج) تراز آزمایشی 6 ستونی د) گزینه الف وب صحيح است

10-کدام گز ینه از د فاتر غیر رسمی است :
الف : روزنامه ب: کل ج:کپیه د)معین

11-کد ام حساب ، حساب مالی دائمی است :
الف) درآمد خدمات ب)هزینه تبلیغات ج:برداشت د)هیچکدام

12-زمانی که حسابی بسته شود :
الف ) مانده اش بدهکار میشود ب)مانده اش بستانکار میشود
ج) مانده اش صفر است د) به دوره بعد انتقال داده میشود

13-کدام حساب زیر در تراز آزمایشی اختتامی وجود نخواهد داشت:
الف)بدهکاران ب) برداشت ج) بستانکاران د)اثاثه

14-برای گشایش حسابهای دارائی در آغاز دوره مالی جدید کدام حساب زیر بستانکار می گردد .
الف)دارائی ب) تراز افتتاحیه ج) تراز ا ختتامیه د)هیچکدام

15-به طور معمول اگر شماره حسابی با 2 آغاز شود جزء کدام طبقه از حسابها خواهد بود؟
الف: دارایی ب) بدهی ج) سرمایه د) هیچکدام

16-حسابهاي جزء حساب کل بدهکاران در کدام دفتر نگهداری میشود:
الف) دفتر روزنامه ب)دفتر كل حسابهاي دريافتي ج) دفتر معين د)دفتر كپيه

17-اگر 2 یا چند رویداد مالی با یک ثبت دفتر روزنامه نشان داده شود:
الف)این عمل اشتباه است ب) ثبت ساده صورت پذیرفته
ج) این عمل خلاف قانون است د)ثبت مرکب صورت پذیر فته است

18-جمع مانده های معین بستانکاران باید :
الف)با مانده حسابهای دارایی برابر باشد ب) با 2 برابر جمع مانده بدهی برابر باشد
ج) با مانده حساب کل بستانکاران برابر باشد د) با جمع گردش دفاتر روز نامه برابر باشد

19-اصلاح حساب پیش دریافت فروش بر بستانکار حساب زیر موثر خواهد بود
الف) هزینه ب) درآمد ج)بدهی د)دارائی

20-حساب پیش پرداخت بیمه در پایان دوره مالی مبلغ 1200 ریال را نشان میدهد چنانچه تاریخ انعقاد قرارداد از 1/8/69 به مدت یکسال باشد برای اصلاح حساب چه حسابی به چه مبلغ باید بدهکا ر گردد:
الف :هزینه بيمه 500 ریال ب) هزینه بیمه 700 ریال
ج) پیش پرداخت بیمه 500 ریال د) پیش پرداخت بیمه 700 ریال

21-برای اصطلاح حساب درآمد ثبت نشده کدام حساب زیر بستانکار میشود.
الف) درآمد دریافتی ب) پیش دريافت درآمد ج) درآمد د) هیچکدام

22-آخرین مرحله چرخه حسابداری در ایران معمولاً عبارت است از
الف) تهیه صورت مالی ب) تهیه کاربرگ ج) بستن حسابهای دائمي د) تهیه تراز آزمایشی اختتامی

23-کدام گزینه از ستونهای موجود در فرم کاربرگ میتواند باشد؟
الف) تراز آزمایشی ب) اصلاحات ج)ترازنامه د) همه موارد فوق

24-کدام گزینه از مراحل چرخه حسابداری نمی باشد
الف) جمع آوری اطلاعات مالي ب) ثبت معاملات در دفتر روزنامه
ج)تهیه صورتهای مالی د)تهیه اظهار نامه مالیاتی

25-با کدا م گزینه معادله زیر را تکمیل می گردد؟ قیمت تمام شده کالای فروش رفته - ؟ = سود ناویژه
الف ) قیمت تمام شده کالای خریداری شده ب)سود ویژه ج) فروش د) هزینه های عملیاتی

26-استهلاک انباشته دارائیها ثابت به چه عنوان در تراز نامه طبقه بندی میشوند.
الف) دارائی جاري ب) دارائی ثابت ج) به عنوان یک رقم کاهنده در دارائیها د) دارائی غیر مشهود

27-تخفیفی را که عمده فروشان وتولید کنندگان معمولاً نسبت به نرخ های اعلام شده در لیستهای قیمت خود به خریداران میدهند چه نام دارند؟
الف )تخفیف تجاری ب) تخفیف نقدی ج)تخفیف توافقی د)تخفیف به علت عیب ونقص

28-حساب موجودی کالای اول دوره به چه حسابی بسته میشود
الف) ترازنامه ب) سر مایه ج) عملکرد یا خلاصه سود وزیان د) تراز اختتامیه

29-با ثبت بدهکار مانده حساب زیر كاهش می یابد
الف)خرید ب) هزینه حمل کالای خریداری شده ج) برداشت د) تخفیفات نقدی خرید

30-معنی ن /45 - 5/15 چیست ؟
الف )نقد 45 روزه -5 روزه 15%-تخفیف ب)نسیه 45 روزه -15روزه 5%- تخفیف
ج)نقد 45 روزه -15 روزه5% تخفیف د)نسیه 45 روزه -15 روزه 15%- تخفیف

31-کدام گزینه از روشهای ارزیابی موجودی کالا در پایان دوره می باشد.
الف ) FIFO ب)LIFO ج)میانگین د)همه موارد ذکر شده

32-در شرایط اقتصادی تورمی ،استفاده از کدام روش ارزیابی موجودی کالا باعث نشان دادن سود ناویژه بیشتری خواهد شد.
الف) LIFO ب) FIFO ج)میانگین موزون د) شناسایی ویژه

ا33-گر موجودی کالای پایان دوره پیش از واقع ارزیابی گردد
الف) سود موسسه کاهش می یابد ب) سود موسسه افزایش می یابد
ج) جمع دارائیها کاهش می یابد د) هیچکدام

34-اگر سفته وصولی یکی از مشتریان در سر رسید نکول شود عناون حساب بدهکار در دفاتر دارنده سفته کدام است
الف)حساب بدهکاران ب) صندوق ج) اسناد دریافتی د) اسناد پرداختني

35-مانده حساب تنزیل شده در پایان دوره مالی نشانه چیست :
الف) نکول اسناد دریافتی ب) بدهی احتمالی ج) اسناد درجریان وصول د) هیچکدام

36-سود سفته ای به مبلغ 50000 ریال به مدت 60 روز با نرخ 6% چند ریال است
الف)10000 ریال ب)1000 ريال ج)500 ریال د) 5000 ريال

37-بابت طلب خود سفته ای اخذ نموده ایم چه حسابی بستانکار میگردد
الف) بدهکاران ب) بستانکارن ج) اسناد دریافتی د) اسناد پرداختی

38-در فروشهای نسیه ای که متکی به سندی نیست چه حسابی بدهکار میشود
الف)بستانکاران ب)بدهکاران ج)اسناد دریافتی د) صند وق

39-مطالبات سوخت شده یعنی
الف )مطالباتی که احتمال سوخت شدن آن وجود دارد ب)مطالباتی که و صول آنها غیر ممکن تشخیص داده مي شود
ب) مطالباتی که در موعد سررسید وصو ل خو اهند شد ج) هیچکدام

40-منظور از ذخیره م . م الوصول چیست ؟
الف) ذخیره هزینه های سو خت شده ب) ذخیره مطالبات مشکوک الوصول
ج) هزینه مطالبات سوخت شده د)هیچکدام

41-برگه ای که توسط بانک به صاحب حساب ارسال شده وافزایش موجود ی حساب بانک را نشان میدهد.
الف) اعلامیه بدهکار بانکی می باشد ب) اعلا میه بستانکار بانكي می باشد
ج) صورتحساب بانکی می باشد د) صورت مغایرت بانکی است

42-نگهداری حساب تنخو اه به چند روش است ؟
الف) روش تنخواه گردان ثابت ب) روش تنخواه گردان متغیر
ب) روش تنخواه گردان مشخص د) الف وب

43-کدام فرض حسابداری نمیباشد؟
الف) فرض دوره مالی ب) فرض شناخت درآمد به دقت ج) فرض تفیک شخصیت د) فرض تعهدی

44-کدام گزینه از مفروضات و مفاهیم حسابداری نمی باشد
الف) فرض تفکیک شخصیت ب) فرض دوره مالی ج) فرض محاسبه سود و زيان د) فرض تعهدي

45-در حسابداری معاملات وعملیات مالی رویدادهای دارای اثر مالی برحسب واحد پول به عنوان مقیاس مشترک اندا زه گیری سنجیده واطلاعات مالی بر حسب پول گزارش میشود این جمله از فرض مالی استوار تراز حساب و دارایی حساب ا ست
الف) فرض دوره مالی ب) فرض بهای تمام شده ج) فرض تعهدی د)فرض واحداندازاه گیری

46-هزینه معوق:
الف)معمولاً برآوردی میباشد ب) هزینه هائی میباشد که هنوز تحمل نشده اند
ج) هزینه هائي مي باشند كه شناخته نشده اند د) هیچکدام

47-کدام گزینه در ارتباط با هزینه های معوق صحیح میباشد
الف) هزینه های معوق ماهیت بدهکار دارند ب) هزینه های معوق به سود وزیان بسته میشود
ج) هزینه معوق به عنوان یک رقم دارائی است د( هزینه معوق ماهیت بستانکار دارد وبه عنوان یکی ازبدهیهای شناسایی میشود

48-انتقال ندادن یک طرف ثبت روزنامه به حساب های کل دفتر
الف) باعث عدم تواز ن تراز آزمایشی میشود ب)باعث عدم توازن د فتر روزنامه میشو د
ج) باعث عدم توازن مانده حساب روزنامه میشود د) هیچکدام

49-هزینه حمل کالای خرید اری شده در کدام حساب نگهداری میشود؟
الف) حساب خرید ب) حساب موجو دی کالا ج) حساب هزینه حمل كالاي خریداری شده
د) بد هکار حساب خلاصه سود وزیان

50-هزینه سفر فروشندگان وهزینه بیمه اداری در موسسات تجاری به ترتیب کدام هزینه ها میباشد
الف) خرید- فروش ب)فروش –خرید ج) فروش –اداری د)اداری - فروش

پاسخنامه درس مالی درجه 4

1- د 11-د 21-ج 31-د 41- ب
2-ج 12-ج 22-د 32-ب 42-د
3-ب 13-ب 23-د 33-ب 43-ب
4-ج 14-ب 24-د 34الف 44-ج
5-ج 15-ب 25-ج 35-ب 45-د
6-االف 16-ج 26-ج 36-ج 46-الف
7-الف 17-د 27-الف 37-الف 47-د
8-ج 18-ج 28-ج 38-ب 48-الف
9-د 19-ب 29-د 39-ب 49-ج
10-د 20-الف 30-ب 40-ب 50-ج

همه چیز درباره چرخه حسابداری : از جمع‌آوری اسناد تا تراز آزمایشی اختتامیه

عملیات مربوط به ارزیابی عملکرد در هر سال مالی و بررسی وضعیت مالی در پایان سال مالی از جمع آوری اسناد تا تهیه تراز آزمایش اختتامیه را چرخه حسابداری می گویند که شامل ۳ بخش و چندین مرحله است و در این گفتار تشریح شده است.

با ما همراه باشید.

گزارش حسابداری

داده هایی که به سیستم حسابداری یک بنگاه وارد می شود، داده های اولیه بوده که از اسناد و مدارک مثبته راستی آزمایی شده، استخراج می شود. این اطلاعات مالی توسط سیستم حسابداری، پردازش شده و به صورت گزارش های حسابداری به عنوان خروجی سیستم در اختیار مدیران و صاحبان سهام و ممیزان دارایی و غیره قرار می گیرد. در واقع گزارشات حسابداری، مجموع اطلاعات مالی مربوط به یک واحد اقتصادی را به صورت خلاصه و طبقه بندی شده با توضیح و تفسیر ارائه می کند.

هر اندازه نرم افزار حسابداری خوبی داشته باشید، استخراج گزارشات حسابداری دقیق و مطابق با درخواست شما صادر می شود و اشراف اطلاعاتی شما را نسبت به سود و زیان و فعالیت های مالی، افزایش خواهد داد. بخشی از موفقیت یک بنگاه، به واحد حسابداری خوب بستگی دارد که بتواند مدیران و سهامداران را با اطلاعات شفاف، نسبت به وضعیت گذشته، حال و آینده، یاری دهد.

در سیستم حسابداری، کلیه اطلاعات مالی مربوط به یک بنگاه، بایستی شناسایی، اندازه گیری، ثبت و طبقه بندی شده و در قالب صورت های مالی، خلاصه و قابل استناد باشد اگر درخواست کننده ای، این اطلاعات را درخواست کرد، قابل ارائه و قابل استفاده باشد. به منظور بدست آوردن این اطلاعات در هر دوره مالی، عملیات مالی به صورت مستمر انجام شده و به طور منظم، تکرار خواهد شد که به آن چرخه حسابداری می گویند.

الزامی وجود ندارد که دوره مالی (دوره حسابداری) با سال مالی یکسان باشد.

چرخه حسابداری چیست؟

چرخه حسابداری ، مجموعه عملیاتی است که در یک شرکت یا موسسه به منظور ارزیابی عملکرد در هر سال مالی و بررسی وضعیت مالی آن در پایان سال مالی انجام می شود تا دفاتر قانونی یک سال مالی ممیزی و بررسی شده و اطلاعات مالی به دوره بعد، منتقل شود.

همه این کارها بر اساس سلسله اقدامات مالی و استاندارد های حسابداری و هم چنین تنظیم و تحریر دفاتر قانونی پلمپ روزنامه و کل انجام شده و صورت حساب سود و زبان و گزارش تزارنامه تهیه می شود. به همه این فعالیت ها، چرخه حسابداری گفته می شود.

در واقع این چرخه، از جمع آوری اسناد و مدارک مثبته آغاز و تا بستن دفاتر دائمی ادامه می یابد. در همه شرکت ها و موسسات که مشمول مالیات هستند، حسابداران با تهیه تراز آزمایشی از حساب های کل و معین، تساوی جمع عملیات بدهکار و بستانکار حساب های کل و معین را بررسی کرده و ارقام بدست آمده را با جمع ستون های بستانکار و بدهکار که از دفتر روزنامه حاصل می شود، تطبیق می دهند تا صحت ثبت رویداد های مالی را بررسی کنند. این ها نیز بخشی از فرآیند این چرخه را شامل می شود.

(مراحله چرخه حسابداری )

چرخه حسابداری دارای چند بخش است که در ادامه به آن اشاره میکنیم. چرخه حسابداری، شامل ۳ بخش و چندین مرحله است که به آن توجه کنید:

بخش اول چرخه حسابداری : فعالیت های دوره مالی

بخش نخست چرخه حسابداری ، فعالیت هایی است که در طول دوره مالی انجام می شود. در طول دوره مالی، فعالیت ها در شش مرحله جداگانه به ترتیب که در زیر ارائه شده است انجام می پذیرد:

جمع آوری اسناد و مدارک

در مرحله نخست، جمع آوری اسناد و مدارک مثبته است. در واقع، منظور از این مرحله، تهیه فاکتور و فیش و رسیدهای پرداخت بانکی و غیره بوده که برای تهیه اسناد مالی و ثبت در دفتر روزنامه، مورد نیاز است. در واقع اساس کار چرخه حسابداری ، جمع آوری اسناد و مدارک مثبت است. در این مرحله، حسابدار باید مراقب اسناد و مدارک صوری و غیر واقعی که زمینه رد دفاتر و محرومیت بنگاه از بخشودگی ها و معافیت های مالیاتی می شود، باشد. مثلا، شرکت های کاغذی که فاکتور با کد اقتصادی دیگران صادر می کند و اصالت ندارند.

تجزیه و تحلیل درست اسناد و مدارک

در مرحله دوم چرخه حسابداری که در بخش اول و در طول دوره مالی صورت می گیرد،‌ تجزیه و تحلیل اسناد و مدارک مثبته انجام می شود. تجزیه و تحلیل رویداد های مالی یا همان دو دو تا چهار تای حسابداری، به منظور اندازه گیری آثار مالی هر رویداد بر دارایی شرکت و موسسه بوده و تاثیرات بر روی بدهی و سرمایه و تعین حساب یا حساب های بدهکاری و بستانکاری نیز بررسی می شود.

(بعد از ثبت رویداد های مالی در دفتر روزنامه، مبلغ مندرج در ستون بدهکار دفتر روزنامه، به طرف بدهکار دفتر کل و مبلغ مندرج در ستون بستانکار دفتر روزنامه، به طرف بستانکار دفتر کل انتقال می یابد که در عکس بالا مشاهده می کنید)

(تنظیم دفتر روزنامه به ترتیب تاریخ وقوع رویداد های مالی)

توجه کنید که تجزیه و تحلیل رویداد های مالی در این قسمت، اقدامی مهم است که باید به دقت انجام شود.

مرحله سوم، صدور سند حسابداری است. پس از تجزیه و تحلیل اطلاعات در مرحله قبلی، اکنون نوبت سند زدن است از طریق نرم افزارهای موجود. صدور سند ، برای ثبت آثار مالی رویداد ها به ترتیب تاریخ وقوع صورت می گیرد و در بخش بدهکاری و بستانکاری ثبت می شود. مجوز های لازم برای ثبت این رویداد ها در دفاتر قانونی باید اخذ شود. لذا هر اطلاعات مالی شرکت یا موسسه، نمی تواند منجر به صدور سند حسابداری مستند و مستدل شود.

ثبت اسناد حسابداری

مرحله چهارم، ثبت اسناد حسابداری در دفتر روزنامه است. از روی سند حسابداری، دفتر روزنامه که سندی پلمپ شده و از اداره ثبت شرکت ها دریافت می شود و از اسناد قانونی هر شخص حقوقی است، تحریر می شود. دفتر روزنامه، دقیقا همانند سند حسابداری قابل استناد و دارای صلاحیت است.

توجه داشته باشید که ثبت اسناد مالی در دفتر روزنامه به ترتیب تاریخ اسناد با بدهکار و بستانکار کردن حساب هایی که می بایست به دفتر کل منتقل شود انجام می گیرد.

ثبت رویداد های مالی

مرحله پنجم در چرخه حسابداری ، ثبت رویداد های مالی در دفتر کل است. بعد از ثبت اسناد مالی تایید شده در دفتر روزنامه، نوبت به دفتر کل می رسد. مانده هر حساب در دفتر کل که به صورت ریز هر حساب در آن گنجانده شده، منتقل گردد. به زبان ساده تر، نقل کلیه اقلام از دفتر روزنامه به دفتر کل یا انتقال مبلغ مربوط به بدهکاری و بستانکاری در دفتر روزنامه به حساب های مربوطه در دفتر کل، در این مرحله انجام می گیرد.

این مرحله نیز باید بر اساس آیین نامه اجرای تنظیم دفاتر قانون مودیان مالیاتی صورت بگیرد.

انتقال اقلام

در مرحله ششم که پایان بخش اول چرخه در طول دوره مالی مودی مالیاتی است، نقل اقلام از اسناد مالی به دفاتر معین صورت می گیرد. در واقع، انتقال مبالغ بدهکاری و بستانکاری حساب های معین از اسناد حسابداری به حساب های مربوط در دفتر معین، در این بخش صورت می گیرد.

در این مرحله، همه حساب ها که جزییات و ریز اطلاعات دارند مثل تراکنش های بانکی، بایستی به صورت جزء به جزء در دفتر معین ثبت شوند.

بخش دوم: فعالیت هایی که باید در پایان هر ماه باید انجام شود

مرحله هفتم در چرخه حسابداری ، مربوط به فعالیت هایی است که بایستی در پایان هر ماه صورت بگیرد و نباید به ماه بعدی منتقل شود.

مانده گیری از حساب دفتر کل

مانده گیری از حساب های دفتر کل، فعالیتی است که در چرخه حسابداری ، انجام شده و از وظایف حسابداران می باشد. در پایان هر ماه،بایستی حسابداران، تراز های آزمایشی دفتر کل و معین را انجام داده و هدف از انجام این کار، بررسی تساوی گردش عملیات و مانده حساب های کل و معین و آزمون گردش عملیات حساب ها با جمع ستون بدهکاری و بستانکاری در دفتر روزنامه است که بایستی به درستی و با تراز حساب و دارایی حساب کمال دقت صورت بگیرد.

در واقع بعد از مانده گیری از اطلاعات های دفتر کل، بایستی در سرفصلی تحت عنوان تراز آزمایشی دو ستونی، همه حساب ها گنجانده شود.

بخش سوم چرخه حسابداری : اقداماتی که در پایان دوره مالی انجام می شود.

در بخش سوم چرخه حسابداری ، عملیات مهم مالی که باعث بسته شدن حساب ها در سال مالی می شود، انجام می پذیرد. در پایان هر دوره مالی و پس از ایجاد تراز آزمایشی، نیاز به یک سری اصلاحات هست که بایستی در دفاتر مالی صورت بگیرد. اکثر این اصلاحات، مربوط به :

• استهلاک دارایی های ثابت (fixed assets)
• ذخیره مطالبات مشکوک الوصول
• هزینه اجاره و بیمه پرسنل و حقوق و دستمزد پرداخت نشده

می باشد. بعد از انجام اصلاحات فوق الذکر، بایستی حسابداران محترم، تراز آزمایشی را طراحی کرده که همه اصلاحات اعمال شده نیز در آن درج شود. به این تراز آزمایشی، تراز آزمایشی اصلاح شده گفته می شود.

صورت سود تراز حساب و دارایی حساب و زیان

مرحله بعدی در چرخه حسابداری ، صورت سود و زیان است. همه فعالیت های یک بنگاه اعم از خصوصی یا دولتی یا عمومی، از طریق صورت سود و زیان مشخص می شود. در هر واحد تولیدی یا خدماتی یا بازرگانی، صورت سود و زیان، متفاوت است.

صورت سود و زیان

مرحله بعدی در چرخه حسابداری ، صورت سرمایه است. در همه واحدهای بازرگانی و خدماتی و تولیدی، صورت سرمایه به یک صورت است. صورت سرمایه در پایان هر دوره مالی باید محاسبه و بررسی شود. هر افزایش سرمایه ای در طول سال مالی انجام گرفته باشد، بایستی در محاسبه صورت سرمایه لحاظ شود . به خصوص در شرکت های سهامی عام که افزایش سرمایه از آورده نقدی یا مطالبات سهامداران یا تجدید ارزیابی دارایی ها انجام می شود.

تهیه ترازنامه

بحث بعدی در چرخه حسابداری ، ترازنامه است. ترازنامه یا بیلان به ۲ صورت تهیه می شود. ترازنامه T ، دارایی در یک طرف و بدهی تراز حساب و دارایی حساب و سرمایه در طرف دیگر درج می شود. هر دو طرف، بایستی بر اساس استاندارد های حسابداری، برابر و تراز باشد. برای اطلاع از ترازنامه همه ۵۵۰ شرکت پذیرفته شده در بازار بورس و فرابورس است به سامانه جامع ناشران (کدال) مراجعه کنید.

بستن حساب های موقت از دیگر مراحل در بخش سوم چرخه حسابداری است. هر شرکتی، دو نوع حساب دارد. یکی حساب دائم و دیگری حساب موقت. حساب موقت، در هر شرکت یا موسسه تولیدی و خدماتی و بازرگانی، متفاوت بوده و در پایان سال، معمولا به حساب خلاصه سود (زیان) بسته خواهد شد. نکته ای که باید توجه کرد ان است که در همه واحد ها، اقلام هزینه به عنوان حساب موقت می باشد.

تهیه تراز اختتامیه

مرحله بعدی در چرخه حسابداری ، تراز اختتامیه است. پیش از بستن حساب های دائم، بایستی لیستی از آن در صورت حساب تحت عنوان ترازنامه اختتامیه تهیه شود.

در مرحله دیگر، بعد از بستن حساب های موقت، نوبت به بستن حساب های دائم می رسد. عمده حساب های دائمی شامل دارایی ها و بدهی ها و سرمایه ها می باشد. پیش از افتتاح حساب های دائم در سال مالی جدید، بایستی فهرستی از آن در صورت حسابی تحت نام تراز افتتاحیه تهیه شود.

در واقع در مرحله سوم چرخه حسابداری ، بایستی ۶ اقدام انجام شود:

• ثبت کلیه تعدیلات و انتقال رویداد های مالی به حساب های کل و معین به منظور اصلاح حساب های کل و حساب های معین
• تنظیم صورت سود و زیان بنگاه
• بستن حساب های موقت یا همان بستن حساب های سود و زیان و تعیین نتیجه نهایی عملیات بنگاه
• تنظیم صورت حساب سرمایه و ترازنامه بنگاه
• تهیه و تنظیم ترازنامه آزمایشی اختتامی
• بستن حساب های دائمی.

چند نکته مهم حسابداری

• در تراز آزمایشی اختتامیه، صرفا دارایی و بدهی و حساب سرمایه موجود است.
• در تراز آزمایشی اختتامیه، خبری از درآمد ها و هزینه ها و برداشت ها نیست.
• به دلیل آن که حساب های موقت بسته شده، مانده آن ها نیز صفر می شود.
• در تراز آزمایشی اختتامیه، همان حساب هایی که در ترازنامه موجود است، بدست می آید.
• در تراز آزمایشی، مانده بدهکار مربوط به هر یک از حساب دفتر کل در ستون بدهکار و مانده بستانکار هر حساب دفتر کل در ستون بستانکار درج شود.
• علت اصلاح و تعدیل حساب های دفتر کل، موضوع دوره مالی و اصل تطابق است که بایستی درآمد تحقق یافته و هزینه واقع شد در یک دوره مالی شناسایی و مقابله شود.
• هر اقدامی که برای به روز کردن حساب در پایان دوره مالی بر اساس تعهد و رعایت اصل تطابق هزینه با درامد صورت بگیرد، ثبت اطلاحی گفته می شود.
• تراز آزمایشی دو ستون، بر مبنای اقلام بدهکار و بستانکار حساب دفتر کل نوشته می شود.
• تراز آزمایشی چهار ستونی، علاوه بر مانده حساب، گردش بدهکار و بستانکار حساب های دفتر کل را ارائه می کند.

(تراز آزمایشی دو ستونی و چهارستونی)

• برابر جمع موارد بدهکار و بستانکار ستون گردش عملیات و مانده حساب ها در تراز آزمایشی، دلیلی بر عدم اشتباه در تهیه اسناد حسابداری و دفاتر قانونی نیست. چون بعضی از اشتباهات، تاثیری در برابر ستون بدهکار و بستانکار تراز آزمایشی ندارد.
• آنالیز غلط یک معامله یا ثبت نکردن یک رویداد مالی به صورت سهوی یا عمدی در دفاتر یا مشاهده ثبت های تکراری، از جمله مواردی است که در توزان ستون های تراز آزمایشی،‌ تاثیری نداشته و با تهیه این ترازنامه، کشف نخواهد شد.

مواردی که سبب عدم توازن تراز آزمایشی می شود

• ثبت سند حسابداری به صورتی که ارقام بدهکاری با بستانکاری غیر برابر داشته باشد.
• انتقال دادن یک طرف ثبت دفتر روزنامه به دفاتر کل
• انتقال نادرست اطلاعات ثبت دفتر روزنامه به دفتر کل بنگاه
• روند غلط در مانده گیری هر کدام از حساب های مربوط به دفتر کل
• روند غلط در محاسبه جمع ستون های تراز آزمایشی

اگر ستون های تراز آزمایشی، فاقد توازن باشد، موارد زیر را در نظر بگیرید:

• محاسبه مجدد ستون های تراز آزمایشی در دستور کار قرار بگیرد.
• مانده حساب ها به صورت درستی از دفتر کل به تراز آزمایشی انتقال یابد.
• اطمینان از انتقال کلیه اقلام از دفتر روزنامه به دفتر کل با روش بررسی اقلام درج شده در حساب دفتر کل به روزنامه.

پنج رفتار مهم که باید در موعد قانونی انجام گردد

برخی موارد در حسابداری وجود دارد که باید در زمان و مهلت معینی که از طرف دولت و یا سازمان ها تعیین شده انجام شود . عدم انجام این امور باعث تعلق جریمه و یا عدم برخورداری از مزایا و معافیت های مقرر در قانون شود

• ارسال لیست مالیات حقوق کارکنان
• ارسال اینترنتی لیست بیمه حقوق کارکنان
• ارسال اظهار نامه الکترونیکی مالیات بر ارزش افزوده
• ارسال گزارشات خرید و فروش فصلی
• ارسال اظهارنامه عملکرد

اگر سوالی درباره چرخه حسابداری و تنظیم صورت های مالی و دفاتر قانونی و گزارش معاملات فصلی و مالیات بر ارزش افزوده دارید، موارد را از طریق بخش کامنت، درج کنید.

ترازنامه (Balance Sheet)

ترازنامه یکی از صورت های مالی اساسی شرکت است که به آن صورت وضعیت مالی نیز گفته می شود.

این صورت مالی نشان می دهد شرکت مالک چه چیز هایی است، که در دارایی ها ثبت شدند، شرکت چه میزان بدهکار است، که در بدهی ها ثبت شدند و این که شرکت چقدر ارزش دارد، که در حقوق مالکانه یا همان حقوق صاحبان سهام ثبت می شود.

بررسی تـرازنــــامه برای ارزیابی قدرت مالی شرکت بسیار مهم است.

اجزای اصلی ترازنامه

دارایی ها

در سمت راست تراز نامه، دارایی ها را داریم. دارایی ها مواردی هستند که تحت مالکیت شرکت قرار دارند.

دارایی ها با توجه به ماهیت و نقد شوندگی آن ها در دو دسته نشان داده می شوند:

دارایی جاری

دارایی جاری یا Current Asset به دارایی هایی گفته می شود که طی یک سال مصرف می شوند یا به‌صورت معقول به پول نقد تبدیل شود. مانند:

• وجوه نقد
• حساب های دریافتنی
• موجودی
• پیش پرداخت ها

دارایی غیر جاری

دارایی های غیر جاری یا Non-Current Asset به دارایی هایی گفته می‌شود که انتظار می‌رود در مدت زمان بیشتر از یک سال مورد استفاده قرار بگیرند. مانند:

• دارایی های ثابت مشهود:
  • زمین
  • ساختمان
  • تجهیزات
  • علائم تجاری
  • ثبت اختراع
  • سپرده های بانکی بلند مدت
  • تملّک یا ادغام گذاری در شرکت های وابسته

  بدهی ها و حقوق صاحبان سهام

  در سمت چپ ترازنامه، بدهی ها و حقوق صاحبان سهام قرار دارد:

  بدهی ها

  بدهی جاری

  بدهی جاری یا Current Liabilities به بدهی هایی گفته میشود که در کمتر از یک سال به سر رسید خود می‌رسند. مانند:

  • حساب های پرداختنی
  • پیش دریافت ها
  • حصه جاری وام

  بدهی غیر جاری

  بدهی های غیر جاری یا Non-Current Liabilities به بدهی هایی گفته می‌شود که بیشتر از یکسال موعد سر رسید آنها می‌رسد. مانند:

  • وام
  • ذخیره مزایای پایان خدمت کارکنان

  حقوق صاحبان سهام یا حقوق مالکانه

  حقوق صاحبان سهام برابر است با ارزش شرکت بعد از تسویه تمام بدهی های خود. در زمان تاسیس یک شرکت حقوق مالکانه برابر با همان سرمایه‌گذاری اولیه است که در حساب سرمایه ثبت می شود.

  سرمایه‌گذاران بابت پول یا سرمایه‌ای که برای شرکت مهیا کرده‌اند، سهام دریافت می‌کنند. با گذشت زمان حقوق مالکانه می‌تواند بیشتر یا کمتر شود و این بستگی به این دارد که شرکت سود می کند یا ضرر.

  به‌طور مثال، اگر یک شرکت، وام پنج‌ساله به ارزش ۴ میلیارد تومان از بانک دریافت کند:

  حساب دارایی‌ها در ترازنامه، در بخش موجودی نقد، به میزان ۴ میلیارد تومان افزایش پیدا می‌کند. از طرفی، در سویی دیگر بدهی‌های شرکت (مشخصاً بدهی‌های بلندمدت)، نیز افزایش ۴ میلیارد تومانی خواهد داشت و دو طرف معادله به توازن خواهد رسید.

  البته لازم به ذکر است که ترازنامه‌ها می توانند به صورت عمودی نیز نمایش داده شوند، که در اغلب گزارش های شرکت های بورسی، از این روش برای نمایش استفاده می کنند.

  

  ترازنامه شرکت همکاران سیستم در تاریخ 29 اسفند 1398

  همان طور که در ابتدا بیان شد، ترازنامه از سه بخش اصلی تشکیل شده: دارایی ها، بدهی ها و حقوق صاحبان سهام (حقوق مالکانه) که معادله ی حسابداری را تشکیل می دهند:
  دارایی‌ها = بدهی‌ها + حقوق صاحبان سهام

  همان طور که از اسم آن پیداست، ترازنامه همیشه تراز است، یعنی سمت راست آن که دارایی ها هستند، همیشه برابر است با سمت چپ که بدهی ها و حقوق صاحبان سهام آن را تشکیل می دهند. برای حفظ این تعادل، حسابدار ها هر تراکنش رو در دو محل متمایز ثبت می کنند، که به آن حسابداری دوبل یا دو طرفه گفته می شود.

  ترازنامه مانند یک عکس است از وضعیت مالی شرکت، در یک لحظه از زمان. برعکس صورت سود و زیان و صورت جریان وجوه نقد، مانند فیلم هستند که یک دوره ی زمانی را گزارش می کنند.
  به عبارتی اطلاعاتی که در ترازنامه گزارش می شود، مربوط به وضعیت مالی شرکت در آن لحظه از زمان است برای مثال 29 اسفند سال 1399، ولی دو صورت های مالی سود و زیان و جریان وجوه نقد یک دوره را گزارش می کنند، برای مثال از 1 فروردین 1399 تا پایان 29 اسفند 1399.

  Balance Sheet

  توضیحات مدیرمالی در مورد ترازنامه

  اگر شرکت از طریق افزایش سرمایه از محل آورده نقدی سرمایه‌گذاران ۸ میلیارد تومان جذب سرمایه کند، دارایی‌ها و حقوق صاحبان سهام آن شرکت، به همان میزان افزایش می‌یابد.

  همین‌ طور تمام منافعی که شرکت از فعالیت‌های خود به دست می‌آورد، به حساب صاحبان سهام خواهد رفت که نشان‌ دهنده دارایی‌های خالص صاحبان شرکت است. این سود ها در بخش دارایی ها، به‌صورت پول نقد، خرید زمین و مستغلات، فهرست موجودی یا دیگر دارایی‌ها متوازن خواهد شد.

  همان‌طور که در مثال‌های فوق دیدید دارایی‌ها، بدهی‌ها و حقوق صاحبان سهام، هرکدام از حساب‌های کوچک‌تری تشکیل‌شده‌اند که همه منابع مالی در این حساب‌ها دسته‌بندی می‌شوند. نکته مهم اینجاست که نام و ماهیت این حساب‌ها بر اساس صنایع مختلف می‌توانند متفاوت باشند، برای مثال اجزای دارایی‌ها، بدهی‌ها و حقوق صاحبان سهام در ترازنامه یک بانک با یک شرکت تولیدکننده مواد پتروشیمی متفاوت است.

  معادله حسابداری یا معادله ترازنامه چیست؟

  در حسابداری دو طرفه، معادله حسابداری تعادل بین دو طرف دفاتر را نشان می‌دهد. معادله حسابداری پایه اصلی کلیه معادلات در حسابداری ست.

  فرمول معادله حسابداری چیست؟

  فرمول معادله حسابداری که معادله ترازنامه نیز نام دارد به این صورت است: دارایی‌ها = بدهی‌ها + حقوق صاحبان سرمایه

  اجزای اساسی معادله حسابداری کدام است؟

  اجزای اصلی این معادله؛ سه حساب دارایی، بدهی و حقوق صاحبان سرمایه است که دارایی ها همیشه مساوی جمع بدهی و حقوق صاحبان سرمایه است.

  برای طبقه بندی صحیح فعالیت‌های یک واحد اقتصادی اطلاعات فعالیت‌های مختلف مالی تحت عناوینی دسته بندی شده که به آن حساب می‌گویند. به عبارتی هر یک از اقلام دارایی، بدهی و حقوق صاحبان سرمایه و سایر اقلام تاثیر گذار بر فعالیتهای مالی در حسابهای مربوط به خود ثبت می‌شود. حساب دارای سه قسمت عنوان، طرف بدهکار و طرف بستانکار است.عنوان حساب نشان می‌دهد اطلاعات این حساب متعلق به کدام اجزای معادله حسابداری است. در این سری از مقالات آموزش رایگان حسابداری به توضیح معادله حسابداری و ترتیب قرار گرفتن آن‌ها در ترازنامه خواهیم پرداخت.

  تعریف معادله حسابداری

  در حسابداری دو طرفه، معادله حسابداری تعادل بین دو طرف دفاتر را نشان می‌دهد. در واقع از معادله حسابداری برای نشان دادن رابطه بین دارایی ها، بدهی ها و حقوق صاحبان سهام استفاده می‌شود. زمانی که از معادله حسابداری استفاده می‌کنیم، متوجه می‌شویم که برای دارایی های خود از وجوه تجاری استفاده کرده یا آنها را از طریق بدهی تامین مالی می‌کنیم. برای اینکه در هر زمان وضعیت مربوط به هر حساب مشخص شود، عنوان آن حساب و ماهیت حسابها در حسابداری که بدهکار است یا بستانکار در یک صفحه به شکل T نوشته می‌شود.

  فرمول معادله حسابداری

  فرمول معادله حسابداری که معادله ترازنامه نیز نام دارد به صورت زیر است:

  دارایی ها

  بدهی ها + حقوق صاحبان سرمایه

  معادله حسابداری نشان می‌دهد که دارایی‌ها با وام گرفتن پول و یا پرداخت آن به سهامداران شرکت تامین می‌شود. این معادله همیشه باید موازنه باشد اگر معادله حسابداری موازنه نباشد به طور قطع در ثبت رویدادهای مالی اشتباهی رخ داده است. حسابداران در مقاطع زمانی مختلف، برقراری این معادله را با تهیه صورت وضعیت مالی (ترازنامه) گزارش می‌کنند.

  هر شرکتی برای تهیه و کسب دارایی های واحد اقتصادی به منابع مالی نیازمند است، که از منابع زیر تامین می‌شود:

  1- از محل منابع مالی متعلق به صاحب شرکت که به آن سرمایه گفته می‌شود.

  2- از محل منابع مالی متعلق به دیگران که بدهی نام دارد.

  ترازنامه یکی از صورت‌های مالی شرکت‌ها است که در گذشته با این عنوان نامگذاری شده است و امروزه به صورت وضعیت مالی تغییر عنوان داده است. تهیه صورت وضعیت مالی برای شرکت‌هایی که از نظر قانونی به ثبت رسیده‌اند، در پایان سال مالی آنها الزامی است.

  🔻 نکته

  فقط حساب‌های دائمی یعنی دارایی، بدهی و سرمایه در ترازنامه ثبت می‌شوند و حساب‌های درآمد و انواع هزینه ها در حسابداری جزء حساب‌های ترازنامه نیستند و در صورت سود و زیان منعکس می‌شوند.

  اجزای اصلی معادله اساسی حسابداری

  در این قسمت به تعریف هر یک از عناصر معادله حسابداری (معادله ترازنامه)، یعنی دارایی‌ها، بدهی‌ها و سرمایه می‌پردازیم:

  به طور کلی اثر فعالیت های مالی معادله اصلی حسابداری در حساب T به این صورت است:

  شرح	سمت راست حساب	سمت چپ حساب
  دارایی	+	–
  بدهی	–	+
  حقوق صاحبان سرمایه	–	+

  اثرات معادله حسابداری در حساب T

  دارایی‌ ها

  تمام منابع اقتصادی، اعم از مشهود و نامشهود که در مالکیت شرکت بوده، قابل تبدیل به پول و دارای منافع آتی برای شرکت است، دارایی نامیده می‌شوند. دارایی‌ها به دودسته جاری (کوتاه مدت) و غیر جاری (بلند مدت) تقسیم می‌شوند. حساب دارایی یک حساب دائمی و ترازنامه ای است و ماهیت بدهکار دارد.

  ✍🏻 نکته

  از سال 99 ترتیب قرار‌گیری حساب‌ها در ترازنامه توسط سازمان حسابرسی تغییر کرده است. در اکسل ترازنامه، فرمت جدید این صورت مالی ارائه شده است. در صورت وضعیت مالی (ترازنامه) ابتدا دارایی های غیر جاری و سپس دارایی های جاری در سمت راست و در سمت چپ ابتدا حقوق مالکانه و بدهی های غیر جاری و در پایان بدهی های جاری قرار دارند.

  دارایی‌های غیر جاری

  دارایی هایی که شرایط دارایی جاری را نداشته و معمولا نقدشوندگی کمتری دارند.

  دارایی های جاری

  داراییهایی که معمولا طی چرخه عملیاتی معمول واحد تجاری یا ظرف یک سال از تاریخ ترازنامه،هر کدام طولانی تر است،مصرف یا فروخته شود یا به وجه نقد یا دارایی دیگری که از نقد شدن آن اطمینان داریم، تبدیل شود.

  🔻 نکته

  چرخه عملیاتی معمول از پرداخت وجه برای خرید مواد یا کالا شروع و تا زمان دریافت وجه نقد حاصل از فروش ادامه دارد.

  سرمایه یا حقوق صاحبان سهام

  حقوق صاحبان شرکت، روی دارایی‌های آن را سرمایه می‌نامند. طبق معادله حسابداری یا معادله ترازنامه نیز اگر از دارایی‌ها، بدهی را کسر کنیم، سرمایه به دست می‌آید. این حساب یک حساب دائمی و ترازنامه ای است و ماهیت بستانکار دارد.

  بدهی ها – دارایی ها

  سرمایه

  معادله حسابداری

  بدهی ‌ها

  تمامی بدهی ها و تعهد‌های شرکت به اشخاص حقیقی و حقوقی دیگر، بدهی نام دارد. بدهی‌ها در اثر خرید نسیه کالا و خدمات و یا دریافت وام به وجود می‌آیند. بدهی ها یک حساب دائمی و ترازنامه ای است و ماهیت بستانکار دارند. بدهی‌ها نیز بر اساس اینکه کمتر از یک سال یا بیشتر از یک سال پرداخت شوند به دو دسته جاری و غیر جاری تبدیل می‌شوند.

  بدهی‌های غیر جاری

  بدهی هایی که زمان سررسید آنها بیش از یک سال و یک دوره مالی است.

  بدهی‌های جاری

  تعهداتی هستند که تسویه آنها طی چرخه عملیات معمول واحد اقتصادی با یکسال از تاریخ صورت وضعیت مالی (ترازنامه) هر کدام طولانی تر ایت، انجام گیرد.

  جدول معادله حسابداری

  حسابداران برای ثبت و نگهداری هر رویداد مالی، از کارتی به نام حساب استفاده می‌کنند. حساب جزء پایه اصلی هر سیستم حسابداری و ابزاری که همه‌ی رویداد‌های مالی موجود در دارایی، بدهی و سرمایه در آن ثبت می‌شود. هر یک از اطلاعات مالی مثل صندوق حساب جداگانه‌ای دارند. در حساب جهت آموزش از فرم T استفاده می‌کنند، و در آن دو عمل افزایش و کاهش قابل ثبت است.

  

  جدول معادله حسابداری T دارای سه قسمت عنوان حساب، طرف بدهکار و طرف بستانکار است.

  

  در جدول معادله حسابداری افزایش دارایی‌ها بدهکار و کاهش آن بستانکار می‌شود، و کاهش بدهی‌ها و سرمایه بدهکار و افزایش آن‌ها بستانکار می‌شود.

  اهمیت معادله حسابداری

  از مهمترین کارها در حسابداری، شناسایی و اندازه‌گیری رویدادهای مالی موثر بر معادله حسابداری یک واحد اقتصادی است. حسابداران برای اینکه رویدادهای مالی مربوط به یک واحد اقتصادی را ثبت و سپس اطلاعات حسابداری را به طور مناسب گزارش کنند باید:

  1- رویدادهای مالی موثر بر واحد اقتصادی را شناسایی کنند.

  2- میزان تاثیر هر رویداد مالی را بر اجزای معادله ترازنامه ارزیابی و اندازه‌گیری نمایند.

  شناسایی و ارزیابی میزان تاثیر یک رویداد مالی بر اجزای معادله حسابداری “تجزیه و تحلیل” نامیده می‌شود.

  

  تجزیه و تحلیل، شناسایی و اندازه‌گیری یک رویداد مالی بر اجزای معادله حسابداری است.

  از معادله حسابداری (ترازنامه) در چه مواردی استفاده می‌ شود؟

  معادله حسابداری یا همان معادله ترازنامه دارایی‌ها مساوی بدهی‌ها به اضافه سرمایه یا حقوق صاحبان سهام است. این معادله به عنوان پایه تمام معادلات حسابداری و اساس حسابداری دوگانه است، چون نشان می‌دهد همه دارایی‌ها با داد و ستد پول به سهامداران شرکت تامین می‌شود. وضعیت مالی هر کسب و کار بر اساس دو قسمت اصلی ترازنامه ارزیابی می‌شود: دارایی‌ها و بدهی‌ها. حقوق صاحبان سهام بخش دیگر ترازنامه است. معادله حسابداری نحوه ارتباط این سه جزء مهم با یکدیگر را نشان می‌دهد.

  برای درک تاثیر رویدادهای مالی در معادله حسابداری، مثال شرکت حمل و نقل شمال را با هم مرور می‌کنیم.

  مثال معادله حسابداری

  آقای فیروزی در اول خرداد 1400 شرکت حمل و نقل شمال را به منظور ارائه خدمات حمل و نقل در داخل شهر، تاسیس می‌کند، واقعه زیر یکی از رویدادهای مالی آن شرکت است.

  00/3/1- اختصاص 100،000،00 ریال وجه نقد، به عنوان سرمایه در شرکت حمل و نقل شمال.

  برای اینکه بتوان موازنه معادله حسابداری را برقرار نمود لازم است این رویداد مالی را به درستی تجزیه تحلیل کنیم. مبلغ 100،000،000 ریال وجه نقد در شرکت به عنوان صندوق شناسایی شده و به این ترتیب در معادله حسابداری، نوعی دارایی به نام صندوق ایجاد شده و این باعث افزایش دارایی شرکت می‌شود. از طرفی چون آقای فیروزی این مبلغ را به عنوان سرمایه خود در شرکت اختصاص داده است، بنابراین در طرف دیگر معادله، همین مبلغ باعث افزایش سرمایه شرکت می‌شود. رویداد فوق به صورت زیر در معادله حسابداری اثر می‌گذارد:

  دارایی	بدهی	سرمایه
  +	0	+

  تاثیر اجزای حسابها در معادله حسابداری

  دارایی = سرمایه

  در این معادله حسابداری، دارایی افزایش، سرمایه افزایش و بدهی بی تاثیر است

  ثبت حسابداری به صورت زیر است:

  شرح	بدهکار	بستانکار
  صندوق	100،000
  سرمایه	100،000
  موازنه	100،000	100،000

  ثبت سند حسابداری

  

  حساب T مربوط به مثال معادله حسابداری

  کلام آخر

  پایه و اساس آموزش حسابداری، یادگیری معادله حسابداری و نحوه استفاده از اجزای این معادله در ترازنامه است. در این مطلب توضیح دادیم که استفاده از معادله حسابداری چه اهمیتی دارد و چگونه میتوان با تجزیه تحلیل صحیح رویدادهای مالی، موازنه معادله حسابداری را برقرار نمود.

  تراز آزمایشی در حسابداری

  

  یکی از مفاهیم اصلی در دنیای حسابداری و مدیریت امور مالی کسب و کارها که از اهمیت زیادی برای بررسی وضعیت کسب و کارها برخوردار است، تراز آزمایشی می ‌باشد. تهیه و ارائه گزارش‌ های مالی مهمی از جمله ترازنامه و اظهارنامه مالیاتی از مهم‌ ترین وظایف بخش حسابداری است. هدف از تهیه گزارش های مالی کمک به تصمیم‌ گیری مدیران و صاحبان کسب و کارها است. چرا که ارائه این گزارش ‌ها در طول دوره مالی، تصویری دقیق و روشن از وضعیت کسب ‌و ‌کار و فعالیت ‌های اقتصادی انجام شده را می دهد.

  اطلاعات استخراج شده از گزارشات مالی، اساس تصمیم‌ گیری به ‌شمار می ‌روند. از مهارت‌ های مهم حسابدار دقت بالا در ثبت اطلاعات مالی کسب ‌و ‌کار و تسلط به اصول و استانداردهای حسابداری است. این نوع تراز از جهت های مختلفی با ترازنامه تفاوت دارد که در ادامه به بررسی آن خواهیم پرداخت. در این مقاله با ما همراه باشید تا با تراز آزمایشی و نکات مهم مربوط به آن آشنا شویم.

  مقدمه

  برخلاف تصور افراد، تراز آزمایشی با ترازنامه متفاوت است و گزارشات ارائه شده هر کدام کاربردهای متفاوتی دارد. ترازنامه از مهم‌ ترین گزارش ‌ها در حسابداری محسوب شده که به عنوان صورت مالی معرفی می شود. اما این نوع تراز در گروه صورت های مالی قرار نمی گیرد و فقط برای اطمینان از صحت ثبت داده ‌ها در دفاتر روزنامه و نرم افزار حسابداری، تدوین می‌شود. اگر به طور منظم با تهیه ترازهای آزمایشی از صحت دفاتر خود مطمئن شوید خطاهای احتمالی را خیلی سریع شناسایی خواهید کرد.

  • خواندن این مقاله را به مدیران مالی شرکت ها، حسابداران و دانشجویان رشته حسابداری توصیه می شود.

  تراز آزمایشی چیست؟

  

  تراز آزمایشی ( Trial Balance ) گزارشی است که موجودی تمام حساب‌ های دفتر کل یک شرکت را در یک مقطع زمانی مشخص فهرست می کند. حساب ‌های منعکس ‌شده در تراز آزمایشی مربوط به تمام اقلام اصلی حسابداری، از جمله دارایی ‌ها، بدهی ‌ها، حقوق صاحبان سهام، درآمدها، هزینه ‌ها، سود و زیان است. اساساً برای شناسایی مانده بدهی ها و بستانکارها از معاملات ثبت شده در دفتر کل در یک مقطع زمانی خاص استفاده می شود. هدف کلی از تهیه این نوع تراز این است که اطمینان حاصل شود که ورودی های سیستم حسابداری یک شرکت از نظر ریاضی درست هستند.

  انوع تراز آزمایشی

  تراز آزمایشی دو ستونی، چهار ستونی، شش ستونی، هشت ستونی و ده ستونی از مهم‌ ترین انواع ترازهای آزمایشی هستند که با توجه به هدف استفاده در انواع مختلف تهیه می شوند.

  • تراز آزمایشی دو ستونی: این تراز جزو ساده ترین و کاربردی ترین انواع تراز آزمایشی است. در این تراز دو ستون وجود دارد که ستون اول مربوط به حساب بدهکار و ستون دوم مربوط به حساب بستانکار است و در آن ها مانده حساب‌ها ثبت می‌شود که در نهایت باید جمع ستون‌های مانده بدهکار و بستانکار در تراز و توازن باشند.
  • تراز آزمایشی چهار ستونی: کاربرد این تراز بیشتر از تراز دو ستونی است و اهمیت بیشتری دارد. در این تراز دو ستون به منظور مانده حساب و دو ستون دیگر نیز برای گردش حساب وجود دارد.
  • تراز آزمایشی شش ستونی: تراز شش ستونی در آن دو ستون دیگر نیز برای نشان دادن گردش حساب پیش از دوره و گردش حساب طی دوره اضافه می ‌شود. این تراز بر خلاف دیگر ترازها در یک بازه زمانی مشخص تهیه می ‌شود.
  • تراز آزمایشی هشت ستونی: از لحاظ ساختاری تراز هشت ستونی همانند تراز آزمایشی شش ستونی است با این تفاوت که دو ستون نسبت به تراز قبلی بیشتر دارد. در این تراز، دو ستون با هدف گزارش مانده ابتدای دوره مالی اضافه شده می شود.
  • تراز ده ستونی: در تراز ده ستونی، دو ستون دیگر به منظور نمایش گردش حساب کل به تراز هشت ستونی اضافه می ‌شود.
  • تراز سلسله مراتبی: این نوع تراز یکی از انوع تراز آزمایشی است در جهت نمایش سطوح پایین تر حساب ها استفاده می شود.

  صورت مالی چیست؟

  

  شما پیش از درک کامل تراز آزمایشی بایستی بدانید که صورت مالی چیست. به مجموعه ‌ای از داده‌ های مالی یک سازمان یا یک شرکت که شامل اطلاعاتی همچون سود و زیان، درآمد، ترازنامه و جریان‌های نقدی می باشند صورت ‌های مالی گفته می شود. بر طبق اصول حسابداری، صورت ‌های مالی گزارش ‌هایی هستند که به مشخص شدن وضعیت مالی سازمان ها یا شرکت ها در یک بازه زمانی کمک می‌ کند.

  ارائه اطلاعات و داده های مالی طبقه بندی شده در مورد وضعیت و عملکرد مالی شرکت، به نحوی که مدیران مشاغل از آن برای اتخاذ تصمیمات مهم اقتصادی استفاده کنند از اهداف تهیه صورت های مالی می باشد. صورت ‌های مالی با توجه به اصول حسابداری در شرکت ها توسط حسابدار یا نرم افزار حسابداری محاسبه می‌ شوند.

  ترازنامه چیست؟

  بسیاری از افراد ترازنامه را با تراز آزمایشی یکسان در نظر می گیرند که این کار بسیار اشتباه است. ترازنامه یک نوع صورت مالی است که بر طبق اصول حسابداری محاسبه می‌ شود. وضعیت مالی یک سازمان یا یک شرکت در طول یک دوره مالی خاص به وسیله ترازنامه مشخص می شود. ترازنامه سه بخش مهم دارایی، بدهی و سرمایه دارد. انعکاس اطلاعات ترازنامه مشخص می‌ کند ارزش کل حقوق و بدهی ‌های شرکت باید با ارزش دارایی‌ های شرکت برابر باشد. سرمایه گذاران، وام دهندگان و تامین کنندگان در جهت ارزیابی و بررسی اعتبار یک سازمان یا شرکت به اطلاعات ترازنامه مراجعه می کنند. چرا که ترازنامه تصویری کلی از وضعیت مالی شرکت ارائه می دهد.

  تفاوت تراز آزمایشی با ترازنامه

  

  به طور کلی تراز آزمایشی و ترازنامه تفاوت‌های زیر را با هم دارند. این تفاوت ها عبارتند از:

  • ترازنامه یکی از صورت ‌های مالی است. اما ترازهای آزمایشی جزو صورت‌ های مالی محسوب نمی ‌شود. می توان گفت که این مورد مهم ترین تفاوت تراز آزمایشی با تراز مالی می باشد.
  • ترازهای آزمایشی فقط برای اهداف داخلی استفاده می ‌شود اما ترازنامه برای اهداف داخلی و خارجی کاربرد دارد.
  • ترازنامه باید توسط حسابرس هر شرکت امضا شود. اما ترازهای آزمایشی نیازی به مجوز حسابرس ندارد.
  • یکی دیگر از تفاوت های تراز آزمایشی با ترازنامه در این مسئله است که ترازنامه تنها برای پایان یک سال مالی تنظیم شود اما ترازهای آزمایشی به منظور پایان یک دوره‌ی یک ماهه، سه ماهه و حتی یک سال تنظیم می ‌شود.
  • دفتر کل شرکت برای ترازهای آزمایشی به عنوان یک منبع مهم عمل می ‌کند.
  • در ترازنامه هر شرکت، هر حساب به دارایی، بدهی و حقوق سهام‌داران تقسیم می ‌شود اما در ترازهای آزمایشی هر شرکت، حساب‌ها به مانده بدهی و اعتبار تقسیم می‌شوند.

  خطاهای غیرقابل کشف در تراز آزمایشی

  

  تراز آزمایشی می تواند عدم دقت ریاضی دفتر کل را ردیابی کند. با این حال، تعدادی خطا وجود دارد که توسط این گزارش قابل شناسایی نیست:

  • خطای حذف: تراکنش وارد سیستم نشده است.
  • خطای ورودی اصلی: تراکنش دو بار که شامل مبالغ اشتباه از هر دو طرف است وارد شده است.
  • خطای برگشت: زمانی که یک تراکنش دوبار با مبالغ صحیح وارد شده است، اما حسابی که باید بدهکار شود بستانکار می شود و حسابی که باید بستانکار شود بدهکار می شود.
  • خطای اصلی: معامله وارد شده اصول اساسی حسابداری را نقض می کند. به عنوان مثال، مبلغ وارد شده صحیح است و سمت مناسب انتخاب شده است، اما نوع حساب اشتباه بود (به عنوان مثال، حساب هزینه به جای حساب بدهی).
  • خطای کمیسیون: مبلغ تراکنش صحیح است، اما حساب بدهکار یا بستانکار اشتباه است. این نوع خطا مشابه خطای اصلی است که در بالا توضیح داده شد، اما خطای کمیسیون معمولاً نتیجه نظارت است، در حالی که خطای اصلی نتیجه عدم آگاهی از اصول حسابداری است.

  ترازنامه در نرم افزار حسابداری

  

  امروزه انجام فعالیت های حسابداری عمدتا به صورت هوشمند و نرم‌افزاری انجام می ‌شوند. ترازنامه در نرم افزار حسابداری از اهمیت بالایی برخوردار است. نرم افزار حسابداری کاوش فردا یکی از بهترین ابزارهایی است که می ‌تواند در این زمینه به شما کمک کند. با استفاده از این نرم‌ افزار هوشمند امکان گم شدن و از دست رفتن اسناد و مدارک حسابداری وجود نخواهد داشت و همچنین می توان به انجام کارها سرعت بخشید و خطا و اشتباه را کاهش داد. با استفاده از این نرم‌ افزار حسابداری شما می‌توانید در پایان دوره‌های مالی ترازنامه شرکت خود را تنظیم کنید.

  در نرم افزار حسابداری کاوش، سرفصل‌های کل می ‌توانند در زیر مجموعه سرگروه‌ هایی از نوع دارایی، بدهی و سرمایه قرار گیرند، که این انتخاب، موقعیت هر سرفصل را در گزارش ترازنامه مشخص می ‌کند. به منظور کسب اطلاع از امکانات ویژه نرم افزارهای تخصصی کاوش فردا می توانید با کارشناسان این مجموعه تماس حاصل فرمایید.

  سخن پایانی

  در این مقاله به تعریف این دو مولفه تراز آزمایشی و ترازنامه پرداختیم. این دو از مفاهیم ضروری در علم حسابداری هستند که دانستن تفاوت‌ های آن ها برای مدیران شرکت ‌ها و همچنین افرادی که امور حسابداری را انجام می‌دهند ضروری است. در حال حاضر تهیه این صورت‌های مالی و گزارشات مالی با استفاده از نرم‌ افزارهای حسابداری هوشمند راحت شده است که استفاده از آن ها مزایای بسیار زیادی دارد.