ویژگی های بازار ثانویه

بازار ثانویه چیست؟

بازار ثانویه (secondary markets) مکانیزمی کاربردی را به وجود می آورد تا بعد از اینکه در مرحله پذیره نویسی، اوراق بهادار در بازار اولیه به فروش رسیدند، سرمایه گذاران بتوانند آنها را دوباره خرید و فروش کنند. بازارهای اولیه بدون وجود بازارهای ثانویه نمی توانند به خوبی فعالیت کنند. اگر یک ویژگی های بازار ثانویه سرمایه گذار پس از آنکه اوراق بهاداری را خریداری کرد، تمایل نداشته باشد آن را تا موعد سررسید نگهداری کند باید بتواند به راحتی و با کمترین هزینه اوراق خود را بفروشد. وجود بازارهای ثانویه فعال این اطمینان را برای خریداران اوراق بهادار فراهم می سازند تا آنها بتوانند در هر زمانی که بخواهند اوراق بهادار خود را در این بازارها بفروشند. البته چنین فروشی می تواند با زیان نیز همراه باشد. اما گاهی زیان بهتر از آن است که سرمایه گذار اصلا نتواند اوراق بهادار خود را بفروشد.

ساختار بازار ثانویه به چه شکلی است؟
ﺑﻮﺭﺱ ﺍﻭﺭﺍﻕ ﺑﻬﺎﺩﺍﺭ ﻣﻬﻢ ﺗﺮﻳﻦ ﻧﻬﺎﺩ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﺛﺎﻧﻮﻳﻪ ﺑﺮﺍی ﻣﻌﺎﻣﻼﺕ سهام و ﺍﻭﺭﺍﻕ ﺑﻬﺎﺩﺍﺭ ﺍﺳﺖ. بازار ثانویه مکانی است که در آن ابزارهای مالی که قبلا منتشر شده اند، مانند اوراق قرضه و سهام، مورد خرید و فروش قرار می گیرند. مثلا اگر فردی سهام یک شرکت را در مرحله پذیره نویسی خریداری کرده است و اکنون قصد فروش آن سهم به سایر سرمایه گذاران بازار را دارد باید برای فروش سهم خود به بازار ثانویه مراجعه کند. در واقع این بازار، محلی است که سرمایه گذاران، اوراق بهادار را به جای شرکت صادر کننده از دیگر سرمایه گذاران خریداری می کنند. حجم معاملات در بازار ثانویه، نسبت به بازارهای اولیه بسیار بیشتر است. این بازار با هدف امکان سازی معامله اوراق منتشر شده در بازار اولیه و افزایش قابلیت نقد شوندگی آنها ایجاد شده است. بازار ثانویه برای شرکت ها نقطه ای استراتژیک به شمار می رود که از مسیر آن می توانند روی معامله ها نظارت و کنترل داشته باشند و به تصمیم های مدیریتی خود جهت دهند.

در ابتدا، شرکت ها سهام و اوراق بهادار خود را اولین بار برای سرمایه گذاران منتشر می کنند که در اصطلاح مالی، آن را IPO (عرضه عمومی اولیه) می نامند. پس از ورود این شرکت ها در لیست بورس اوراق بهادار یعنی پس از پذیرش در بورس، سرمایه گذاران به بازار ثانویه می روند و سهام خود را به سرمایه گذاران دیگر می فروشند. سرمایه گذاران در بازار ثانویه می توانند سهام خود را بخرند یا بفروشند، سود کسب کنند یا از ضرر بیشتر در آینده جلوگیری نمایند. بازارهای جهانی مانند بورس اوراق بهادار نیویورک NYSE و نزدک (NASDAQ) نمونه هایی از بازارهای ثانویه هستند.

بازار ثانویه چه ویژگی هایی دارد؟

• هزینه معامله کمتر به دلیل حجم بالای معامله ها
• برای سرمایه گذاران نقدینگی به همراه می آورد. هر فروشنده ای که نیاز به پول نقد داشته باشد، می تواند به دلیل حضور تعداد زیادی از خریداران در این بازار، اوراق بهادار خود را به راحتی به فروش برساند.
• در بازار ثانویه، هرگونه اخبار یا اطلاعات جدید در رابطه با شرکت به سرعت در قیمت سهام آن منعکس می شود.
• عرضه و تقاضای موجود در اقتصاد به کشف قیمت در این بازار کمک می کند.
• جایگزینی برای پس انداز است.
• بازارهای ثانویه با مقررات سنگینی از جانب دولت روبرو هستند. چون منبع اصلی شکل گیری سرمایه و نقدینگی برای شرکت ها و سرمایه گذاران به حساب می آیند و این مقررات در سطح بالا، ایمنی پول سرمایه گذاران را تضمین می کند.

قیمت گذاری در بازار ثانویه چگونه صورت می گیرد؟
در بازار اولیه، قیمت اوراق بهادار از قبل و براساس قیمت اسمی تعیین می شود. اما در بازار ثانویه قیمت اوراق براساس میزان عرضه و تقاضای آن مشخص می شود. به عنوان مثال، اگر بیشتر سرمایه گذاران معتقد باشند که سهامی در آینده روند خوبی دارد، تقاضا برای آن افزایش می یابد و به همین ترتیب، قیمت آن بالا می رود. به دنبال آن اگر سرمایه گذاران احساس کنند که سهامی ارزش خود را از دست خواهد داد، برای فروش آن اقدام می کنند و در نتیجه قیمت سهام افت پیدا خواهد کرد.

اهمیت بازار ثانویه در چیست؟

1. این بازار، شاخصی خوب برای تعیین وضعیت اقتصادی یک کشور است که افزایش یا افت بازار سهام نشانگر رونق یا رکود در اقتصاد است.
2. نقدینگی را برای سرمایه گذاران تضمین می کند چون آنها می توانند در این بازار به راحتی اوراق بهادار خود را خرید و فروش کنند.
3. این بازار به سرمایه گذاران فرصتی را ارائه می دهد تا از پول ساکن خود برای کسب بازده و سرمایه گذاری استفاده کنند.
4. کمک می کند تا شرکت بر ادراک عمومی، کنترل و نظارت داشته باشد.

بازار اولیه و بازار ثانویه چه تفاوتی با هم دارند؟

1. شرکت ها پس از پذیره نویسی در بازار اولیه می توانند سهام خود را به فروش بگذارند اما پس از آن دیگر سهامشان در بازار ثانویه (بورس اوراق بهادار) مورد معامله قرار خواهد گرفت.
2. در بازار اولیه، درآمد حاصل از فروش سهام به شرکت منتشر کننده اوراق تعلق می گیرد. اما در بازار ثانویه، این درآمدها متعلق به سرمایه گذاری است که اوراق را می فروشد.
3. معمولا سرمایه گذاران خرد در بازار اولیه اوراق بهادار را خریداری نمی کنند. چون شرکت صادرکننده، اوراق خود را به صورت عمده به فروش می گذارد و خرید آن ویژگی های بازار ثانویه نیازمند سرمایه بزرگی است. اما در بازار ثانویه، سرمایه گذاران می توانند هر تعداد سهام مورد نظر خود را خریداری کنند.
4. در بازار اولیه فروش اوراق از طریق بانک سرمایه گذاری انجام می شود اما در بازار ثانویه، سرمایه گذاران از طریق کارگزار، معاملات خود را انجام می دهند.
5. در بازار اولیه، سرمایه گذاران سهام را به طور مستقیم از خود شرکت خریداری می کنند. اما در بازار ثانویه، سرمایه گذاران، سهام و سایر اوراق بهادار را از سایر سرمایه گذاران خریداری می کنند.
6. در بازار اولیه، شرکت ها برای اولین بار سهام خود را از طریق عرضه عمومی می فروشند. اما در بازار ثانویه، سرمایه گذاران سهامی که قبلا معامله شده است را از طریق بورس اوراق بهادار خریداری می کنند.
7. در بازار اولیه، سهام به قیمت اسمی به فروش می رسد و معمولا دچار نوسان نمی شود. اما در بازار ثانویه قیمت سهام به طور روزانه در نوسان است.

چرا بازار ثانویه مهم است؟

• مسیر خروج عالی ویژگی های بازار ثانویه برای سرمایه گذاران IPO

به دلیل بالا بودن نقدینگی در بازار ثانویه، صرف ریسک آن به مراتب کمتر است. شما به عنوان یک سرمایه گذار می توانید سهام خود را با بیشترین سرعت ممکن در بازار بورس اوراق بهادار بفروشید و چون این کار را به قیمت فعلی بازار انجام می دهید، ریسک درک شده تان بسیار کمتر خواهد بود. چنین بازاری صرف ریسک را از طریق نقدینگی اش کاهش می دهد؛ یعنی ارزش دارایی های مالی معامله شده افزایش می یابند. در نتیجه، بازار ثانویه برای سرمایه گذاران IPO بهترین استراتژی خروج است.

• آزادی جهت خرید و فروش

بازار ثانویه مکانی سازمان یافته است که در آن خریداران و فروشندگان می توانند در کنار هم به خرید و فروش سهام بپردازند و دیگر نیازی به نگرانی در خصوص هرگونه کلاه برداری وجود ندارد.

• امکان خرید و فروش بیشتر

اگر چنین بازاری وجود نداشته باشد چه اتفاقی خواهد افتاد؟ مثلا تصور کنید افرادی که می خواهند از بازار اولیه خانه بخرند، این کار را از ترس اینکه فرصتی برای فروش خانه های جدید شان در بازار پیدا نکنند، انجام ندهند. این استدلال در مورد سهام نیز صادق است. از آنجایی که در خصوص سهام و اوراق قراضه، بازاری به نام بازار ثانویه وجود دارد (بورس اوراق بهادار)، مردم دیگر نگران فروش سهامشان در آینده و نگهداری دائم آن نیستند. بنابراین سهام خود را بدون هیچ گونه نگرانی از بازار اولیه خریداری می کنند. در واقع بدون وجود این بازار، فرصت خرید یا فروش بیشتر نیز وجود ندارد.

برای شرکت های نوپا و کوچک، همیشه عرضه عمومی جهت تامین منابع مالی امکان پذیر نیست و وجود چنین بازاری شرایط را برای آنها آسان تر کرده است. علاوه بر این، در حال حاضر شرایط بسیاری برای کسب مجوز IPO وجود دارد. این گونه شرکت ها دیگر نگران تامین منابع مالی شان نیستند، زیرا با وجود بازار ثانویه می توانند سهام خود را در فرابورس و از طریق شبکه معامله گران بفروشند. این در حالی است که همه چیز کاملا خصوصی باقی می ماند. بدون وجود بازار ثانویه، بازار خصوصی نیز وجود نخواهد داشت.

• کمک به رشد اقتصادی

در بازار اولیه، آزادی محدود است. اما در بازار ثانویه این گونه نیست و می توانید انتخاب کنید که در کدام سهام سرمایه گذاری و کدام سهام را رها کنید. چون در چنین وضعیتی، ویژگی های بازار ثانویه رشد اقتصادی بیشتری برای سرمایه گذار ایجاد می شود که در نهایت به رشد کلی اقتصاد نیز کمک خواهد شد. بنابراین بازار ثانویه به عنوان یک کل، به ایجاد پیشنهادهای سرمایه گذاری هرچه پربازده تر و رونق و رشد اقتصادی کمک می کند.

• مکانی عالی برای نظارت و کنترل شرکت ها

بازار ثانویه، به شرکت هایی که در بورس اوراق بهادار پذیرفته نشده اند اجازه معامله نمی دهد و برای شرکت هایی که پذیرفته شده اند نیز فرصتی را فراهم می کند تا از این بازار سود کسب کنند. این بازار به عنوان واسطه ای عمل می کند که به شرکت ها در رابطه با تقاضای سهامشان در ویژگی های بازار ثانویه بازار و همچنین هر حرکت نزولی یا صعودی، اطلاعات ارائه می دهد. در نتیجه، وجود بازار ثانویه به شرکت ها این امکان را می دهد تا به سرعت اقدام کنند و اگر مشکلی پیش بیاید می توانند بدون تأخیر در جمع آوری اطلاعات، کارهای لازم را برای بهبود وضعیتشان انجام دهند.

کار های کلاسی دانشجویان اقتصاد

بازارهای مالی، بازاری است که درآن دارایی های مالی(اوراق بهادار) از قبیل سهام واوراق قرضه، خرید و فروش می شوند. در بازارهای مالی زمانی وجوه انتقال می یابند که یک طرف معامله، دارایی های مالی را خریداری می کند. بازارهای مالی جریان انتقال وجوه را تسهیل می کنند و بدین ترتیب امکان سرمایه گذاری خانواده ها، بنگاه های تجاری و نهادهای دولتی را فراهم می سازند.

کارکردهای بازار مالی

جذب و تجهیز پس‌اندازها و تخصیص بهینة منابع (انتقال وجوه بین واحدهای اقتصادی)

انتقال وجوه بین واحدهای اقتصادی نقش اساسی بخش مالی اقتصاد است. واحدهای اقتصادی به‌طور کلی شامل واحدهای دارای پس‌انداز و واحدهای سرمایه‌گذاری هستند. نقش بازارهای مالی این است که این دو گروه مزبور را به یکدیگر نزدیک کند و راهکاری فراهم نمایند ‌که وجوه از واحدهای دارای مازاد پس‌انداز به واحدهای مواجه با کمبود منابع یا کسری پس‌انداز انتقال یابد. بدیهی است که تأثیر این نقل‌و‌انتقال وجوه فراهم آوردن امکانات سرمایه‌گذاری مولد است. بنابراین ملاحظه می‌شود که در صورت عدم وجود یا ضعف بازارهای مالی، امکان تحقق سرمایه‌گذاری‌های مولد در سطح وسیع وجود نخواهد داشت.

تعیین قیمت وجوه و سرمایه

قیمت وجوه و سرمایه نیز در بازارهای مالی تعیین می‌شود. بنابراین بازارهای مالی با تعیین قیمت سرمایه و وجوه، بنگاه‌ها را در تصمیم‌گیری‌های سرمایه‌گذاری و برنامه‌ریزی‌های مالی کمک می‌کنند. به‌طوری که قیمت بازاری سرمایه توسط بنگاه می‌تواند با بازده انتظاری ناشی از آن مورد مقایسه قرار گیرد و بدین‌ترتیب بنگاه‌ها سرمایة خود را به سرمایه‌گذاری‌هایی که بازدة آن‌ها بالاتر یا مساوی هزینة سرمایة آن‌هاست اختصاص دهند. همچنین با استفاده از هزینة سرمایه که در بازار مالی تعیین می‌شود، امکان مقایسه و ترجیح سرمایه‌گذاری‌های کوتاه مدت و بلند مدت فراهم می‌شود. اما فرآیند کشف قیمت در بازارهای مالی زمانی به درستی و به شکل عادلانه انجام می‌گیرد که شرایط رقابتی بر بازار حاکم باشد. در این شرایط عرضه و تقاضای وجوه و سرمایه، قیمت را تعیین می‌کند و قیمت تعیین شده توسط بازار بهترین راهنما برای عرضه‌کنندگان وجوه یعنی پس‌اندازکنندگان و ویژگی های بازار ثانویه سرمایه‌گذاران و تقاضاکنندگان وجوه یا سپرده‌پذیران خواهد بود. بدین‌وسیله تصمیم‌گیری برای هر دو گروه آسان خواهد شد و منابع سرمایه‌ای به بهترین نحو تخصیص خواهد یافت.

انتشار و تحلیل اطلاعات

بازارهای مالی، اطلاعات را گردآوری می‌نمایند و از طریق قیمت‌های منتشر شده منعکس می‌نمایند. حتی افرادی که فرآیند پرهزینه ارزیابی بنگاه‌ها و مدیران و شرایط بازار سهام را طی نکرده‌اند، می‌توانند قیمت‌های سهام را که منعکس کنندة اطلاعاتی است که دیگران به دست آورده‌اند، مشاهده کنند. انتشار و تجزیه و تحلیل اطلاعات توسط بازارهای مالی باعث می‌شود تا جامعه منابع ناچیزی را به منظور به دست آوردن اطلاعات هزینه کند. اقتصادی شدن کسب اطلاعات دربارة فرصت‌های سرمایه‌گذاری، می‌تواند به تخصیص بهتر منابع منجر گردد.

تسهیل دادوستدها

سیستم‌های مالی که هزینه‌های مبادلاتی را کاهش می‌دهند، می‌توانند موجب تخصصی‌تر شدن فعالیت‌ها، نوآوری تکنولوژی و رشد اقتصادی شوند. همان‌طور که آدام اسمیت (1779) نیز ادعا می‌کند، هزینة مبادلاتی کمتر باعث تخصصی‌تر شدن کارها می‌شود. وجود واسطه‌ای همانند پول، باعث می‌شود تا هزینه‌های مبادله کالا تا حد ویژگی های بازار ثانویه زیادی کاهش یابد و امر مبادله ساده‌تر و روان‌تر گردد. وجود نهادهای واسطه‌ای نیز خود باعث کاهش این هزینه‌ها، تقسیم کار بهتر و در نتیجه کارآیی و رشد بالاتر می‌شود.

توزیع خطر و مدیریت ریسک

بازارهای مالی علاوه بر تخصیص سرمایة پولی، خطرات اقتصادی را نیز توزیع می‌کنند. در واقع ریسک اشتغال به فعالیت‌های اقتصادی و سرمایه‌گذاری، از طریق ایجاد و توزیع اوراق بهادار از هم تفکیک و توزیع می‌شود. به عبارت دیگر بازارهای مالی (بازار پول و سرمایه) در ابعاد وسیع ریسک افرادی را که در فعالیت‌های اقتصادی بزرگ و پرمخاطره اشتغال دارند به پس‌انداز کنندگان که حاضر به پذیرش ریسک یک بازدة غیرمطمئن هستند، منتقل و بین آن‌ها توزیع می‌کنند.

بازارهای مالی علاوه بر تفکیک ریسک اشتغال و سرمایه‌گذاری، افراد را قادر به ایجاد تنوع در سرمایه‌گذاری می‌کنند. ایجاد تنوع در سبد دارایی منجر به کاهش ریسک می‌شود. کل ریسک به این علت کاهش می‌یابد که زیان در بعضی از سرمایه‌گذاری‌ها توسط منافع ناشی از سایر سرمایه‌گذاری‌ها جبران می‌شود. بازارهای مالی همچنین ریسک عدم نقدشوندگی را کاهش می‌دهند. نقدشوندگی، عبارت از سهولت تبدیل دارایی‌ها به قدرت خرید در قیمت‌های مورد توافق است. هزینه‌های مبادلاتی و عدم تقارن اطلاعاتی باعث کاهش نقدشوندگی شده و ریسک را افزایش می‌دهد. بازارهای مالی از طریق انتشار و تحلیل اطلاعات و تسهیل دادوستدها به کاهش ریسک عدم نقدشوندگی کمک می‌کنند.

طبقه بندی بازارهای مالی

بازارهای مالی بر پايه معیارهای متفاوتی قابل طبقه‌بندی هستند:

طبقه‌بندي بر اساس نوع دارايي

طبقه‌بندي بر اساس مرحله عرضه اوراق بهادار

طبقه بندي بر اساس سررسيد تعهدات مالي

بر اساس نوع دارايي، مي‌توان بازار اوراق بهادار را به دسته‌هاي زير تقسيم‌بندي كرد:

الف- بازار سهام در این بازار، سهام شرکت‌ها که نشانگر مالکیت دارنده آن در شرکت است، دادوستد می‌شود.

ب - بازار اوراق بدهی بازاری است که در آن ابزارهای با درآمد ثابت(اوراق قرضه) دادوستد می‌شوند.

ج - بازار ابزارهاي مشتق بازاري است براي معاملات ابزارهايي مبتني بر دارايي‌هاي مالي يا فيزيكي كه از آن جمله مي توان به اختيار معامله و قرارداد آتي اشاره كرد.

طبقه بندي بر اساس مرحله عرضه اوراق بهادار:

بازار دست اول (اولیه) شرکت‌ها، مؤسسات و بنگاه‌های اقتصادی برای تأمین منابع مالی مورد نیاز خود به مبالغ هنگفتی نیاز دارند كه اغلب این منابع را در مقابل واگذاری اوراق بهادار خود، به‌دست می‌آورند. واگذاری اوراق بهادار و تأمین اعتبار برای ویژگی های بازار ثانویه اولین بار در بازار دست اول انجام می‌شود. به عبارت دیگر در بازار دست اول، اوراق بهادار برای نخستین بار منتشر می‌شوند. براین اساس فروشنده اوراق بهادار در واقع همان ناشر اوراق بهادار است.

بازار دست دوم (ثانویه) پس از عرضه اوراق بهادار در بازار اولیه و به منظور آن ‌که این اوراق بتوانند مورد دادوستد قرار گیرند، به بازار دیگری نیاز است که به آن بازار ثانویه اوراق بهادار گفته می‌شود. در این بازار، اوراق قابلیت دادوستد پيدا مي‌كنند. وجود بازار دست دوم، صرفاً به این دلیل است که قابلیت نقدشوندگي اوراق بهادار منتشر شده در بازار دست اول را افزایش ‌دهد، ضمن این‌که شرایطی فراهم می‌آورد که قرض‌دهندگان و قرض‌گیرندگان در صورت لزوم به آسانی بتوانند تصمیمات سرمایه‌گذاری خود را تغییر داده، به فروش اوراق بهادار خریداری شده یا خرید اوراق بهادار دیگر اقدام نمایند.

دادوستد در بازار دست دوم به دفعات نامحدود انجام می‌شود و بنابراین با جابجا شدن مالکیت ابزارهای مالی قابل دادوستد در آن بازار، قدرت نقدشوندگی زیادی ایجاد می‌شود. در این حالت، از نقد شدن پیش از سررسید بدهی واحدهای متقاضی سرمایه یا ناشران اوراق بهادار جلوگیری می‌شود و در نتیجه ضربه‌های کمبود نقدینگی تأثیر محدودتری بر واحدهای سرمایه‌گذار خواهد داشت.

طبقه بندي بر اساس سررسید تعهدات مالی:

الف ) بازار پول

بنا به تعریف، بازار پول بازاری برای دادوستد پول و دیگر دارایی‌های مالی جانشین نزدیک پول است که سررسید کمتر از یک‌سال دارند. همچنین می‌توان از بازار پول به عنوان بازار ابزارهای مالی کوتاه مدت با ویژگی اندک بودن ریسک عدم پرداخت، نقدشوندگی و ارزش اسمی زیاد نام برد. تمرکز فعالیت این بازار در استفاده از ابزارهایی است که به اشخاص و بنگاه‌های تجاری این امکان را می‌دهند که به سرعت نقدینگی خود را به میزان مطلوب درآورند.

ب ) بازار سرمایه

برپایه طبقه‌بندی بازار مالی با نگرش به سررسید دارایی‌ها، بازار سرمایه به بازار دادوستد ابزارهای مالی با سررسید بیشتر از یک سال و دارایی‌های بدون سررسید اطلاق می‌شود. این بخش از بازار مالی نقش مهمتری در گردآوری منابع پس‌اندازی و تأمین نیازهای سرمایه‌گذاری واحدهای تولیدی دارد. بازار سرمایه نسبت به بازار پول بسیار گسترده‌تر است و از تنوع ابزاری بیشتری برخوردار است.

مهمترین کارکرد بازارهای مالی شامل بازارهای پول، سرمایه و بیمه در اقتصاد ملی، تجهیز منابع پس اندازی و هدایت آن به سوی فعالیتهای مولد اقتصادی است، ضمن آنکه تعیین قیمت وجوه و سرمایه، انتشار و تحلیل اطلاعات و توزیع ریسک اقتصادی نیز اغلب در شمار کارکردهای این بازارهاست.

تقسیم بندی بازارهای مالی

امروزه بازارهای مالی رشد چشمگیری داشته اند و نام بازارهای مالی معتدد در هر مکانی به گوش می رسد، افراد مختلفی از سرتاسر دنیا در بازارهای سرمایه گذاری کرده اند و در ویژگی های بازار ثانویه این بازارهای مالی مشغول به فعالیت هستند.اما بسیاری از افراد از بازارهای مالی شناخت کافی ندارند و با این بازارها آشنا نیستند اما می خواهند در این بازارهای مالی فعالیت داشته باشند.

اگر شما هم جزو آن دسته از افرادی هستید که تعریف سرمایه گذاری در بازارهای مالی را از اطرافیان خود شنیده اید و تمایل دارید در این بازارها فعالیت خود را آغاز کنید اما پیش از آن می خواهید به طور کامل با مفهوم انواع بازارهای مالی آشنا شوید تا انتهای این مقاله با ما همراه باشید زیرا در این مقاله به شما تقسیم بندی بازارهای مالی مختلف را ارائه می دهیم.

سرفصل های آموزشی

بازارهای مالی(Financial Markets) یک فضای فیزیکی یا پلتفرم آنلاین هستند که افراد می توانند در این مکان دارایی های مختلف را خرید و فروش کنند که ماهیت افراد و دارایی به نوع بازار مالی بستگی دارد،تقسیم بندی بازارهای مالی به عوامل مختلفی بستگی دارد که در ادامه به شما توضیح خواهیم داد.

بازارهای مالی ( Financial Markets )

امروزه نام بازارهای مالی بین المللی و داخلی معتددی شنیده می شود،اگر بخواهیم مفهوم بازارهای مالی(Financial Markets) را با زبان ساده بیان کنیم بازارهای مالی بستری هستند که افراد حقیقی و حقوقی می توانند در آن ها دارایی های مختلف را معامله کنند.

به دارایی های مختلفی که در بازارهای مالی معامله می شوند دارایی های مالی گفته می شود که شامل اوراق بهادار و اوراق قرضه می شود که این دارایی های مالی براساس قوانین و مقررات تعیین شده از فروشندگان به خریداران یا متقاضیان منتقل می شوند.

به عبارتی می توان گفت بازارهای مالی یک واسطه میان افرادی که می خواهند دارایی را به فروش برسانند(فروشندگان) و افرادی که می خواهند دارایی را خریداری کنند(خریداران) هستند.خریداران و فروشندگان در بازارهای مالی می توانند یکدیگر را به راحتی پیدا کرده و به آسانی با یکدیگر وارد معامله شوند.

بازارهای مالی تنوع بالایی دارند و تقسیم بندی بازارهای مالی باتوجه به عوامل مختلف انجام می شود.به طور کلی بازارهای مالی براساس سررسید تعهدات مالی،نوع دارایی و عرضه اوراق بهادار به سه دسته تقسیم بندی می شوند.

بازارهای مالی کاربردهای فراوانی دارند و می توانند برای نظام اقتصادی کشورها بسیار کمک دهنده باشند،از کاربردهای بازارهای مالی می توان به به جمع آوری منابع کوچک و اختصاص دادن این منابع به سرمایه گذاران،آگاهی از قیمت های منابع به طور غیردستوری و رشد نقدینگی در نظام های مالی اشاره کرد.

همچنین بازارهای مالی در میان ریسک و بازدهی ارتباط برقرار می کنند و راهنمایی نقدینگی به سمت مسیر صحیح و جلوگیری از رشد بازارهای مالی ناسالم و وضوح در فعالیت های اقتصادی و کمک به اعمال سیاست های پولی و مالی بانک های مرکزی و دولت را ایجاد می کند.

بازارهای مالی براساس تعهدات سررسید

بازار سرمایه(Capital Market): بازار سرمایه جزو گروه سررسید تعهدات مالی در تقسیم بندی بازارهای مالی است که در این بازار سررسید تعهدات مالی در این بازار بیش از یکسال می باشد.البته در این بازار دارایی های بدون سررسید نیز وجود دارد.این بازار نسبت به سایر بازارهای مالی سررسید تعهدات مالی بسیار بزرگتر است و این بازار از تنوع بالایی در ابزارهای مالی برخوردار می باشد.

بازار سرمایه به تنهایی به دو دسته بازار اولیه و بازار ثانویه تقسیم بندی می شود.بازار اولیه بازاری است که اوراق ویژگی های بازار ثانویه بهادار در آن تشکیل شده و سپس معامله می شود اما بازار ثانویه بازاری است که در آن اوراق بهاداری که در بازار اولیه معامله شده اند می توانند مجددا معامله شوند.

بازار سرمایه نیازهای سرمایه گذاری را تامین می کند و توانایی دارد منابع پس انداز بسیار زیادی را فراهم کند.همچنین خریداران و فروشندگان در بازار اولیه بازار سرمایه می توانند یکبار معامله انجام دهند و در بازار ثانویه دوباره می توانند از این قابلیت استفاده کنند به همین دلیل آنها دیگر نگرانی بابت خرید یا فروش نخواهند داشت.

بازار پول(Money Market): بازار پول جزو گروه سررسید تعهدات مالی در تقسیم بندی بازارهای مالی به شمار می رود.این بازار بازاری برای داد و ستد پول و هر دارایی که بتواند به عنوان جایگزین پول به شمار برود می باشد.در این بازار اوراق بهادار با سررسیدی کمتر از 1 سال معامله خواهد شد.

نهادهای مالی که بازارپول با آنها در ارتباط است شامل بانک مرکزی و موسسات غیربانکی،بانک های تجاری،شرکت های دولتی،صندوق های سرمایه گذاری،کارگزاری های مختلف،سرمایه گذاران و معامله گران هستند.

در بازار پول نقدشوندگی با سرعت بسیار بالایی انجام می شود و در این بازار نرخ بهره در مقایسه بازارهای مالی بسیار کمتر می باشد و افراد می توانند با ریسک کمتری در این بازار مشغول به فعالیت شوند.در کل بازار پول بازاری است که برای ابزارهای مالی کوتاه مدت کاربرد دارد.

ابزارهای مالی در بازار پول شامل اوراق بهادار کوتاه مدت 3ماهه،6 ماهه و 1 ساله،پرداخت مبالغ تعیین شده در یک زمان که تحت عنوان پذیرش بانک شناخته می شود،گواهی سپرده و نوعی اوراق قرضه که تحت عنوان اوراق تجاری شناخته می شود و سررسید آن معمولا 270 روز یا کمتر از آن است می شود.

بازارهای مالی براساس نوع دارایی

بازار سهام(Stok Market): بازار سهام بازاری در تقسیم بندی بازارهای مالی براساس نوع دارایی است که تحت عنوان بازار بورس در میان مردم شناخته می شود،در این بازار سهام از طریق بازارهای مالی که ویژگی های بازار ثانویه دارای قوانین و مقررات هستند یا در بازارهای مالی که خارج از بورس هستند مبادله خواهند شد.درواقع در بازار سهام دارندگان اوراق بر روی مالکیت شرکت ادعا دارند.

بازار سهام در یک کشور یکی از مهم ترین جنبه های اقتصادی به شمار می رود زیرا این بازار قابلیت دسترسی به سرمایه را فراهم می کند و سرمایه گذاران می توانند مالیکت شرکت را توزیع کنند و از این طریق به محقق شدن درآمدها با فعالیت های خود در آینده کمک کنند.

بازار اوراق بدهی(Market Bond): بازار اوراق بدهی یکی دیگر از بازارهای مالی در تقسیم بندی بازارهای مالی براساس نوع دارایی است که در اقتصاد یک کشور بسیار موثر می باشد.در این بازار انواع اوراق مانند اوراق اسناد خزانه اسلامی،اوراق مشارکت،اوراق رهنی،گواهی سپرده در بازه های زمانی مختلف کوتاه مدت،میان مدت و بلندمدت به افرادی تحت عنوان قرض گیرندگان سپرده می شود.

در بازار اوراق بدهی اوراق قرضه به دو شکل پرداخت دوره ای و بدون پرداخت دوره ای داد و ستد خواهد شد.در این بازار دارندگان اوراق ادعایی بر روی مالکیت شرکت ندارند و سود اوراق بدهی از سود بانکی معمولا بالاتر است و مردم می توانند با ریسک کمتری از آن استفاده کنند.

بازار ابزار مشترقه (Derivative Market): بازار ابزار مشترقه یکی دیگر از انواع بازارهای مالی براساس نوع دارایی در تقسیم بندی بازارهای مالی است که در این بازار دارایی های مالی و دارایی های فیزیکی مانند انرژی،ارز و پول انجام می شود.

در این بازار داد و ستد دارایی ها میان چند طرف انجام می شود،دقت داشته باشید در این بازار دارایی جا به جا نخواهد شد بلکه ارزش این دارایی توسط پشتوانه اصلی آنها تعیین می شود.از ویژگی های مثبت بازار ابزار مشترقه می توان به افزایش یازدهی دارایی،کاهش هزینه تامین دارایی و عدم پرداخت مالیات اشاره کرد.

ویژگی های بازار ثانویه

اوراق اجاره یکی از ابزارهای تأمین مالی است که می‌تواند به عنوان راهکاری برای تامین نقدینگی و یا دارایی شرکت‌‌ها مورد استفاده قرار گیرد. با توجه به وجود بازار ثانويه فعال براي این‌گونه اوراق می‌توان از طریق انتشار اين اوراق بهادار سرمايه‌های کلان مورد نیاز برای انجام پروژه‌ها و يا تأمين مالي بنگاه هاي بزرگ اقتصادي را جذب نمود.

اوراق اجاره

اوراق اجاره چیست؟

اوراق اجاره یکی از ابزارهای تأمین مالی است که می‌تواند به عنوان راهکاری برای تامین نقدینگی و یا دارایی شرکت‌‌ها مورد استفاده قرار گیرد. با توجه به وجود بازار ثانويه فعال براي این‌گونه اوراق می‌توان از طریق انتشار اين اوراق بهادار سرمايه‌های کلان مورد نیاز برای انجام پروژه‌ها و يا تأمين مالي بنگاه هاي بزرگ اقتصادي را جذب نمود.

مزایا و ویژگی های اوراق اجاره چیست؟

v عمر اوراق اجاره می‌تواند با توجه به درخواست متقاضی، حداقل 2 و حداکثر 5 سال ‌باشد.

v اقساط سود طی عمر اوراق تا سررسید به دارندگان اوراق پرداخت می‌شود و دوره پرداخت سود می‌تواند به صورت ماهانه، سه ماهه و یا شش ماهه و بدون دوره تنفس ‌باشد.

v اصل بدهی در انتهای دوره به ویژگی های بازار ثانویه صورت یکجا به دارندگان اورق بازپرداخت می‌شود.

v چنانچه شرکت متقاضی از شرکت­های پذیرفته شده در بازار بورس و اوراق بهادار تهران یا فرابورس باشد، سهام آن شرکت می­تواند به عنوان وثیقه پذیرفته شود.

v شما می‌توانید اصل و سود اوراق اجاره را نیز یکجا و در انتهای دوره به سرمایه‌گذاران پرداخت نمایید.

متقاضی دریافت این خدمت باید چه شرایطی داشته باشد؟

v می‌تواند شرکت سهامی، تعاونی، صندوق سرمایه‌گذاری یا جزو نهادهای عمومی غیر دولتی باشد.

v اظهارنظر بازرس و حسابرس شرکت در خصوص صورت­های مالی دو سال اخیر آن مردود یا عدم اظهارنظر نباشد.

v مجموع جریان نقدی حاصل از عملیات آن در دو سال مالی اخیر مثبت باشد.

v حداکثر نسبت مجموع بدهی­ها به دارایی­های آن 90 درصد باشد.

چه دارایی‌هایی می‌تواند به عنوان پشتوانه اوراق اجاره مورد استفاده قرار گیرد؟

v ساختمان و تأسیسات

v ماشین‌آلات و تجهیزات

v وسایل حمل و نقل

شرایط دارایی‌های مورد قبول به عنوان پشتوانه تأمین مالی اوراق اجاره چیست؟

· در زمان انتشار اوراق، دارایی باید موجود بوده یا شرایط تحویل آن در دوره‌های زمانی مورد نظر متقاضی وجود داشته باشد.

· به‌کارگیری آن در فعالیت شرکت، منجر به ایجاد جریانات نقدی شده یا از خروج وجوه نقد جلوگیری نماید.

· هیچ‌گونه محدودیت یا منع قانونی، قراردادی یا قضایی برای انتقال دارایی، منافع و حقوق ناشی از آن وجود نداشته و امکان واگذاری به غیر را داشته باشد.

· مالکیت آن به صورت مشاع نباشد(در صورت مشاع بودن، به شرط اخذ موافقت کلیه دارندگان به منظور واگذاری مالکیت کل دارایی، مجاز می‌باشد).

تأمین سرمایه بانک مسکن چه خدماتی را به شما ارائه می‌نماید:

تأمین سرمایه بانک مسکن به‌عنوان نهاد مالی تأثیر­گذار و نوآور، دارای تجارب موفق در زمینه انتشار اوراق بهادار می­باشد. در صورت انتخاب تأمین سرمایه بانک مسکن، این شرکت در تمام مسیر از ابتدا تا انتهای دوره تأمین مالی، کلیه امور زیر را به نمایندگی از شما به انجام خواهد رساند:

v پذیرش سمت مشاور عرضه اوراق و ارائه خدمات مشاوره، تهیه گزارش توجیهی و اخذ مجوزهای مربوطه

v پذیرش سمت تعهد پذیره‌نویس( تأمین منابع مالی مورد نیاز شما از بازار سرمایه)

v پذیرش سمت بازارگردان(تسهیل معاملات اوراق در بازار سرمایه)

v مذاکره با کارشناسان رسمی دادگستری و اخذ گزارش ارزشگذاری دارایی‌ها

v انجام امور به نمایندگی از متقاضی در نهادهای ناظر

v مذاکره با نهادهای مالی حائز شرایط به منظور تعیین ضامن و عامل فروش

v قبولی سمت‌های متعهد پذیره‌نویسی و بازارگردانی اوراق

v تغییر حسابرس و اخذ گزارش حسابرسی از حسابرسان معتمد سازمان (در صورت لزوم)

بازار ثانویه چیست و چه ساختاری دارد؟

بازار ثانویه بازاری است که سرمایه گذاران، اوراق بهادار یا سایر دارایی های مالی را به جای اینکه خودشان به طور مستقیم از شرکت های ناشر خریداری کنند و حالا قصد فروششان را دارند، می‌خرند.

به گزارش گروه اقتصادی یکتاپرس، بر اساس توصیه کارشناسان، تازه واردها بدون آموز کامل بورس وارد این بازار نشوند و نگاه بلند مدت به بازار سرمایه از مهم ترین ارکان این بازار است که سهامداران نباید این نکته مهم را فراموش کنند. در ادامه مطالب سایت یکتاپرس درباره آموزش بورس، در این مقاله بازار ثانویه توضیح داده می شود و درباره ساختار آن هم مطالبی ارائه می شود.

بازار ثانویه بازاری است که سرمایه گذاران، اوراق بهادار یا سایر دارایی های مالی را به جای اینکه خودشان به طور مستقیم از شرکت های ناشر خریداری کنند، از سایر سرمایه گذارانی که قبلاً آن‌ها را خریده‌اند و حالا قصد فروششان را دارند، می‌خرند. بازارهای بورس، نظیر بورس اوراق بهادار تهران بازار ثانویه هستند.

حجم معاملات در بازار ثانویه، نسبت به بازارهای اولیه بسیار بیشتر است. این بازار با هدف امکان سازی معامله اوراق منتشر شده در بازار اولیه و افزایش قابلیت نقد شوندگی آنها ایجاد شده است. بازار ثانویه برای شرکت‌ها نقطه‌ای استراتژیک به شمار می‌رود که از مسیر آن می‌توانند روی معامله‌ها نظارت و کنترل داشته باشند و به تصمیم‌های مدیریتی خود جهت دهند.

ویژگی های بازار سرمایه

هزینه معامله کمتر به دلیل حجم بالای معامله‌ها برای سرمایه گذاران نقدینگی به همراه می‌آورد. هر فروشنده‌ای که نیاز به پول نقد داشته باشد، می‌تواند به دلیل حضور تعداد زیادی از خریداران در این بازار، اوراق بهادار خود را به راحتی به فروش برساند.

در بازار ثانویه، هرگونه اخبار یا اطلاعات جدید در رابطه با شرکت به سرعت در قیمت سهام آن منعکس می‌شود. عرضه و تقاضای موجود در اقتصاد به کشف قیمت در این بازار کمک می‌کند.

جایگزینی برای پس انداز است. بازارهای ثانویه با مقررات سنگینی از جانب دولت روبرو هستند. چون منبع اصلی شکل گیری سرمایه و نقدینگی برای شرکت‌ها و سرمایه گذاران به حساب می‌آیند و این مقررات در سطح بالا، ایمنی پول سرمایه گذاران را تضمین می‌کند.

در بازار اولیه، قیمت اوراق بهادار از قبل و براساس قیمت اسمی تعیین می‌شود. اما در بازار ثانویه قیمت اوراق براساس میزان عرضه و تقاضای آن مشخص می‌شود. به عنوان مثال، اگر بیشتر سرمایه گذاران معتقد باشند که سهامی در آینده روند خوبی دارد، تقاضا برای آن افزایش می‌یابد و به همین ترتیب، قیمت آن بالا می‌رود.

به دنبال آن اگر سرمایه گذاران احساس کنند که سهامی ارزش خود را از دست خواهد داد، برای فروش آن اقدام می‌کنند و در نتیجه قیمت سهام افت پیدا خواهد کرد.

در اقتصادهای توسعه یافته برای سایر انواع اوراق بهادار نیز بازار ثانویه‌ای موجود است، برای مثال وقتی‌که صندوق های سرمایه گذاری، بانک های سرمایه گذاری یا نهادهای بزرگ پولی و مالی وام های کلانی از وام دهندگان بزرگ خریداری می‌کنند. در هر معامله ای که در بازارهای ثانویه انجام می‌شود، پول نقد به جای اینکه مستقیم به حساب یک شرکت یا نهاد برود، به جیب سرمایه گذاران ریخته خواهد شد.

تاثیر مهم بازار ثانویه بر بورس

به دلیل بالا بودن نقدینگی در بازار ثانویه، صرف ریسک آن به مراتب کمتر است. شما به عنوان یک سرمایه گذار می‌توانید سهام خود را با بیشترین سرعت ممکن در بازار بورس اوراق بهادار بفروشید و چون این کار را به قیمت فعلی بازار انجام می‌دهید،

ریسک درک شده‌تان بسیار کمتر خواهد بود. چنین بازاری صرف ریسک را از طریق نقدینگی‌اش کاهش می‌دهد؛ یعنی ارزش دارایی‌های مالی معامله شده افزایش می‌یابند. در نتیجه، بازار ثانویه برای سرمایه گذاران IPO بهترین استراتژی خروج است.

بازار ثانویه مکانی سازمان ‌یافته است که در آن خریداران و فروشندگان می‌توانند در کنار هم به خرید و فروش سهام بپردازند و دیگر نیازی به نگرانی در خصوص هرگونه کلاه برداری وجود ندارد.

در بازار اولیه، آزادی محدود است. اما در بازار ثانویه این‌گونه نیست و می‌توانید انتخاب کنید که در کدام سهام سرمایه گذاری و کدام سهام را رها کنید.

در چنین وضعیتی، رشد اقتصادی بیشتری برای سرمایه گذار ایجاد می‌شود که در نهایت به رشد کلی اقتصاد نیز کمک خواهد شد. بنابراین بازار ثانویه به عنوان یک کل، به ایجاد پیشنهادهای سرمایه ‌گذاری هرچه پربازده‌تر و رونق و رشد اقتصادی کمک می‌کند.

شرکت هایی که سهام آن‌ها به تازگی عرضه عمومی اولیه شده است، وقتی به عنوان یک معامله در بازار اولیه در نظر گرفته می‌شود که سهام عرضه شده برای نخستین بار توسط سرمایه گذاران به صورت مستقیم از شرکت تأمین سرمایه ای که وظیفه پذیره‌نویسی سهام را به عهده دارد، خریداری شود؛ بعدازآن هر سهمی در بازار ثانویه، بین سرمایه گذاران معامله خواهد شد.

در بازار اولیه، اغلب قیمت ها از پیش تعیین‌شده‌اند، درحالی‌که در بازار ثانویه فقط عوامل پایه‌ای اقتصادی مثل عرضه و تقاضا قیمت اوراق را تعیین می‌کنند.