سازمانها به عنوان سيستم هاي زنده و پویا لازم است كه روشها و شيوه هاي مختلف رفتاري تبعيت كنند تا بتوانند خود را با تقاضا و نيازهای جدید همسو و هماهنگ نمايند.
در محیط های متلاطم که سازمانها با تهدیداتی برای بقاء و عملکرد موفق مواجه اند، رویکرد های مبتنی بر مدیریت ریسک می تواند در بسیاری موارد اثربخش باشد.
امروزه مديريت ريسك و تكنيك هاي آن يكي از ابزارهاي مهم تصميم گيري در بسياري از سازمان ها است. از مديريت ريسك ميتوان در بسياري از حوادث رويدادها و يا روندهاي كاري كه تأثير به سزایي بر اهداف يك سازمان دارند آنالیز ریسک چیست ؟ استفاده كرد.
استفاده از تكنيكهاي مديريت ريسك و تجزيه و تحليل ريسك در سازمان ميتواند باعث بهينه سازي بسياري از منابع مالي و انساني شده و هزينه هاي مرتبط با كار را به شدت كاهش دهد.
مدیریت ریسک چیست؟ با یادگیری مهارتهای مدیریت ریسک، معاملات سودده داشته باشید!
۹۵ درصد از معاملهگران ارز دیجیتال تازهوارد و مبتدی سرمایه و دارایی خود را از دست میدهند. دلیل اصلی این امر را میتوانیم مهارتهای ضعیف کنترل ریسک بدانیم. نداشتن دانش و مهارت لازم برای مدیریت ریسک، تصمیمگیریهای هیجانی را به همراه دارد. به همین خاطر مدیریت ریسک یکی از مهمترین پیشنیازها برای انجام معاملات ارز دیجیتال و جلوگیری از نابود شدن سرمایه در همان روزهای ابتدایی به شمار میرود.
مدیریت ریسک در بازار ارزهای دیجیتال چیست؟
مدیریت ریسک فرایند شناسایی، ارزیابی و کنترل تهدیدها برای سرمایه است. یک برنامه مدیریت ریسک موفق به شما کمک میکند تا طیف کاملی از ریسکهای احتمالی را در نظر بگیرید و از انجام اقدامات هیجانی جلوگیری کنید. با استفاده از یک استراتژی معاملاتی مناسب سود زیادی به دست میآورید و احتمال زیانهای احتمالی را کاهش میدهید.
گاهی اوقات، ریسک در معاملات ارزهای دیجیتال میتواند بهمعنای از دست دادن کامل سرمایه و داراییهای فرد باشد. بنابراین مدیریت ریسک توانایی پیشبینی و کنترل ضررهای احتمالی ناشی از یک معامله ناموفق را تا حد زیادی کاهش میدهد. مهارتهای مدیریت ریسک از جمله مهمترین مواردی است که باید قبل از ورود به بازار ارزهای دیجیتال، به آن مسلط باشید. با تهیه و مشاهده پکیج آموزش ارز دیجیتال، مهارتهای مدیریت ریسک را بهخوبی یاد میگیرید.
چرا مدیریت ریسک در معاملات ارز دیجیتال اهمیت دارد؟
بازار ارزهای دیجیتال با سرعتی دیوانهوار در حال رشد است؛ اگر نگاهی به کوین مارکت کپ بیندازید، صحت این جمله را بهخوبی درک میکنید. با مشاهده سرعت رشد رمز ارزها، بسیاری از مردم فراموش میکنند که معامله ارزهای دیجیتال همیشه با سود همراه نیست و خطراتی هم دارد. بنابراین آنالیز ریسک چیست ؟ اگر نمیخواهید در همان روزهای ابتدایی ورود به بازار، همه سرمایه خود را از دست بدهید، باید قوانین مدیریت ریسک را در ذهن داشته باشید.
برای درک اهمیت مدیریت ریسک در بازار ارزهای دیجیتال به مثال زیر توجه کنید. فردی با تحقیق درباره پروژه ریپل به اهمیت آن پی میبرد و کل سرمایهاش را روی ریپل سرمایهگذاری میکند؛ اما ناگهان قیمت ریپل تا ۵۰ درصد کاهش یافته و فرد نصف دارایی خود را از دست میدهد. کاهش ناگهانی ارزش یک ارز دیجیتال اتفاق غیرمنتظرهای نیست. اگر نگاهی به نمودار ریپل در سال ۲۰۲۱ بیندازید، فراز و نشیبهای مداوم را مشاهده خواهید کرد. بعضی از افراد در مقابل گذراندن یک دوره مقدماتی ارز دیجیتال مقاومت میکنند و بهدلیل آگاهی ناکافی از دنیای رمز ارزها، شکستهای سنگینی را متحمل میشوند.
با شناخت استراتژیهای مدیریت ریسک، احتمال رسیدن به سود را افزایش دهید!
اولین قانون در معاملهگری ارزهای دیجیتال این است: «بیشتر از آنچه که میتوانید از دست بدهید، ریسک نکنید». معاملهگران حرفهای با توجه به شدت ریسک در معاملات کریپتو توصیه میکنند حداکثر از ۱۰ درصد بودجه یا درآمد ماهیانه خود برای معاملهگری استفاده کنید. استراتژیهای مدیریت ریسک معمولا به سه دسته کلی تقسیمبندی میشود: اندازه موقعیت، نسبت ریسک به پاداش و همچنین توقف ضرر و سود. انواع استراتژیهای مدیریت ریسک و سرمایه در معاملات، در دوره آموزش حرفه ای ارز دیجیتال به معاملهگران مبتدی آموزش داده میشود.
استراتژی اندازه موقعیت؛ همه تخممرغها را در یک سبد قرار ندهید!
بعضی از افراد تصور میکنند همین که بدانند کریپتوکارنسی چیست و کدام پروژهها ارزش بیشتری دارد، برای انجام معاملات سودده کافی است. به همین خاطر احتمال دارد فرد در صورت کاهش قیمت ارز دیجیتال موردنظرش، بخش زیادی از سرمایه خود را از دست بدهد. بنابراین توصیه میکنیم از چندین ارز مختلف برای چیدن سبد سرمایهگذاری استفاده کنید. با تحلیل درست بازار و سرمایهگذاری روی ارزهای دیجیتال متنوع، میتوانید یک سرمایهگذاری با حداقل ریسک داشته باشید.
نسبت ریسک به پاداش؛ اندازه معامله را برآورد کنید!
بیشتر معاملهگران غیرحرفهای بهجای تکیه بر منطق و انجام محاسبات جدی، معاملات را بر اساس احساسات انجام میدهند. اصطلاح فومو یا ترس از دست دادن دقیقا توصیفکننده چنین تصمیمگیریهایی است. معاملهگران مبتدی با الهام از تبلیغات ممکن است ۳۰ تا ۴۰ درصد از سپرده خود را در یک معامله سرمایهگذاری کنند. در این صورت با ریزش بازار، فرد زیانهای سنگینی را متحمل میشود.
کسب سود از دنیای ارزهای دیجیتال فقط به انجام معامله محدود نمیشود؛ بلکه در حال حاضر پروژههای جدیدتری مانند دیفای یا سیستم امور مالی غیرمتمرکز امکان کسب درآمد از این بازار را به وجود آوردهاند. برای آشنایی بیشتر با دیفای، خواندن مقاله پروژه های دیفای چیست را به شما توصیه میکنیم.
حد ضرر و سود؛ تعیین سودآوری معاملات
همه معاملات سودآور نیستند؛ حتی معاملهگران حرفهای و کارکشته هم در بعضی از معاملههای خود دچار ضرر میشوند. در واقع باخت بخشی از معاملهگری است که باید آن را بپذیرید؛ اما نکته مهم در این زمینه، نسبت سود به زیان است. در حالت ایدهآل، نسبت سود به زیان باید سه به یک یا حداقل دو به یک باشد. توجه به این استراتژی برای همه معاملهگران مخصوصا کسانی که اسکالپینگ ارز دیجیتال را در پیش گرفتهاند، اهمیت ویژهای دارد.
حد ضرر شما را از انجام معاملات بیسود نجات میدهد و حد سود این امکان را به شما میدهد تا قبل از نزولی شدن بازار، از یک معامله خارج شوید. تعیین حد سود و ضرر یکی از رایجترین استراتژیها برای مدیریت ریسک است که جلوی ضررهای مالی سنگین را میگیرد.
۳ اشتباه بزرگ معاملهگران تازهکار
درس گرفتن از اشتباهات خود یک راه عالی و در عین حال پرهزینه برای موفقیت است. با شناخت اشتباهات رایج سایر معاملهگران، میتوانید درسهای بزرگی یاد بگیرید و با کمترین ضرر، تجربههای مفیدی به دست آورید.
بسیاری از افراد بلافاصله بعد از شکست در یک معامله در صدد جبران خسارت برمیآیند. تصمیمگیریهای عجولانه در چنین مواقعی میتواند ضررهای سنگینتری به سرمایه فرد وارد کند. به همین خاطر همیشه ضررهای خود را ثبت کنید تا برای کسب سود، دچار حرص و طمع نشوید.
اعتمادبهنفس یک مهارت مهم و در عین حال خطرناک برای انجام معامله است. گاهی اوقات حرفهایترین معاملهگران با انجام پیشبینیهای دقیق باز هم دچار ضرر میشوند. اعتمادبهنفس بیش از حد ممکن است فرد را وادار به سرمایهگذاری ۳۰ تا ۴۰ درصد از سپرده خود کند. این کار چیزی جز پشیمانی و ضرر برای فرد به ارمغان نخواهد آورد.
سومین اشتباه بزرگ معاملهگران بیتوجهی به حد سود و ضرر است. برای انجام معامله باید بدانید چه زمانی از معامله خارج شوید تا آنالیز ریسک چیست ؟ کمترین ضرر را داشته باشید. بعضی از معاملهگران به امید رسیدن به سودهای کلان، از بستن معامله خود سر باز میزنند. در این شرایط، نهتنها فرد سودی به دست نمیآورد، بلکه ضررهای سنگینی را هم متحمل میشود.
آموزش مهارتهای مدیریت ریسک با استفاده دورههای آموزشی داجکس
در این مقاله به بررسی مدیریت ریسک و استراتژیهای رایج آن پرداختیم. حالا که میدانید منظور از مدیریت ریسک چیست و چه اهمیتی در معاملهگری دارد، وقت آن است تا با انتخاب یک دوره آموزشی معتبر، مهارتهای خود را در تریدینگ ارزهای دیجیتال ارتقا دهید. تیم حرفهای و متخصص داجکس با هدف کمک به علاقهمندان دنیای کریپتو، بستههای آموزشی جامع و کاملی را برای آموزش صفر تا صد معاملهگری در ارزهای دیجیتال تهیه کرده است.
اگر شما هم برای ورود به بازار ارزهای دیجیتال اشتیاق دارید و میخواهید هرچه سریعتر به انجام معاملههای سودده بپردازید، همین حالا با شماره تلفن ۰۰۹۷۱۴۵۶۵۶۸۷۱ تماس بگیرید. کارشناسان و متخصصان داجکس همواره آماده پاسخگویی به سوالات شما هستند.
مدیریت ریسک چیست؟ 9 آبان, 1400
مدیریت ریسک شامل شناسایی، تجزیه و تحلیل و پاسخ به عوامل خطر است. وجود ریسک بخشی از زندگی یک تجارت را تشکیل می دهند. مدیریت موثر ریسک به معنای تلاش برای کنترل، تا حد امکان، نتایج آینده با اقدام پیشگیرانه و نه واکنش پذیر است. بنابراین، مدیریت موثر ریسک این پتانسیل را دارد که هم احتمال وقوع ریسک و هم تأثیرات احتمالی آن را کاهش دهد.
ساختارهای مدیریت ریسک
ساختارهای مدیریت ریسک به گونه ای طراحی شده اند که چیزی فراتر از اشاره به خطرات موجود را انجام نمی دهند. یک ساختار مدیریت ریسک خوب همچنین باید عدم قطعیت ها را محاسبه کرده و تأثیر آنها را بر یک تجارت پیش بینی کند. در نتیجه، نتیجه انتخاب بین پذیرش خطرات یا رد آنها است. پذیرش یا رد خطرات بستگی به سطوح تحملی دارد که یک کسب و کار قبلاً برای خود تعریف کرده است.
اگر یک کسب و کار مدیریت ریسک را به عنوان یک فرایند منظم و مستمر به منظور شناسایی و حل ریسک ها ایجاد کند، از ساختارهای مدیریت ریسک می توان برای حمایت از سایر سیستم های کاهش ریسک استفاده کرد. آنها شامل برنامه ریزی، سازماندهی، کنترل هزینه و بودجه بندی می شوند. در چنین شرایطی، تجارت معمولاً شگفتی های زیادی را تجربه نخواهد کرد، زیرا تمرکز بر مدیریت پیشگیرانه ریسک است.
رویکردهای مدیریت ریسک
پس از شناسایی خطرات خاص شرکت و اجرای فرآیند مدیریت ریسک، چندین استراتژی مختلف وجود دارد. شرکت ها می توانند در مورد انواع مختلف ریسک آنها را اتخاذ کنند:
اجتناب از ریسک:
حذف کامل همه ریسک ها به ندرت امکان پذیر است. یک استراتژی اجتناب از ریسک به گونه ای طراحی می شود که بتواند تهدیدها را منحرف کند. با ایت کار از عواقب پرهزینه و مخرب یک رویداد مخرب جلوگیری شود.
کاهش خطر:
گاهی اوقات شرکت ها می توانند میزان خسارت هایی را که خطرات خاصی می تواند بر فرآیندهای شرکت وارد کند، کاهش دهند. این امر با تنظیم جنبه های خاصی از یک طرح کلی پروژه یا فرایند شرکت یا کاهش دامنه آن به دست می آید.
تقسیم ریسک:
گاهی اوقات، پیامدهای یک ریسک به اشتراک گذاشته می شود یا بین چندین شرکت کننده یا بخش های تجاری پروژه توزیع می شود. این خطر همچنین می تواند با شخص ثالثی مانند فروشنده یا شریک تجاری تقسیم شود.
حفظ ریسک:
گاهی اوقات، شرکت ها تصمیم می گیرند که یک خطر از نظر تجاری ارزش آن را دارد. آنها تصمیم می گیرند که ریسک را حفظ کرده و با هرگونه نتیجه احتمالی مقابله کنند. اگر سود پیش بینی شده یک پروژه بیشتر از هزینه های ریسک بالقوه آن باشد، شرکت ها اغلب سطح خاصی از ریسک را حفظ خواهند کرد.
پاسخ به خطرات
پاسخ به خطرات معمولاً یکی از اشکال زیر را دارد:
- اجتناب: یک کسب و کار می کوشد تا با رهایی از علت، ریسک خاصی را از بین ببرد.
- کاهش: کاهش ارزش مالی پیش بینی شده مرتبط با ریسک با کاهش احتمال وقوع ریسک.
- پذیرش: در برخی موارد، یک تجارت ممکن است مجبور به پذیرش ریسک شود. این گزینه در صورتی امکان پذیر است که یک واحد تجاری احتمالی را برای کاهش تاثیر ریسک ایجاد کند.
هنگام ایجاد شرایط احتمالی، یک کسب و کار باید از یک رویکرد حل مشکل استفاده کند. نتیجه یک طرح دقیق است که می تواند به محض نیاز اجرا شود. چنین طرحی به یک سازمان تجاری این امکان را می دهد تا موانع یا مانع موفقیت خود را کنترل کند، زیرا می تواند به محض ایجاد خطرات با آنها برخورد کند.
اهمیت مدیریت ریسک
مدیریت ریسک یک فرایند مهم است. به کسب و کار با ابزارهای لازم قدرت می دهد تا بتواند به اندازه کافی خطرات احتمالی را شناسایی و با آنها مقابله کند. هنگامی که یک خطر مشخص شد، کاهش آن آسان است. علاوه بر این، مدیریت ریسک مبنایی را برای مشاغل فراهم می کند که بر اساس آن می تواند تصمیم گیری صحیح انجام دهد.
برای یک کسب و کار، ارزیابی و مدیریت ریسک ها بهترین راه برای آمادگی برای احتمالاتی است که ممکن است مانع پیشرفت و رشد شوند. یک شرکت برنامه خود را برای رسیدگی به تهدیدات احتمالی ارزیابی می کند. سپس ساختارهایی را برای رسیدگی به آنها توسعه می دهد.با این کار شانس خود را برای تبدیل شدن به یک نهاد موفق افزایش می دهد.
علاوه بر این، مدیریت ریسک پیشرو تضمین می کند که تا حد ممکن با ریسک های دارای اولویت بالا برخورد تهاجمی صورت گیرد. علاوه بر این، مدیریت اطلاعات لازم را خواهد داشت که می تواند برای اتخاذ تصمیمات آگاهانه و اطمینان از سودآوری کسب و کار استفاده کند.
فرایند تجزیه و تحلیل ریسک
تجزیه و تحلیل ریسک یک رویکرد کیفی برای حل مشکلات است. برای این کار از ابزارهای مختلف ارزیابی برای بررسی و رتبه بندی خطرات به منظور ارزیابی و حل آنها استفاده می کند.
در اینجا فرایند تجزیه و تحلیل ریسک است:
شناسایی خطرات موجود
مدیریت ریسک عمدتا شامل طوفان مغزی است. یک کسب و کار کارکنان خود را دور هم جمع می کند تا بتوانند همه منابع مختلف ریسک را بررسی کنند. گام بعدی این است که همه خطرات شناسایی شده را به ترتیب اولویت مرتب کنید. از آنجا که نمی توان همه خطرات موجود را کاهش داد، اولویت بندی تضمین می کند که آن دسته از ریسک هایی که می توانند به طور قابل توجهی بر یک کسب و کار تأثیر بگذارند فوریت بیشتری برخورد شود.
ارزیابی خطرات
در بسیاری از موارد، حل مشکل شامل شناسایی مشکل و سپس یافتن راه حل مناسب است. با این حال، قبل از اینکه بفهمیم چگونه می توان با ریسک ها به بهترین نحو برخورد کرد، باید این سوال را طرح کرد:
چه چیزی چنین ریسکی را ایجاد کرده است و چگونه می تواند بر کسب و کار آنالیز ریسک چیست ؟ تأثیر بگذارد؟
ایجاد پاسخ مناسب
هنگامی که یک واحد تجاری برای ارزیابی راهکارهای احتمالی برای کاهش خطرات شناسایی شده و جلوگیری از تکرار آنها تصمیم گیری می کند، باید سوالات زیر را بپرسد:
چه اقداماتی می توان برای جلوگیری از تکرار خطر شناسایی شده انجام داد؟
علاوه بر این، در صورت عود مجدد، بهترین کار چیست؟
ایجاد مکانیسم های پیشگیرانه برای خطرات شناسایی شده
در اینجا، ایده هایی که برای کاهش خطرات مفید شناخته شده اند، به تعدادی از وظایف و سپس به برنامه های احتمالی تبدیل می شوند که می توانند در آینده به کار گرفته شوند. در صورت بروز خطرات، می توان برنامه ها را عملی کرد.
خلاصه
مشاغل تجاری ما با خطرات زیادی روبرو هستند که می تواند بر بقا و رشد آنها تأثیر بگذارد. در نتیجه، درک اصول اساسی مدیریت ریسک و نحوه استفاده از آنها برای کاهش اثرات خطرات بر واحدهای تجاری مهم است.
انواع مدلهای ارزیابی ریسک
اولین قدم شناخت مفهوم Risk است. ریسک را شاید بتوان خطر معنا کرد اما ریسک به معنای عدم اطمینان در آینده نیز هست.به عبارت دیگر ضرر بالقوه را ریسک مینامند؛ بنابراین ریسک میتواند منفی و مثبت باشد و همواره وجود دارد.
ریسک چیست؟
ریسک (Risk) یکی از مفاهیم اولیه بازارهای مالی است. علاوهبراین شناخت ماهیت ریسک در زندگی عادی نیز میتواند برای شما مفید باشد.ماهیت بازارهای مالی با ریسک عجین شده است. ابزارهای مختلفی که در بازارهای مالی و سرمایه گذاری مورد معامله قرار میگیرند بدون استثنا با مقادیری از ریسک همراه هستند؛ بنابراین باید بدانیم تعریف و مفهوم ریسک چیست؛ چند نوع دارد؛ چگونه میتوان آن را کنترل کرد و کاهش داد. در این مقاله قصد داریم به مفهوم ریسک و انواع ارزیابی ریسک بپردازیم.
انواع روشهای ارزیابی ریسک که از فاکتورهای احتمال وقوع و شدت تاثیر ریسکها برای ارزیابی ریسکها استفاده میکنند، جزو روشهای کیفی محسوب میشوند. معمولا از تکنیکهای زیر به عنوان ابزار و روش مناسب جهت تجزیه و تحلیل کیفی ریسک استفاده میشود:
- جداول احتمال و پیامد
- ماتریس احتمال و تاثیر
تجزیه و تحلیل کمی ریسک چیست؟
اما چهارمین مرحله از مدیریت ریسک، تجزیه و تحلیل کمی ریسک است. در این مرحله خروجی مرحله تجزیه و تحلیل کیفی ریسک یا همان تخمین ریسک مورد ارزیابی قرار میگیرد. این مرحله شامل کمیسازی احتمال و پیامدهای ناشی ار وقوع احتمالی ریسکهای با اهمیت و تحلیل حساسیت آنها است و هدف از آن کمک به تحلیلگر در تصمیمگیری میباشد.
در این مرحله ریسکهایی که بیشترین تاثیر را بر اهداف دارند، با هدف بهبود درک تصمیم گیرنده، مورد ارزیابی و تحلیل بیشتر قرار میگیرند.
تکنیکهای ارزیابی ریسک به صورت كمی برای تعیین محدوده دقیق و مطلق توزیع احتمالات برای نتایج یک کسبوکار یا پروژه، استفاده میشوند و در نتیجه شامل تحلیلهای مشکل و پیچیده هستند، که اغلب با استفاده از كامپیوترها پشتیبانی میشود. برای دستیابی به این هدف، یک مدل اولیه از پروژهی مورد بررسی، ایجاد میشود. سپس با اندازهگیری اثرات ریسکهای خاص تعیینشده، توسط ارزیابی اولیه و با استفاده از تکنیکهای کیفی، اصلاح میشود. این مدل شامل تمام عناصر مربوط به تجزیهوتحلیل ریسک است و به جای این عناصر، میتواند متغیرهای نامشخص (بهجای مقادیر ثابت) برای منعکس کردن ناحیههای مهم ولی نامطمئن، قرار گیرد.
روشهای ارزیابی ریسک به صورت کمی متعدد هستند که در اینجا به چند نمونه از آنها اشاره میکنیم؛ در ادامه به توضیح این مدلها میپردازیم:
- نمودار درخت احتمال FMEA
- تجزیه و تحلیل درخت خطا (FTA)
- تجزیه و تحلیل درخت تصمیم (DTA)
- تجزیه و تحلیل درخت رویداد (ETA)
- تجزیه و تحلیل علت و معلول (CCA)
- شبیهسازی مونت کارلو
انواع ریسک و مدلهای ارزیابی ریسک
ریسک انواع مختلفی دارد و در برابر انواع ریسک باید رویههای مختلفی را اتخاذ نمود. میزان ریسک برای افراد مختلف متفاوت است. افراد ریسکگریز به دنبال گزینههای سرمایه گذاری با ریسک کمتر بوده و در مقابل افراد ریسکپذیر برای کسب بازدههای بالاتر، حاضر به پذیرش ریسک بیشتری هستند.
انواع مدلهای ارزیابی ریسک
ارزیابی مقدماتی خطر به روش Preliminary Hazard Analysis)PHA):
هدف: شناسایی مناطق بحرانی در سیستم، شناسایی نسبی خطرها و توجه به معیارهای طراحی ایمن است در واقع این روش شناسایی خطرات اولیه میباشد که در آن از تجارب کامل ایمنی موجود استفاده شده و از معایب آن این است که نمیتوان اطمینان حاصل کرد که همه خطرات کشف شدهاند.
فهرست مقدماتی خطر Preliminary Hazard List ) PHL):
این روش یک شکل ابتدایی و کاملا تجربی می باشد.
روش HAZOP:
این روش کیفی بوده و برای شناسایی ریسکهای بسیار خطرناک به کار میرود و همچنین از تیمی متخصص در همه علوم بهره گرفته میشود.
هدف: شناسایی خطرات بالقوه فرآیند که قبل از آن نیز انحراف سیستم از اهداف تعیین شده شناسایی میگردد.
معایب این مدل ارزیابی ریسک؛ وقت گیر بوده و امکان حصول نتیجه در نقصهای چند عاملی وجود ندارد.
توضیح بر روش عملکرد این مدل از ارزیابی ریسک: تیم منتخب تلفیق عبارات راهنما (هیچ، بیشتر، کمتر، معکوس)که در مورد فرآیند صادق است وبا حالات مختلف و وضعیتهای فرآیند (جریان، فشار، دما و…) ارتباط پیدا میکند.را از طریق طوفان ذهنی بررسی کرده و میتواند انحرافات احتمالی بدترین پیامد را دنبال نماید.
چه میشود اگر (WHAT IF METOD):
در این روش با پرسش نتایج حاصل از وقوع یک رویداد مشخص ریسکها شناسایی شده و روشهای کنترل پیشنهاد میگردد.
هدف: شناسایی اثرات رویدادهای ناخواسته بر سیستم
ارزیابی ریسک زیر سیستم (SSHA (Sub System Hazard Analysis:
برای شناسایی خطرات ناشی از طراحی سیستمهای بزرگ انجام میگردد.
خطاها، نقصها و تجهیزات، نرم افزارها و خطاهای انسانی به صورت جداگانه یا همراه همدیگر بررسی میشوند. معمولا این روش با توجه به پیچیدگی زیر سیستم توسط سازنده وسیله مذکور صورت میگرد.
ارزیابی ریسک به رو (SHA) System Hazard Analysis:
این روش وضعیت ایمنی کل سیستم را ارزیابی میکند و خروجی و نتایج روش SSHA را جمعبندی میکند. این روش در واقع ارتباط زیر سیستمها را از لحاظ موارد ذیل بررسی مینماید.
مطابقت با معیارهای ایمنی
مجموعهای از رویدادهای خطرناک که سبب نقص میشود به شرح ذیل است:
- تغییرات در طراحی
- عملکرد کنترل سیستمی
- عملکرد کنترل انسانی
نکته مهم: روش SHA در برگیرنده خطرات کشف شده در SSHA ونیز توصیف این خطرات خواهد بود.
ارزیابی ریسک به روش O&SHA
بر خلاف اغلب روشها این روش با هدف: شناسایی و ارزیابی خطرات محیط، کارکنان، و روشهای انجام کار و تجهیزات به کار گرفته شده در سراسر عملکرد سیستم را بررسی مینماید.روش O&SHA خطرات ناشی از انجام فعالیتها یا وظائف افراد را شناسایی، ثبت و ارزیابی مینماید.
که شامل موارد ذیل می باشد:
- تغییرات برنامه ریزی شده سیستم
- واسطهها ورابطهای تاسیسات و دستگا هها
- محیطهای برنامه ریزی شده، وسایل پشتیبانی و دیگر تجهیزات
- توانایی فعالیتها یا وظائف
- اثرات وظائف هم زمان و محدودیتهای آن
- نیازمندیهای سیستم به پرسنل ایمنی و بهداشت
- پتانسیل وقوع رویداد
ارزیابی درخت خطا FTA
در این روش یک وضعیت نامطلوب یا بحرانی در نظر گرفته شده سپس با توجه به محیط و عملکرد سیستم همه راههایی که میتوانند سبب بروز آن وضعیت ناخواسته و نامطلوب شوند جستجو میگردد.
در واقع درخت خطا یک مدل تصویری از خطا را فراهم میآورد.
FTA یک مدل کیفی است که میتوان آنرا به شکل کمی اجرا نمود.
روش شناسایی کانون خطرات FMEA:
- تمرکز بر نقصهایی است که یک وضعیت غیر قابل اعتماد در سیستم را بو جود میآورد(قابلیت اعتماد دارد).
- جزء مورد بررسی چگونه میتواند خراب شده و یا از کار بیافتد.
- نتایج خرابی در سیستم مذکور چگونه خواهد بود.
غفلت مدیریت و درخت ریسک MORT:
این روش دو مفهوم را موردبررسی قرار میدهد، نظارت مدیریتی و درخت مخاطرات (مورت) یک روند تحلیلی برای مشخص کردن دلایل و فاکتورهای تاثیرگذار است.. این دستورالعمل به عنوان یک راهنمای عمومی برای استفادهی تحقیقی از مورت است اما هرگز جایگزینی برای آموزش مناسب در مورد تحقیق سوانح نمیباشد. هدف این راهنما ترقیب به استفاده از مورت و ترویج بحث بر روی تحلیل علت ریشهای است.
روش ردیابی انرژی و ارزیابی حفاظ ها ETBA:
در این روش تمرکز بر وجود انرژی در سیستم و موانع موجود برای کنترل انرژی میباشد.
روش S.L.J.Heat:
یک فرم ساده با توجه به احتمال خطر و شدت خطر.
روش Kroner:
شامل درجهبندی ریسک برای خطرات معین با ضرب شدت در تکرار خطر
روش William Fine:
این روش ریسک را تابعی از احتمال وقوع خطر، پیامد ناشی از آن ومیزان تماس با خطرمیداند.
در این روش رتبه ریسک از طریق ذیل محاسبه میگردد:
Risk Factor = Consequence * Exposure * Probability
میزان احتمال * میزان تماس * میزان پیامد = رتبه ریسک
این روش جهت تصمیمگیری اینکه هزینه اصلاح یک خط چقدر قابل توجیه است وچگونه بایستی اصلاح شود بکار میرود میتوانیم از فرمول زیر جهت محاسبه میزان هزینه قابل توجیه استفاده نمائیم
J=R/CF*DC
- J=Cost Justification Value میزان هزینه قابل توجیه
- CF= Cost Factor
- DC=Degree of Correction Value درجه میزان اصلاح
و بر اساس درصد کاهش ریسک اقدام اصلاحی تعیین می شود.
Fine پیشنهاد مینمایدکه اگر J>10 باشد هزینه قابل توجیه واگر J
روش Toak:
برای ارزیابی ریسک چهار عامل شدت آسیب، احتمال آسیب شی از آن ومیزان تماس با خطرمیداند
روش M.Toak برای ارزیابی ریسک چهار عامل شدت آسیب، احتمال آسیب
روش: Robert N.Anderson
ارزیابی ریسک را بر اساس دو عنصر اولیه ریسک یعنی شدت آسیب واحتمال وقوع یک خطر بنا نهاده است که احتمال وقوع خطر بر اساس میزان تماس با خطر، تعداد افرادیکه با خطرمواجهند، فاکتورهای محیطی وقابلیت اعتماد عملکرد ایمنی تعیین مینماید.
روش یا الگوی سازمان HSE انگلستان:
این روش شامل پنج مرحله است:
- شناسایی خطرات
- چه کسی وچگونه ممکن است آسیب ببیند
- ارزیابی ریسک ناشی از خطر
- ثبت یافتهها
- بازنگری ارزیابی
روش Rolin Geronsin JHA- Job Hazard Assessment:
این روش نیز ارزیابی ریسک را فرآیند برآورد احتمال وقوع یک رویداد واهمیت یا شدت اثرات زیان آور آن در نظر میگیرند.این فرآیند علاوه بر ارزیابی ریسک به تیم اجازه میدهد تا کمترین ریسکهای موجود در سیستم را درک نمایند واقدامات کنترلی مناسبی را نیز پیشنهاد میکند.
روش Sue cox وRobin Tait:
ارزیابی ریسک را در دوبخش تجزیه تحلیل ریسک وارزشیابی ریسک در نظر میگیرند که ماتریس ارزیابی ریسک بر اساس پیامدو احتمال وقوع خطر استوار است.
روش Nick w.hurst:
این روش ارزیابی ریسک را در قالب برآورد ریسک وارزشیابی ریسک مورد مطالعه قرار میدهد بطوریکه در برآورد ریسک، بزرگی ریسک ودر ارزشیابی، میزان اهمیت ریسک تعیین میشود.
روش Milery w.merkhofer,Vinceent T.Covello:
فرآیند ارزیابی ریسک شامل ارزیابی آزادسازی (عوامل ریسک)ارزیابی تماس، ارزیابی پیامد وبرآورد ریسک میدانند.
روش Lars Harms – Ringdahl:
ارزیابی ریسک را تابعی از احتمال وقوع حادثه و پیامد ناشی از آن در نظر میگیرد و آنرا به صورت سه دسته ارزیابی غیر رسمی، ارزیابی کیفی وارزیابی کمی تقسیمبندی میکند.
نگارش: ساناز یوسفی
به منظور کسب اطلاعات بیشتر، مطالعه مقاله مدیریت ریسک استراتژیک را به شما عزیزان پیشنهاد می نماییم.
آنالیز ریسک چیست ؟
امروزه دنيا در حال تحولات و تغييرات سريع و عمدهاي است، تغييرات در محيط هاي كسب و كار، به وجود آمدن پديده جهاني شدن، تغييرات عمده در عوامل تكنولوژيك فني باعث تغيير در رشد، عوامل مرتبط با ساير پديده ها شده است. دنياي اطلاعات با تغييرات سريع باعث به وجود آمدن خواسته ها و نيازهاي آنالیز ریسک چیست ؟ متفاوت بيشتر از پديدههاي اجتماعي و از جمله سازمانها گرديده. تقاضا برای نیازمندی های جدید بازنگري شيوههاي مختلف رفتاري در سازمانها را امري اجتناب ناپذير نموده است.
سازمانها به عنوان سيستم هاي زنده و پویا لازم است كه روشها و شيوه هاي مختلف رفتاري تبعيت كنند تا بتوانند خود را با تقاضا و نيازهای جدید همسو و هماهنگ نمايند.
در محیط های متلاطم که سازمانها با تهدیداتی برای بقاء و عملکرد موفق مواجه اند، رویکرد های مبتنی بر مدیریت ریسک می تواند در بسیاری موارد اثربخش باشد.
امروزه مديريت ريسك و تكنيك هاي آن يكي از ابزارهاي مهم تصميم گيري در بسياري از سازمان ها است. از مديريت ريسك ميتوان در بسياري از حوادث رويدادها و يا روندهاي كاري كه تأثير به سزایي بر اهداف يك سازمان دارند استفاده كرد.
استفاده از تكنيكهاي مديريت ريسك و تجزيه و تحليل ريسك در سازمان ميتواند باعث بهينه سازي بسياري از منابع مالي و انساني شده و هزينه هاي مرتبط با كار را به شدت كاهش دهد.
ريسك يا خطر چيست؟
ريسك يعني احتمال متحمل شدن زيان، اين تعريف شامل دو جنبه اصلي از ريسك است.
1) مقدار زيان ميبايستي ممكن باشد.
2) عدم اطمينان در رابطه با آن زيان نيز مي بايست وجود داشته باشد.
پس زيان و عدم اطمينان دو عنصر برجسته در تعريف ريسك ميباشند. ولي جنبه سومي نيز در اين تعريف نهفته است و آن جنبه انتخاب ريسك است. درريسك اغلب هم فرصت سودآوري نهفته است. و امكان بالقوه زيان و چنانچه در ريسك صرفاً جنبه زيان مطرح باشد. مثل حفاظت از گاوصندوق اشياء عتيقه كه احتمال دزديده شدن آن وجود دارد. قدرت مانور مديريت آن كاهش پيدا ميكند. و هر چه امكان زيان و سوددهي در ريسك با هم وجود داشته باشد. قدرت مديريت آن و شيوه هاي مديريت آن نيز افزايش مي يابد.
عناصر اصلي مرتبط ريسك:
معمولاً در مديريت ريسك به عناصر مختلفي دخالت دارند.
۱)محتوا
4) پيامدها
محتوا: یعنی زمینه، وضعیت، یا محیطی که ریسک در آن منظور شده و مشخص کننده فعالیتها و شرایط مرتبط با آن وضعیت است. بهعبارت دیگر، محتوا نمایی از تمامی پیامدهای سنجیده شده فراهم میسازد. بدون تعیین یک محتوای مناسب، بهطور قطع نمیتوان تعیین نماید، کدامین فعالیتها، شرایط و پیامدها میبایست در تجزیه و تحلیل ریسک و فعالیت های مدیریتی در نظر گرفته شوند. بنابراین، محتوا، مبنایی برای تمامی فعالیت های بعدی مدیریت ریسک فراهم میکند.
شرایط : این شرایط تعیین کننده وضعیت جاری یا یک مجموعه از اوضاع و احوال است که میتواند به ریسک منجر شود. شرایط، وقتی با یک فعالیت آغازگر خاص ترکیب میشود، میتواند یک مجموعه از پیامدها یا خروجی ها را تولید کند.
پیامدها: بهعنوان آخرین عنصر ریسک، نتایج یا اثرات بالقوه یک فعالیت در ترکیب با یک شرط یا شرایط خاص است.
مديريت ريسك چيست:
مديريت ريسك فرآيند سنجش، ارزيابي و سپس طرح استراتژي هاي مقابله براي اداره ريسك است. استراتژیهای مورد استفاده برای مدیریت ریسک عبارتند از:
1- انتقال ریسک به بخشهای دیگر
2- اجتناب از ریسک
3- کاهش اثرات منفی ریسک
4- پذیرش قسمتی یا تمامی پیامدهای یک ریسک خاص
در مدیریت ریسک مطلوب، یک فرآیند اولویت بندی منظور گردیده که بدان طریق ریسکهایی با بیشترین زیان دهی و بالاترین احتمال وقوع در ابتدا و ریسک هایی با احتمال وقوع کمتر و زیاندهی پایین تر در ادامه مورد رسیدگی قرار میگیرند. در عمل، این فرآیند ممکن است خیلی مشکل باشد و همچنین در اغلب اوقات ایجاد توازن میان ریسک هایی که احتمال وقوعشان بالا و زیان دهی شان پایین و ریسکهایی که احتمال وقوعشان پایین و زیان دهی شان بالاست، ممکن است بهطور مناسبی مورد رسیدگی قرار نگیرند.
مراحل انجام مدیریت ریسک
در مديريت ريسك معمولاً پنج مرحله اصلي انجام ميگيرد. كه اين مراحل عبارتند از:
1- جمع آوري اطلاعات و شناسایي ريسك با استفاده از منابع مختلف و بانك هاي اطلاعاتي
2- تجزيه و تحليل اطلاعات به دست آمده و پالايش اطلاعات
3- برنامه ريزي و طراحي شيوه هاي برخورد با ريسك
4- پيگيري و مداومت مراحل سه گانه
5- گزارش در مورد خطرات موجود
فناوری اطلاعات و سیستم های اطلاعاتی در تمام بخش های زندگی بشر ریشه دوانیده اند و اگر چه به تسهیل زندگی و ارتباطات بشر کمک می کنند ،اما مانند هر تکنولوژی نوظهور دیگر با خود ، خطراتی را نیز به همراه می آورند. به عنوان مثال ، سازمانی که برای افزایش اثربخشی و کارایی خود در ارتباطات، از شبکه های مخابراتی و اینترنت کمک می گیرد، بایستی ریسک ناشی از دسترسی افراد غیر مجاز یا رقبا به اطلاعات سازمان را پذیرفته و یا آن را مدیریت کند.
با توجه به نكات ذکر شده ، در تصمیم گیری برای پیاده سازی سیستم های اطلاعاتی و بهره گیری از مزایای فناوری اطلاعات ، مانند هر نوع تصمیم گیری دیگر در زندگی ، باید به بررسی خطرات احتمالی آن پرداخته و با مدیریت ریسکهای موجود ، اثربخشی سیستم را ارتقاء بخشید.
مدیریت ریسک بر پروژه های فناوری اطلاعات
مدیریت ریسک پروسه ای است که به مدیران IT اجازه میدهد تا از سیستمها و داده های سازمان خود حفاظت کرده، هزینههای اقتصادی و عملی سنجشهای حفاظتی را متعادل نموده و به دستاوردهای مورد نظر در مأموریت دست یابند.
مدیران IT هزینههای بسیاری را به حفاظت فناوری اطلاعات اختصاص می دهند که با یک متدولوژی خوش ساخت که بهطور مؤثر به خدمت گرفته شود میتوان مدیریت در جهت شناخت کنترلهای مناسب برای قابلیتهای حفاظتی مهیا شده را بهطور محسوسی بهینه نمود. «کمینه کردن تاثیرهای منفی سازمان و نیاز به یک پایه در تصمیم گیری»، دلایل اساسی است که سازمانها را به ایجاد یک پروسه مدیریت ریسک برای سیستمهای IT سوق داده است.
6 مرحله مدیریت ریسک چیست؟
یکی از الزاماتی که در استاندراد ایزو 9001 و استانداردهایی دیگری که بعد از 9001 در سال 2015 بروز شدند، مدیریت ریسک فرآیندها است. سازمان جهانی استاندارد ایزو از سال 2015 به بعد در استانداردهایی که ارائه کرد، اقدام پیشگیرانه را حذف کرد و موضوع همه جانبه تری با عنوان مدیریت ریسک را به استانداردها اضافه کرد تا علاوه بر اقدام پیشگیرانه مسائل دیگری هم در سازمان ها دیده شود.
تا قبل از این موضوع سازمان ها اقدام های اندکی را به عنوان اقدام پیشگیرانه تعریف می کردند، اما اکنون در ورژن جدید این استانداردها باید ریسک تمام فرآیندها را شناسایی کنند و این عملاً یک اقدام پیشگیرانه برای تمام اتفاق هایی است که ممکن است برای هر فرآیند رخ بدهد و این می تواند برای یک سازمان عالی باشد، چرا که خود را برای هر اتفاقی از قبل آماده کرده است.
در این مطلب تصمیم داریم درخصوص گام ها اجرایی مدیریت ریسک صحبت کنیم:
گام اول: تعریف هدف
اولین گام مدیریت ریسک را تعیین هدف می دانند، یعنی اینکه سازمانی که قصد اجرای مدیریت ریسک را دارد، باید تصمیم بگیرید و هدف گذاری کند که ریسک کدام بخش و کدام فرآیند سازمان را می خواهد شناسایی کند. برخی شرکت ها ریسک را برای حفظ بقا اندازه گیری می کنند و برخی برای موضوع درآمد و یا مشتری مداری.
اما الزام استاندارد ایزو 9001:2015 این است که مدیریت ریسک برای تمام فرآیندهای سازمان بایستی شناسایی و اندازه گیری شود. پس با توجه به این موضوع باید فرآیندهای سازمان بصورت کامل و دقیق شناسایی و لیست شود.
گام دوم: شناسایی ریسک ها
پس از اینکه فرآیندها مشخص شد، باید ریسک های هر فرآیند هم شناسایی شود. در این مرحله می توان با برگزاری جلسات طوفان فکری و همفکری گروهی ریسک های هر فرآیند را شناسایی کرد. در شناسایی ریسک ها باید به دنبال این باشیم که اگر فلان اتفاق افتاد، آنگاه چه پیامدهایی برای ما بوجود می آید. (توصیه می شود از دو کلمه اگر . آنگاه استفاده شود تا ریسک ها بهتر شناخته شوند.) به عنوان مثال اگر در تولید مشکلی بوجود بیاید، پیامد آن تحویل با تاخیر محصول برای مشتری است و پیامد نهایی نارضایتی مشتری و احتمالاً پرداخت جریمه تاخیر است.
برای تمام فرآیند بایستی همه ریسک ها و پیامدهای آن ها را محاسبه کنیم.
این نکته را هم باید مد نظر قرار داد که فرآیند شناسایی ریسک یک اقدام یک روزه نیست، بلکه با توجه به ماهیت فرآیندها و چرخه عمر یک پروژه، ممکن است ریسک های جدید بوجود بیاید یا ریسک هایی که قبلاً شناسایی نشده بود، شناسایی شود. لذا لازم است فرایند شناسایی ریسک همواره فعال باشد.
گام سوم: ارزیابی ریسک ها
پس از شناسایی ریسک ها ما با تعداد زیادی از ریسک ها روبرو هستیم و مسلماً برنامه ریزی و کنترل همه این ریسک ها نمی تواند بصورت یکجا انجام شود، لذا باید این ریسک ها اولویت بندی شوند. سازمان ها باید با استفاده از روش های مختلف مانند روش FMEA ریسک ها را ارزیابی کرده و آن ها را اولویت دهی کنند.
به عنوان مثال می توان به هر ریسک یک عدد شدت ریسک و یک عدد احتمال وقوع ریسک اختصاص داد و با ضرب این دو عدد، میزان عددی هر ریسک را شناسایی کرد و با همین روش ریسک ها را اولویت بندی نمود. (این موضوع در دوره مجازی ایزو 9001 بصورت کامل و به همراه مثال توضیح داده شده است.)
گام چهارم: مدیریت و کنترل ریسک ها
بعد از اولویت بندی ریسک ها و شناسایی مهم ترین ریسک ها و آن هایی که نیاز به اقدام فوری دارند، باید برنامه کنترل و مدیریت ریسک را تهیه کرد. اینکه با هر ریسک چگونه باید رفتار کرد.
معمولاً روش های زیر را برای کنترل و مدیریت ریسک توصیه می کنند:
حذف ریسک:
در این روش از سازمان ها خواسته می شود که ریسک خود را حذف کنند. به عنوان مثال وقتی در فرآیند تولید خطری وجود دارد که می تواند به پرسنل من آسیب بزند، اگر بتوانم با بازمهندسی دستگاه، بگونه آن را بروز کنم که میزان بروز خطر صفر شود، توانسته ام ریسک را حذف کنم.
یا سازمانی که می خواهد وارد یک قرارداد پر ریسک شود و پس از بررسی متوجه می شود که کوچکترین اشتباه در این پروژه ریسک سنگینی دارد و در مقابل پروژه عواید مالی قابل توجهی هم ندارد، تصمیم می گیرد اصلاً وارد این پروژه و وارد این ریسک نشود. در این مواقع اصطلاحاً گفته می شود از ریسک اجتناب شده است.
کنترل ریسک یا کاهش احتمال وقوع:
اگر بتوانم اقدامی تعریف کنم که احتمال وقوع ریسک کم شود و یا پیامدهای بروز ریسک پایین بیاید توانسته ام ریسک ها کنترل کنم. به عنوان مثال در مذاکره با مشتری سعی می کنم جریمه تاخیر ارسال محصول را به عدد ناچیزی کاهش دهم یا برای دستگاهی که احتمال برق گرفتگی برای پرسنل سازمان با برق ولتاژ بالا را دارد، اقدامی تعریف می کنم که ولتاژ برق ناحیه خطر کم شود تا در صورت بروز خطر، پرسنل آسیبی نبینند.
به اشتراک گذاری ریسک:
وقتی سازمانی از بیمه آتش سوزی یا بیمه بار استفاده می کند، عملاً ریسک خودش را با شرکت بیمه ای به اشتراک گذاشته است و در صورت بروز اتفاق، شرکت بیمه می تواند پاسخ گو و کمک کننده شرکت باشد.
در دوره مجازی ایزو 9001:2015 این مباحث بصورت کاملتر توضیح داده شده است.(توضیحات دوره را مشاهده نمایید.)
گام پنجم: اجرای فعالیت های تعریف شده
پس از شناسایی ریسک ها، ارزیابی آن ها و تدوین برنامه هایی برای کنترل و مدیریت ریسک، سازمان باید به سراغ اجرای فعالیت ها برود تا بتواند ریسک ها را مدیریت کند. شاید بتوان گفت قسمت مهم مدیریت ریسک اینجاست، چرا که تا زمانی که فعالیت ها انجام نشوند، عملاً هیچ کاری صورت نگرفته است.
گام ششم: ارزیابی
لازم است مدیران و کارشناسان شرکت پس از اجرا فعالیت ها، ارزیابی مجددی داشته باشند تا علاوه بر کنترل روش ها و کارآمدی آن ها، مطمئن شوند که عدد ریسک (در مثال این مطلب، حاصلضرب عدد شدت و عدد وقوع) پایین آمده باشد.
نتیجه گیری:
فرآیند مدیریت ریسک قرار است به سازمان ها کمک کند تا سازمان ها از قبل برای هر حادثه و اتفاقی آماده باشند و با اقدام های کنترلی از بروز هر اتفاقی جلوگیری نمایند. زمانی که اتفاق و رخدادی برای سازمان ها پیش می آید که سازمان آمادگی کافی ندارد، معمولاً تنش ها و استرس های فراوانی به مدیران و کارکنان سازمان وارد می شود. پس با مدیریت ریسک می توان در وهله اول از بروز رخدادها جلوگیری کنیم و در وهله دوم در صورتی که اتفاقی رخ داد، سازمان آمادگی کامل دارد.
مطلب فوق برگرفته از کتاب مدیر نوشته دکتر آقایی است.
دیدگاه شما